Jump to content

O Philip K. Dick και οι Ταινίες του


DinoHajiyorgi

Recommended Posts

Ο Philip K. Dick γεννήθηκε το 1928 και πέθανε σαν αυτή την εβδομάδα, το 1982. Μόλις αυτή την εβδομάδα επίσης, κυκλοφορεί στις αίθουσες ταινία που είναι βασισμένη σε μία από τις ιστορίες του, το The Adjustment Bureau, με τον Matt Damon και την Emily Blunt ως ερωτευμένο ζευγάρι που του δίνεται εντολή χωρισμού από μυστηριώδεις τύπους με καπέλα, μέλη μιας περίεργης οργάνωσης. Το empireonline ρίχνει μια νέα ματιά στην καριέρα του ανθρώπου που ενέπνευσε τόσους κινηματογραφιστές (αν και κανένας τους δεν μπήκε ποτέ στον κόπο να σταθεί πιστός στα γραπτά του), και που ο οποίος έζησε μια ζωή τόσο περίεργη.

 

Ο Philip Kindred Dick γεννήθηκε με δίδυμη αδελφή, αλλά εκείνη πέθανε σε ηλικία λίγο μόνο μηνών. Ο θάνατος της τον στοίχειωσε, και επηρέασε πολλά από τα έργα που έγραψε (υπάρχουν πολλές αναφορές σε δίδυμες αδελφές, σε διηγήματα και νουβέλες του). Μετά το πικρό διαζύγιο των δικών του, όταν ήταν έξι χρονών, ο Ντικ και η μητέρα του, Ντόροθυ Κίντρεντ, μετακόμιζαν σε όλη την χώρα πριν κατασταλάξουν στο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, ένα μέρος που σύντομα θα γινόταν πολύ της μόδας. Ο νεαρός συγγραφέας υπέφερε από δύο, πολύ περίεργες, καταστάσεις στα πρώτα χρόνια της ζωής του, που αργότερα επηρέασαν και το γράψιμο του. Πρώτο, είχε τέτοια δυσκολία στο να καταπίνει, που απέφευγε να τρώει σε κοινή θέα. Δεύτερο, υπέφερε από ισχυρούς ιλίγγους, τόσο που ένιωθε ξεκομμένος από την ζωή του, αμφισβητώντας συχνά την ίδια του την ύπαρξη, ή του κόσμου γύρω του. Και οι δύο περιπτώσεις εμφανίζονται σαν ιδέες στο έργο του, κάτι που σίγουρα παρατηρήσατε αν διαβάσατε παραπάνω της μιας από τις ιστορίες του.

 

Ο Ντικ ανακάλυψε την επιστημονική φαντασία μόλις πριν την εφηβεία του, στα περιοδικά pulp που διάβαζε τότε. Την ίδια εποχή είχαν εκδοθεί διηγήματα και ποιήματα του σε ντόπια έντυπα, και ενώ τα πήγαινε πολύ καλά στις σπουδές του, παράτησε το κολέγιο (το Μπέρκλεϊ), πιθανό για να αποφύγει την υποχρεωτική στρατιωτική εκπαίδευση εφέδρων που επιβαλλόταν εκείνη την εποχή. Στην διάρκεια της εφηβείας του λοιπόν εργαζόταν ως πλασιέ και βοηθός επισκευών ραδιοφωνικών συσκευών, αποκτώντας έτσι μια αγάπη για την κλασσική και ποπ μουσική. Παντρεύτηκε για πρώτη φορά (πρώτη από τις πέντε) πριν κλείσει τα 20, αλλά κανένας γάμος του δεν κράτησε πάνω από 9 χρόνια, ενώ ο πρώτος μόνο έξι μήνες. Πολύ πιθανό και αυτή να είναι η αιτία που ο έρωτας στα έργα του δεν έχει ποτέ ευτυχή κατάληξη.

 

post-1004-0-12042500-1299601191_thumb.jpg

 

Το Μπέρκλεϊ, τότε όπως και σήμερα, ήταν μια Μέκκα λογοτεχνών και άλλων καλλιτεχνών. Από την εφηβεία του κιόλας ο Ντικ ήταν περιτριγυρισμένος από ταλέντα που σμίλεψαν το πάθος του να γίνει σοβαρός συγγραφέας. Ενώ μεταξύ 1952 και 1955 εκδόθηκαν πάνω από 70 διηγήματα του, επιστημονικής φαντασίας, ο Ντικ ποθούσε για μια αναγνωρισμένη επιτυχία στο mainstream και δούλεψε για πολλά χρόνια σε πιο καθωσπρέπει νουβέλες – για να γνωρίσει την απόρριψη για όλες. Στα τέλη της δεκαετίας του ’50 επέστρεψε στην ε.φ. και βρήκε τον δρόμο του. Το 1962 έβγαλε αυτό που θεωρείται το αριστούργημα του: «The Man In The High Castle», μια ιστορία εναλλακτικής ιστορίας, όπου οι δυνάμεις του Άξονα έχουν κερδίσει τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ ένα απαγορευμένο βιβλίο με τίτλο The Grasshopper Lies Heavy διηγείται την ιστορία της δικής μας πραγματικότητας. Του χάρισε ένα Βραβείο Hugo και σηματοδότησε την καταξίωση του ως σεβαστού συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας. (Ψειρίζοντας το: ο σεβαστός συγγραφέας ε.φ. είναι λιγότερο σεβαστός από σεβαστούς mainstreamάδες, αλλά πιο σεβαστός από συγγραφείς άρλεκιν.)

 

Στη διάρκεια της δεκαετίας του 60 ο Ντικ έβγαλε μερικά ακόμα από τα πιο σπουδαία έργα του: The Three Stigmata of Palmer Eldritch, Do Androids Dream Of Electric Sheep? και Ubik. Αλλά στις αρχές των ‘70s είχε αγχωθεί από έναν σημαντικό αριθμό αυτοκτονιών και θανάτων σχετικών με ναρκωτικά, ένα δύσκολο διαζύγιο από την δεύτερη του γυναίκα, που είχε πρόβλημα ψυχικής υγείας, και την εγκατάλειψη του από την τρίτη σύζυγο. Το σπίτι του έγινε ένα είδος κοινοβίου για “περιθωριακούς και ναρκομανείς”, κατά μερικούς, και ο Ντικ ήταν σίγουρος ότι τον παρακολουθούσε το FBI (που του είχε κάνει ήδη έναν έλεγχο στα ‘50s). Κλιμακωτά, τα έργα του Ντικ άρχισαν να επικεντρώνονται σε ζητήματα πραγματικότητας, παραισθήσεων από ναρκωτικά, και τον κατακερματισμό της προσωπικότητας, την ίδια στιγμή που ο συγγραφέας άρχισε να πειραματίζεται ο ίδιος με διάφορα χάπια. Το A Scanner Darkly, το οποίο έγραψε κάπου δέκα χρόνια μετά, βασικά αντιπροσώπευε αυτή ακριβώς την εποχή. Παραβίασαν και λήστεψαν το σπίτι του, και είχε φασαρίες με την εφορία, προβλήματα τα οποία ο φίλος του συγγραφέας Robert Heinlein τον βοήθησε να επιλύσει. Τελικά, μετά από μια απόπειρα αυτοκτονίας, ο Ντικ μπήκε σε ένα πρόγραμμα απεξάρτησης.

 

Αφού επέστρεψε στην φυσιολογική ζωή αυτοπροσδιοριζόμενος ως “flipped-out freak”, βίωσε τον Μάρτιο του 1974 ένα γεγονός που τον μεταμόρφωσε (θα αναφερόταν σε αυτό έκτοτε ως “2-3-74”). Χορηγούμενος αναλγητικά φάρμακα μετά την αφαίρεση φρονιμίτη, ο Ντικ επηρεάστηκε από το σύμβολο που είδε στον κολιέ της γυναίκας που του έφερνε τα χάπια, και άρχισε να βλέπει οράματα που τον έπεισαν ότι ήταν σε επαφή με, ή ήταν ο ίδιος, άτομο που ζούσε στη Ρώμη το έτος 1 μ.Χ. Είχε πάθει εμμονή με αυτά τα οράματα και έγραψε στο χέρι ένα κείμενο χιλίων περίπου λέξεων, με τίτλο Τhe Exegesis, αναλύοντας αυτά τα οράματα για το υπόλοιπο της ζωής του. Νουβέλες όπως το VALIS και το Radio Free Albemuth βγήκαν από αυτή την εμπειρία. Το 1982 όμως, μετά από παράπονα φτωχής όρασης, υπέφερε την πρώτη από μια σειρά καρδιακών προσβολών και πέθανε μετά από δύο εβδομάδες νοσηλείας σε νοσοκομείο. Οι στάχτες του θάφτηκαν δίπλα στην δίδυμη αδελφή του.

 

post-1004-0-81009500-1299601247_thumb.jpg

Ridley Scott και Philip K. Dick

 

Τον καιρό που πέθανε ο συγγραφέας, το Χόλλυγουντ είχε ξεκινήσει να δίνει σημασία σε αυτόν τον περίεργο Philip K. Dick. Βασισμένο στο «Do Androids Dream Of Electric Sheep?» το Blade Runner του Ridley Scott ήδη γυριζόταν και ο ίδιος ο Ντικ είχε δει σκηνές του φιλμ σε κάποια τηλεοπτική εκπομπή και είχε εντυπωσιαστεί. «Ο αντίκτυπος του BLADE RUNNER θα είναι απλά συγκλονιστικός, στο κοινό και στην δημιουργική κοινότητα, και στην ίδια την επιστημονική φαντασία ως είδος» έγραψε βάση όσων είδε, αποδεικνύοντας ότι όντως ήταν μελλοντολόγος. Και πράγματι, παρά την προβληματική παραγωγή του και τις διαφωνίες για το τελικό μοντάζ, η ταινία έχει πλέον κερδίσει σήμερα την τεράστια της φήμη, παρουσιάζοντας βαθιά ερωτηματικά του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, σε ένα έξοχα απεικονισμένο μέλλον, την ίδια στιγμή που ξετύλιγε ένα κουβάρι περίτεχνης πλοκής. Η ερώτηση αν ο Dekkard είναι ένας replicant είναι πάνω-κάτω άσχετο: η ερώτηση είναι αν οι άνθρωποι ξεχωρίζουν ποτέ από τα ίδια τους τα δημιουργήματα.

 

post-1004-0-98294400-1299601356_thumb.jpg

 

Αν και το Blade Runner δεν έσπασε ταμεία όταν βγήκε στις αίθουσες, η φήμη του χτίστηκε σταδιακά, με τον παραγωγό του έργου (συν-σεναριογράφου της ορίτζιναλ ιστορίας του Alien) Ron Shusett να αγοράζει τα δικαιώματα του «We Can Remember It For You Wholesale» από τον Ντικ λίγο πριν τον θάνατο του συγγραφέα. Μόνο που μετά τα πράγματα πάγωσαν για περίπου μια δεκαετία. Ήταν να πρωταγωνιστήσει ο Richard Dreyfuss, με σκηνοθέτη τον David Cronenberg (για φανταστείτε εκείνη την εκδοχή). Το ήθελε και ο Arnold Schwarzenegger αλλά αρνιόταν ο παραγωγός Dino De Laurentiis που έβαλε τον Patrick Swayze με σκηνοθέτη τον Bruce Beresford. Αλλά η εταιρεία του Dino χρεοκόπησε και τα δικαιώματα τα πήρε τελικά ο Arnold. Έτσι, με Paul Verhoeven στο τιμόνι και τον Arnie μασκαρεμένο γυναίκα, γράφτηκε σινεματική ιστορία με το Total Recall. Το τελικό προϊόν είναι εμφανέστατα τελείως απομακρυσμένο από την πηγή που το ενέπνευσε, πλην της αρχικής ιδέας, αλλά θαυμαστό γι αυτό που είναι, κατά έναν παράξενο τρόπο.

 

post-1004-0-45611600-1299601424_thumb.jpg

post-1004-0-78372800-1299601455_thumb.jpg

 

Για χάρη του Gary Sinise και της οικογένειας του, (“Υπάρχει μια βόμβα στην θωρακική του χώρα!!”), θα ρίξουμε μαύρο πέπλο στο Impostor και θα πηδήξουμε κατευθείαν στην συνεργασία των Steven Spielberg - Tom Cruise που τράβηξε τα βλέμματα του κόσμου, τo Minority Report. Με τα περιουσιακά του Ντικ απελευθερωμένα μετά από κάποια προβλήματα με τον νόμο, ακολούθησε μια φρενίτιδα αγοράς δικαιωμάτων ιστοριών του. Ανάμεσα τους και ένα crime story όπου οι εγκληματίες φυλακίζονταν πριν διαπράξουν τον φόνο. Μόνο που, τι θα γινόταν αν η κατηγορία έπεφτε σε έναν από τους αστυνομικούς; Αν και η ταινία διαφέρει αρκετά από το γραπτό, τα θέματα που απασχολούσαν τον συγγραφέα παραμένουν: παρανοϊκή αμφισβήτηση της εξουσίας, ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, η επίδραση των χαπιών, ανατομική φρίκη, και ένας φυγάς που έχει όλον τον κόσμο στο κατόπι του. Ακόμα και μικρότερες πινελιές, όπως η κλασσική μουσική που ακούει ο Anderton ενώ εργάζεται (η 8η Συμφωνία του Schubert), έχει την αύρα του συγγραφέα. Και ενώ ο Spielberg επικρίθηκε για το φινάλε της ταινίας, του βιβλίου είναι πιο αχώνευτο . Πολύ πιθανό ο Ντικ να συμφωνούσε με το κινηματογραφικό έργο.

 

post-1004-0-23818500-1299601484_thumb.jpg

post-1004-0-96999200-1299601522_thumb.jpg

 

Ξανά, για χάρη του Ben Affleck και του John Woo, θα προσπεράσουμε το Paycheck και θα πάμε αμέσως στο ροτοσκοπικό και εγκεφαλικό A Scanner Darkly του Richard Linklater. Ενώ η ταινία κομπάζει την συμμετοχή ηθοποιών που συγγενεύουν με σούπερ-προϋπολογισμούς και σούπερ-ήρωες, αυτό το τριπάκι χρησιμοποιεί ερμηνεία και κινούμενα σχέδια για να πει την ιστορία ενός κόσμου όπου κανείς δεν είναι αυτό που δείχνει. Ανάμεσα τους και ο Keanu Reeves, ένας μυστικός αστυνομικός που ερευνά κάποιον ναρκοέμπορο και που καταλήγει να ξεχάσει την πραγματική του ταυτότητα. Είναι η πιο πιστή μεταφορά ιστορίας του Ντικ μέχρι στιγμής, πράγμα που φανερώνει ότι ενώ η βασικές του ιδέες είναι το γράσο που κινεί τα γρανάζια των ταινιών δράσης, πιο ικανός αναδεικνύεται ο ανεξάρτητος σινεμάς στο να διαχειριστεί τις πλοκές του.

 

post-1004-0-80559500-1299601563_thumb.jpg

post-1004-0-05035500-1299601590_thumb.jpg

 

Αποφεύγουμε και το Next, μια χαλαρή μεταφορά διηγήματος του Ντικ, καταλήγοντας στο σίγουρα πιο ενδιαφέρον The Adjustment Bureau. Ο George Nolfi ήταν σεναριογράφος στις συνέχειες του Ocean’s Eleven και του The Bourne Ultimatum, αλλά διάλεξε σαν παρθενική σκηνοθετική εμφάνιση το διήγημα του Ντικ “Adjustment Team”, για μια ομάδα γραφειοκρατών που χειρίζονται την πραγματικότητα, εξουσιάζοντας έτσι τις μοίρες μας. Με τον Matt Damon θύμα των μηχανορραφιών τους, σοκαρισμένος από την ανακάλυψη ότι όλος του ο κόσμος είναι μια ψευδαίσθηση, είναι μια μάχη του προσωπικού ενάντια στο υπέρ-απρόσωπο, το άτομο κατά της συνωμοσίας της δημιουργίας. Στο φινάλε, πιθανό να μην έχει απομείνει καθόλου Ντικ.

 

post-1004-0-12397500-1299601627_thumb.jpg

 

Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι μαγειρεύονται συνέχειες και παρακλάδια του Blade Runner, κι ένα remake του Total Recall με τον Colin Farrell στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Αλλά δεν είναι οι μόνες διασκευές πάνω σε γραπτά του Ντικ που ετοιμάζονται. Το The Man In The High Castle στήνεται ως παραγωγή του BBC TV, σε παραγωγή του Ridley Scott και σενάριο του Howard Brenton (σεναριογράφου της σειράς Spooks). Η Halcyon Company, των Terminator, ανακοίνωσε το 2009 ότι σχεδίαζαν να διασκευάσουν το Flow My Tears, The Policeman Said, αλλά δεν ξανακούστηκαν έκτοτε. Κι όσο υπάρχουν σεναριογράφοι επιστημονικής φαντασίας σε αναζήτηση μιας κάποιας πρωτότυπης, εμπορικής ιδέας, κάπου, κάποιος θα ξεφυλλίζει έναν Philip K. Dick. Δεν είχε δηλαδή και τόσο άδικο όταν νόμιζε ότι όλοι τον παρακολουθούν.

Edited by DinoHajiyorgi
  • Like 1
Link to comment
Share on other sites

Εξαιρετική παρουσίαση, Ντίνε.:thmbup:

Να δούμε τί ψάρια θα πιάσει ο Scott με τη σειρά "The Man In The High Castle", αλλά του έχω εμπιστοσύνη.

Link to comment
Share on other sites

Ωραία παρουσίαση Ντίνο, μπράβο!

 

Να υπενθυμίσω και το μάλλον μέτριο Screamers (1995) με πρωταγωνιστή τον Peter Weller, βασισμένο στο διήγημα Second Variety.

Επίσης νομίζω ότι έχει μεταφερθεί και το Confessions of A Crap Artist, νομίζω όμως με άλλο τίτλο. Γαλλική ταινία, την οποία δεν έχω δει και αναζήτησα κάποτε χωρίς επιτυχία και εν τω μεταξύ έχω ξεχάσει (να ξανα-αναζητήσω).

Ενώ, αν δεν κάνω τραγικό λάθος, η Disney (!) ετοιμάζει μεταφορά του Βασιλιά των Ξωτικών. Τρέμω. Στα ελληνικά, υπάρχει στη συλλογή Ο Χρυσαφένιος Άντρας, των εκδόσεων Παρά Πέντε.

Γι' αυτά τα τελευταία, θα κάνω edit αν βρω περισσότερα στοιχεία εκτός κι αν με προλάβει άλλος.

Link to comment
Share on other sites

Ωραία παρουσίαση Ντίνο, μπράβο!

Σας ευχαριστώ, αλλά δεν έκανα τίποτα περισσότερο από το να μεταφράσω την παρουσίαση του site του Empire. Και οι όποιες παραλείψεις δικές τους.

Link to comment
Share on other sites

Επίσης νομίζω ότι έχει μεταφερθεί και το Confessions of A Crap Artist, νομίζω όμως με άλλο τίτλο. Γαλλική ταινία, την οποία δεν έχω δει και αναζήτησα κάποτε χωρίς επιτυχία και εν τω μεταξύ έχω ξεχάσει (να ξανα-αναζητήσω).

 

Barjo (Confessions d' un Barjo) - 1992

Link to comment
Share on other sites

Που μπορώ να βρω το διήγημα Adjustment Team; Η ταινία φαίνεται πολύ καλή, θα την δω, αλλά προτιμώ να διαβάσω την ιστορία πρώτα. Απ'όσο ξέρω δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.

Link to comment
Share on other sites

Που μπορώ να βρω το διήγημα Adjustment Team; Η ταινία φαίνεται πολύ καλή, θα την δω, αλλά προτιμώ να διαβάσω την ιστορία πρώτα. Απ' όσο ξέρω δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.

Σίγουρα εδώ. Πιθανόν κι αλλού.

 

 

 

Electroscribe, ευχαριστώ για το link, αυτό ακριβώς έλεγα.

 

Και King Of The Elves, ενώ εδώ όλες οι ταινίες και δικαιώματα ιστοριών του Dick που έχουν πουληθεί.

 

 

Link to comment
Share on other sites

"Adjustment Team" is in the public domain in the United States because it was published in the United States between January 1, 1950 and December 31, 1963 but copyright was not renewed with the US Copyright Office within a year period beginning on December 31 of the 27th year of the copyright and running through December 31 of the following year.

 

Θα το βρείτε εδώ.

Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
×
×
  • Create New...

Important Information

You agree to the Terms of Use, Privacy Policy and Guidelines. We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue..