Η Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ

[Ιρμάντα]

Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ

 

ή πώς η φάντασυ κρύβεται εκεί που δεν το περιμένουμε….

 

 

Το ηρωικό μυθιστόρημα του Άγγελου Τερζάκη Η Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες τα έτη 1937-38 στην εφημερίδα Η Καθημερινή και η οριστική έκδοσή του κυκλοφόρησε το 1945. Αφηγείται τις περιπέτειες του ευγενικόπουλου Νικηφόρου Σγουρού καθώς ο τελευεταίος παλεύει να αποδείξει την αξία και την ευγενική καταγωγή του (που λίγοι του αναγνωρίζουν) και πώς καταλήγει τελικά με επαναστάτες Σλάβους να λαμβάνει ενεργό μέρος στην κατάληψη του φραγκοκάστελου της Καλαμάτας το 1293.

Ο χρόνος λοιπόν είναι η εποχή της φραγκοκρατίας, ο τόπος ο Μοριάς, η κεντρική φιγούρα η πριγκίπισσα Ισαβέλλα των Βιλλαρδουίνων, που αρχικά υπάρχει περισσότερο ως όραμα άπιαστο στη συνείδηση και την καρδιά του Νικηφόρου, μα αργότερα η σχέση τους θα αποκτήσει πιο χειροπιαστή υπόσταση. Ίντριγκες, συνομωσίες, πισώπλατα μαχαιρώματα, μαντατοφόροι, καβαλάρηδες μέσα στη νύχτα, συμπλοκές σε πανδοχεία και όλα όσα φτιάχνουν ένα μεσαιωνικό ανάγνωσμα βρίσκονται με αφθονία στις σελίδες του μυθιστορήματος του Τερζάκη. Και ακόμα, πλουσιότατες περιγραφές, γλώσσα και χρώματα που κάνουν την καρδιά κάθε αναγνώστη να χορταίνει (σίγουρα οι πιο φανατικοί του αναγνωστικού αθλήματος καταλαβαίνουν ακριβώς τί εννοώ, όταν λέω πως υπάρχουν βιβλία όπου η γλώσσα και η περιγραφή σε χορταίνουν.)

Πέρα από όλα τούτα τα σημαντικά και ενδιαφέροντα, το βιβλίο είναι πιθανότατα το πρώτο ελληνικό φάντασυ, για να μην πω και το σπουδαιότερο.

 

Υπό το πρίσμα τούτης της δήλωσης θα το κατέτασσα στο κύκλο των ιπποτικών εκείνων  μυθιστορημάτων που πραγματεύονται την αναζήτηση του Αγίου Δισκοπότηρου. Στην ίδια κατηγορία συναντάει κανείς έργα όπως ο Πέρσιβαλ (ή conte de Graal), του Κρετιέν ντε Τρουα, ή το Θάνατο του Αρθούρου του Τόμας Μάλορυ. Η αναφορά του Τερζάκη στο δισκοπότηρο είναι σύντομη αλλά άκρως καθοριστική: η ζωή ενός από τους πιο ενδιαφέροντες χαρακτήρες του, του Ιππότη Ιωάννη, σηματοδοτείται από τη μία και μοναδική φορά που αξιώθηκε να αντικρίσει το Ιερό Δισκοπότηρο. Από την άλλη, ο σαρκικός έρωτάς του για την Ιζαμπώ, τον αποτρέπει από την αναζήτηση του ιερού αντικειμένου. Η μοίρα τα φέρνει έτσι ώστε λίγο πριν πεθάνει να εξομολογηθεί τούτη την ιστορία στον «αντίζηλό» του Νικηφόρο Σγουρό. Η ιστορία αυτή ούτε αμφισβητείται μέσα στην αφήγηση ούτε, ωστόσο, επιβεβαιώνεται. Η ιερότητα της τελευταίας εξομολόγησης ενός ανθρώπου από τη μία και από τη άλλη το ηθικό βάρος από τη μία του εξομολογούμενου και από την άλλη του Νικηφόρου, δεν επιτρέπουν δεύτερες σκέψεις ή δεύτερες κουβέντες πάνω στο θέμα. Από τις συγκινητικότερες στιγμές του βιβλίου (για μένα) η ικεσία του Ιωάννη να μεταλάβει, μολονότι βρίσκεται σε χέρια ιερέων ανατολικού δόγματος (η έκκλησή του φυσικά εισακούγεται).

Η πριγκηπέσσα, από την άλλη, έχει μία ιστορία εξίσου ενδιαφέρουσα να αφηγηθεί: παντρεμένη από τα 11 της με τον Φίλιππο Ντ’ ανζού, κλεισμένη στο κάστρο του Αυγού, όπως λεγόταν (Castel dell'Ovo), χηρεύει νωρίς κι υποχρεώνεται να πενθήσει τον κύριό της ξαπλωμένη με μαύρα ρούχα σε ένα κρεβάτι και μην μιλώντας σε κανένα. Το χρονικό διάστημα της χηρείας περνά και κείνη ξαναπαντρεύεται με τον Φλωρέντιο ντ’ Αινώ. Ωστόσο, κανείς και τίποτα δεν φαίνεται ικανό να αγγίξει την καρδιά της, πέρα ίσως από τον νεαρό Νικηφόρο.

Ο Τερζάκης πρέπει να μελέτησε το Χρονικό του Μωρέως διεξοδικά πριν καταπιαστεί με τη συγγραφή της Ιζαμπώς, και το έργο του είναι πλημμυρισμένο από πραγματολογικά στοιχεία που, με τη συνδρομή της αξίας πένας του, αναδεικνύουν εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς και ζωντάνιας. Η Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ είναι ένα πολυσέλιδο και σίγουρα απαιτητικό βιβλίο, μα αποζημιώνει τον αναγνώστη στον υπέρτατο βαθμό. Είναι ένα έργο βαθύ και μεστό, που απλώς σε περιμένει να βουτήξεις μέσα του και να χαθείς.

 

[Solonor]

Must read κατά την άποψή μου για όποιον γράφει fantasy (στα Ελληνικά)

[tsathoggua]

Κορυφαίο έργο.

[Ιρμάντα]

...έχει επίσης ενδιαφέρον να δούμε τα πολλά και διαφορετικά εξώφυλλα του βιβλίου κατά τις διάφορες εκδόσεις του.

 

 

Το βιβλίο αριθμεί 564 σελίδες και (ακόμη) δεν έχω καταφέρει να βρω ποιος σχεδίασε τις όμορφες γκραβούρες που κοσμούν το ξεκίνημα κάθε κεφαλαίου.

   (...για παράδειγμα)

Edited November 22, 2016 by Ιρμάντα

[BladeRunner]

Εντάξει, με πείσατε, θα πάω να το αγοράσω. Άλλωστε υπάρχει πάμφθηνα στην Πρωτοπορία. Αλλά δεν ξέρω, αυτές οι γκραβούρες υπάρχουν σ'όλες τις εκδόσεις της Εστίας;

[Ιρμάντα]

Σε δύο που έχω τσεκάρει, σίγουρα. Υποθέτω σε όλες. Αλλά δεν λέει πουθενά το όνομα του καλλιτέχνη.

[Starlord]

Γκρρρρ, πάλι θα με βάζετε να κάνω ανασκαφές στα πατρικά μας να δω που το έχουμε και σε τι έκδοση...

[tsathoggua]

Εντάξει, με πείσατε, θα πάω να το αγοράσω. Άλλωστε υπάρχει πάμφθηνα στην Πρωτοπορία. Αλλά δεν ξέρω, αυτές οι γκραβούρες υπάρχουν σ'όλες τις εκδόσεις της Εστίας;

 

Η τέρμα δεξιά έκδοση που την έχει φθηνά η Πρωτοπορία δεν έχει γκραβούρες.

Edited November 23, 2016 by tsathoggua

[vaggelis]

Μόλις τελείωσα την "Πριγκιπέσα Ιζαμπώ" και δεν έχω να προσθέσω κάτι επιπλέον σε αυτά που έγραψε η Ιρμάντα παραπάνω. Το βιβλίο έχει τα πάντα, αλλά το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του είναι το λεξιλόγιο και η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Τερζάκης που το κάνουν τόσο όμορφο. Γενικά είναι από τα καλύτερα ιστορικά μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί στα ελληνικά και όσα στοιχεία φάντασυ υπάρχουν δένουν πολύ καλά μέσα στην υπόθεση.

Edited January 9, 2017 by vaggelis

[white_unicorn]

Μάλλον πρέπει να το ξαναδιαβάσω....  

[Ιρμάντα]

Για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί:

Η επόμενή μας επιλογή για την Λέσχη Ανάγνωσης Φανταστικού. Διαβάστε και προσέλθετε μετά φόβο Θεού. Τερζάκης, αγαπητοί μου. Θα σέβεστε!

[Nargathrod]

Καλησπέρα όποιος το έχει διαβάσει, ποια έκδοση έχει να προτείνει; 

[Ιρμάντα]

Εγώ το είχα δανειστεί με την παλιότερη, εξώφυλλο πρώτη σειρά δεξιά, και το αγόρασα εξώφυλλο πρώτη σειρά αριστερά. Δεν είχε διαφορά, ούτε στον τονισμό ούτε στις γκραβούρες.

Edited December 26, 2017 by Ιρμάντα
διευκρινιστικό σχόλιο