Συνέντευξη με τον Γιώργο Χατζηκυριάκο - Το Τραγούδι του Χρόνου

[RObiN-HoOD]

Καλημέρα - Καλησπέρα και καλώς ήλθατε και πάλι στην εκπομπή "Βελάκια με πένες" .

 

Στη σημερινή εκπομπή, η πολυαγαπημένη Naroualis στοχεύει και πετυχαίνει κέντρο στο βιβλίο του Γιώργου Χατζηκυριάκου (Παρατηρητής) σε μια απολαυστική συνέντευξη. Ας αρχίσουμε λοιπόν:

 

Σκληρός ή τρυφερός;

 

Πώς γίνεται ένας λάτρης του epic metal να γράφει χριστουγεννιάτικες ιστορίες;

Από παιδί έβλεπα τα Χριστούγεννα με μια πιο «επική» ματιά! Στα δέκατα μου Χριστούγεννα μου είχαν κάνει δώρο ένα επιτραπέζιο παιχνίδι που λεγόταν Hero Quest (οι περισσότεροι της γενιάς μου το θυμούνται και το νοσταλγούν, είμαι σίγουρος γι’ αυτό). Το παιχνίδι αυτό ήταν η πρώτη μου επαφή με το Επικό Φανταστικό. Πέντε χρόνια αργότερα πήρα για δώρο το πρώτο album των Rhapsody και από τότε το καθιέρωσα να παίρνω ένα cd τους κάθε Χριστούγεννα. Όπως ήταν λογικό, από τότε οι μέρες του Δωδεκαήμερου για μένα, πέρα από αυτήν την μαγική αίσθηση την οποία λίγο-πολύ όλοι την έχουμε νιώσει, απέκτησαν και μία πιο επική διάσταση, κυρίως μέσω της μουσικής. Ήρθε λοιπόν μια μέρα που θέλησα να μεταφέρω αυτό το συναίσθημα σε κάποια ιστορία. Άλλωστε ποτέ δεν κατάλαβα γιατί οι περισσότερες χριστουγεννιάτικες ιστορίες, πέρα του ότι απευθύνονται σε παιδιά έως 8 χρονών, έπρεπε να είναι σύντομες, γλυκερές και να γυρνούν γύρω από το πολύ τρία θέματα. Καιρός ήταν να γραφτεί κι ένα…Christmas Saga!

 

Αγωνιστής ή ονειροπόλος;

 

Νεαρός, εργαζόμενος, σύζυγος, πατέρας. Από τη μία ο αγώνας για τον επιούσιο κι από την άλλη η δημιουργία νέων κόσμων. Τι σε οδηγεί μπροστά στον υπολογιστή, να βυθιστείς στον φανταστικό κόσμο του επόμενου κείμενου που θα γράψεις;

Κι αυτό είναι κάτι που με «ακολουθεί» από την παιδική ηλικία. Πάντα θυμάμαι τον εαυτό μου αφηρημένο, ειδικά στο σχολείο. Ο νους μου ταξίδευε ενώ το θρανίο και τα βιβλία μου ήταν γεμάτα από… τα «ενθύμια» εκείνων των «μυστικών ταξιδιών». Ευτυχώς ή δυστυχώς έτσι παραμένω μέχρι σήμερα. Θα με δεις αμίλητο και αφηρημένο τόσο στη δουλειά όσο και στο σπίτι (όταν δεν γράφω ή δεν μοιράζομαι παράξενες ιστορίες με την κόρη μου). Υποθέτω πως όλο αυτό συνέβαινε και συνεχίζει να συμβαίνει επειδή πάντα είχα την τάση να αποδράσω και να εξερευνήσω την Άλλη Πλευρά, τον «Κόσμο» πέρα από τον κόσμο. Δεν νομίζω πως θα τελειώσει ποτέ αυτή η αναζήτηση, όσων χρονών κι αν φτάσω.

 

Παιδί ή ενήλικας;

 

Είσαι από εκείνους τους συγγραφείς παιδοεφηβικών αναγνωσμάτων που χρησιμοποιούν μια πιο «ενήλικη» γλώσσα στα κείμενά τους, αντιμετωπίζοντας τα παιδιά με ειλικρίνεια και χωρίς ζαχαρωμένες περιστροφές. Πώς το καταφέρνεις αυτό χωρίς να «ξεφύγεις» προς το μη παιδικό κομμάτι του λόγου;

Δεν θέλω να γράφω ούτε για παιδιά ούτε για ενήλικες. Θέλω να γράφω για ανθρώπους. Το να απευθύνεσαι σε συγκεκριμένες ηλικίες είναι σαν να βγάζεις τις υπόλοιπες απ’ έξω, κι αυτό είναι κάτι που δεν μου αρέσει. Άλλωστε το Βασίλειο του Φανταστικού ανήκει σε όλους, η διέλευση ελεύθερη και πουθενά δεν υπάρχουν πινακίδες που να λένε «απαγορεύεται η είσοδος για άνω ή κάτω των 18». Φυσικά ορισμένοι συγγραφείς απευθύνονται μόνο σε ενήλικες και κάποιοι άλλοι μόνο σε παιδιά, ίσως επειδή πριν γράψουν στοχεύουν σε κάποιο συγκεκριμένο target group, κάτι που προσωπικά απέφυγα να κάνω όταν ξεκίνησα να γράφω το Τραγούδι του Χρόνου. Γι’ αυτό και χαίρομαι που αγαπήθηκε τόσο από δεκάχρονους όσο και από σαραντάρηδες.

 

Λαϊκός ή σοφιστικέ;

 

Τι είναι αυτό που σε κάνει να μπλέκεις λαογραφικά στοιχεία στο έργο σου; Πώς καταφέρνεις να ισορροπείς μεταξύ της λαϊκής θυμοσοφίας και των λογοτεχνικών απαιτήσεων ενός κειμένου;

Η αλήθεια είναι πως μου αρέσει να μελετώ τη λαογραφία (κυρίως την ελληνική) και να δανείζομαι στοιχεία για τις ιστορίες μου. Κατά κάποιο τρόπο πιστεύω πως έτσι συνεχίζεται η λαϊκή μυθοπλασία που έπαψε να αναπτύσσεται όταν επικράτησε ο ορθολογισμός. Η λογοτεχνία του φανταστικού βασίστηκε στη μυθολογία και τη λαογραφία αρκετών χωρών. Οι άνθρωποι φαντάζονταν τέρατα, ξωτικά, παράξενους τόπους και μυθικούς θησαυρούς πολύ πριν ο Τόλκιν (ο οποίος θεωρείται από πολλούς ο πατέρας της φανταστικής λογοτεχνίας) γράψει σε μια λευκή κόλλα χαρτί «μέσα στη γη, σε μια τρύπα, κάποτε ζούσε ένας Χόμπιτ». Κι ίσως να μη μαθαίναμε ποτέ για τους Χόμπιτ εάν, στα παλιά τα χρόνια, οι κάτοικοι της Ιρλανδίας δεν πίστευαν στους μικροσκοπικούς Καλογείτονες ή αν οι αρχαίοι Σκανδιναβοί δεν έλεγαν ιστορίες για τους μυθικούς Alfar, πάνω στους οποίους βασίστηκαν οι Elves της Μέσης Γης.

 

Παιχνιδιάρης ή διαβαστερός;

 

Ποια θεωρείς ότι είναι η συμβολή των role playing games (rpg) στην διάδοση της φανταστικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα, όπως την έζησες ως ενεργός παίχτης;

Σαφώς υπάρχει έντονη αλληλεπίδραση μεταξύ της φανταστικής λογοτεχνίας και των παιχνιδιών ρόλου. Τα rpg γεννήθηκαν από τη λογοτεχνία του φανταστικού και συγκεκριμένα από τα βιβλία του Τόλκιν, του Μούρκοκ και του Λάιμπερ. Στη συνέχεια γεννήθηκαν νέοι κόσμοι και ποικίλες ιστορίες, πολλές από τις οποίες απέκτησαν χιλιάδες αναγνώστες όπως οι σειρές Dragonlance, Forgotten Realms και Warhammer. Στην Ελλάδα τα παιχνίδια ρόλων δεν είχαν την απήχηση στο βαθμό που περιμέναμε, αντίθετα με την εξέλιξη τους, τα online. Τώρα πια οι περισσότεροι προτιμούν να ξοδέψουν το χρόνο τους παίζοντας ένα διαδικτυακό παιχνίδι. Έχω γνωρίσει πάρα πολλά άτομα που παίζουν τέτοια παιχνίδια κι όμως έχουν πλήρη άγνοια σχετικά με τη λογοτεχνία του φανταστικού. Και μιας που ζούμε στην εποχή της εικόνας, του ίντερνετ και του online gaming, είναι δύσκολο να πείσεις κάποιον να ξεκουνηθεί από τον υπολογιστή και να διαβάσει ένα βιβλίο, ακόμα κι αν το περιεχόμενό του δείχνει τόσο οικείο με τα παιχνίδια που προτιμά να παίζει. «Ο Κόσμος προχώρησε Παραπέρα» που γράφει και ο Στίβεν Κινγκ.

 

Κοινός ή καινός;

 

Τι καινούριο θα ήθελες να δεις στην ελληνική φανταστική σκηνή από πλευράς θεμάτων;

Μέχρι πρότινος και καθ’ όλη την προηγούμενη δεκαετία, οι περισσότεροι έγραφαν επηρεασμένοι από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών και τον Έραγκον, ενώ αρκετά βιβλία που εκδόθηκαν είχαν ως μέγιστη πηγή έμπνευσης το Χάρι Πότερ. Τώρα φοβάμαι πως οι νέοι συγγραφείς θα γράφουν βασισμένοι στον Μάρτιν εξαιτίας της μεγάλης επιτυχίας του Game of Thrones –όχι πως είναι και εύκολο να μιμηθεί κανείς τον Μάρτιν καθώς λίγοι μπορούν να σκεφτούν τόσο πολύπλοκα σενάρια. Εδώ πρέπει να σημειώσω πως δεν με ενοχλεί να διαβάζω ιστορίες επηρεασμένες από τους πιο δημοφιλείς συγγραφείς του είδους, αρκεί βέβαια να είναι καλογραμμένες και να μην βγάζουν μάτι ότι είναι ξεπατηκωσούρες. Θέλω όμως οι Έλληνες να αφήσουν το δικό τους στίγμα στη λογοτεχνία του φανταστικού, όσο αυτό είναι δυνατό. Είμαστε λαός που κουβαλάει τόμους ιστορίας στις πλάτες από την αρχαιότητα ως σήμερα. Έχουμε ζήσει μαύρες εποχές αλλά και λαμπρές μέρες, ζηλευτές σε όλο τον κόσμο. Είναι κρίμα να αφήνουμε ανεκμετάλλευτο τον πλούτο της παράδοσης, των μύθων, των θρύλων και των ιστορικών γεγονότων και να βρισκόμαστε μονίμως κάτω από τη σκιά των ξένων δημιουργών, σύγχρονων και μη, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει πως πρέπει να γίνουμε οπισθοδρομικοί. Το Κοράκι σε Άλικο Φόντο του Λευτέρη Κεραμίδα είναι ένα εξαιρετικό δείγμα ελληνικού φανταστικού που συνδυάζει την μοντέρνα επική λογοτεχνία με τις λαϊκές παραδόσεις. Αντίστοιχα, στη λογοτεχνία Τρόμου υπάρχει Η Νύχτα της Λευκής Παπαρούνας του Κωνσταντίνου Μίσσιου, βιβλίο που σε κρατά από την αρχή ως το τέλος με κομμένη την ανάσα. Επίσης θέλω πολύ να διαβάσω ιστορίες που έχουν να κάνουν με το κοντινό μέλλον. Με ενδιαφέρει να δω πως φαντάζονται οι Έλληνες τα χρόνια που θα ακολουθήσουν και κατά πόσο συμφωνούν στο θέμα μιας επερχόμενης δυστοπίας όπου τα αγαθά και οι απολαύσεις του σήμερα θα μοιάζουν πέρα για πέρα ξένες.

 

Κτητικός ή γενναιόδωρος;

 

Ποιο βιβλίο θα ήθελες να έχεις γράψει, ελληνικό ή ξένο, φανταστικό ή mainstream;

Την Ιστορία Χωρίς του Τέλος του Έντε. Για μένα το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί την επιτομή του Φανταστικού. Είναι ένας ύμνος στη φαντασία, τη δύναμη του νου και τη σχέση του ανθρώπου με τη λογοτεχνία. Βέβαια, έτσι και το είχα γράψει εγώ, η ιστορία του θα ήταν κυριολεκτικά ατελείωτη! Ο δικός μου Μπάστιαν δεν θα επέστρεφε ποτέ πίσω, θα ταξίδευε διαρκώς ανακαλύπτοντας νέα μέρη και δεν θα σταματούσε πουθενά. Θα ήθελα επίσης να είχα γράψει τις Πύλες της Φωτιάς του Πρέσσφιλντ. Πάντα με ενθουσίαζε η Μάχη των Θερμοπυλών και ήταν μεγάλο μου όνειρο να αφηγηθώ με το δικό μου τρόπο τη συγκεκριμένη ιστορία. Έχουν γραφτεί πολλά μυθιστορήματα για το Λεωνίδα και τους πολεμιστές του, κανείς όμως δεν απέδωσε με τόση ζωντάνια τις σκηνές της μάχης και τα συναισθήματα των ηρώων όσο ο Πρέσσφιλντ.

 

Φαντασάς ή άλλης σπέκουλας;

 

Ποια είναι η πραγματική σου σχέση με τα τρία είδη της speculative fiction, το φάντασυ, τον τρόμο και την επιστημονική φαντασία;

High Fantasy και υπερφυσικός Τρόμος. Αυτά τα δύο είναι με παρασέρνουν τόσο ως αναγνώστη όσο και ως συγγραφέα, εκεί δηλαδή όπου βασιλεύει το ανεξήγητο μαζί όλα εκείνα τα στοιχεία που απουσιάζουν από την Επιστημονική Φαντασία.

 

Έμπορος ή δημιουργός;

 

Έχεις βρεθεί και στις τρεις πλευρές ενός πάγκου βιβλιοπωλείου: Υπάλληλος, πελάτης, συγγραφέας. Τι θα συμβούλευες από κάθε θέση τους άλλους δύο;

Πίστεψε με, είναι μεγάλο σχολείο για έναν συγγραφέα να εργάζεται σε βιβλιοπωλείο. Μαθαίνει πολλά σχετικά με τις προτιμήσεις του κοινού και βλέπει τους τρόπους με τους οποίους κινείται η αγορά του βιβλίου, οπότε αναθεωρεί αρκετά από αυτά που νόμιζε πριν. Υπάρχουν ελάχιστοι αναγνώστες με διάθεση να ανακαλύψουν κάτι νέο, οι περισσότεροι ψωνίζουν με βάση αυτά που ξέρουν και (κυρίως) αυτά που διαφημίζονται. Το ότι βγαίνει ένα καινούργιο βιβλίο δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα τρέξει ο κόσμος να το πάρει. Γι’ αυτό θα συμβούλευα τους συγγραφείς να είναι περισσότερο προσγειωμένοι και λιγότερο απαιτητικοί. Δυστυχώς το σύστημα είναι έτσι οργανωμένο που αν είσαι άγνωστος και χωρίς την υποστήριξη των media, έρχεσαι και φεύγεις απαρατήρητος από τα ράφια, σαν απλός περαστικός. Οι βιβλιοϋπάλληλοι δεν είναι πάντα ενημερωμένοι για κάθε βιβλίο που κυκλοφορεί. Το ίδιο συμβαίνει και με τους πελάτες, οι οποίοι σχεδόν πάντα αμφιβάλλουν μπροστά σε ένα άγνωστο βιβλίο ή έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα, ξένο ή (προπαντός) Έλληνα, οποιουδήποτε λογοτεχνικού είδους αντιπροσωπεύει, πόσο μάλλον του Φανταστικού. Θα συμβούλευα λοιπόν τόσο τους πωλητές όσο και τους πελάτες να είναι πιο ενημερωμένοι και επικοινωνιακοί, να μη φοβούνται να δοκιμάσουν κάτι νέο ή έστω να γνωρίζουν περί αυτού πριν το απορρίψουν. Υπάρχουν εκατοντάδες συναρπαστικές ιστορίες που μας περιμένουν να τις ανακαλύψουμε και ο καθένας μας μπορεί να βρει το αγαπημένο του βιβλίο εκεί που πρωτύτερα δίσταζε να πλησιάσει.

 

Μαγεία ή πραγματικότητα;

 

Αν το κερί του Τόμας έπεφτε στα χέρια σου, θα μπορούσες να κάνεις θαύματα. Ποιο από αυτά θα διαφύλαγες μακριά από την πραγματικότητα, να μην το μολύνεις με τις συμβάσεις της;

Θα έφτιαχνα ένα μέρος όπου θα φυλούσα τα όνειρα, τις σκέψεις, τις εμπειρίες, τις αναμνήσεις μου και κάθε τι όμορφο έζησα, αγάπησα, επιθύμησα και μοιράστηκα σε αυτή τη ζωή. Κάτι σαν τη Νοέλα ίσως, έναν μυστικό κόσμο που θα χρειάζεται να είσαι παιδί για να εισέλθεις σ’ αυτόν. Ίσως να μην κατέχω καμία τέτοια δύναμη ούτε φυσικά και θαυματουργικό κερί, αλλά με λίγη φαντασία, κάθε φλόγα είναι ικανή να σε κάνει να ονειρευτείς μαγικούς κόσμους.

 

Ιδιώτης ή δημόσιο πρόσωπο;

 

Και μια ενδέκατη ερώτηση, προαιρετική: Πώς θεωρείς ότι έχει επηρεάσει η δημοσιονομική κρίση όχι μόνο τον χώρο του βιβλίου αλλά και τα θέματα και τους συγγραφείς; Πώς έχει επηρεάσει εσένα αυτό και τι νομίζεις ότι μπορεί να κάνει ο απλός πολίτης;

Σίγουρα η κρίση έχει επηρεάσει το χώρο του βιβλίου κι αυτό φαίνεται από τις επιλογές των μεγάλων εκδοτικών. Εκτός του ότι έχουν μειώσει τον αριθμό των νέων βιβλίων που βγάζουν, βλέπουν την κρίση κερδοσκοπικά. Οι βιτρίνες και τα ράφια των βιβλιοπωλείων, εδώ και πάνω από ένα χρόνο, έχουν γεμίσει με τίτλους που γυρνούν γύρω από το πρόβλημα της Ελλάδας, το Δ.Ν.Τ. , την οικονομική κατάσταση της Ευρώπης, τα λάθη των κυβερνήσεων και των πολιτικών, τις τράπεζες κ.τ.λ. Είναι ξεκάθαρο πως οι εκδοτικοί αναζητούν τέτοια βιβλία προς έκδοση παρά να επενδύσουν σε μυθιστορήματα νέων συγγραφέων. Βέβαια και αυτοί ως εταιρείες αντιμετωπίζουν προβλήματα. Το ίδιο και τα βιβλιοπωλεία, τόσο τα μικρά όσο και τα μεγάλα. Μερικοί υποστηρίζουν ότι με την κρίση ο κόσμος θα στραφεί στο διάβασμα επειδή το βιβλίο είναι το πιο φτηνό μέσο διασκέδασης, προσωπικά όμως δεν πιστεύω πως θα γίνει κάτι τέτοιο. Οι καιροί είναι δύσκολοι, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Το χειρότερο είναι πως δεν ξέρουμε πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση σαν πολίτες. Είναι ωραίο να βλέπεις τον κόσμο να αντιδρά και να διαμαρτύρεται μαζικά, αλλά πόσο αποτελεσματικό είναι κάτι τέτοιο σε μια εποχή όπου η μοίρα μια ολόκληρης χώρας καθορίζεται από μερικές υπογραφές και χειραψίες; Υπάρχει ανησυχία, φόβος, απογοήτευση και απελπισία και όλα αυτά τα ζούμε καθημερινά. Όμως πρέπει να το δεχτούμε πως δεν μπορούμε να περιμένουμε τη βοήθεια κανενός από αυτούς που μας κυβερνούν. Εκείνους τους νοιάζει να «σώσουν» τη χώρα (δηλαδή να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρώπη) και όχι τους ανθρώπους που ζουν μέσα σ’ αυτή. Μας θέλουν ραγιάδες και το αποδεικνύουν μέσω των μέτρων που ψηφίζουν κάθε λίγο και λιγάκι εις βάρος μας. Αυτό δεν πρέπει να τους περάσει. Δεν θα πληρώσουν οι πολλοί τα λάθη των λίγων.

 

Naroualis για το SFF.gr

 

Ευχαριστώ και τα δυο σκουλήκια τους συγγραφείς για την προσφορά τους στην εκπομπή «Βελάκια με πένες» .

 

RObiN-HoOD

 

Σχετικό topic: Το Ταξίδι του Λουκά και της Φωτεινής

Edited May 3, 2020 by Spark
Μειώθηκε λίγο η απόσταση μεταξύ των ερωτήσεων και των απαντήσεων.

[Cassandra Gotha]

Από τις πιο ευχάριστες και ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις που έχω διαβάσει!

[Sonya]

Πολλά ευχαριστώ στη δημοσιογράφο Ναρού και στον συγγραφέα Παρατηρητή για την υπέροχη συνέντευξη!

[TheTregorian]

Ο Γιώργος, ως κοντινός μου σε σχέση με τα υπόλοιπα παιδιά, είναι απ' τα ελάχιστα άτομα που έχω γνωρίσει απ' το sff και τον εκτίμησα πάρα πολύ! Η συνέντευξη του δεν μπορεί παρά να ενισχύσει και να επιβεβαιώσει τη συμπάθεια και την εκτίμησή μου! Να 'σαι καλά Γιώργο και να 'σαι πάντα δημιουργικός!

 

Μπράβο και στην Ευθυμία για τις πολύ εύστοχες ερωτήσεις!

Edited March 11, 2012 by TheTregorian

[DimitrisX]

Απλός, αληθινός και εύστοχος ο Γιώργος στις απαντήσεις του, όπως και η Ευθυμία στις ερωτήσεις της.

Εύγε, παίδες!