Kafka Posted April 26, 2011 Share Posted April 26, 2011 (edited) Όνομα Συγγραφέα: Κυριάκος Χαλκόπουλος Είδος: Τρόμος Βία; Όχι Σεξ; Όχι Αριθμός Λέξεων: 664 Αυτοτελής; Όχι Σχόλια: Πριν απο λίγο καιρό άρχισα να μεταφράζω, για εμένα, τον Ξένο του Lovecraft. Ήταν πάντα ένα απο τα αγαπημένα κείμενά μου αυτού του λογοτέχνη, αλλά η μόνη ελληνική υπάρχουσα μετάφραση που ξέρω είναι εκείνη του Κάκτου, που είναι δυστυχώς γεμάτη λάθη. Θα ήθελα να διαβάσω τη γνώμη σας για την δική μου απόπειρα. Ο ξένος Χ.Φ. Λάβκραφτ Δυστυχισμένος είναι εκείνος που οι αναμνήσεις του της παιδικής ηλικίας του φέρνουν μόνο φόβο και θλίψη. Κακόμοιρος είναι εκείνος που έχει να θυμηθεί μόνο μοναχικές ώρες σε αχανείς και μελαγχολικές αίθουσες με καφετιές κουρτίνες και εκνευριστικές σειρές από αρχαία βιβλία, ή ματιές που έριξε με δέος στο λυκόφως σε άλση παραμορφωμένων, γιγαντιαίων και παραφορτωμένων με κλήματα δέντρων που σιωπηλά πλέκουν κυρτωμένα κλαδιά σε μεγάλο ύψος. Τέτοια μοίρα μου επιφύλαξαν οι θεοί- σε εμένα, τον απογοητευμένο, τον στείρο, τον σπασμένο. Και ωστόσο είμαι παραδόξως ικανοποιημένος, και κρατιέμαι όσο μπορώ πιο σφικτά από αυτές τις αναμνήσεις όταν ο μυαλό μου για μια στιγμή απειλεί να φτάσει πέρα από αυτές, στο άλλο. Δεν γνωρίζω πού γεννήθηκα, παρεκτός ότι το κάστρο ήταν απείρως παλιό και απείρως τρομερό, γεμάτο με σκοτεινά περάσματα και έχοντας ψηλές οροφές όπου το μάτι μπορούσε μόνο να βρει ιστούς αραχνών και σκιές. Οι πέτρες στους διαδρόμους που κατέρρεαν έμοιαζαν πάντοτε φρικτά υγρές, και υπήρχε μια καταραμένη μυρωδιά παντού, σαν από στοιβαγμένα πτώματα νεκρών γενεών. Ποτέ δεν ήταν φωτεινά, οπότε συνήθιζα μερικές φορές να ανάβω κεριά και να κοιτώ καταπάνω τους για να ανακουφιστώ, ούτε υπήρχε φως έξω καθώς τα απαίσια δέντρα υψώνονταν ως πάνω από τον πιο ψηλό πύργο όπου μπορούσα να φτάσω. Υπήρχε ένας μαύρος πύργος που έφτανε ως πάνω από τα δέντρα, στον άγνωστο πάνω ουρανό, αλλά εκείνος είχε εν μέρει καταστραφεί και δεν μπορούσε να φταστεί παρά μόνο από ένα σχεδόν αδύνατο σκαρφάλωμα στον ατόφιο τοίχο, πέτρα την πέτρα. Θα πρέπει να έζησα χρόνια σε αυτό το μέρος, αλλά δε μπορώ να μετρήσω το χρόνο. Όντα πρέπει να φρόντισαν για τις ανάγκες μου, και όμως δεν μπορώ να θυμηθώ κανέναν εκτός από εμένα, ούτε κάτι το ζωντανό εκτός από τα αθόρυβα ποντίκια και τις νυκτερίδες και τις αράχνες. Νομίζω ότι όποιος με έθρεψε θα πρέπει να ήταν επιβλητικά γερασμένος, καθώς η πρώτη μου αντίληψη για ένα ζωντανό άνθρωπο ήταν για κάτι που πρέπει να μου έμοιαζε, αλλά ήταν αλλοιωμένο, συρρικνωμένο και σάπιζε σαν το κάστρο. Για εμένα δεν υπήρχε τίποτε το παράδοξο στα κόκκαλα και τους σκελετούς που σκέπαζαν κάποιες από τις πέτρινες κρύπτες βαθιά κάτω στα έγκατα. Συνέδεα στη φαντασία μου αυτά τα πράγματα με καθημερινά γεγονότα, και θεωρούσα ότι ήταν πιο φυσικά από τις έγχρωμες εικόνες των ζωντανών πλασμάτων που βρήκα σε πολλά από τα μουχλιασμένα βιβλία. Από τέτοια βιβλία έμαθα όλα όσα ξέρω. Κανένας δάσκαλος δε με παρακίνησε, και δε με οδήγησε, και ούτε θυμάμαι να άκουσα ποτέ μια ανθρώπινη φωνή σε εκείνα τα χρόνια- ούτε καν τη δική μου, καθώς παρόλο που είχα διαβάσει για το λόγο δεν είχα ποτέ σκεφτεί να δοκιμάσω να μιλήσω. Η μορφή μου επίσης ήταν ένα θέμα παρομοίως ασυλλόγιστο καθώς δεν υπήρχαν καθρέφτες στο κάστρο, και απλώς θεωρούσα ενστικτωδώς τον εαυτό μου παρεμφερή με τις νεανικές φιγούρες που είχα δει ζωγραφισμένες ή σχεδιασμένες στα βιβλία. Ένοιωθα ότι κατανοούσα πως είμαι νέος, αφού θυμόμουν τόσα λίγα. Έξω, κατά μήκος της αποσυντεθημένης τάφρου, και κάτω από τα σκοτεινά βουβά δέντρα, ξάπλωνα συχνά και ονειρευόμουν για ώρες αυτά που είχα διαβάσει στα βιβλία, και με προσμονή απεικόνιζα τον εαυτό μου μαζί με χαρούμενη πλήθη στον ηλιόλουστο κόσμο πέρα από το ατέλειωτο δάσος. Μια φορά προσπάθησα να αποδράσω από το δάσος, αλλά καθώς απομακρυνόμουν από το κάστρο όλο και περισσότερο πύκνωνε η σκιά και ο αέρας γέμιζε ολοένα με φόβο που με απομόνωνε, γι αυτό και έτρεξα εκτός εαυτού πίσω για να μη χάσω το δρόμο μου σε ένα λαβύρινθο σκιερής σιωπής. Οπότε για ένα ατέλειωτο λυκόφως ονειρευόμουν και περίμενα, παρόλο που δεν ήξερα τι περίμενα. Τότε στη μοναξιά των σκιών η επιθυμία μου για φως έγινε τόσο ακατάπαυστη που δε μπορούσα άλλο να ησυχάσω, και σήκωσα τα χέρια μου ικετευτικά προς τον μοναδικό μαύρο κατεστραμμένο πύργο που έφτανε πάνω από το δάσος στον άγνωστο ουρανό. Και επιτέλους αποφάσισα να σκαρφαλώσω εκείνο τον πύργο, αν και θα μπορούσα να πέσω, καθώς ήταν καλύτερο να ρίξω έστω μια ματιά στον ουρανό και να πεθάνω, παρά να ζήσω δίχως ποτέ να δω την ημέρα. (...) Edited April 28, 2011 by Iwannhs Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Oceanborn Posted April 26, 2011 Share Posted April 26, 2011 Κάθε που διαλέγουμε κάτι να μεταφράσουμε, αποκτάμε έναν αλλόκοτο δεσμό μαζί του δε νομίζεις...; Σε γενικές γραμμές βρήκα καλή την απόδοσή σου, χωρίς να είμαι ειδική στο θέμα της μετάφρασης, εκτός από ορισμένα μαθήματα που έκανα στη σχολή... Αν θα μπορούσα να άλλαζα κάτι θα ήταν τα εξείς: Δυστυχισμένος είναι εκείνος που οι αναμνήσεις του της παιδικής ηλικίας του φέρνουν μόνο φόβο και θλίψη. Δυστυχισμένος είναι εκείνος στον οποίο οι παιδικές του αναμνήσεις φέρνουν μόνο φόβο και θλίψη. παρεκτός ότι το κάστρο ήταν απείρως παλιό και απείρως τρομερό Εδώ για να αποφευχθεί η επανάληψη θα έλεγα απείρως παλιό και τρομερό. Δε χρειάζεται να κάνουμε λέξη τη λέξη μετάφραση γιατί ύστερα ο λόγος στη γλώσσα που θέλεις να αποδόσεις ακούγεται κάπως...ξένος ή αταίριαστος. Κάτι ανάλογο και στο Υπήρχε ένας μαύρος πύργος που έφτανε ως πάνω από τα δέντρα, στον άγνωστο πάνω ουρανό Υπήρχε ένας μαύρος πύργος που ξεπερνούσε σε ύψος τα δέντρα..... Ε και κάτι τελευταίο οπότε συνήθιζα μερικές φορές να ανάβω κεριά και να κοιτώ καταπάνω τους για να ανακουφιστώ Οπότε συνήθιζα ορισμένες φορές να ανάβω κεριά και να συγκεντρώνω το βλέμμα μου επάνω τους για να ανακουφιστώ. Και πάλι επαναλαμβάνω δε θέλω να το παίξω ειδική ή κάτι, απλά νομίζω ότι εαν το μετέφραζα εγώ θα το έκανα λίγο πιο... ελεύθερα. Η γλώσσα πρέπει να είναι εργαλείο και όχι απαραίτητα "αλυσίδα". Κατά τ άλλα το κείμενο σου το βρήκα εξαιρετικό. Φάνηκε ότι σε γεμίζει το προτότυπο και ότι το αντιμετώπισες με τη δέουσα προσοχή.... Θα θελα ν ακούσω και τα δικά σου σχόλια για το τι θεωρείς το κλειδί της επιτυχίας σε μια μετάφραση μιας και μου φάνηκε ενδιαφέρον που κρίνεις κάποια παλιά απόδοση του ίδιου κειμένου... Αυτά και καλή συνέχεια Iwanni μου Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Kafka Posted April 27, 2011 Author Share Posted April 27, 2011 Ευχαριστώ για τις υποδείξεις Virginia Το βρήκες: προσπάθησα κατά το δυνατόν να αποδώσω λέξη προς λέξη το κείμενο. Αυτό καμιά φορά είναι επικίνδυνο, και αναγνωρίζω και εγώ πως ηχεί λίγο παράξενα (αν δεν ήταν μετάφραση δε θα είχα χρησιμοποιήσει κάποιες φράσεις). Ο Κάκτος πάντως έχει μια μετάφραση που είναι λανθασμένη σε πολλά σημεία, λέξεις και φράσεις έχουν μεταφραστεί με τρόπο που δεν αποδίδει το πρωτότυπο, γι αυτό και το ανέφερα. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Oceanborn Posted April 27, 2011 Share Posted April 27, 2011 Το βασικότερο είναι να μεταφέρεται το ίδιο νόημα, όσο το δυνατόν πιο κοντά στο ύφος και στο στιλ του συγγραφέα. Ορισμένες λέξεις έχουν μεγάλη σημασία οπότε τις διατηρούμε. Άλλες που ηχούν παράξενα δεν υπάρχει λόγος να τις κρατήσουμε... Όχι μην τα παίρνεις ως υποδείξεις... Περισσότερο προτάσεις θα έλεγα. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Count Baltar Posted April 27, 2011 Share Posted April 27, 2011 Προσωπικά, θα διαφωνήσω με όλες τις παρατηρήσεις της Virginia, πλην της τελευταίας. Θεωρώ ότι σκοτώνουν κάθε ποιητικότητα που υπήρχε στην αρχική απόδοση του Iwannhs. Ειδικά στην επανάληψη δεν βρίσκω τίποτα το τραγικό, νισάφι πια με αυτή την εμμονή με την οποία μας πότισαν στο δημοτικό σχολείο. Η επανάληψη μια χαρά έμφαση δημιουργεί. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Μάρβιν ΑΑΠ Posted April 27, 2011 Share Posted April 27, 2011 Θα συμφωνήσω κι εγώ με τον Κόμη. Ιδίως στο θέμα της επανάληψης. Μερικές φορές δεν πειράζει να περνούν στο μεταφρασμένο κείμενο εκφράσεις που ακούγονται περίεργες ή ασυνήθιστες, και νομίζω πως εδώ έχουμε να κάνουμε με κάποια από αυτές. Η μετάφραση, χωρίς να έχω υπόψη μου το αγγλικό, κυλούσε άνετα και μου φάνηκε γενικά προσεγμένη και με υποβλητικό ρυθμό, πράγμα που είναι συνήθως δύσκολο. Καλή συνέχεια, Iwannhs. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Andkand Posted April 27, 2011 Share Posted April 27, 2011 Θεωρώ πολύ ενδιαφέρον θέμα τη μετάφραση κειμένων αφού πολλές φορές ο μεταφραστής (στα Ελληνικά, στη περίπτωσή μας) σε πολλά σημεία χρειάζεται να ξαναγράψει το κείμενο και να βρει εκείνες τις λέξεις που το αποδίδουν καλύτερα στη μεταφρασμένη γλώσσα. (Άσχετο, αλλά διάβασα πρόσφατα το Περί Τυφλότητος του Jose Saramago των εκδόσεων Καστανιώτη, το οποίο βρήκα υπέροχο σαν ιστορία αλλά απαίσιο σαν μετάφραση… ) Το κείμενο όπως το αποτύπωσε ο Ιωάννης μου άρεσε. Για να μπορέσω όμως να το κρίνω ως μετάφραση θα πρέπει να έχω μπροστά μου το πρωτότυπο. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Kafka Posted April 27, 2011 Author Share Posted April 27, 2011 Σας ευχαριστώ όλους για τα σχόλια Το πρωτότυπο κείμενο μπορεί να διαβαστεί εδώ, αν κανείς ενδιαφέρεται: http://www.hplovecraft.com/writings/texts/fiction/o.asp Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Recommended Posts
Join the conversation
You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.