Κατά πόσον χρειάζεται να διαβάζουμε Έλληνες συγγραφείς για να γράφουμε εφ+φ;

[wordsmith]

Δε φτάνει μια φράση για να το εξηγήσω:

 

Οι περισσότεροι αξιόλογοι συγγραφείς εφ και φάντασυ δεν είναι Έλληνες.

 

Εμείς οι φαν του φανταστικού διαβάζουμε περισσότερα ξένα βιβλία παρά ελληνικά.

 

Όταν προσπαθούμε να γράψουμε φανταστικό, αυτά που γράφουμε έχουν την τάση να μοιάζουν με μεταφράσεις ή, τέλος πάντων, να είναι πολύ "αποστειρωμένα" σαν ύφος.

 

Μήπως αυτό δεν είναι αρκετά "ελληνική λογοτεχνία";

 

Θα μπορούσαμε να παίρνουμε από τα ελληνικά βιβλία το γράψιμο, τη γλώσσα, τους χαρακτήρες κλπ και από την ξένη τις ιδέες; Κάτι τέτοιο, τέλος πάντων;

 

Τι θα έβγαινε; Κάτι όχι αρκετά πειστικό και αποτυχημένο;

 

Το θεωρείτε ασυμβίβαστο/βαρετό/δύσκολο/τι;

 

Αν, ας πούμε, εμφανίζονταν εξωγήινοι σε ένα κλασικό ορεινό ελληνικό χωριό, με τα πρόβατά του, τη βαρελίσια φέτα, τις γριές που κουτσομπολεύουν τα πάντα, τους γέρους με τις μουστάκες κλπ κλπ (ναι, το ξέρω, δεν είναι έτσι ακριβώς σήμερα, αλλά το πιάσατε το νόημα);

 

Θα ήταν υπερβολικά προσγειωτικό και ξενέρωτο; (ναι!)

 

Αν φύγουμε από τα άκρα και πούμε, π.χ., ότι κάποιο σύγχρονο ελληνικό πρόβλημα όπως η κρίση, η γραφειοκρατία στις δημόσιες υπηρεσίες, τα φακελάκια στους γιατρούς, η διαφθορά των πολιτικών, οι άστεγοι, οι μετανάστες και οι ακροδεξιοί, λυνόταν με τρόπο εφ ή φάντασυ;

 

Θα ήταν βαρετό; Μήπως όμως και πρωτοποριακό; Μήπως θα έδινε ευκαιρίες και για σάτιρα/πολιτική κριτική κλπ;

 

Για μένα προσωπικά θα ήταν μάλλον βαρετό, γιατί θα με έβαζε υπερβολικά μέσα στην καθημερινότητα από την οποία προσπαθώ να ξεφύγω διαβάζοντας και γράφοντας εφ και φ. Αλλά για κάποιους (mainstream) το φανταστικό βγάζει κακό όνομα, επιφανειακής λογοτεχνίας και παραλογοτεχνίας, επειδή εξυπηρετεί αυτήν την τάση φυγής, δε νομίζετε;

 

Εσείς διαβάζετε καθόλου Έλληνες συγγραφείς ή τους βαριέστε; Έχουν επίδραση στο γράψιμό σας; Σας ενδιαφέρει να είναι τα κείμενά σας πειστικά και από αυτήν την άποψη; Θα γράφατε για "νταβραντισμένες σαρανταποδαρούσες"; (άπαιχτε!) Αυτό εννοώ, τη γλώσσα και το ύφος (τουλάχιστον), δεν εννοώ τα ονόματα να είναι οπωσδήποτε Μήτσος και Βρασίδας και η περιοχή Κουκουβάουνες και Δώθε Παναγιά.

 

Θα γράφατε/θα διαβάζατε κάτι εφ+φ γραμμένο με ελληνικό ύφος, που δε θα χρησιμοποιούσε το ελληνικό στοιχείο για να κάνει πλάκα με το ότι δεν έχουμε συνηθίσει να γράφεται εφ+φ σε ελληνικό ύφος (ο βοσκός με τα πρόβατα συναντάει πράσινα ανθρωπάκια, που λέγαμε παραπάνω);

 

(Ζαλίστηκα ) Καταλαβαίνει κανείς τι εννοώ;

[Drake Ramore]

 

 

(Ζαλίστηκα ) Καταλαβαίνει κανείς τι εννοώ;

 

Όχι.

[wordsmith]

 

 

 

(Ζαλίστηκα ) Καταλαβαίνει κανείς τι εννοώ;

 

Όχι.

 

 

Χατζηγιώργη!

[Sonya]

Νομίζω ότι αυτό που λες το έχουν κάνει με απόλυτη επιτυχία τουλάχιστον η Ευθυμία κι ο Κωνσταντίνος ο Μίσσιος.

[Ayu]

Νομίζω ότι αυτό που λες το έχουν κάνει με απόλυτη επιτυχία τουλάχιστον η Ευθυμία κι ο Κωνσταντίνος ο Μίσσιος.

 

Και η Κιάρα

[Sonya]

Και πολλοί άλλοι!

[wordsmith]

Και ο khar. Να θεωρηθεί δηλαδή άλλο είδος το ένα και άλλο το άλλο; Άλλο η ελληνική (με ελληνικό ύφος και γλώσσα) λογοτεχνία του φανταστικού και άλλο η λογοτεχνία του φανταστικού από Έλληνες (αλλά γραμμένη σαν μετάφραση ή σε αναμονή μετάφρασης); Χμμμ... Αν δε σας πειράζει να μπαίνετε στο δεύτερο, fine by me. Απλώς το πρώτο τείνει προς το μηδέν.

[Airbourne]

Πολύ μεγάλο το θέμα που θίγεις εδώ Κέλλυ. Πρόσφατα είχα μια παρότρυνση να διαβάζω και Έλληνες συγγραφείς και για να μην κρύβομαι πίσω από το δάχτυλο μου την πρόταση μου την έκανε ο Mman (live long and prosper)... Συμφώνησα άμεσα σε αυτό όταν το καλοσκέφτηκα. Πραγματικά, για κάποιον που μπορεί να έχει διαβάσει πάρα πολλά βιβλία μεταφρασμένα, έχει με κάποιον τρόπο αφομοιώσει τον τρόπο σκέψης των εκάστοτε συγγραφέων. Αυτό σημαίνει βέβαια ότι πολλές εκφράσεις και μορφές γραφής που εμείς οι Έλληνες δεν συνηθίζουμε μας έχουν καταστρέψει  δώσει ένα λανθασμένο ίσως τρόπο, αποτύπωσης των λέξεων. Είναι δύσκολο για κάποιον να γράφει για ένα μέρος μιας περιοχής του κόσμου ενώ δεν έχει ζήσει ποτέ εκεί. Πχ. σε μια ιστορία μου θέτω το τόπο σε Ν.Υ και Αυστραλία. Ωστόσο, είχα φροντίσει να κάνω μια κάποια έρευνα για να μην εκτεθώ (God bless Google earth).. Μια ιστορία που διαδραματίζεται στη μητρική μας χώρα έχει σίγουρα περιθώριο για περισσότερες λεπτομέρειες, περισσότερα νοήματα, γιατί θα δώσει μια ζωντάνια στο έργο μιας και ο Έλληνας αναγνώστης θα γνωρίζει άμεσα. Προσωπικά ευχαριστήθηκα μια ιστορία από Ελληνίδα συγγραφέα το «Διαμέρισμα της οδού Πατησίων». Εκεί, για πρώτη φορά είδα πόσο πλούσια είναι η γλώσσα μας, όταν ξέρει κάποιος να την χειρίζεται σωστά και το θέτω σαν παράδειγμα γιατί μιλάμε για μια ιστορία που περιέχει μέσα το φανταστικό στοιχείο με άψογο τρόπο. Έχω και άλλα να πω αλλά δεν με παίρνει ο χρόνος...Καλή συνέχεια.

 

Edited October 31, 2013 by Airbourne

[wordsmith]

Ευτυχώς το κατάλαβε τουλάχιστον ένας!

Δεν εννοώ μόνο το να διαδραματίζεται στην Ελλάδα αυτό που διηγούμαστε, αλλά να είναι γραμμένο και σε ύφος που δε χτυπάει σαν προορισμένο να μεταφραστεί. Π.χ. πόσοι θα βάζατε χωρίς δισταγμό σε διήγημα εφ ή φ κάποια έκφραση όπως "αχαΐρευτος", "την άρπαξε", "ξεκουμπίδια", "νταβραντισμένος"; Όχι οπωσδήποτε σε στυλ Γενοβέφα, τσαρούχι και φουστανέλα, αλλά λέξεις και φράσεις που τις χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα.

[Sonya]

Εγώ.

[Myyst]

Τα ελληνικά βιβλία φ και εφ είναι γραμμένα από ανθρώπους που τα βιώματα τους είναι κοντινά στα δικά μας βιώματα.

 

νταβραντισμένος; (σημ: να κάνω μία έρευνα στο λεξικό google)   

[Sonya]

Νταβραντισμένος είναι ο μάτσο παλίκαρος, με τα μούσκουλα και τα δυο μέτρα μπόι. Προαιρετική η χαλάουα στα βυζιά.

[Cassandra Gotha]

Είμαι πολέμια της τάσης που επικρατεί και το έχω πει σε πολλά τόπικ διηγημάτων "αυτό ακούστηκε σαν μετάφραση από αγγλικό κείμενο". Το θεωρώ τραγικό φαινόμενο.

Μπορεί τα ονόματα και τα τοπωνύμια και οι τρόποι (και όλα, τέλος πάντων) να είναι εξωτικά, εξυπηρετεί κάποιον σκοπό αυτό, αλλά ας γράφουμε στη γλώσσα που χρησιμοποιούμε.

 

Δεν θα χαλιόμουν καθόλου με ένα ελληνικό σέτινγκ. Δύσκολο να γίνει καλά, μπορεί να παίζει από αστείο έως αναληθοφανές, ας πούμε ένα ε.φ. στην Αθήνα με χάι-τεκ τύπους να τρέχουν να σώσουν τον κόσμο το θεωρώ τελείως αναληθοφανές - στην Ελλάδα δεν δίνονται τόσα χρήματα σε χάι-τεκ μπλιμπλίκια. Ένα φ. σε πόλη, χωριό, ερημιά, οπουδήποτε στην Ελλάδα θα μου άρεσε, αρκεί να μην αρχίσει τα "πρέπει να ειδοποιήσουμε τα Υψηλά Ξωτικά στην Βάλια Κάλντα, θα κατέβουν και οι Νάνοι από τα Μετέωρα και θα έρθουν να μας βρουν - εσείς, στο μεταξύ, πηγαίντε στην Κατάρα και περιμένετε για κουρούνες από το Μέτσοβο - οι Τσέλιγκες είναι ενημερωμένοι."

 

Αν όμως γίνει καλά, ταιριαστά, μου τρέχουν τα σάλια, μου τρέχουν, σας λέω.

 

Ναι, καλό είναι να διαβάσουμε και λίγη ελληνική λογοτεχνία (και όχι μόνο μεταφράσεις ξένων) για τη γλώσσα και μόνο. Δεν λέω ότι θα τη μιμηθούμε, αλλά θα ξεμπλοκάρει τον εγκέφαλο από τις αγγλικούρες. (Χμ, από τον Ιανουάριο έχω διαβάσει 45 βιβλία και μόνο τα 3 από αυτά είναι ελληνικά.)

[AlienBill]

Εχει να κάνει με το πώς αντιλαμβάνεται ο καθένας μας την μετάφραση. Για μένα, όταν μια μετάφραση είναι επιτυχής, αποτελεί ένα αυτόνομο κείμενο με τα όλα του. Στο μεγαλύτερο βαθμό θα αποδίδει την γραφή του συγγραφέα και σε ένα απειροελάχιστο ποσοστό κάποιες τυχόν μετατροπές προκειμένου να ενταχτεί στη γλώσσα μας και να βγάζει νόημα.

 

Επομένως έχουμε ένα αυτόνομο κείμενο που θα μπορούσε να έχει γραφτει κι από έναν Έλληνα.

 

Οσον αφορά τη θεματολογία και το αν η ιστορία θα ενταχθεί στην ελληνική πραγματικότητα, αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Αυτό είναι κάτι που κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να επιδιώκεται. Βέβαια παρουσιάζει κάποιες δυσκολίες. π.χ. στην χώρα μας ο ρόλος της αστυνομίας είναι πολύ πιο περιορισμένος και είναι δύσκολο ο αστυνομικός να το παίξει "Πουαρό" όπως κάνουν οι ντεντέκτιβ στο εξωτερικό. Άσε που το να βάλεις έναν αστυνομικό για "καλό" σε μία ίστορία τοποθετημένη στην Ελλάδα, δεν αποδίδει πλήρως την πραγματικότητα.

 

Από την άλλη, διαφωνώ κάθετα με κάτι τύπους που θεωρούν την ελληνική πραγματικότητα "κιτς" και τοποθετούν τις ιστορίες τους στο εξωτερικό. Μα και στα μάτια των άλλων λαών της γης μπορεί να υπεισέρχονται κιτς στοιχεία στην καθημερινότητά τους, αλλά εκείνοι επιδιώκουν άδολα να αναδείξουν τα της χώρας τους. Εμείς θεωρούμε λίγο "εξωτικά" αυτά που περιγράφονται και ασκούν πάνω μας μια γοητεία. Επομένως υπεισέρχεται σε όλα αυτά και η ξενομανία που μπορεί να έχει κάποιος.

 

Αυτό που με ανησυχεί σε ότι αφορά τη γραφή, είναι ότι διαχρονικά η ελληνική γραφή συνοδεύεται από δογματισμούς και κολλήματα. Δεν είναι "ξεκολλημένη" όπως σε άλλες χώρες όπου όταν κάποιος λέει "καλή γραφή" εννοεί ένα πολύ ευρύτερο φάσμα αφηγιματικού ύφους και διαπραγμάτευσης απ' ότι εδώ. Αρκεί να σκεφτεί κάποιος την γραφή ενός μέσης δημοτικότητας ξένου συγγραφέα, ο οποίος εκδίδεται κανονικά στο εξωτερικό και να προβληματιστεί για το κατά πόσο θα εκδιδότανε στην χώρα μας στην περίπτωση που ήταν Έλληνας και έγραφε με τον ίδιο τρόπο, ή αν η γραφή του θα χαρακτηριζότανε "ανεπαρκής".

 

Επομένως, δεδομένου ότι η ελληνική γραφή συνοδεύεται διαχρονικά από δογματισμούς και οι μεταφράσεις είναι ζωντανά κείμενα που αποδίδουν ένα 90% του αυθεντικού κειμένου, πιστεύω ότι καλά πάμε χωρίς να σκοτιζόμεθα με τέτοια διλλήματα και καλώς υπάρχει μια σχετική ελευθερία στο ύφος και στη διαπραγμάτευση που θα επιλέξει κάποιος...

Edited October 31, 2013 by alien666

[heiron]

Δεν θα χαλιόμουν καθόλου με ένα ελληνικό σέτινγκ. Δύσκολο να γίνει καλά, μπορεί να παίζει από αστείο έως αναληθοφανές, ας πούμε ένα ε.φ. στην Αθήνα με χάι-τεκ τύπους να τρέχουν να σώσουν τον κόσμο το θεωρώ τελείως αναληθοφανές - στην Ελλάδα δεν δίνονται τόσα χρήματα σε χάι-τεκ μπλιμπλίκια.

 

http://www.biblionet.gr/book/70176/Zelazny,_Roger,_1937-1995/%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE_%CF%83%CF%84%CE%B7_%CE%93%CE%B7

Αν το κάνει ο μέγας Ζελάζνι γιατί να μην το κάνει ένας Έλληνας; Απλά σε near future είναι δύσκολο να βάλεις την Ελλάδα ως παράδειγμα χάι τεκ κτλ. Πχ cyberpunk που διαδραμαζεται στην Ελλάδα φαντάζει κάπως αλλοπρόσαλο.  Φυσικά κι αυτό μπορεί να δουλέψει υπό προϋποθέσεις.

Νομίζω -αν το θέμα είναι να δει ο άλλος και κάτι πιο Ελλάδα σε γραφή- δεν είναι ανάγκη να διαβάσει Ελληνικό φανταστικό αλλά γενικά Ελληνική λογοτεχνία. Από εκεί και πέρα εφόσον μιλάμε για φαν του σουφουφού, λογικό είναι στα βιβλία Ελλήνων που (/πρέπει να) διαβάζουν να συμπεριλάβουν και φανταστικό. Γενικά, ό,τι διαβάζεις κάτι σου δίνει. Ακόμη και μάπα να είναι... μαθαίνεις τι να αποφεύγεις.

[wordsmith]

Εγώ.

...όταν δεν προσπαθείς να μιμηθείς τον mman, ο οποίος τελευταία μόνο έπαψε να είναι μια ανάσα από τους αγγλισμούς (Μάβεια, Ένα δωμάτιο γεμάτο νερό).

[Sonya]

Δεν έχω προσπαθήσει ποτέ να μιμηθώ κανέναν. Δεν ξέρω αν έχεις παρατηρήσει ότι γράφω με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα την ιστορία και το κέφι μου. Αν μοιάζει κάποιες φορές το στυλ μου με κάποιου άλλου, είναι τυχαίο και σίγουρα όχι αποτέλεσμα προσπάθειας.

[Cassandra Gotha]

Σε μακρινό μέλλον, Χείρωνα, θα ήταν μια Ελλάδα αγνώριστη (τελείως φανταστική δηλαδή, ας πούμε σε χίλια χρόνια από τώρα, τρέχα γύρευε) και τότε μιλάμε πια για εύκολα πράγματα. Ακόμη και η γλώσσα θα έχει αλλάξει, μπορείς να τους βάλεις να μιλάνε όπως θέλεις.

 

Αυτό του Ζελάζνι πρέπει να το διαβάσω πάντως.

[DinMacXanthi]

Δε φτάνει μια φράση για να το εξηγήσω:

 

Οι περισσότεροι αξιόλογοι συγγραφείς εφ και φάντασυ δεν είναι Έλληνες.     Αξιωματικά αληθινό για άπειρους λόγους, ένας εκ των σημαντικότεων είναι καθαρά πληθυσμιακός.

 

Εμείς οι φαν του φανταστικού διαβάζουμε περισσότερα ξένα βιβλία παρά ελληνικά.     Και πάλι, πληθυσμιακός λόγος αλλά και λόγος κουλτούρας που με την έκρηξη του ίντερνετ και την παγκοσμιοποίηση/πτώση των τειχών που δημιουργεί η απόσταση, αυτό μπορεί να αλλάξει κι αυτό ζούμε τώρα άλλωστε, ακόμα κι αν στα μάτια μας μοιάζει αδέξιο (μια παραλλαγή του uncanny valley μου φαίνεται. Όσο πλησιάζουμε να αφομοιωθούμε σε μια παγκόσμια λογοτεχνία, εκεί που ήμασταν ελληνική οι αλλαγές μάς φαίνονται... αδέξιες).

 

Όταν προσπαθούμε να γράψουμε φανταστικό, αυτά που γράφουμε έχουν την τάση να μοιάζουν με μεταφράσεις ή, τέλος πάντων, να είναι πολύ "αποστειρωμένα" σαν ύφος.  

Μήπως αυτό δεν είναι αρκετά "ελληνική λογοτεχνία";

 

Διαφωνώ. Καλύτερα να έλεγες "μου μοιάζουν με μεταφράσεις ή αποστειρωμένα;" Εκτός αν πιστεύεις πως είσαι απόλυτα αντικειμενικός κριτής.

 

Θα μπορούσαμε να παίρνουμε από τα ελληνικά βιβλία το γράψιμο, τη γλώσσα, τους χαρακτήρες κλπ και από την ξένη τις ιδέες; Κάτι τέτοιο, τέλος πάντων;

Τι θα έβγαινε; Κάτι όχι αρκετά πειστικό και αποτυχημένο;

Εγώ προσωπικά δεν λειτουργώ έτσι, να λεω "θα βάλω ελληνική γλώσσα, Έλληνες χαρακτήρες αλλά ιδέες ξένων. Τουβλάκια είναι τα βιβλία για να κάνω κάτι τέτοιο;

 

Αν, ας πούμε, εμφανίζονταν εξωγήινοι σε ένα κλασικό ορεινό ελληνικό χωριό, με τα πρόβατά του, τη βαρελίσια φέτα, τις γριές που κουτσομπολεύουν τα πάντα, τους γέρους με τις μουστάκες κλπ κλπ (ναι, το ξέρω, δεν είναι έτσι ακριβώς σήμερα, αλλά το πιάσατε το νόημα);

Θα ήταν υπερβολικά προσγειωτικό και ξενέρωτο; (ναι!) Απάντησες μόνη σου.

Αν φύγουμε από τα άκρα και πούμε, π.χ., ότι κάποιο σύγχρονο ελληνικό πρόβλημα όπως η κρίση, η γραφειοκρατία στις δημόσιες υπηρεσίες, τα φακελάκια στους γιατρούς, η διαφθορά των πολιτικών, οι άστεγοι, οι μετανάστες και οι ακροδεξιοί, λυνόταν με τρόπο εφ ή φάντασυ;

Θα ήταν βαρετό; Μήπως όμως και πρωτοποριακό; Μήπως θα έδινε ευκαιρίες και για σάτιρα/πολιτική κριτική κλπ;

Μα τι γενική ερώτηση είναι τώρα αυτή και τι απάντηση περιμένεις; "Θα ήταν ενδιαφέρον το τάδε;" Ανάλογα ποιος το γράφει, πώς το γράφει, τι θέλει να πει και πόσο καλό είναι το κείμενο. Όλες οι ιδέες έχουν τη δυνατότητα να επιτύχουν ή να αποτύχουν.

 

Για μένα προσωπικά θα ήταν μάλλον βαρετό, γιατί θα με έβαζε υπερβολικά μέσα στην καθημερινότητα από την οποία προσπαθώ να ξεφύγω διαβάζοντας και γράφοντας εφ και φ. Αλλά για κάποιους (mainstream) το φανταστικό βγάζει κακό όνομα, επιφανειακής λογοτεχνίας και παραλογοτεχνίας, επειδή εξυπηρετεί αυτήν την τάση φυγής, δε νομίζετε; Άλλο μεγάλο θέμα, το έχουμε συζητήσει αλλού, και το οποίο ψιλο-αγγίζω με την απάντηση μου στο τέλος.

 

Εσείς διαβάζετε καθόλου Έλληνες συγγραφείς ή τους βαριέστε; Διαβάζω, άλλους τους βαριέμαι, άλλους τους λατρεύω, και το ίδιο ισχύει και με τους ξένους. Δεν θα διαλέξω βιβλίο με βάση την εθνικότητα του συγγραφέα. Προφανώς όμως, τα ξένα βιβλία είναι πολλά πολλά περισσότερα. Έχουν επίδραση στο γράψιμό σας; Τα πάντα έχουν επίδραση στο γράψιμό μου. Σας ενδιαφέρει να είναι τα κείμενά σας πειστικά και από αυτήν την άποψη; Μεχ.

Θα γράφατε για "νταβραντισμένες σαρανταποδαρούσες"; Ανάλογα με το κείμενο, γιατί όχι;

Αυτό εννοώ, τη γλώσσα και το ύφος (τουλάχιστον), δεν εννοώ τα ονόματα να είναι οπωσδήποτε Μήτσος και Βρασίδας και η περιοχή Κουκουβάουνες και Δώθε Παναγιά.

 

Θα γράφατε/θα διαβάζατε κάτι εφ+φ γραμμένο με ελληνικό ύφος, που δε θα χρησιμοποιούσε το ελληνικό στοιχείο για να κάνει πλάκα με το ότι δεν έχουμε συνηθίσει να γράφεται εφ+φ σε ελληνικό ύφος (ο βοσκός με τα πρόβατα συναντάει πράσινα ανθρωπάκια, που λέγαμε παραπάνω); Ο Adams γράφει για τους εξωγήινους που θέλουν να μας κάνουν έξωση, ενώ λιγο νωρίτερα στον βασικό χαρακτήρα γίνεται έξωση στο σπίτι του. Γίνεται πετυχημένη κοινωνική σάτιρα.

(Ζαλίστηκα ) Καταλαβαίνει κανείς τι εννοώ; Προσπάθησα.

 

Και δυο πράγματα ακόμη: Χρειάζεται να διαβάζεις για να γράφεις, αυτό είναι το μόνο που πιστεύω εγώ. Τώρα το τι διαβάζεις θα έχει αντίκτυπο στο ύφος που γράφεις.

Απο κει και πέρα, ο κάθε αναγνώστης αρέσκεται στο να διαβάζει συγκεκριμένο ύφος (ή και παραπάνω από ένα). Όλοι έχουν προτιμήσεις. Κάποιους τους ενοχλούν οι Αγγλισμοί σε γραπτά Ελλήνων, κάποιους τους ενοχλεί ο ήρωας της φανταστικής ιστορίας να λέγεται Δημήτριος και όχι Έλσπεθ, και κάποιους τους ενοχλεί ότι το κείμενο είναι Ε.Φ. και όχι ρεαλισμός.

Το να σου πει κάποιος "τα γραπτά σου έχουν επιρροές από ξένους και όχι από Έλληνες, δεν μου αρέσει", προσωπικά μου ακούγεται ίδιο με το να σου πει "γράφεις λογοτεχνία του φανταστικού, δεν μου αρέσει". 

Κέλλυ: (και όλοι μας) Δεν σου αρέσει το κείμενο; Μην το διαβάζεις. Δεν σου αρέσει το πώς γράφει ο συγγραφέας; Μην τον διαβάζεις. Προβληματίζεσαι για το πώς να γράφεις; (2ο πρόσωπο αλλά βάζω και τον εαυτό μου μέσα) Θεμιτό, αλλά οι γενικεύσεις είναι επικίνδυνες και όταν προβάλλουμε δικούς μας προβληματισμούς σε κείμενα άλλων, μάλλον δεν βοηθάει, πόσο μάλλον όταν το κάνεις επανειλλημμένα.

Edited October 31, 2013 by DinMacXanthi

[heiron]

Τα περισσότερα έργα ΕΦ πάντως έχουν υπόθεση όπου οι κοινωνίες έχουν αλλάξει σε όλη τη Γη. Όλες λίγο ως πολύ, ίσως εκτός από κάποιες απομακρυσμένες τριτοκοσμικές περιοχές, αλλά σίγουρα η Ευρώπη ακολουθεί τη μοίρα του ανεπτυγμένου κόσμου. Αν γίνουν της μόδας τα ρομπότ/οι νανομηχανές/οι κλώνοι/οι εξωγήινοι/τα καθεστώτα Μεγάλου Αδερφού/οι μεταλλαγμένοι/η άνοδος της στάθμης της θάλασσας/όλα αυτά μαζί   κτλ μπορεί να αργήσουν κάποια χρόνια να έρθουν και στην Ελλάδα αλλά θα έρθουν τελικά.

 

Εντάξει, δεν λέμε ότι η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα που θα αποικήσει τον Άρη ή θα εξαπολύσει πόλεμο και θα κατακτήσει όλη τη Γη τον επόμενο αιώνα αλλά τα περισσότερα σενάρια ΕΦ που διαδραματίζονται στις ΗΠΑ ή την ΜΒ πχ μπορούν να γίνουν κι εδώ.

 

Για φάντασυ όπου η τεχνολογία δεν παίζει ρόλο, προφανώς δεν έχει διαφορά η Ελλάδα με την Παραδειγματοχώρα.

Edited October 31, 2013 by heiron

[aScannerDarkly]

Ρίξτε μια ματιά στα βιβλία του Ian McDonald, και θα δείτε ότι μπορείς να τοποθετήσεις την ΕΦ παντού, αρκεί να το κάνεις σωστά: Στην Αφρική, στη Βραζιλία, στην Τουρκία...

[Oberon]

Έχω διαβάσει Ελληνική φάντασυ που τη θεώρησα καλύτερη από αρκετά ξένα βιβλία του είδους (οπωσδήποτε όχι επειδή ήταν Ελληνική, ωστόσο). Φοβάμαι πως δεν μπορώ να πω το ίδιο και για την Ελληνική ε.φ. Αν και σίγουρα έχω διαβάσει διηγήματα Ελλήνων συγγραφέων ε.φ. που ήταν καλύτερα από διάφορα ξένα, στο σύνολό της η Ελληνική επιστημονική φαντασία μου έχει φανεί απίστευτα απογοητευτική, βαρετή, συχνά κακογραμμένη και στυλιζαρισμένη, κάποτε-κάποτε πολτικά "στρατευμένη", χωρίς πρωτότυπη φαντασία και κοσμοπλασία, χωρίς ρεαλιστική ή ψευδορεαλιστική επιστήμη. (Ναι, έχουν υπάρξει και εξαιρέσεις, οκ!) 

Μάλιστα έχω παρατηρήσει πως αρκετοί συγγραφείς (και συγγραφίσκοι) του είδους ενώ διατείνονται πως γράφουν "επιστημονική φαντασία" ουσιαστικά γράφουν πολιτική μυθοπλασία υπό τύπον, συχνά ούτε καν "υπό τύπον", επιστημονικής φαντασίας. Χρησιμοποιούν δηλαδή τον όρο μάλλον καταχρηστικά, σαν ταμπέλα.

Με δυο λόγια, είμαι πολύ πιο προσεκτικός στο πού θα δώσω τα χρήματά μου, και πολύ λιγότερο "πειραματικός" όταν πρόκειται για ε.φ. γραμμένη από Έλληνες παρά για φάντασυ γραμμένη από Ελληνίδες, κυρίως, και Έλληνες. Γιατί λέω "κυρίως" για τις γυναίκες; Γιατί από τη δική μου προσωπική εμπειρία οι Ελληνίδες συγγραφείς φαντασίας έχουν συχνά όλα αυτά τα στοιχεία που αγαπώ στις ιστορίες που διαβάζω. Είναι σίγουρα Ελληνική φαντασία χωρίς να χρειάζεται να "ελληνικίζει" για να είναι Ελληνική.

 

Οι καθημερινές εκφράσεις στις οποίες αναφέρθηκε η Κέλλυ στην αρχή του (ωραίου) τόπικ δεν με ενοχλούν καθόλου, όσο δε με ενοχλεί και η ανάλογη slang στα ξενόγλωσσα βιβλία. Με μέτρο βέβαια. Η υπερβολική χρήση αυτών των καθημερινών εκφράσεων μπορεί κάλλιστα να "χαλάσει" μια, κατά τα άλλα, πολύ ωραία ιστορία, και αυτό είναι πρόβλημα γενικά, και όχι ειδικά της Ελληνικής φαντασίας και ε.φ.

Edited October 31, 2013 by Oberon

[Nihilio]

Αδυνατώ να καταλάβω ποιο είναι ακριβώς το επιχείρημα, νομίζω ότι κάπου στην κουβέντα παρεισφρύει και ένα "μήπως να τα παρατήσουμε ρε παιδιά;"

 

Προσωπικά θεωρώ ότι τώρα ζει και γράφει η γενιά εκείνη που θα δημιουργήσει το Ελληνικό φανταστικό. Ακόμα το ψάχνουμε, ακόμα η ποιότητα των έργων είναι αμφισβητίσιμη και ακόμα ψάχνουμε τους τρόπους που θα μεταφράσουμε στα Ελληνικά το φανταστικό στοιχείο. Κάποιες φορές βγαίνει, κάποιες όχι. Σίγουρα πρέπει να διαβάσουμε και άλλους για να δούμε τι έχουν κάνει και πώς μπορούμε να κάνουμε το κείμενό μας καλύτερο.

 

Τώρα, για εμένα η Ελληνικότητα δε σημαίνει μυθολογία-παράδοση-Ελληνική ονοματολογία. Η Ελληνικότητα είναι κάτι που βγαίνει από μέσα μας, από τα βιώματά μας και την κουλτούρα μας. Πχ και τον Άρχοντα των Δακτυλιδιών να ξαναγράψει ολόιδιο σε πλοκή ένας Έλληνας, τα χόμπιτ θα του βγουν λίγο φραπεδάκηδες, ο Γκίμλι λίγο τσέλιγκας, ο Γκάνταλφ λίγο παπάς του χωριού και ο Μπόρομιρ λίγο κλαρινογαμπρός στη νοοτροπία, χωρίς απαραίτητα όμως αυτό να κάνει το κείμενο παρωδία.

 

ΥΓ: Έχω διαβάσει επίσης μερικά πολύ καλά βιβλία ξένων με φόντο την Ελλάδα, ενδεικτικά αναφέρω τα "She wakes" του Jack Ketchum και το "Σπήλαιο των ιδέων" του Σομόθα.

[wordsmith]

Nihilio: Αυτό εννοώ.

 

DinMacXanthi: Οκέι, δεν έλαβα υπόψη μου την περίπτωση οι αγγλισμοί να μη θεωρούνται μειονέκτημα σε ένα κείμενο και την περίπτωση το τι θεωρεί κάποιος αυτονόητο να απέχει έτη φωτός από το τι θεωρεί κάποιος άλλος αυτονόητο. Mea culpa.

[Oberon]

Συμφωνώ μεν με όσα λέει ο Μιχάλης, αλλά θέλω να παρατηρήσω πως η ιδέα πως "τώρα" ζει η γενιά (μία μόνο;) που δημιουργεί το Ελληνικό φανταστικό, είναι κάπως άτοπη, και τη βρίσκω ανάλογη με την ιδέα πως η φήμη των έργων του Τόλκιεν και η σχετική scholarship ξεκινά, όπως έχει συχνά ακουστεί, από τις ταινίες του Jackson. Όλοι ξέρουμε πως κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί. Το Ελληνικό φανταστικό, το "σύγχρονο" τέλος πάντων, έχει ιστορία τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1940 και η ανοδική του πορεία ήταν δραματική από τα τέλη του '70. Aπλά τώρα είναι και περισσότερος ο κόσμος που διαβάζει, και αυτός που γράφει, και σίγουρα είναι πιο δημοφιλές "είδος" από ποτέ άλλοτε. Δέχομαι όμως πως η σύγχρονη γενιά, συγγραφεών και αναγνωστών, έχει μεγαλύτερη ποικιλία από ποτέ άλλοτε (αν και δεν έχω δει ακόμα π.χ. new space opera γραμμένη από Έλληνα).

 

Ωστόσο, η Ελληνικότητα είναι για μένα κάτι πιο φευγαλέο και νοητό από τις εξωτερικές εκφάνσεις της. Για να χρησιμοποιήσω πάλι τον Τόλκιεν, ο Τόλκιεν δεν έγραψε Αγγλική μυθοπλασία. Χρησιμοποίησε πολλές μυθολογίες και θρύλους. Αν καθόταν να γράψει καθαρά Αγγλική φαντασία, ο Άρχοντας θα ήταν κάτι πολύ διαφορετικό, τα ξωτικά του το ίδιο, οι περισσότεροι χαρακτήρες επίσης. Κι όμως, είναι τελικά Αγγλική/Βρετανική/Δυτικοευρωπαική φαντασία, γραμμένη στα Αγγλικά.

Θέλω να πω δηλαδή πως δεν είναι αναγκαία συνθήκη πως ο Χ χαρακτήρας θα πρέπει να είναι τσέλιγγας για να φαντάζει Ελληνικό κάτι, και φυσικά όχι απλά δεν είναι αναγκαίο να διαδραματίζεται σ'αυτή τη "ρημαδιακή" Αρχαία Ελλάδα πια, αλλά προσωπικά προτιμώ πια να ΜΗΝ διαδραματίζεται εκεί (χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχω και πρόβλημα με όντα ή χαρακτήρες εμπνευσμένους από την Ελληνική μυθολογία και θρησκεία. Κάθε άλλο!) αλλά οπουδήποτε αλλού, είτε σε κάποια άλλη εποχή της Ελληνικής ιστορίας είναι σε καθαρά φανταστικούς κόσμους εμπνευσμένους από κάτι γνώριμο και ελληνικό. 

Edited October 31, 2013 by Oberon