Maj Sjöwall/Per Wahlöö

[BladeRunner]

Η Μ. Σγιεβάλ γεννήθηκε στην Στοκχόλμη το 1935 και είναι συγγραφέας και μεταφράστρια. Ο Π. Βαλέε γεννήθηκε το 1926 στο Κουνγκσμπάκα αλλά πέθανε σε ηλικία 48 ετών, το 1975, από καρκίνο. Οι δυο, που ήταν ζευγάρι για δεκατρία χρόνια χωρίς να παντρευτούν ποτέ, είναι υπεύθυνοι για την δημιουργία του αστυνόμου Μάρτιν Μπεκ, που πρωταγωνιστεί σε δέκα βιβλία. Είναι από τις πιο γνωστές Σκανδιναβικές αστυνομικές σειρές βιβλίων που κυκλοφορούν.

 

Στην Ελλάδα, απ'όσο ξέρω, έχουν μεταφραστεί πέντε από τα δέκα βιβλία:

 

(βάζω τους τίτλους στ'αγγλικά)

 

1. Roseanna - Ροζάννα (εκδόσεις Γράμματα, 1997)
2. The Man Who Went Up In Smoke - Ο άνθρωπος που έγινε καπνός (εκδόσεις Γράμματα, 1997)
3. The Man On The Balcony - Ο άνθρωπος που καθόταν στο μπαλκόνι (εκδόσεις Γράμματα, 1996)
4. The Abominable Man - Το τέρας (εκδόσεις Γράμματα, 1996)*
5. The Terrorists - Οι τρομοκράτες (εκδόσεις Δέλτα, ?)**

 

*7ο βιβλίο της σειράς
**10ο βιβλίο της σειράς

 

Πέρυσι το καλοκαίρι διάβασα το Ροζάννα, πρώτο βιβλίο της σειράς, που μ'άφησε ευχαριστημένο με την ευχάριστη γραφή του και την ενδιαφέρουσα πλοκή. Σχόλιο εδώ.

 

Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν έχει μεταφραστεί ολόκληρη η σειρά...

[BladeRunner]

Ο άνθρωπος που έγινε καπνός

 

Δεύτερο βιβλίο στο οποίο κάνει την εμφάνισή του ο συμπαθητικός επιθεωρητής της Σουηδικής αστυνομίας Μάρτιν Μπεκ, μετά την πολύκροτη υπόθεση δολοφονίας της νεαρής Ροζάννα. Αύγουστος και ο Μπεκ είναι σ'ένα μικρό νησάκι με την γυναίκα και τα δυο του παιδιά, κάνοντας διακοπές. Δεν πρόλαβε όμως να συμπληρώσει εικοσιτέσσερις ώρες ξεγνοιασιάς και να σου το τηλεφώνημα από την υπηρεσία του, για μια υπόθεση που έχριζε άμεσης αντιμετώπισης. Γυρνάει λοιπόν πάλι πίσω και ενημερώνεται ότι ένας δημοσιογράφος, ο Άλφ Μάτσον, αγνοείται για παραπάνω από δέκα μέρες, ενώ τελευταία φορά εθεάθη σ'ένα ξενοδοχείο στην Βουδαπέστη της Ουγγαρίας. Έτσι λοιπόν ο Μπεκ θα ταξιδέψει στην όμορφη αυτή πόλη, για να βγάλει μια άκρη, και θα μάθει πολλά για την ζωή του δημοσιογράφου. Ωραία, στρωτή πλοκή, ευχάριστη γραφή, λεπτό χιούμορ, μυστήριο και μικρές εκπλήξεις στο τέλος είναι μερικά από τα καλούδια του βιβλίου. Ναι μεν με τον τρόπο που είναι γραμμένο το βιβλίο δεν υπάρχει ένταση ή αγωνία για την συνέχεια, όμως διαβάζεται ιδιαίτερα ευχάριστα και με ενδιαφέρον από την αρχή μέχρι το τέλος, σίγουρα δηλαδή θα θέλει να μάθει κάποιος τι έγινε τελικά με τον δημοσιογράφο που εξαφανίστηκε μυστηριωδώς. Γενικά είναι ένα βιβλίο που θα κρατήσει σε κάποιον καλή παρέα για λίγες ώρες και δεν θα του κουράσει το μυαλό. Συμπερασματικά, σαν αστυνομικό μυθιστόρημα δεν κάνει την διαφορά, αλλά είναι συμπαθητικότατο και αξίζει μια ματιά.

 

8/10

[KELAINO]

Επίσης έχουν βγει ένα σωρό ταινίες με τον Μπεκ.

 

Εδώ στη Σουηδία είναι κάτι ανάλογο με τον δικό μας και σχεδόν συνωνόματο Μπέκα.

[BladeRunner]

Ο άνθρωπος που καθόταν στο μπαλκόνι

 

Τρίτο βιβλίο των Σγιεβάλ και Βαλέε που διαβάζω, μου φάνηκε το ίδιο ψυχαγωγικό, καλογραμμένο και ενδιαφέρον με τα προηγούμενα δυο. Ιούνιος του 1967 στην Στοκχόλμη, θα περίμενε κανείς ότι τόσο οι αστυνομικοί όσο και οι κάτοικοι θα πέρναγαν ένα ήσυχο καλοκαίρι στην πόλη. Όμως όχι, ένας ληστής που σπέρνει τον τρόμο στα πάρκα, παραμένει ασύλληπτος. Χώρια όμως τον ληστή, υπάρχει και ένας μανιακός που σκοτώνει μικρά κοριτσάκια -επίσης στα πάρκα-, αφού έχει ασελγήσει πάνω τους. Ο Μάρτιν Μπεκ και οι συνάδελφοί του έχουν χάσει τον ύπνο τους. Οι κάτοικοι φοβούνται να βγάλουν έξω τα παιδιά τους...

 

Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν και πολλές εκπλήξεις ή ανατροπές στην πλοκή, όπως στα δυο προηγούμενα βιβλία. Δεν έμεινα κάγκελο με την ανακάλυψη του δολοφόνου, που ήρθε κάπως βιαστικά στο τέλος. Δεν έχει καμία σημασία όμως. Το βιβλίο είναι πολύ καλό, γιατί σκιαγραφείται στην εντέλεια η όλη αστυνομική διαδικασία για την σύλληψη ενός εγκληματία, βλέπουμε τις κινήσεις των αστυνομικών, τις σκέψεις τους, καθώς και πως επηρεάζονται από τα άγρια εγκλήματα. Επίσης παίρνουμε μάτι την Στοκχόλμη της δεκαετίας του '60, βλέπουμε τις κοινωνικές συνθήκες, τις συνήθειες, όλα αυτά. 

 

Η γραφή είναι πολύ καλή, ευκολοδιάβαστη και ξεκούραστη, με ωραίες περιγραφές και εξαιρετικά φυσικούς διαλόγους. Οι χαρακτήρες είναι ανθρώπινοι, μαθαίνουμε πολλά πράγματα γι'αυτούς, όχι από ένα κάρο λεπτομερείς περιγραφές της ζωής τους, αλλά μέσω κάποιων σκέψεων τους και αυτών που λένε και κάνουν. Προσωπικά τα βιβλία των Σγιεβάλ/Βαλέε τα διαβάζω όχι τόσο για την αστυνομική πλοκή τους (που εγγυημένα θα είναι τουλάχιστον ικανοποιητική), όσο γιατί μου δίνουν την ευκαιρία να "ταξιδέψω" στην Σουηδία πολλά χρόνια πίσω και να δω τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν, αλλά και τον κόσμο του εγκλήματος. Κρίμα που στα ελληνικά υπάρχουν συνολικά μόνο πέντε μεταφρασμένα βιβλία τους και που γενικά δεν τους έχει δοθεί η πρέπουσα σημασία.

 

8/10

[BladeRunner]

Πρόσχαροι οι πολιτσμάνοι

Η έκδοση του τέταρτου βιβλίου της σειράς με ήρωα τον Μάρτιν Μπεκ, είναι σίγουρα μια από τις πιο ευχάριστες εκδοτικές εκπλήξεις της χρονιάς. Εκεί που το είχα πάρει απόφαση να διαβάσω κάποια στιγμή το βιβλίο στα αγγλικά, οι εκδόσεις Γράμματα μου έκαναν τη χάρη να το μεταφράσουν, και έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να το απολαύσω στη γλώσσα μου. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί παρέμενε τόσα χρόνια αμετάφραστο (ενώ για παράδειγμα έχουν μεταφραστεί το έβδομο και το δέκατο βιβλίο της σειράς), αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ.

Λοιπόν, είναι το τέταρτο βιβλίο των Σγιεβάλ και Βαλέε που διαβάζω και δηλώνω πραγματικά πολύ ευχαριστημένος. Μια κρύα και βροχερή νύχτα του Νοέμβρη, εννιά επιβάτες ενός λεωφορείου εκτελούνται από έναν μανιακό. Τα κίνητρα είναι άγνωστα, τα στοιχεία για τον δράστη παντελώς ανύπαρκτα. Μήπως η μόδα των μαζικών δολοφονιών πέρασε τον Ατλαντικό και ήρθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Σουηδία; Αλλά υπάρχει και ένα άλλο ερώτημα: Τι δουλειά είχε ένας αστυνομικός στο συγκεκριμένο λεωφορείο; Ο Μάρτιν Μπεκ και οι συνάδελφοί του θα βρεθούν μπροστά σε μια πραγματικά πολύ δύσκολη και σύνθετη υπόθεση, με την πίεση για την εύρεση του δολοφόνου να είναι εξαιρετικά έντονη...

Πρόκειται για ένα κλασικό police procedural ανώτερης ποιότητας, το οποίο αποτυπώνει με ακρίβεια και ρεαλισμό όλες τις διαδικασίες που ακολουθούν οι αστυνομικοί για την επίλυση μιας δολοφονίας (στην περίπτωσή μας εννιά δολοφονιών). Γινόμαστε μάρτυρες ενός αγώνα με το χρόνο, την έλλειψη στοιχείων και των δεκάδων αδιεξόδων, της προσπάθειας των αστυνομικών να βγάλουν μια άκρη με τα στοιχεία και τις μαρτυρίες που διαθέτουν, και της αγωνίας τους για να μην παραβλέψουν κρίσιμες λεπτομέρειες. Η γραφή είναι πάρα πολύ καλή και οξυδερκής, με τις περιγραφές τοπίων, καταστάσεων και χαρακτήρων να είναι λιτές αλλά και ακριβείς, και με τους διαλόγους εξαιρετικά φυσικούς και με καυστικό χιούμορ σε διάφορα σημεία. Ίσως ο ενθουσιασμός μου για την έκδοση του βιβλίου στα ελληνικά να επηρεάζει την κρίση μου, αλλά νιώθω ότι πρέπει να του βάλω πέντε αστεράκια. Στην τελικά, πέρασα τέλεια!

Υ.Γ. 1. Για όσους ενδιαφέρονται, το βιβλίο είναι άμεσα διαθέσιμο στην πρωτοπορία.
Υ.Γ. 2. Η ταινία "The Laughing Policeman" του 1973, με πρωταγωνιστές τους Γουόλτερ Ματάου και Μπρους Ντερν, βασίζεται στο βιβλίο αυτό.
Υ.Γ. 3. Σε όσους αρέσει το δίδυμο Σγιεβάλ/Βαλέε και ο Μάρτιν Μπεκ, σίγουρα θα ευχαριστηθούν και τα βιβλία της σειράς 87ο Αστυνομικό Τμήμα, του Εντ Μακμπέιν. Φυσικά, ισχύει και το αντίστροφο.

9/10

Edited May 28, 2019 by BladeRunner