Νικολάι Γκόγκολ (Nikolaj Vasilievic Gogol)

[notis58]

Ένα από τα μεγαλύτερα τέκνα των γραμμάτων της Ρωσίας γεννιέται το 1809 στη γή της Ουκρανίας, από πατέρα Κοζάκο και μητέρα Πολωνή πρόσφυγα. Σε ηλικία 19 ετών διορίζεται Δημόσιος Υπάλληλος στην Αγ. Πετρούπολη, πρωτεύουσα τότε της Ρωσίας. Εκεί παρατηρεί έναν διαφορετικό κόσμο, του οποίου την υποκρισία θα περιγράψει σε διάφορα μετέπειτα έργα του. Το 1835 εκδίδεται η κορυφαία του συλλογή διηγημάτων Mirgorod (η πόλη της ειρήνης), που μεταξύ άλλων περιέχει και το Τάρας Μπούλμπα. Στο έργο αυτό, περιγράφει τη ζωή των Κοζάκων στις απέραντες στέππες της Ρωσίας του 16ου αιώνα. Αργότερα θα το επεκτείνει σε μυθιστόρημα και θα καταξιωθεί στούς κύκλους των διανοούμενων, μιας και η αναγνώριση έρχεται από τόν Αλέξανδρο Πούσκιν. Το 1936 δημοσιεύει το θεατρικό έργο ο Επιθεωρητής, όπου στηλιτεύει την φιλαργυρία και την ηληθιότητα των γραφειοκρατών. Για το έργο αυτό, που θα διχάσει την κοινή γνώμη, δέχτηκε βαρειές κατηγορίες αλλά και διθυράμβους· αναλόγως βέβαια ποιός το διάβαζε. Στη Ρώμη, όπου έζησε από το 1826 έως το 1848, γράφει το μεγαλειώδες Νεκρές Ψυχές, που σήμερα οι ιστορικοί της λογοτεχνίας το κατατάσουν στην κορυφή των Ρωσικών γραμμάτων. Το μύνημα του έργου είναι διαχρονικό, ευαίσθητο και λεπτό, βαθειά ανθρώπινο και πνευματώδες. Χαράχτηκε βαθειά στις μνήμες του Ρώσικου λαού, ώστε πολλές φράσεις του έργου να μείνουν ως ρητά. Οι νεκρές ψυχές είναι μέρος ενός μεγαλύτερου έργου, το οποίο ο Γκόγκολ σε στιγμές ψυχολογικής φόρτισης έσκισε και πέταξε στη φωτιά. Γι αυτό και θεωρείται έκτοτε ημιτελές. Ένα άλλο μεγάλο έργο του δημοσιεύεται το 1842, είναι το παλτό, που θίγει την κοινωνική αδικία και αποθεώθηκε από τον Πούσκιν και τον Ντοστογιέφσκι αργότερα.

Σε ένα ταξίδι του για προσκύνημα στους Άγιους Τόπους, ένας Ιερέας τον έπεισε ότι το έργο του είναι "αμαρτωλό" και ο Γκόγκολ έσκισε και κατέστρεψε πολλά αδημοσίευτα χειρόγραφα! Πέθανε πολύ νέος στη Μόσχα το 1852 σε ηλικία μόλις 43 ετών.

 

Έργα του Ν. Γκόγκολ που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά:

 

     

• Νεκρές ψυχές : Α.Π. Ελευθερόπουλος ("Πέλλα")
• Τάρας Μπούλμπα : Γ.Συναδινός ("Κλασσικά Παπύρου)
• Παντρολογήματα : Άρης Αλεξάνδρου ("Γκοβόστης")
• Ο επιθεωρητής : Άρης Αλεξάνδρου ("Γκοβόστης")
• Η μύτη - Το αμάξι - Το ημερολόγιο ενός τρελού - Νύχτα Χριστουγέννων : Κύρα Σίνου ("Άγκυρα")
• Το παλτό - Το πορτραίτο - Το ημερολόγιο ενός τρελού  : Αντώνης Μοσχοβάκης ("Φέξη")
• Το ημερολόγιο ενός τρελού  : Γιώργος Ραφτόπουλος ("Δαμιανός")
• H μύτη (στην συλλογή Ρώσικες ιστορίες μυστηρίου - Επανέκδοση) : Ελένη Αστερίου ("Εκδόσεις Κριτική")
• Ο καβγάς των δύο Ιβάν - (Ροές)
• Οι παίκτες - (Ηριδανός)
• Ρώσικες Ιστορίες μυστηρίου - (Κριτική συλλογικό)
• Στοχασμοί στη Θεία Λειτουργεία - (Ι.Μ. Παρακλείτου)
• Λοχαγός Κοπέϊκιν - (Κορόντζης)
• Νύχτα Χριστουγέννων / Ο μαγικός κύκλος - (Κατανιώτης)
• Βραδιές στο μετόχι - (Φρυδα)
• Κόκκινο πουκάμισσο - (Επιμόρφωση)
• Ο ΒΙΙ - (Γλάρος)
• Παλιοκοσμήτες γαιοκτήμονες - (Ακρόπολις/Γεωργιάδης 1970 προσ. συλλογή)

Edited October 3, 2014 by notis58

[BladeRunner]

Μέχρι στιγμής έχω διαβάσει ένα μόνο βιβλιαράκι του, την Μύτη, για το οποίο έγραψα σχόλιο εδώ. Στη βιβλιοθήκη μου έχω και το Τάρας Μπούλμπα ενώ κάποια στιγμή πρέπει ν'αγοράσω και τις Νεκρές Ψυχές. 

[BladeRunner]

Ταράς Μπούλμπα

Δεύτερη ιστορία δια χειρός Νικολάι Γκόγκολ που διαβάζω, μετά τη σατιρική και ολίγον τι μουρλή "Μύτη" που διάβασα τον Δεκέμβριο του 2012, και δηλώνω ξανά ιδιαίτερα ικανοποιημένος. Τώρα έχουμε να κάνουμε με κάτι αρκετά διαφορετικό, τόσο ως προς τη γραφή, όσο κυρίως ως προς τη γενικότερη θεματολογία. Ο Γκόγκολ ασχολείται με τη ρώσικη ψυχή και τη δίψα για πόλεμο και ηρωισμούς, περιγράφοντας την ιστορία του Κοζάκου Ταράς Μπούλμπα και των δυο γιων του, που οι κάθε είδους πολεμικές συγκρούσεις με τους εχθρούς του έθνους τους, να δίνουν ένα νόημα στην ύπαρξή τους. Το μικρό αυτό μυθιστόρημα είναι προϊόν της εποχής και της σχολής του, ένα χαρακτηριστικό δείγμα του ρωσικού πατριωτικού ρομαντισμού, με στοιχεία παραμυθιού να χαρακτηρίζουν την όλη αφήγηση. Η γραφή είναι πολύ ωραία και ευχάριστη, με γλαφυρές περιγραφές τοπίων και σκηνών μάχης, αλλά ίσως και με μια κάποια υποδόρια ειρωνεία. Άλλωστε, μιλάμε για τον Γκόγκολ της Μύτης και του Παλτού, σωστά; Αναμφίβολα, πρόκειται για ένα πολύ ωραίο και περιπετειώδες μυθιστόρημα, που ταξιδεύει τον αναγνώστη κάμποσους αιώνες πίσω στον χρόνο, στις στέπες της αρχέγονης Ρωσίας.

8.5/10

[BladeRunner]

Το παλτό

Τρίτο βιβλιαράκι του Νικολάι Γκόγκολ που διαβάζω, δεύτερο για φέτος μετά το πολύ ωραίο "Τάρας Μπούλμπα" που διάβασα τον Ιανουάριο. Και νομίζω ότι ήρθε η ώρα να βάλω πέντε αστεράκια σε ιστορία του Γκόγκολ (έστω, τεσσεράμισι!), διότι το "Το παλτό" πραγματικά με εντυπωσίασε και μέσα σε λίγες σελίδες κατάφερε να μου δημιουργήσει ποικίλα συναισθήματα για τον Ακάκι Ακακίεβιτς και το δράμα του, όπως μελαγχολία, θλίψη, συμπόνια, οργή και ένα αίσθημα ματαιότητας για τη μετριότητα που ζουν πολλοί άνθρωποι. Η ιστορία μπορεί στην επιφάνειά της να είναι απλή, όμως έχει πολλά μηνύματα να περάσει και μπόλικη τροφή για σκέψη να προσφέρει, ενώ η γραφή του Γκόγκολ έχει αυτή τη σπάνια δύναμη να πιάνει την ουσία και να αγγίζει τις καρδιές των αναγνωστών, όντας παράλληλα ανελέητα ειρωνική και καυστική απέναντι στην εξουσία, τη γραφειοκρατία, και γενικότερα στο σύστημα.

9/10

[Spyrex]

Το παλτό

Τι ωραία βιβλιαράκι. Τέτοια βιβλία μου θυμίζουν γιατί μου αρέσει να διαβάζω λογοτεχνία. Ίσως να είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάζω, το οποίο γράφτηκε το 19ο αιώνα. Και το λάτρεψα όχι μόνο για το καταπληκτικό γράψιμο του Γκόγκολ, την εξαιρετική εξέλιξη της ιστορίας, τους υπαινιγμούς για κοινωνικά φαινόμενα της εποχής, αλλά γιατί ο Γκόγκολ με τις εξαιρετικές περιγραφές με έβαλε μέσα στη Ρωσία του 19ου αιώνα και είδα έναν διαφορετικό κόσμο από αυτόν στον οποίο ζούμε σήμερα. Ελπίζω να πέσουν κι άλλα δικά του στα χέρια μου.

Edited December 20, 2022 by Ghost
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.

[Spyrex]

 

Τί ωραίος συγγραφέας ο Γκόγκολ. Άλλο ένα δικό του έργο που με έβαλε μέσα στην εποχή που ζούσε. Τάταροι, Πολωνοί και Τούρκοι είναι οι εχθροί των Κοζάκων, και οι πρωταγωνιστές μας ανήκουν στους τελευταίους. Ο Ταράς Μπούλμπα είναι ο πατέρας δύο αγοριών και θέλει να τους ρίξει στη μάχη εναντίον του εχθρού γιατί αλλιώς δεν έχει νόημα η ζωή του Κοζάκου. Ωραίες περιγραφές και ανάπτυξη χαρακτήρων. Με έβαλε σε αρκετές σκέψεις. Δεν ήξερα αν ήμουν με το μέρος του πρωταγωνιστή μας ή όχι, ιδιαίτερα από το σημείο της ιστορίας που

Spoiler

σκοτώνει τον προδότη γιο του.

 

Edited January 22, 2023 by Spyrex

[BladeRunner]

Ο Βίι

Τέταρτη ιστορία δια χειρός Νικολάι Γκόγκολ που διαβάζω, μετά τη νουβέλα "Η μύτη" που διάβασα το 2012 και τα υπέροχα "Ταράς Μπούλμπα" και "Το παλτό" που διάβασα το 2020, και δεν μπορώ παρά να δηλώσω και πάλι ιδιαίτερα ευχαριστημένος. Ο Γκόγκολ έχει αυτό το κάτι στη γραφή του και στα θέματα που αγγίζει, που προσωπικά με τραβάει πολύ. Τούτη η αξιοπερίεργη ιστορία έχει μια φοβερή ατμόσφαιρα, κάποια καταπληκτικά σκηνικά και ορισμένες δυνατές εικόνες, ενώ μέσα σε λίγες σελίδες ο Γκόγκολ κατάφερε να με ταξιδέψει στον χώρο και τον χρόνο, χάρη και στις εξαιρετικές περιγραφές του. Και στο καπάκι είδα και την ομότιτλη Σοβιετική ταινία του 1967 (που υπάρχει ελεύθερη στο Youtube με εξαιρετική εικόνα και αγγλικούς υπότιτλους, από το κανάλι Mosfilm), που επίσης μου άρεσε πολύ. Οπότε προτείνω να διαβάσετε την ιστορία και στο καπάκι να δείτε και την ταινία, κατά τη γνώμη μου η ψυχαγωγία είναι εγγυημένη και στις δυο περιπτώσεις.

8/10

Edited January 24 by BladeRunner