Τι είναι ο Τρόμος;

[Disco_Volante]

Μπορεί να μην κατάφερα να ψηφίσω αλλά διάβασα και σχολίασα όλα τα διηγήματα του διαγωνισμού. Το γενικό συμπέρασμά μου είναι ότι όλες οι ιστορίες ήταν καλές και αυτό φυσικά δείχνει το υψηλό επίπεδο συγγραφής των συμμετεχόντων. Σίγουρα όμως επειδή ο καθένας μας έχει τα προσωπικά του γούστα και προτιμήσεις δεν είναι φυσικά δυνατόν να του αρέσουν εξίσου όλες οι ιστορίες. Και νομίζω πως αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και αναμενόμενο.

 

Κοιτώντας την τελική κατάταξη των ιστοριών του διαγωνισμού παρατήρησα το εξής φαινόμενο: στις πρώτες θέσεις φιγουράρουν ιστορίες καθαρά λογοτεχνικές, ενώ οι ανάλαφρες ιστορίες υποχωρούν πιο κάτω στην κατάταξη. Ένα άλλο αξιόλογο χαρακτηριστικό είναι ότι στις ιστορίες των πρώτων θέσεων κυριαρχεί ο ψυχολογικός τρόμος. Αντιθέτως όσες βασίστηκαν στον πραγματικό τρόμο με βίαιες αιματηρές σκηνές δεν είχαν και την καλύτερη τύχη.

 

Θέτω τα παραπάνω στοιχεία καθαρά ως ένα θέμα προβληματισμού με στόχο την ανταλλαγή απόψεων. Τι είναι τελικά τρόμος; Και κυρίως, ποιος είναι ο σωστός τρόμος; Προσωπικά δεν έχω σε τόσο μεγάλη εκτίμηση τον ψυχολογικό τρόμο. Δεν γίνεται να μιλάς για τρόμο δίχως βίαιες σκηνές με πολύ αίμα. Είναι σαν κάποιος να ζητάει σοκολατίνα δίχως σοκολάτα. Σαν να βλέπεις φωτογραφίες στο playboy με αστεράκια στα επίμαχα σημεία!

 

Αυτή βέβαια είναι η προσωπική μου άποψη. Δε σημαίνει πως είναι και η σωστή. Αν κάποιος μπορεί να μιλήσει για τρόμο είναι φυσικά ο βασιλιάς του είδους. Και όντως αν αναλογιστούμε για λίγο, υπάρχουν ιστορίες του King που να περιορίζονται μόνο στον ψυχολογικό τρόμο δίχως να περιέχουν έστω και μία βίαιη αιματηρή σκηνή; Ίσως και να υπάρχουν, αν και τώρα δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια. Αναμφίβολα όμως ο πιο δημοφιλής συγγραφέας τρόμου στηρίζεται στο αίμα και στο βίαιο θάνατο. Μετά από πωλήσεις εκατομμυρίων αντιτύπων κάτι παραπάνω θα ξέρει. Έτσι δεν είναι;

 

Πριν καμιά δεκαριά χρόνια, όταν είχε ανοίξει για δεύτερη φορά το ΣΚΑΙ και δεν είχε ακόμα πρόγραμμα έβαζε όλη μέρα ντοκιμαντέρ. Κάποια μέρα του Ιουλίου λοιπόν είχε μια συνέντευξη του King. Η ερώτηση του δημοσιογράφου ήταν ποια είναι τα συστατικά μια επιτυχημένης ιστορίας τρόμου; Και η απάντηση του King ήταν πολύ απλή. Παίρνεις μερικούς ήρωες και τους σκοτώνεις με διαφορετικούς βίαιους τρόπους. Και όντως, αν σκεφτούμε για λίγο την απάντησή του θα διαπιστώσουμε ότι αυτό το μοτίβο κυριαρχεί σε πολλές κλασικές ταινίες τρόμου, όπως Friday the 13^th, The nightmare on Elm street, Halloween, The Thing, Evil Dead και πολλές άλλες. Καμιά δεκαριά ήρωες (κατά προτίμηση ξαναμμένοι έφηβοι) που το μόνο που ξέρουμε γι’ αυτούς είναι το όνομά τους, λειτουργούν ως ομιλούντα και κινούμενα σκηνικά και βρίσκονται εκεί μόνο και μόνο για να μας προσφέρουν το βίαιο θάνατό τους.

 

Αυτό αναζητά ο μέσος αναγνώστης, όταν αποφασίζει να διαβάσει μια ιστορία τρόμου. Να τρομάξει. Αναρωτιέμαι λοιπόν γιατί να ξεφεύγουμε από την πεπατημένη και ασφαλή οδό; Γιατί κάποιος θα πρέπει να προτιμήσει τον ψυχολογικό από τον πραγματικό τρόμο;

 

[Mesmer: Split από τον 42^ο Διαγωνισμό Σύντομης Ιστορίας]

Edited June 23, 2016 by Mesmer
Split απο 42ο ΔΣΙ

[elgalla]

Έχω μόνο μία απάντηση για το post αυτό: τα έχεις ρωτήσει δεκάδες φορές και στα έχουμε απαντήσει δεκάδες φορές, με περισσότερο ή λιγότερο ευγενικούς τρόπους. Είναι προφανές πως ούτε έχεις δώσει σημασία στις τόσες χιλιάδες λέξεις που γράφτηκαν με σκοπό να σε βοηθήσουν να κατανοήσεις τα πράγματα για τα οποία ρωτάς, ούτε και σε ενδιαφέρει. Δεν έχεις καμία απορία, μόνο μία εσφαλμένη άποψη βασισμένη στη βαθιά άγνοια του είδους, την οποία περιμένεις όλοι να ασπαστούν και να σε επαινέσουν για το πόσο επάξια εκπροσωπείς (εσύ και μόνο - άντε, κι ο Stephen King) τον "σωστό" τρόμο. Μιας και πιάσαμε τον King, σε αφήνω με αυτό το quote του, έτσι, για να το σκεφτείς:

 

 

“The 3 types of terror: The Gross-out: the sight of a severed head tumbling down a flight of stairs, it's when the lights go out and something green and slimy splatters against your arm. The Horror: the unnatural, spiders the size of bears, the dead waking up and walking around, it's when the lights go out and something with claws grabs you by the arm. And the last and worse one: Terror, when you come home and notice everything you own had been taken away and replaced by an exact substitute. It's when the lights go out and you feel something behind you, you hear it, you feel its breath against your ear, but when you turn around, there's nothing there...”
― Stephen King

 

[Sonya]

Πάλι; Σε κάθε διαγωνισμό θα προσπαθείς ν' ανοίγεις την ίδια ακριβώς κουβέντα;

 

Στην τελική, άνοιξε το θέμα στην συγγραφή, όχι σε κάθε τόπικ διαγωνισμού. Όχι πως η αλλαγή περιβάλλοντος έχει ελπίδες να οδηγήσει σε πιο γόνιμο διάλογο, αλλά τουλάχιστον να είναι ένα το σημείο που θα είναι μαζεμένες όλες σου οι σχετικές απορίες.

[wordsmith]

Συμφωνώ με την elgalla ότι η άποψή σου δείχνει άγνοια. Δεν είναι καν τρόμου όλες οι ταινίες που έχουν σκοτωμούς - μπορεί να είναι περιπέτειες, πολεμικές ή αστυνομικές. Εμένα μια ταινία που με είχε τρομάξει πολύ περισσότερο από του κόσμου τις σπλατεριές ήταν η "Μύγα" του 1986, που έχει μόνο έναν θάνατο στο τέλος που δεν τον θυμάμαι καθόλου ως εικόνα και δεν περίμενα βεβαίως αυτόν για να τρομάξω.

[Ballerond]

Ρε συ Βαγγελη μια ερωτηση, μπεσα ομως. Τρολλαρεις ετσι; Μονο αν τρολλαρεις δεχομαι την εμμονη σου σε καποια πραγματα γιατι αδαης δεν φαινεται να εισαι.

Πες μου οτι τρολλαρεις να μεινω ησυχος :Ρ

[Disco_Volante]

 

Έχω μόνο μία απάντηση για το post αυτό: τα έχεις ρωτήσει δεκάδες φορές και στα έχουμε απαντήσει δεκάδες φορές, με περισσότερο ή λιγότερο ευγενικούς τρόπους. Είναι προφανές πως ούτε έχεις δώσει σημασία στις τόσες χιλιάδες λέξεις που γράφτηκαν με σκοπό να σε βοηθήσουν να κατανοήσεις τα πράγματα για τα οποία ρωτάς, ούτε και σε ενδιαφέρει. Δεν έχεις καμία απορία, μόνο μία εσφαλμένη άποψη βασισμένη στη βαθιά άγνοια του είδους, την οποία περιμένεις όλοι να ασπαστούν και να σε επαινέσουν για το πόσο επάξια εκπροσωπείς (εσύ και μόνο - άντε, κι ο Stephen King) τον "σωστό" τρόμο. Μιας και πιάσαμε τον King, σε αφήνω με αυτό το quote του, έτσι, για να το σκεφτείς:

 

 

“The 3 types of terror: The Gross-out: the sight of a severed head tumbling down a flight of stairs, it's when the lights go out and something green and slimy splatters against your arm. The Horror: the unnatural, spiders the size of bears, the dead waking up and walking around, it's when the lights go out and something with claws grabs you by the arm. And the last and worse one: Terror, when you come home and notice everything you own had been taken away and replaced by an exact substitute. It's when the lights go out and you feel something behind you, you hear it, you feel its breath against your ear, but when you turn around, there's nothing there...”

― Stephen King

 

 

 

Εγώ απλά έθεσα ένα ενδιαφέρον ερώτημα. Γιατί κάποιος να επιλέξει τον ψυχολογικό έναντι του πραγματικού τρόμου; Και όταν λέω πραγματικό εννοώ τρόμο που προέρχεται από αιματηρές βίαιες σκηνές, κτλ. Το να προσπαθεί κάποιος να τρομάξει τον άλλον μόνο με την ατμόσφαιρα το θεωρώ κάπως άκυρο. Δεν δείχνεις κάτι και απλά προσπαθείς να παίξεις με το μυαλό του άλλου και να τον πείσεις ότι αυτό είναι όντως τρομακτικό! Όσον αφορά στον King, υπάρχει κάποια ιστορία του που να χρησιμοποιεί μόνο ψυχολογικό τρόμο; Μπορεί, όντως να υπάρχουν κανα δυο, δεν το αποκλείω,  αλλά το μεγαλύτερο μέρος από το έργο του βασίζεται στο αίμα. Κάνω λάθος;

 

Συμφωνώ με την elgalla ότι η άποψή σου δείχνει άγνοια. Δεν είναι καν τρόμου όλες οι ταινίες που έχουν σκοτωμούς - μπορεί να είναι περιπέτειες, πολεμικές ή αστυνομικές. Εμένα μια ταινία που με είχε τρομάξει πολύ περισσότερο από του κόσμου τις σπλατεριές ήταν η "Μύγα" του 1986, που έχει μόνο έναν θάνατο στο τέλος που δεν τον θυμάμαι καθόλου ως εικόνα και δεν περίμενα βεβαίως αυτόν για να τρομάξω.

 

Η μύγα είναι όντως μια εξαίρετη ταινία τρόμου, μόνο που και εκεί ο τρόμος είναι πραγματικός. Τρομάζεις γιατί βλέπεις έναν άνθρωπο να μεταμορφώνεται σταδιακά σε μύγα! Δεν έχεις να σκεφτείς κάτι. Ο σκηνοθέτης ευτυχώς προσφέρει άφθονο τρόμο και δεν προσπαθεί να τρομάξει το θεατή με ατμόσφαιρα, μουσική και ηθοποιία, σαν μια κλασσική κουλτουροπατάτα τρόμου (βλέπε Blue velvet).

 

Ρε συ Βαγγελη μια ερωτηση, μπεσα ομως. Τρολλαρεις ετσι; Μονο αν τρολλαρεις δεχομαι την εμμονη σου σε καποια πραγματα γιατι αδαης δεν φαινεται να εισαι.

Πες μου οτι τρολλαρεις να μεινω ησυχος :Ρ

 

Γιάννη, η απάντησή μου είναι όχι και είναι ειλικρινής. Αν θες το πιστεύεις και αν θες όχι. Δική σου η επιλογή. Γιατί να τρολλάρω; Έθεσα απλά μερικούς προβληματισμούς. Μιας και αναφέρθηκες όμως θα ήθελα να σου πω ότι η δική σου ιστορία, κατά τη γνώμη μου πάντα, θα έπρεπε να είναι είτε στη δεύτερη είτε στην τρίτη θέση και σίγουρα όχι παρακάτω. Αλήθεια δε σου γεννήθηκε το ερώτημα γιατί οι ιστορίες με τον ψυχολογικό τρόμο βγήκαν πρώτες; Δυστυχώς επικρατεί η άποψη ότι οι splatter ιστορίες τρόμου είναι από μόνες τους κατωτέρου επιπέδου, σε σχέση με αυτές του ψυχολογικού τρόμου.

[jjohn]

Ας καταθέσω την επιστημονική μου άποψη περί του θέματος.

-----------------

Εμένα προσωπικά  μου αρέσουν οι κοκκινομάλλες.   Απορώ με τις τύπισσες που  αντί να βάφουν το μαλλί τους κόκκινο, πάνε, οι βλαμμένες, και το βάφουνε  ξανθό, μαύρο, λαχανί ( ναι, υπάρχουν κοπέλες που το βάφουνε λαχανί. Έχουμε δει πολλά τα μάτια μου εδώ πάνω...  ) κτλπ

 

Ο  Tom Robbins εχει δηλώσει  για το πολύ σοβαρό αυτό θέμα τα εξής:  Redheaded women! Those blood oranges! Those cherry bombs! Those celestial shrews! And queens of copp! – ‘ode to redheads’ 

 

Από την άλλη,  υπάρχει κάτι που με απασχολεί καιρό τώρα:

Τί φάση με τα καλλιστεία; Γιατί βγάζουν μονίμως ξανθιές bimbo σαν νικήτριες; Οι κοκκινομάλλες  μοντέλες δηλαδή δεν έχουν δικαιώματα; Τι είναι μοντέλα κατώτερης κατηγορίας;

-------

Αναρωτιέσαι γιατί κάποιος να προτιμήσει να γράψει ψυχολογικό αντί για  'πραγματικό' τρόμο. Η απάντηση είναι απλή: Γιατί μπορει. Γιατί το γουστάρει.  Γιατί  ξύπνησε  στραβά εκείνο το πρωί. Ίσως,  ξέρω'γω,   να το αγαπάει λιγουλάκι αυτό το είδος και να θέλει να προσφέρει κάτι σ 'αυτό.

 

Στο '10 έφηβοι  μαζεύονται σε μία έπαυλη και πεθαίνουν ένας προς ένας με φρικιαστικούς τρόπους '    προσωπικά δεν βρίσκω κάτι τρομακτικό.  Δεν με τρόμαξε ποτέ του  όσες προσπάθειες έκανα να δω κάποια σχετική ταινία!

 

 

 

 

 

Είναι τώρα  η  φωτογραφία(18+) που έβαλα παραπάνω τρομακτική;  Εγώ   όταν είδα το στιγμιότυπο πέθανα στα γέλια. Ειδικά με την απεικόνιση του στο anime που είναι  για να καλύψουν το λουτρό αίματος έβαλαν μια φωτινή ακτίνα να καλύπτει τα πάντα (what?)

 

 Είναι SLASHER FILM.  Μια  εκδοχή του τρόμου που μας έχει πασάρει  το Hollywood, το οποίο  -κατ' εμέ- πρέπει να δικαστεί για εγκλήματα κατά της τέχνης...

 

 

Ο πραγματικός τρόμος( ή τουλάχιστον αυτό που ορίζω εγώ ως τέτοιο)  είναι οι θρύλοι και οι αστικές ιστορίες. (Άσε που ήταν και πριν τα σλάσερ)

 

Ακόμα θυμάμαι  εκείνη την γαμ*σπιτη ιστορία με το κοριτσάκι  που νομίζει ότι την γλύφει ο σκύλος και τελικά είναι ο Διάβολος.

Αυτό είναι  τρόμος. Το άλλο είναι ωραίο premise για κάνα Kindaichi Case Files 

 

Αυτή την αίσθηση μου άφησε η ιστορία του Ντίνου και γι' αυτό την έβαλα πρώτη.  

----------------

Γενικά, Βαγγέλη, έξυπνος άνθρωπος είσαι γι' αυτό δεν τίθεται κάποιο θέμα. Αυτό  όμως  που πρέπει να καταλάβεις είναι ότι   δεν είσαι  ο μόνος που έχει άποψη.

Αν ήταν στο χέρι μου, το sff.gr θα είχε μετονομαστεί από καιρό σε  urbanfantasy.gr και θα  γράφαμε   χάρρυ ντρεζντενιές όλη την ώρα.

 

Διαφορετικά,  στον επόμενο διαγωνισμό (στον οποίο θα πάρω μέρος οπότε να φοβάστε όλοι από τώρα btw)  θα βρεθούμε να γράφουμε πάλι  τα ίδια

 

 

Ουφ! Αυτά τα ολίγα. Τώρα πρέπει να βρω κάτι άλλο για να ξοδεύσω τον   χρόνο μου και να μην διαβάζω

---------------- 

 

https://www.youtube.com/watch?v=7MJcy6fi6L4

 

 

-----

Edit: τυπογραφικά και σόρρυ που η ροή στον λόγο μου θυμίζει  παιδάκι δημοτικού

Edited June 14, 2016 by jjohn

[elgalla]

Αλήθεια δε σου γεννήθηκε το ερώτημα γιατί οι ιστορίες με τον ψυχολογικό τρόμο βγήκαν πρώτες; Δυστυχώς επικρατεί η άποψη ότι οι splatter ιστορίες τρόμου είναι από μόνες τους κατωτέρου επιπέδου, σε σχέση με αυτές του ψυχολογικού τρόμου.

 

 

OK, δεν φτάνει που δεν εννοείς να καταλάβεις ότι: α) το ερώτημά σου έχει πάψει να ενδιαφέρει οποιονδήποτε εδώ και 2-3 διαγωνισμούς και β) σπαμμάρεις, αλλά προσπαθείς να βάλεις και φιτιλιές. Σταμάτα το τώρα. Είναι ενοχλητικό, είναι κουραστικό και χαλάει ένα thread του οποίου η ατμόσφαιρα ήταν ως τώρα χαρούμενη και παιχνιδιάρικη. Μειώνεις τη διαδικασία, μειώνεις τον κόπο των διοργανωτών και μειώνεις και τον κόπο των συμμετεχόντων και όσων διάβασαν και ψήφισαν. Εμμέσως πλην σαφώς, μας αποκαλείς όλους ψευτοκουλτουριάρηδες ή κακόγουστους, μιας και βάλαμε στο βάθρο ιστορίες που δεν είναι "πραγματικού τρόμου", όπως εσύ τον ορίζεις. Απορείς μαζί μας που δεν γράψαμε "πραγματικό τρόμο" και, μάλιστα, μας επιπλήττεις διακριτικά για το ότι δεν ασπαζόμαστε τα βασικά, κατά Disco_Volante, στοιχεία του τρόμου. Αν δεν μπορείς να κατανοήσεις ότι αυτό είναι προσβλητικό απέναντι σε όλους όσους (ως συγγραφείς, αναγνώστες ή διοργανωτές) συμμετείχαν στον διαγωνισμό, μάλλον οι κανόνες καλής ιντερνετικής συμπεριφοράς σου χρειάζονται ξεσκόνισμα. Λοιπόν, κοίτα, αν έχεις κάποιο πρόβλημα με τον τρόπο διεξαγωγής των διαγωνισμών ή αν έχεις κάποια καλύτερη πρόταση για το πώς πρέπει να διεξάγονται οι διαγωνισμοί, μπορείς να απευθυνθείς στη διαχείριση του φόρουμ ή να ανοίξεις κάποιο θέμα όπου θα εκθέτεις τους προβληματισμούς σου. Από δικής μου πλευράς, αυτή η κουβέντα σταματάει εδώ.

[Eugenia Rose]

Ας καταθέσω την επιστημονική μου άποψη περί του θέματος.

-----------------

Εμένα προσωπικά  μου αρέσουν οι κοκκινομάλλες.   Απορώ με τις τύπισσες που  αντί να βάφουν το μαλλί τους κόκκινο, πάνε, οι βλαμμένες, και το βάφουνε  ξανθό, μαύρο, λαχανί ( ναι, υπάρχουν κοπέλες που το βάφουνε λαχανί. Έχουμε δει πολλά τα μάτια μου εδώ πάνω...  ) κτλπ

 

 

O.T.	Ει, τι πρόβλημα υπάρχει με το λαχανί μαλλί; Το έχω κόκκινο και σκεφτομαι να το κάνω πράσινο τρέχει κάτι;

[WILLIAM]

Όσον αφορά τον τρόμο είμαι ο τελευταίος που δικαιούται να μιλήσει γιατί δεν γράφω στο είδος αλλά θα τολμήσω να δώσω και γω την άποψή μου σαν αναγνώστης. 

Έχω μπει πολλές φορές σε χειρουργείο, σε μια από τις ελαφρές επεμβάσεις στο πόδι μου, επειδή ήταν εφημερία και γινόταν το σώσε χρειάστηκε να βοηθήσω το γιατρό εγώ, δηλαδή η βοήθεια που του πρόσφερα είναι να είμαι καθιστός αντί για ξάπλα και να κρατώ το πόδι μου ακίνητο για να δουλεύει. Έβλεπα τι έκανε οπότε φαντάζεται κανείς τι είδα από αίμα. Σε συνδιασμό και με τις υπόλοιπες εμπειρίες δεν με τρομάζει το gore πλέον και το αίμα, απλά με ενοχλεί.

Αντίθετα με τρόμαξε το Bless The Child χωρίς ίχνος αίματος που είχε να κάνει με δαιμονικές τελετές, εξορκισμούς κλπ.

Προσωπικά είμαι κλειστοφοβικός, δεν μπαίνω σε ασανσέρ, δεν μου αρέσει ο θαλαμίσμος που περνάς για να μπεις σε τράπεζα κλπ. Συνθήκες τέτοιες θα με τρόμαζαν σε μια ιστορία πολύ περισσότερο από ένα λουτρό αίματος. Αυτό που θέλω να πω έιναι ότι ο τρόμος μπορεί να λειτουργεί χωρίς αίμα αγγίζοντας χορδές της ανθρώπινης ψυχής.

Εκείνο που μπερδεύει τον Βαγγέλη είναι οι ταινίες πιστεύω, εκεί ο τρόμος είναι αντανακλαστικός, σε τρομάζει με την εικόνα όσο και με την ατμόσφαιρα και λειτουργεί και το αίμα και το σοκ αλλά σε μια ιστορία δεν είναι το ίδιο, οι εικόνες περιγραφόμενες δεν έχουν την ίδια δύναμη και πάλι δεν αγγίζουν πάντα όλους.

Αυτά, και να ξαναπώ ότι δεν είμαι και ειδικός στον τρόμο. ( έγραψα μια ιστορία με τις φοβίες αλλά δε μου βγήκε τρόμος και δεν την ανέβασα)

[Disco_Volante]

Όσον αφορά τον τρόμο είμαι ο τελευταίος που δικαιούται να μιλήσει γιατί δεν γράφω στο είδος αλλά θα τολμήσω να δώσω και γω την άποψή μου σαν αναγνώστης. 

Έχω μπει πολλές φορές σε χειρουργείο, σε μια από τις ελαφρές επεμβάσεις στο πόδι μου, επειδή ήταν εφημερία και γινόταν το σώσε χρειάστηκε να βοηθήσω το γιατρό εγώ, δηλαδή η βοήθεια που του πρόσφερα είναι να είμαι καθιστός αντί για ξάπλα και να κρατώ το πόδι μου ακίνητο για να δουλεύει. Έβλεπα τι έκανε οπότε φαντάζεται κανείς τι είδα από αίμα. Σε συνδιασμό και με τις υπόλοιπες εμπειρίες δεν με τρομάζει το gore πλέον και το αίμα, απλά με ενοχλεί.

Αντίθετα με τρόμαξε το Bless The Child χωρίς ίχνος αίματος που είχε να κάνει με δαιμονικές τελετές, εξορκισμούς κλπ.

Προσωπικά είμαι κλειστοφοβικός, δεν μπαίνω σε ασανσέρ, δεν μου αρέσει ο θαλαμίσμος που περνάς για να μπεις σε τράπεζα κλπ. Συνθήκες τέτοιες θα με τρόμαζαν σε μια ιστορία πολύ περισσότερο από ένα λουτρό αίματος. Αυτό που θέλω να πω έιναι ότι ο τρόμος μπορεί να λειτουργεί χωρίς αίμα αγγίζοντας χορδές της ανθρώπινης ψυχής.

Εκείνο που μπερδεύει τον Βαγγέλη είναι οι ταινίες πιστεύω, εκεί ο τρόμος είναι αντανακλαστικός, σε τρομάζει με την εικόνα όσο και με την ατμόσφαιρα και λειτουργεί και το αίμα και το σοκ αλλά σε μια ιστορία δεν είναι το ίδιο, οι εικόνες περιγραφόμενες δεν έχουν την ίδια δύναμη και πάλι δεν αγγίζουν πάντα όλους.

Αυτά, και να ξαναπώ ότι δεν είμαι και ειδικός στον τρόμο. ( έγραψα μια ιστορία με τις φοβίες αλλά δε μου βγήκε τρόμος και δεν την ανέβασα)

 

Φίλε William, έχεις δίκιο σε αυτά που γράφεις και συμφωνώ μαζί σου.

 

Εγώ το μόνο που ήθελα να θίξω ήταν το εξής: επικρατεί η άποψη (και στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο) ότι όπου κυριαρχεί το αίμα αυτομάτως το προϊόν είναι δεύτερης διαλογής. Αντιθέτως, μόνο η προσήλωση στην ατμόσφαιρα και στους χαρακτήρες μπορεί να χαρακτηρίσει το προϊόν ως άξιο λόγου ή ποιοτικό.

 

Θεωρεί κανείς κακή την ταινιάρα The Thing του Carpenter; Ελπίζω πως όχι. Υπάρχει εκεί κανένα χτίσιμο χαρακτήρων; Όχι! Υπάρχουν καμιά δεκαριά ήρωες που βρίσκονται εκεί μόνο και μόνο για να μας προσφέρουν τους φρικιαστικούς θανάτους τους. Καλά καλά ούτε και για τον κεντρικό ήρωα δεν μαθαίνουμε πολλά. Και φυσικά υπάρχει πολύ αίμα. Πήρε κανένα βραβείο; Όχι, και ο λόγος εξηγήθηκε παραπάνω. Εγώ πάντως βγάζω το καπέλο στον Carpenter γιατί ποτέ σε καμία ταινία του δεν κορόιδεψε το θεατή. Αυτό που του έταξε αυτό ακριβώς του έδωσε. Όχι σαν κάτι άλλους...

[wordsmith]

Εγώ το βαρέθηκα (το The Thing).

[Man_from_Earth]

Ευάγγελε,

Με έκπληξη διαπιστώνω ότι οι απόψεις που έχεις για 'ποιότητα' και 'μη-ποιότητα' στην Ε.Φ. εκτείνονται τελικά και στον τρόμο.

'Σωστή' Ε.Φ.= μπαμ-μπουμ στο διάστημα
'Σωστός' Tρόμος = Αίμα

Να το πάω κι ένα βήμα παραπέρα και να υποθέσω ότι η 'σωστή' Φάντασυ είναι σπαθιά και δράκοι; Έτσι μπας και γλιτώσουμε από τη γνωστή κουβέντα στον επόμενο διαγωνισμό!

Δεν καταλαβαίνω αυτή την εμμονή πια με τα στερεότυπα αυτά. Η δουλειά μας ως μελη μιας συγγραφικής κοινότητας είναι να αντιπαλεύουμε και να καταργούμε στερεότυπα που μπορεί να υπάρχουν στο ευρύ κοινό σχετικά με αυτό το 'άθλημα', όχι να τα υποστηρίζουμε (υποθέτω η δουλειά μας σαν σκεπτόμενα άτομα είναι να αντιπαλεύουμε τα στερεότυπα γενικώς). Διότι το στερεότυπο αν μιλήσουμε για τη συγγραφή είναι πολύ περιοριστικό: σκοτώνει το διαφορετικό, το 'out of the box'. Εαν όλοι υπάκουαν στα στερεότυπα της εκάστοτε εποχής τα στερεότυπα που προβάλλεις αυτά καθαυτά δεν θα υπήρχαν! Ο Tόλκιν δεν θα είχε ασχοληθεί ποτέ με αυτό το για τα δεδομένα εκείνης τη εποχής εναλλακτικό και ξένο είδος...

...και εσύ είσαι υπέρ τους..;
 

[Disco_Volante]

Ευάγγελε,

 

Με έκπληξη διαπιστώνω ότι οι απόψεις που έχεις για 'ποιότητα' και 'μη-ποιότητα' στην Ε.Φ. εκτείνονται τελικά και στον τρόμο.

 

'Σωστή' Ε.Φ.= μπαμ-μπουμ στο διάστημα

'Σωστός' Tρόμος = Αίμα

 

Να το πάω κι ένα βήμα παραπέρα και να υποθέσω ότι η 'σωστή' Φάντασυ είναι σπαθιά και δράκοι; Έτσι μπας και γλιτώσουμε από τη γνωστή κουβέντα στον επόμενο διαγωνισμό!

 

Δεν καταλαβαίνω αυτή την εμμονή πια με τα στερεότυπα αυτά. Η δουλειά μας ως μελη μιας συγγραφικής κοινότητας είναι να αντιπαλεύουμε και να καταργούμε στερεότυπα που μπορεί να υπάρχουν στο ευρύ κοινό σχετικά με αυτό το 'άθλημα', όχι να τα υποστηρίζουμε (υποθέτω η δουλειά μας σαν σκεπτόμενα άτομα είναι να αντιπαλεύουμε τα στερεότυπα γενικώς). Διότι το στερεότυπο αν μιλήσουμε για τη συγγραφή είναι πολύ περιοριστικό: σκοτώνει το διαφορετικό, το 'out of the box'. Εαν όλοι υπάκουαν στα στερεότυπα της εκάστοτε εποχής τα στερεότυπα που προβάλλεις αυτά καθαυτά δεν θα υπήρχαν! Ο Tόλκιν δεν θα είχε ασχοληθεί ποτέ με αυτό το για τα δεδομένα εκείνης τη εποχής εναλλακτικό και ξένο είδος...

 

...και εσύ είσαι υπέρ τους..;

 

 

Φίλε Σπύρο καλησπέρα,

 

Για το φάντασυ ειλικρινά δεν ξέρω τι είναι σωστό και τι όχι. Δεν έχω ασχοληθεί ποτέ με αυτό το είδος και έτσι δεν μπορώ να εκφράσω γνώμη.

 

Όσον αφορά στα στερεότυπα έχεις απόλυτο δίκιο. Ειδικά στην επιστήμη το να σκέφτεσαι “out of the box” είναι επιβεβλημένο. Βέβαια υπάρχει μεγάλη διαφορά από το να σκέφτεσαι διαφορετικά από τους άλλους και από το να προσπαθείς να αλλοιώσεις κάτι ήδη θεμελιωμένο.

 

Για παράδειγμα, καλώς ή κακώς, αν ρωτήσεις δέκα απλούς ανθρώπους τι τους έρχεται στο μυαλό με τον όρο επιστημονική φαντασία οι οκτώ από αυτούς θα σου απαντήσουν σίγουρα είτε διάστημα είτε εξωγήινοι. Το έχω κάνει αυτό το πείραμα στη σχολή σε ακροατήριο 300 ατόμων. Για μένα out of the box είναι να πατήσεις πάνω στην υπάρχουσα βάση και να φτιάξεις όμως κάτι εντελώς πρωτότυπο. Με άλλα λόγια μια ιστορία με εξωγήινους και διάστημα αλλά με τελείως πρωτότυπη πλοκή και εξέλιξη.

 

Πάρε για παράδειγμα την αρχική ταινία Stargate του ‘94. Έμπλεξε τους εξωγήινους με την αρχαία Αίγυπτο. Μια εντελώς ρηξικέλευθη ιδέα που αποτέλεσε βάση για τρεις επόμενες σειρές. Βέβαια εκεί υπήρχε και ο Roland Emmerich στη σκηνοθεσία, συνεπώς η δράση και τα εφέ ήταν υπεραρκετά, όπως άλλωστε σε όλες του τις ταινίες. Περιμένω πως και πως το νέο Independence Day!

 

Τρία χρόνια αργότερα βγήκε το κουλτουριάρικο Contact. Δε λέω καλή ταινία, αλλά βρε αδερφέ περιμένεις 2.5 ώρες και δεν βλέπεις ούτε εξωγήινο ρουθούνι! Τι με νοιάζει εμένα αν η πρωταγωνίστρια πιστεύει στο Θεό ή όχι και αν τα βρει τελικά με τον παπά;! Τα εφέ της ταινίας είναι ελάχιστα και τα περισσότερα κλεμμένα από το Stargate (αναφέρομαι κυρίως στο ταξίδι της κάψουλας μέσα στις σκουληκότρυπες). Και φυσικά αφού δεν έχει μάχες, εκρήξεις και εξωγήινους προτάθηκε για Oscar, ενώ το Stargate δεν πέρασε ούτε απ’ έξω.

 

Το ίδιο ισχύει και στον τρόμο. Κάποια στοιχεία είναι απλά αναπόσπαστα. Ο κλασσικός τρόμος μέσω βίαιων αιματηρών σκηνών δεν μπορεί να αντικατασταθεί απλά και μόνο από ατμόσφαιρα, και ψυχολογικό τρόμο. Το έγραψα και παραπάνω αλλά δεν πήρα κάποια απάντηση. Υπάρχει έστω και μία ιστορία του King που να βασίζεται αποκλειστικά στον ψυχολογικό τρόμο, χωρίς ίχνος αίματος; Μάλλον όχι. Ε τότε δε μπορεί, μετά από εκατομμύρια πωλήσεις ο τύπος κάτι παραπάνω θα ξέρει και συνεχίζει να μας τρομάζει με τον ίδιο τρόπο. Έτσι δεν είναι;

 

Στο τέλος το βασικό ερώτημα είναι το εξής: πιο θες να είναι το κοινό σου; Θες να γράφεις για τους πολλούς ή για τους λίγους; Αν το κοινό σου είναι η μάζα τότε ναι, η Ε.Φ θα βασίζεται στο διάστηκα και τους εξωγήινους και ο τρόμος στο αίμα και τη βία. Αν πάλι το κοινό σου είναι οι λίγοι ψαγμένοι τότε το περιεχόμενο θα πρέπει να είναι διαφορετικό. Πολύ διαφορετικό. 

[mman]

[Sonya]

Φίλε Βαγγέλη καλησπέρα.

 

1. Το Contact είναι βιβλίο του Carl Sagan γραμμένο πολλά χρόνια πριν βγει το Stargate.

2. Επιστημονική Φαντασία είναι η Μύγα (ούτε μισός εξωγήινος), το Blade Runner (ούτε εκεί υπάρχουν εξωγήινοι -και αυτό βασισμένο στο αριστούργημα Do Androids Dream of Electric Sheep του Dick), το Brave New World (εκεί δεν έχει καν ρομπότ, φαντάσου), το 1984 (εδώ μιλάμε δεν υπάρχουν ούτε οι κλώνοι του σωλήνα), το Gattaca (το υπαινίσσεται το διάστημα, αλλά δεν το βλέπουμε ποτέ), το Hunger Games, το Equilibrium, το Terminator, κι αυτά from the top of my head. Κανένα δεν έχει διάστημα, κανένα δεν έχει εξωγήινους και υπάρχουν ανάμεσά τους αριστουργήματα της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου. Δεν έσπασε ταμεία ο Εξολοθρευτής; Δεν σάρωσε το Hunger Games; Δεν ξέρει όλος ο πλανήτης το 1984 και το Blade Runner; Δεν είναι όλα αυτά ΕΦ;

3. Προσωπικά όταν γράφω, το τελευταίο που με απασχολεί είναι εάν οι "μάζες" θα με προσκυνάνε. Με απασχολεί εγώ να γράψω το καλύτερο που μπορώ, η κάθε ιστορία μου να είναι καλύτερη απ' την προηγούμενη, να σέβομαι τον εαυτό μου σαν συγγραφέα και τον οποιοδήποτε αναγνώστη με τιμήσει χαρίζοντάς μου τον χρόνο του. Καλώς ή κακώς, έχω ξεπεράσει την ηλικία που μου έκαναν εντύπωση τα εφέ και τα πίου πίου, κι αυτό που ζητάω πλέον από την λογοτεχνία (και τον κινηματογράφο) είναι τροφή για σκέψη και καινούργιες ιδέες. Το Galactica δεν λατρεύεται απ' όλο το κοινο της ΕΦ επειδή έχει διαστημόπλοια (και την Caprica Six), αλλά επειδή πραγματεύεται κοινωνικές ιδέες και χαρακτήρες με εξαιρετικό τρόπο. Ο Εξολοθρευτής, μαζί με τα μπαμ και μπουμ, είχε μέσα του νοήματα που με κάνουν ακόμα να κλαίω, και που είχαν αφήσει την έφηβη Σόνια με το σαγόνι να γκελάρει στο πάτωμα.

4. Σεβαστό το ότι ΕΣΥ προτιμάς τα πίου και τους εξωγήινους, σεβαστό ότι και οι 300 του Λεονάιντας και της σχολής σου επίσης προτιμούν το ίδιο. Κάνε μια μικρή προσπάθεια να σεβαστείς ότι δεν είναι κανένας υποχρεωμένος να συμφωνεί μαζί σου. Γράφε πίου κι εξωγήινους να γουστάρεις, κι άσε αυτούς που γουστάρουν άλλου είδους ιστορίες να κάνουν το δικό τους κέφι. Μην τους διαβάζεις, αν δεν σ' ευχαριστούν, μην συμμετέχεις στους διαγωνισμούς, αν νομίζεις ότι τα μέτρα και τα σταθμά δεν είναι του γούστου σου. Αλλά για όνομα του κυρίου Σποκ που μέχρι κι αυτός θα είχε απηυδίσει μέχρι τώρα, σταμάτα να προσπαθείς να επιβάλεις τις προτιμήσεις σου στους 300 του συγκεκριμένου φόρουμ. Δεν ενδιαφέρει κανέναν το ότι για σένα τα κουτάκια είναι συγκεκριμένα και οι ιστορίες πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Δεν είσαι ο απόλυτος κριτής της λογοτεχνίας του φανταστικού και, είτε σου αρέσει, είτε όχι, η λογοτεχνία (η τέχνη γενικά), δεν έχει στεγανά. Είναι ζωντανός οργανισμός, και ως τέτοιος εξελίσσεται για να προσαρμόζεται στις επιθυμίες και τις ανάγκες της κάθε εποχής και του κάθε διαφορετικού κοινού.

 

Τα αυτά ισχύουν για τον τρόμο. Α, ο Κινγκ έχει γράψει τουλάχιστον δύο βιβλία τρόμου που άντε να έχουν ένα ίχνος από ανοιγμένο ρουθούνι: Running Man και Thinner. Επιπλέον, ο King δεν είναι ο μοναδικός συγγραφέας τρόμου, ούτε καν ο μοναδικός καλός συγγραφέας τρόμου. Δεν είναι καν ο πιο γκορ συγγραφέας τρόμου, ο Μάστερτον γράφει πολύ πιο σιχαμένα και βίαια πράγματα (άσχετα που δεν είναι πιο εμπορικός). Εγώ δεν είμαι φαν του είδους (γιατί τα αίματα και τ' άντερα τα βαριέμαι αφόρητα κι απ' την άλλη ο ψυχολογικός τρόμος μου κάνει εξάδυμα στην ψυχοσύνθεση και σκιάζομαι εύκολα), αλλά είμαι σίγουρη ότι οι πιο ειδικοί του ατμοσφαιρικού τρόμου (βλ. Κέλλης, Λαδικός, Λαγκώνας απ' τα δικά μας παιδιά) μπορούν να σε διαφωτίσουν σχετικά.

 

Μεταξύ μας, θα ήταν καλό να πάρεις σε κάποια φάση απόφαση ότι έχεις συμφωνήσει να διαφωνείς με τους πάντες σχεδόν εδώ μέσα και να το κόψεις αυτό το βιολάκι με τις απορίες, γιατί έχει καταντήσει λίγο κουραστικό και σπαμάρεις ανεξέλεγκτα όλα τα τόπικ των διαγωνισμών.

[Mesmer]

Μερικά points κι από μένα, επί του θέματος:

 

1. Σε όλα αυτά τα χρόνια που είμαι στο φόρουμ (οι παλιότεροι ας πούνε αν έχουν πετύχει κάτι διαφορετικό) έχω πάρει μέρος είτε συγγραφικά, είτε μόνο αναγνωστικά, σε όλους τους διαγωνισμούς. Επιπλέον, έχω διαβάσει πάρα πολλά διηγήματα, μαζί με τα σχόλια σε καθένα απ' αυτά. Επίσης, έχω διαβάσει και αρκετές κριτικές στο υποφόρουμ της Λογοτεχνίας Τρόμου. Την άποψη ότι πραγματικός τρόμος είναι μόνο τα αίματα και οι σκοτωμοί την έχω συναντήσει μόνο μία φορά. Και λαμβάνοντας υπόψη ότι η δική μας κοινότητα, τόσο από άποψη αναγνωστών, όσο και συγγραφέων, αποτελεί ένα αρκετά ικανοποιητικό στατιστικό δείγμα, μπορούμε να βγάλουμε τα δικά μας συμπεράσματα. Και δεν μας θεωρώ καμιά ομάδα σοφιστικέ κουλτουριάρηδων (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, επειδή για τον καθένα είναι κάτι διαφορετικό) για να έχουμε τίποτα περίεργα γούστα.

 

2. Ναι, ο μέσος αναγνώστης πιθανόν να έχει συνδέσει τον τρόμο με το αίμα και τη βία (και την ΕΦ με τα διαστημόπλοια και τους εξωγήινους), αλλά αυτός ο μέσος αναγνώστης διαβάζει ένα(;) βιβλίο τρόμου το χρόνο. Ο μέσος αναγνώστης θα πάρει το καινούριο βιβλίο του Κινγκ, αλλά από εκεί και πέρα δεν θα το ψάξει παραπάνω. Ίσως, αν έχει κάποιο γνωστό που διαβάζει τρόμο, να πάρει καμιαδυό προτάσεις για άλλα βιβλία. Το έχω δει σε γνωστούς μου που διαβάζουν βιβλία άλλων ειδών, και φαντάζομαι ότι κι άλλοι το έχουν παρατηρήσει. Οπότε, εδώ το θέμα μας δεν είναι ο μέσος αναγνώστης, αλλά το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι. Επειδή...

 

3. ...αν γράφεις τρόμο με αίμα και βία (όπως, ας πούμε, γράφει ο Κινγκ) δεν θα τρέξουν όλοι οι μέσοι αναγνώστες να σε διαβάσουν. Καλώς ή κακώς, θα πρέπει πρώτα να περάσεις από το αναγνωστικό κοινό του τρόμου. Ο Κινγκ δεν έγινε Κινγκ σε μια μέρα. Οι μιμητές (με οποιοδήποτε τρόπο) του Κινγκ, δεν είναι Κινγκ. Το να λες ότι επειδή κάτι δουλεύει όταν το κάνει ο Κινγκ, θα δουλέψει το ίδιο και για σένα, είναι παράλογο. Με την ίδια λογική, αν αρχίσω να γράφω BDSM ρομάντζα, θα γίνω δισεκατομμυριούχος.

 

Οπότε, Βαγγέλη, σε πρώτη φάση, το πολύ σημαντικό για σένα είναι ότι ξέρεις τι είδους συγγραφέας θέλεις να είσαι. Και πάνω σ' αυτό θα πρέπει να αποφασίσεις αν θέλεις να γίνεις καλύτερος ή να μείνεις στάσιμος. Για να γίνεις καλύτερος, πέρα από διάβασμα, χρειάζεσαι feedback, το οποίο μεταφράζεται σε αναγνώστες και σχόλια. Δεν θα ικανοποιήσεις όλους τους αναγνώστες, και δεν θα συμφωνείς με όλα τα σχόλια. Λογικό, συμβαίνει με όλους εμάς που γράφουμε. Αλλά το σημαντικό είναι να πάρεις κάτι από αυτήν τη διαδικασία, αλλιώς είναι άσκοπο να μπαίνεις στον κόπο. Γι' αυτό, λοιπόν, συνέχισε να γράφεις για αίματα και βίες και ευφάνταστους θανάτους, αλλά να προσπαθείς να γίνεσαι όλο και καλύτερος. Άλλωστε, πολλοί συγγραφείς έχουν γίνει γνωστοί για τις αιματηρές τους ιστορίες. Και μην έχεις την απαίτηση να σε διαβάζουν όπως τον Κινγκ, επειδή γράφεις όπως ο Κινγκ. 

[elgalla]

Μιας, λοιπόν, και αρχίσαμε να το συζητάμε λίγο πιο σοβαρά το θέμα, ας καταθέσω κι εγώ μερικές πιο σοβαρές απόψεις.

 

1. Ο τρόμος είναι προσωπικό πράγμα. Αυτό που τρομάζει έναν αναγνώστη δεν τρομάζει κάποιον άλλο. Για παράδειγμα (χρησιμοποιώ τον εαυτό μου, γιατί αυτόν έχω πρόχειρο), στη λογοτεχνία, εγώ δεν τρομάζω καθόλου με τον υπερφυσικό τρόμο, τον κοσμικό τρόμο και, γενικά, οποιουδήποτε είδους κατάσταση δεν θεωρώ πιθανό να συμβεί στην πραγματική ζωή. Δεν είναι πως δεν απολαμβάνω ένα καλογραμμένο, κλασσικό ghost story, για παράδειγμα, απλά δεν με τρομάζει. Αντίθετα, το Girl Next Door και το Off Season έχουν εντυπωθεί στον εγκέφαλό μου. Και η πιο φρικιαστική σκηνή που έχω διαβάσει ποτέ μου, χωρίς σταγόνα αίμα, είναι στο Song of Kali του Simmons - στη σκηνή με το μωρό στο αεροδρόμιο, όποιος έχει διαβάσει ξέρει.

 

2. Ο τρόμος λειτουργεί διαφορετικά σε διαφορετικά μέσα. Ακόμη κι ο ίδιος άνθρωπος μπορεί να τρομάζει με διαφορετικά πράγματα στη λογοτεχνία και διαφορετικά στον κινηματογράφο.That said, όμως, όσο άνιωθη είμαι με τα βιβλία τρόμου, τόσο σιχασιάρα και φοβητσιάρα είμαι με τις ταινίες τρόμου. Η πρώτη ταινία τρόμου που είδα στη ζωή μου ήταν το... Interview With The Vampire (γελάστε ελεύθερα) και έβλεπα εφιάλτες μια βδομάδα. Δοκίμασα να δω 3 φορές το Event Horizon και πάντα το σταματούσα, μέχρι που τελικά το είδα με παρέα. Ακόμη και το Shining, μισοκρυμμένη πίσω από τα χέρια μου το είδα - κάτι που δεν συνέβη, όμως, όταν διάβασα το βιβλίο, το οποίο καθόλου δεν με τρόμαξε.

 

3. Ο τρόμος έχει υποείδη. Κάποια έχουν περισσότερο αίμα από άλλα, όμως όλα έχουν τους οπαδούς τους. Όλα εχουν βγάλει αξιόλογους, βραβευμένους συγγραφείς, οπότε σίγουρα δεν υπάρχει καμία προκατάληψη απέναντι συγκεκριμένο τύπο ιστοριών. Από την άλλη, οι περισσότεροι συγγραφείς έχουν γράψει ιστορίες σε περισσότερα από ένα υποείδη. Όλα τα υποείδη, κατά τη γνώμη μου, έχουν αξία, αρκεί να βρεις το κατάλληλο για εσένα βιβλίο να διαβάσεις.

 

4. Το τι πουλάει, το τι αντέχει στον χρόνο και το τι τρομάζει κάθε έναν προσωπικά είναι τρία διαφορετικά πράγματα. Το Twilight, ας πούμε, πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα. Αυτό δεν σημαίνει πως είναι καλό βιβλίο ή πως έτσι θα έπρεπε να είναι οι ιστορίες με βρικόλακες γιατί η Meyer μας δείχνει τον σωστό δρόμο/τρόπο. Πούλησε σαφώς περισσότερο από το βραβευμένο μυθιστόρημα της Nancy Collins, Sunglasses After Dark, που επηρέασε και συνεχίζει να επηρεάζει κόσμο και ντουνιά χωρίς αυτοί να το γνωρίζουν. Όχι μόνο βασίστηκε επάνω του όλο το World of Darkness Roleplaying Game της White Wolf, αλλά και ο Joss Whedon κατα-αντέγραψε τη μυθολογία του για την Buffy και τον Angel του. Όταν η ίδια Nancy Collins προσπάθησε να γράψει εφηβικό μυθιστόρημα με βρικόλακες, όμως (το Vamps), το αποτέλεσμα ήταν για γέλια. Αντίστοιχα, ο Stephen King έχει γράψει πολύ αξιόλογα βιβλία που θα διαβάζονται για πολλές δεκαετίες ακόμη και έχει γράψει και επικές μπαρούφες που είμαι σίγουρη ότι κι ο ίδιος ακόμη θα ήθελε να ξεχαστούν.

 

5. Μιας και αναφέρθηκα στον King, δεν είμαι και καμία ειδικός επί του θέματος, αλλά σίγουρα δεν είναι ο πιο αιματηρός συγγραφέας που έχω διαβάσει. Αντίθετα, απέχει μακράν από τον επόμενο. Και το βρίσκω πραγματικά αστείο το ότι μπορεί κάποιοι να θεωρούν πως o King πουλάει λόγω του αίματος στα βιβλία του και των βίαιων θανάτων. Όχι μόνον ο King έχει γράψει βιβλία που δεν είναι καν τρόμου, όχι μόνο είναι αδύνατο να θεωρήσει κανείς πως πουλάει για το πολύ του αίμα όταν σε βιβλία 700+ σελίδων έχει μόνο 2-3 θανάτους (στα Χρήσιμα Αντικείμενα, ας πούμε), αλλά και ήταν ένας από τους ανθρώπους που άλλαξαν τον τρόμο επειδή εισήγαγαν την ανάπτυξη χαρακτήρων σε αυτόν.

 

6. Οι κανόνες υπάρχουν για να σπάνε. Φυσικά, καλό είναι να τους γνωρίζεις πριν τους σπάσεις, όμως πολλά από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας γράφτηκαν επειδή κάποιος ήξερε τους κανόνες και απλά τους αγνόησε για να γράψει κάτι άλλο. Ολόκληρο το New Wave της επιστημονικής φαντασίας και του φανταστικού δεν θα είχε υπάρξει ποτέ αν δεν είχαν υπάρξει συγγραφείς που ήθελαν να ξεφύγουν από τα στεγανά που είχαν διαμορφώσει οι παλιότεροι. Η λογοτεχνία είναι ζωντανός οργανισμός, διαρκώς εξελίξιμος, όπως σωστά έγραψε κι η Sonya παραπάνω.

 

7. Ωστόσο, τα στερεότυπα υπάρχουν γιατί δουλεύουν. Μπορεί κάλλιστα κάποιος να γράψει μια γοτθική ιστορία φαντασμάτων το 1983 - όταν ο συγκεκριμένος τρόμος έχει ήδη ξεπεραστεί - και να πετύχει σαν βιβλίο, θεατρικό έργο, τηλεταινία, ραδιοφωνικό δράμα και ταινία. Αναφέρομαι, βέβαια, στο The Woman in Black της Susan Hill. Το οποίο περίτρανα αποδεικνύει πως τα στερεότυπα έχουν ακόμη δύναμη, αρκεί να μπορείς να τα γράψεις καλά. 

 

8. Καθένας, τελικά, γράφει τις ιστορίες που θέλει να γράφει, για τους λόγους που θέλει να τις γράφει. Το θέμα είναι να τις γράφει με τον καλύτερο τρόπο που μπορεί. Εγώ, ας πούμε, ακόμη δεν ξέρω τι είδος γράφω, ακόμη το ψάχνω. Μάλλον γράφω κυρίως φανταστικό, αλλά, στο τέλος της μέρας, γράφω απλά τις ιστορίες που θέλω να γράφω, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Κάποιες φορές είμαι τυχερή και αρέσουν. Άλλες, είμαι λιγότερο τυχερή και δεν αρέσουν. Το οποίο με φέρνει στο:

 

9. Τα σχόλια είναι χρήσιμα. Όχι πως δεν χρειάζονται φιλτράρισμα, όχι πως οι αναγνώστες έχουν πάντα δίκιο, όχι πως πρέπει να αλλάξει κανείς το όραμά του επειδή άλλοι διαφωνούν. Όμως τα σχόλια είναι χρήσιμα και όποιος τα προσέχει και προσπαθεί να τα εφαρμόζει, μόνο καλύτερος μπορεί να γίνει. Θυμάμαι τις πρώτες μου συμμετοχές σε διαγωνισμούς, όπου δεν μπορούσα να βρω με τίποτα τον σωστό ρυθμό για τα διηγήματά μου: ανέπτυσσα πολύ στην αρχή και βιαζόμουν στο τέλος. Βλέπω πόσο έχει αλλάξει αυτό. Και βλέπω πόσα πράγματα έχω ακόμη να αλλάξω, πόσο μπορώ ακόμη να βελτιωθώ. Γι' αυτό προσπαθώ να συμμετέχω σε όσες περισσότερες από τις ενέργειες του φόρουμ μπορώ, παιχνίδια, ασκήσεις, διαγωνισμούς. Γι' αυτό προσπαθώ να γράφω σε όλα τα είδη και γι' αυτό προσπαθώ να γράφω διαφορετικών μεγεθών κείμενα.

 

10. Το γράψιμο είναι σκληρή δουλειά. Έχω ένα μυθιστόρημα που έγραφα το πρώτο draft του 4 χρόνια και πήγε όλο στα σκουπίδια λόγω (σωστού) feedback. Το ξαναγράφω. Από την αρχή. Είναι δύσκολη διαδικασία, επίπονη, κουραστική, εξοργιστική πολλές φορές. Αλλά, βασικά, είναι μια ιστορία που θέλω να βγάλω από μέσα μου κι είμαι αποφασισμένη να τη βγάλω από μέσα μου όσο καλύτερα μπορώ. Δεν είμαι πρόθυμη να συμβιβαστώ με κάτι λιγότερο. Όποιος νομίζει πως ένα βιβλίο γράφεται μία φορά, διορθώνονται τα ορθογραφικά του και είναι έτοιμο και τέλειο, κατά 99% δεν είναι μεγάλο ταλέντο - είναι απλά τεμπέλης.

 

Κι επειδή μάλλον ξέφυγα αρκετά, ας επανέλθω και στο ερώτημα του τόπικ και ας απαντήσω με την εξής μεγάλη σοφία: τρόμος είναι ό,τι σε τρομάζει. Εσένα, προσωπικά. Όχι τα εκατομμύρια αναγνωστών για τα οποία γράφεις (*snigger*). Γράφε τις ιστορίες που θέλεις να γράφεις, τις ιστορίες που, αν δεν τις γράψεις, δεν θα μπορείς να κοιμηθείς και θα σε πιάνει φαγούρα στα χέρια και το μυαλό σου θα γεμίζει από φωνές ανύπαρκτων ανθρώπων και σκηνές που ποτέ δεν έχεις ζήσει. Γράφε τις όσο καλύτερα μπορείς - είναι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε όλοι μας. Και, κυρίως, διάβαζε. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος, η συγγραφή δεν είναι γκλαμουριά ούτε μέσο για να γίνεις πλούσιος. 

Edited June 22, 2016 by elgalla

[AlienBill]

Παρακολουθώ τη συζήτηση με ενδιαφέρον και ήθελα να ρωτήσω τον Βαγγέλη: Βαγγέλη ποιους συγγραφείς τρόμου έχεις διαβάσει εκτός από τον Κινγκ;

[Man_from_Earth]

Ευάγγελε,

καταρχήν 2 λόγια για το Contact:

κακώς, κάκιστα το αναφέρεις ως 'κακό' παράδειγμα διότι το βιβλίο (άσε την ταινία) έχει κάποια πολύ θετικά στοιχεία:

-Ανήκει στην κατηγορία λογοτεχνίας του 'What if', στην προκειμένη 'What if aliens contacted us...' που το θεωρώ ένα πολύ ενδιαφέρον what if.
-Ενδιαφέρον γιατί έχει διάφορες προεκτάσεις όπως π.χ στη θρησκεία (ή στη γενικευμένη αντίληψη του κόσμου για αυτή) τις οποίες προεκτάσεις ο συγγραφέας συζητά αρκετά.
-'Δεν είδαμε εξωγήινο ρουθούνι'??Είδαμε εξωγήινο, όταν τελικά η ηρωίδα ταξίδεψε με αυτή την κατασκευή και συνάντησε 'εκπρόσωπο' των εξωγήινων που επικοινωνούσαν. Μάλλον δεν σε ικανοποίησε γιατί δεν ήταν κάποιο εντυπωσιακό τέρας ή κατι τέτοιο αλλά ήταν εξωγήινος. Ο οποίος παρουσιάστηκε στην ηρωίδα μέσα από το το φίλτρο του υποσεινήδειτού της για να μην τη σοκάρει (δηλαδή σε μια παραλία με τη μορφή του πατέρα της). Μια ιδέα του Σάγκαν πραγματικά ιδιοφυή κατά τη γνώμη μου γιατί τόσο έξυπνα και έντεχνα αποφεύγει το πρόβλημα του πως πρέπει να μοιάζει ο εξωγήινος...

Tώρα για τα υπόλοιπα, στα λένε όλοι με πολλούς τρόπους, να προσθέσω μόνο ότι αυτό το:

 

Για παράδειγμα, καλώς ή κακώς, αν ρωτήσεις δέκα απλούς ανθρώπους τι τους έρχεται στο μυαλό με τον όρο επιστημονική φαντασία οι οκτώ από αυτούς θα σου απαντήσουν σίγουρα είτε διάστημα είτε εξωγήινοι. Το έχω κάνει αυτό το πείραμα στη σχολή σε ακροατήριο 300 ατόμων. Για μένα out of the box είναι να πατήσεις πάνω στην υπάρχουσα βάση και να φτιάξεις όμως κάτι εντελώς πρωτότυπο. Με άλλα λόγια μια ιστορία με εξωγήινους και διάστημα αλλά με τελείως πρωτότυπη πλοκή και εξέλιξη.

πρέπει λίγο να το ξαναδείς. Tο σκηνικό μου μοιάζει κάπως περίεργο (το survey σε 300 άτομα ενός αμφιθεάτρου δλδ.). Αλλά ακόμη και αν έγινε και ακόμη και αν η πρώτη απάντηση στο μυαλό του πολλών ήταν ένα στερεότυπο τι σημαίνει ακριβώς; Ότι πρέπει σώνει και ντε να επιβεβαιώσουμε αυτή την απάντηση; Δηλαδή αν ρωτήσεις δέκα ανθρώπους ποιά είναι η τετ.ρίζα του 3245987.5 θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τα μαθηματικά με βάση τη δημοφιλέστερη απάντηση;

Tελικά, πιστεύω ότι προβάλλεις τα δικά σου γούστα σε όλους - κι εμένα μου αρέσουν τα διαστημοεξωγήινα θέματα αλλά όχι το μπαμ μπουμ κομμάτι, το υπαρξιακό κομμάτι, αυτό που θα σου προσφέρει μια πιο ολιστική οπτική για το είδος μας και το ρόλο μας στον κόσμο κλπ...

[WILLIAM]

Μια παρατήρηση σχετικά με το Stargate, είνα μια από τις αγαπημένες μου ταινίες Βαγγέλη αλλά να σου πω ότι η επιτυχία της δε βασίζεται μόνο στο διάστημα και τους εξωγήινους. Είναι μια ιδέα που ήταν πρωτ΄τυπη εκείνη την εποχή, εντάξει αλλά σκέψου τι άλλο έχουμε. Την ανάπτυξη των χαρακτήρων, σκέψου τι περνάει ο Ο'Νηλ με το θάνατο του γιου του και πως αυτό τον κάνει έτοιμο να πεθάνει αν χρειαστεί αλλά και πως επιδρά με τα παιδιά. Και στην πλοκή έχουμε γρίφους, εξερεύνηση και ανακάλυψη. Δεν είναι μόνο η μάχη στην πυραμίδα, μην παραθεωρείς τα λιγότερο εντυπωσιακά αλλά ουσιαστικά μέρη της πλοκής.

Στον αντίποδα να αναφέρω μια ταινία του μη φανταστικού, τους 300. Τα 9/10 της ταινίας είναι μάχη, δράση σωστά; Εντάξει περνάς την ώρα σου καλά αλλά η ταινία δε σου μένει στο μυαλό σαν κάτι ξεχωριστό, 

[Sonya]

Οι 300 είναι ταινία; Νόμιζα ότι ήταν διαφήμιση για γυμναστήριο...

[AlienBill]

Για να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα, το είδος του τρόμου είτε είναι λογοτεχνικός, είτε κινηματογραφικός, περιλαμβάνει πολλά επί μέρους υπο-είδη.

 

Επειδή συμβαίνει να παρακολουθώ όλες τις ταινίες τρόμου που βγαίνουν και έχουν βγει κατά καιρούς, γνωρίζω από πρώτο χέρι ότι δεν υπάρχουν μόνο τα σλάσερ, αλλά και τα μεταφυσικά θρίλερ, τα ψυχολογικά θρίλερ, τα sci-fi horror, τα κοσμικού τρόμου κλπ. Αυτά τα υποείδη υπάρχουν και στη λογοτεχνία. Επίσης τα όριά τους είναι αρκετά ασαφή.

 

Για πολύ καιρό είχε επικρατήσει η άποψη ότι ο λογοτεχνικός τρόμος εστιάζει περισσότερο σε αυτό που λέμε terror δηλαδή το συναίσθημα που προκαλείται ΠΡΙΝ συμβεί κάτι κακό, που σημαίνει κυρίως σασπενς και ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με την ίδια άποψη ο κινηματογραφικός τρόμος εστίαζε κυρίως στο horror δηλαδή το συναίσθημα που προκαλείται ΑΦΟΤΟΥ συμβεί κάτι κακό, που σημαίνει κυρίως gore και σοκ.

 

Οσο όμως οι τέχνες αυτές εξελίσσονται παρατηρούμε ότι ο κανόνας αυτός εμφανίζει πολλές εξαιρέσεις. Υπάρχουν πολλές ταινίες που είναι ατμοσφαιρικές σαν λογοτεχνικά κείμενα, όπως επίσης και κείμενα που αποσκοπούν στο σοκ και στην αποστροφή του αναγνώστη.

 

Ακόμη όμως και στις απαρχές του τρόμου, που είναι οι μύθοι και οι θρύλοι, διαπιστώνουμε ότι το στοιχείο του gore δεν είναι αυτοσκοπός. Για παράδειγμα όταν κάποιος λέει στην παραλία ή σε μία ιστοσελίδα "θα σας πω μια τρομακτική ιστορία", συνήθως βλέπουμε ότι η ιστορία αυτή δεν είναι σπλάτερ. Μπορεί να έχει σχέση με φαντάσματα, δαίμονες ή να είναι ψυχογραφική. Αναφέρω τις ιστορίες της παραλίας και το creepypasta γιατί θεωρώ -υποκειμενικά- ότι αποτελούν μια μοντέρνα εκδοχή των παλιών αστικών μύθων.

 

Επομένως ο τρόμος είναι ένα "φάσμα" επιμέρους στοιχείων και τον αδικούμε όταν τον περιορίζουμε αυστηρα σε ιστορίες τύπου "η καλύβα στο δάσος". Και δεν εννοώ τη μία και μοναδική ταινία που τιτλοφορείται cabin in the woods, αλλά οποιοδήποτε από τα χιλιοειπωμένα σενάρια με κάποιους teens που κάνουν εκδρομή, σταματούν σε ένα βενζινάδικο, ο βενζινάς που είναι μέσα στο κόλπο τους δίνει λάθος κατευθύνσεις, χάνονται στο δάσος και τους κυνηγάει ο φονιάς ή οι φονιάδες. Δεν είναι ότι προσωπικά δεν είμαι φαν αυτών των ιστοριών, αλλά έχω δει τόσες και τόσες πολλές που η μία είναι copy-paste με την άλλη και ΜΠΟΥΧΤΙΣΑ. Σέβομαι τον αναγνώστη ή το θεατή που θέλει να βλέπει το ίδιο πράγμα ξανα και ξανά απαράλλαχτο, αλλά δεν δέχομαι να μου πει κάποιος "ξέρεις ο χρυσός κανόνας είναι το gore and guts".

 

Μπορεί να πω περισσότερα παρακάτω, αλλά προς το παρόν με έχει απορροφήσει το μυθιστόρημα της Ναρού (αυτό είναι φάνταζι και δεν το κατέχω καλά σαν είδος αλλά με έχει απορροφήσει). Θα τα ξαναπούμε στο επόμενό μου διάλειμμα γιατί μου αρέσει να συζητώ για τρόμο.

Edited June 22, 2016 by AlienBill

[Nihilio]

Έχω ακούσει κάμποσες φορές (συνήθως από άτομα άσχετα με τον τρόμο) για τις αρετές του ψυχολογικού τρόμου (που είναι ο αυθεντικός τρόμος) και για το πόσο κακό είναι το σπλάττερ. Είσαι ο πρώτος που διαβάζω να λέει ότι το σπλάττερ είναι το αυθεντικό...

 

Αυτό που θεωρώ εγώ είναι ότι ο (μέτριος) ψυχολογικός τρόμος γρήγορα καταλήγει βαρετός, ενώ το (μέτριο) σπλάττερ έχει να προσφέρει ανατριχίλες στους οπαδούς. Στην πράξη βέβαια, ακόμα και το σπλαττερ είναι πετυχημένο και καταλήγει κλασικό μόνο εφόσον δουλεύει σε άλλα επίπεδα. Αγαπημένες μου ταινίες τρόμου είναι το Martyrs, το Hellraiser, το Suspiria, το Dawn of the Dead, το Braindead και όλες τους έχουν κουβάδες αίμα. Αλλά μου άρεσαν επειδή η κάθε μία τους είχε να προσφέρει πολλά και σαν ταινία ψυχολογικού/μεταφυσικού/υπαρξιακού/κωμικού τρόμου. Αν μοναχά η βία έκανε τον τρόμο καλό, η καλύτερη ταινία τρόμου όλων των εποχών θα ήταν το A Serbian Film.

 

Όχι, η βία είναι ένα εργαλείο στα χέρια του δημιουργού για να σου προκαλέσει (ευχάριστοδυσάρεστα) σοκ. Αν πχ διαβάσεις ποτέ το The Goirl Next Door του Jack Ketchum θα καταλάβεις τι εννοώ. Όσο για τους εδώ διαγωνισμούς, και σπλαττεριές και body horror και τέρατα έχουμε δει να διακρίνονται σε διαγωνισμούς. Επειδή ήταν καλές ιστορίες από καλές πένες.

[Ballerond]

Δεν μπορώ να καταλάβω πως είναι δυνατόν να υπάρξει αντικειμενική απάντηση στο τι είναι "καλός" ή "κακός" τρόμος.
Υπάρχει σίγουρα απάντηση στο καλό sci-fi αν και περισσότερο έχει να κάνει με το "προσεγμένο, ψαγμένο, πρωτοπωριακό sci-fi" και αντίστοιχα έχει να κάνει και με το fantasy.

Όμως ο τρόμος είναι το πιο αυθεντικό ανθρώπινο συναίσθημα που πηγάζει και αναδύεται όταν ο κάθε άνθρωπος αρχίζει και αντιλαμβάνεται ότι ΔΕΝ είναι ο μόνος στον κόσμο, ότι ΔΕΝ ελέγχει τα πάντα και ότι ΠΑΝΤΑ υπάρχει κάτι/κάποιος/κάποια που μπορεί να του κάνει κακό. Εκεί δεν υπάρχει αντικειμενικότητα. Ο καθένας τρομάζει, φοβάται, τρέμει, χάνεται με κάτι διαφορετικό.

Υπάρχουν καλογραμμένες ιστορίες τρόμου. Με ατμόσφαιρα. Με πρωτότυπη ιστορία. Με πειστική γραφή. Αλλά ο καλός τρόμος δεν υάρχει σαν ορισμός ούτε σαν βάση. 
Εγώ τρόμαξα και με τον Υφαντοκόσμο, τα βιβλία του αίματος, το κορίτσι της διπλανής πόρτας, το Αυτό, την Ιστορία του Χειρούργου, τον άρχοντα του Ψεύδους. Κάθε ιστορία και κάτι διαφορετικό. Δεν είναι θέμα καλού ή κακού.

Είναι θέμα αν αγγίζει τις ευαίσθητες χορδές που αν σπάσουν σε κάνουν να χάνεις τον κόσμο από τα πόδια σου.
Αν το καταφέρει αυτό ένας συγγραφέας για μένα είναι επιτυχία. Όχι αν κόψει 200 χέρια, 500 έντερα και 1000 κεφάλια για να πουλήσει 100000 αντίτυπα. Κλαίν.