Θεατρικά έργα

[BladeRunner]

Είπα να φτιάξω ένα τόπικ στο οποίο μπορούμε να γράφουμε κριτικές για θεατρικά έργα που έχουμε διαβάσει. Προσωπικά δεν έχω διαβάσει και πολλά, ενώ δυστυχώς οι θεατρικές παραστάσεις που έχω παρακολουθήσει επίσης δεν είναι και πάρα πολλές (ε, θέλει πολύ ψάξιμο να βρεις μια καλή παράσταση πλέον). Πάντως έχω σκοπό στο άμεσο μέλλον να μαζέψω κλασικά έργα από μεγάλους συγγραφείς (π.χ. Ο'Νιλ, Ουίλιαμς, Μίλερ, Μπέκετ κλπ) και, φυσικά, να τα διαβάσω.

Πέρυσι διάβασα δυο: "Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού" (Ντάριο Φο) και "Τα ρομπότ" (Κάρελ Τσάπεκ).

Και μόλις τελείωσα το παρακάτω:

Ντέιβιντ Μάμετ - Οικόπεδα με θέα (Glengarry Glen Ross, 1983)

Ο Ντέιβιντ Μάμετ είναι ένας πάρα πολύ γνωστός και καλός σεναριογράφος και σκηνοθέτης, καθώς φυσικά και θεατρικός συγγραφέας. Δεν χρειάζεται να αραδιάσω εδώ τίτλους ταινιών τις οποίες έχει σκηνοθετήσει ή οι οποίες βασίζονται σε θεατρικά έργα ή σενάρια που έχει γράψει. Έχω δει αρκετές εξ αυτών και όλες τους μου φάνηκαν πολύ καλές.

Τώρα, όσον αφορά το "Οικόπεδα με θέα", το οποίο χάρισε το βραβείο Πούλιτζερ στον Ντέιβιντ Μάμετ και το οποίο είναι με διαφορά το πιο πολυδιαβασμένο θεατρικό του έργο, έχουμε να κάνουμε βασικά με τον Αμερικάνικο Εφιάλτη (παράφραση του Αμερικάνικου Ονείρου), πρωταγωνιστές του οποίου είναι κάποιοι πωλητές ακινήτων, που κάνουν τα πάντα για να βγάλουν κάνα φράγκο και να πλασαριστούν ψηλά στον... βαθμολογικό πίνακα. Ουσιαστικά παρακολουθούμε μια μέρα στο γραφείο, όλες τις διαφορές που έχουν, το άγχος και την αγωνία για μια καλή πώληση, την όλη παράνοια γύρω από τον κόσμο των πωλήσεων ακινήτων - και όχι μόνο.

Είναι ένα δυνατό έργο, με ρεαλιστικούς διαλόγους γεμάτους ένταση και βρισίδι, που αναδεικνύει με τον πιο βρόμικο τρόπο την λειτουργία των σύγχρονων επιχειρήσεων. Βέβαια, σε μερικούς ίσως να μην ταιριάξει το όλο στιλ των διαλόγων. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που οι πρωταγωνιστές δεν ολοκλήρωναν τις προτάσεις τους ή που έκαναν συνέχεια παύσεις. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι μπορεί να φαίνεται διαφορετικά σε μια θεατρική παράσταση.

Η ελληνική έκδοση κυκλοφόρησε με αφορμή τις παραστάσεις που έγιναν αρχικά στο Θέατρο Πορεία στην Αθήνα και στην συνέχεια στον Χώρο Τεχνών στην Βέροια, την θεατρική περίοδο 2001-2002. Η έκδοση περιέχει άρθρα για το έργο του Ντέιβιντ Μάμετ και την πορεία του συγκεκριμένου θεατρικού σεναρίου, πληροφορίες για την ελληνική μεταφορά του, καθώς και αρκετές εικόνες. Είναι μια πολύ ωραία έκδοση, που την βρίσκει κανείς ιδιαίτερα φθηνά στην Πολιτεία (μέχρι να εξαντληθεί...).

Το έργο έχει παιχτεί σε πολλές χώρες (π.χ. Αγγλία, ΗΠΑ, Ιαπωνία κλπ), έχει κερδίσει κάμποσα βραβεία, ενώ έχει μεταφερθεί και στον κινηματογράφο με μεγάλη επιτυχία. Την ταινία ευτυχώς την έχω και θα την δω λίαν συντόμως, ενώ μακάρι να μπορούσα να δω ζωντανά και μια θεατρική παράσταση. 

8/10

Edited December 20, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Άρθουρ Μίλερ - Ο θάνατος του εμποράκου (Death Of A Salesman, 1949)

Δεύτερο θεατρικό έργο που διαβάζω φέτος, μετά το πολύ καλό "Οικόπεδα με θέα" του Μάμετ. Η θεματολογία είναι παρόμοια, αλλά τόσο το συγγραφικό στιλ, όσο και οι χαρακτήρες, έχουν αρκετές διαφορές αν κάτσει κανείς και κάνει την σύγκριση. Το θεατρικό δράμα του Μίλερ είναι σαφώς πιο βαρύ, πιο καταθλιπτικό, πιο κλασικό στον τρόπο γραφής. Το έργο αυτό, μάλιστα, χάρισε στον Άρθουρ Μίλερ το βραβείο Πούλιτζερ το 1949. Και, φυσικά, είναι ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα και πολυσυζητημένα θεατρικά έργα που έχουν γραφτεί. Αναρωτιέμαι πόσες θεατρικές παραστάσεις ανά τον κόσμο να έγιναν, βασισμένες σ'αυτό το έργο. 

Για την πλοκή δεν χρειάζεται να πω και πολλά πράγματα, έτσι γνωστή που είναι: Έχουμε τον εξηντάχρονο Γουίλι Λόμαν, έναν εμποράκο που πάει από πόλη σε πόλη για να πουλήσει την πραμάτεια του και που ουσιαστικά ζει από την προμήθεια που παίρνει, ο οποίος βρίσκεται στην δύση της καριέρας του και θεωρείται απ'όλους τελειωμένος. Έχει αρκετά οικονομικά προβλήματα και βάρη, οι δυο γιοι του τον έχουν απογοητεύσει (όπως, ίσως, απογοήτευσε και ο ίδιος αυτούς), η γυναίκα του ίσα που τον αντέχει πια, αρχίζει να παραμιλάει, να θυμάται το παρελθόν, να ανασκαλεύει την καριέρα του. Και αρχίζει να σκέφτεται έναν ακραίο τρόπο για να βοηθήσει την οικογένειά του και να προσφέρει κάτι...

Ναι, σαν θεατρικό έργο είναι αρκετά βαρύ και δραματικό. Αν δεν είστε και στην καλύτερη ψυχολογική κατάσταση, είναι προτιμότερο να μην το διαβάσετε, γιατί θα σας ρίξει περισσότερο. Όμως αξίζει να το διαβάσετε κάποια στιγμή, έστω και μια φορά στην ζωή σας. Αναδεικνύει με τον πιο ωμό και ρεαλιστικό τρόπο τις δυσκολίες της ζωής, τα ανεκπλήρωτα όνειρα, την οικονομική δυσχέρεια, τα οικογενειακά προβλήματα, αλλά και κατ'επέκταση τον καπιταλισμό και τον σύγχρονο τρόπο ζωής, που μπορεί να απομυζήσει κάθε ίχνος αξιοπρέπειας και χαράς από έναν απλό άνθρωπο.

Προσωπικά μου έκανε πάρα πολύ καλή εντύπωση. Η βαθμολογία του στο Goodreads δεν είναι και η καλύτερη (εντάξει, σίγουρα δεν είναι και άσχημη), και καταλαβαίνω γιατί: Απλά, δεν είναι για όλα τα γούστα. Είναι ιδιαίτερο έργο, έντονο, μπορεί να μην βρει σύμφωνους όλους τους αναγνώστες ως προς τα κίνητρα των χαρακτήρων, την όλη εξέλιξη και τα μηνύματα της ιστορίας, ή και τους διαλόγους. Σαν έργο χρειάζεται μια κάποια προσοχή σε ορισμένα σημεία, γιατί η ιστορία πηγαίνει μπρος-πίσω στον χρόνο και τα σκηνικά αλλάζουν. Δεν είναι θεατρικό έργο που θα σας ψυχαγωγήσει, σίγουρα όμως προσφέρει λίγη τροφή για σκέψη.

8.5/10

Edited December 20, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Τένεσι Γουίλιαμς - Λεωφορείο ο Πόθος (A Streetcar Named Desire, 1947)

Τρίτο κλασικό θεατρικό έργο που διαβάζω φέτος, μετά το "Οικόπεδα με θέα" του Ντέιβιντ Μάμετ και το "Ο θάνατος του εμποράκου" του Άρθουρ Μίλερ, και αυτό με τη σειρά του μου φάνηκε πολύ καλό, ιδιαίτερο, διεισδυτικό και ενδιαφέρον από την αρχή μέχρι το τέλος. Φυσικά, αποτελεί και την πρώτη μου επαφή με το έργο του Τένεσι Γουίλιαμς, του μεγάλου αυτού θεατρικού συγγραφέα.

"Ο Στάνλεϋ Κοβάλσκι, ένας άξεστος Πολωνός, δεύτερη γενιά μετανάστης, και η γυναίκα του Στέλλα, που κατάγεται από ξεπεσμένη εύπορη οικογένεια του Νότου, ζουν στα Ηλύσια Πεδία, μια μίζερη παραποτάμια συνοικία της Νένας Ορλεάνης. Η αδελφή της Στέλλας, η Μπλανς Ντυμπουά, μια εύθραυστη, στολισμένη, ξεθωριασμένη καλλονή, καταδέχεται να έρθει και να ζητήσει καταφύγιο στο σπίτι του ζεύγους, όπου αρχίζει να ζει πνίγοντας τα προβλήματά της στο ποτό και μιλώντας συνέχεια για το ένδοξο παρελθόν της οικογένειάς της".

Αυτά λέει η περίληψη και δεν χρειάζεται να ξέρει κανείς κάτι παραπάνω πριν ξεκινήσει την ανάγνωση του βιβλίου. Είναι ένα έργο που θίγει αρκετά σοβαρά και σημαντικά κοινωνικά θέματα, όπως η οικογενειακή βία, το πρότυπο του δυναμικού και ισχυρού άντρα, η ταξική θέση και προέλευση κ.α., που σίγουρα θα προκάλεσαν μια κάποια εντύπωση στην Αμερικάνικη κοινωνία εκείνης της εποχής. Εδώ που τα λέμε, ακόμα και τώρα τα θέματα που θίγονται στο έργο αυτό είναι επίκαιρα. Οι διάλογοι είναι πολύ ρεαλιστικοί και ανθρώπινοι, οι χαρακτήρες γεμάτοι πάθη -με τα θετικά και τα αρνητικά τους-, ενώ το όλο σκηνικό απλό αλλά συνάμα λειτουργικό.

Γενικά, πρόκειται για ένα θεατρικό έργο που δίκαια έχει τη φήμη που το ακολουθεί και που θεωρείται ένα από τα καλύτερα Αμερικάνικα θεατρικά έργα όλων των εποχών. Τώρα που το βλέπω, και αυτό με τη σειρά του κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ (1948), όπως και τα άλλα δυο θεατρικά που διάβασα μέσα στη χρονιά. Χα, σας ορκίζομαι, δεν επιδίωξα κάτι τέτοιο! Λίαν συντόμως θα δω και την κλασική ομότιτλη ταινία του 1951, σε σκηνοθεσία Elia Kazan. 

8.5/10

[BladeRunner]

Κάριλ Τσόρτσιλ - Πολύ μακριά (Far Away, 2000)

Δεύτερο θεατρικό έργο στη σειρά που διαβάζω, εντελώς διαφορετικό σε θεματολογία και γραφή σε σχέση με τα τρία προηγούμενα θεατρικά που έτυχε να πέσουν στα χέρια μου φέτος. Από την μια, μου κίνησε το ενδιαφέρον από την αρχή και το κράτησε μέχρι το τέλος, έτσι περίεργο και παράδοξο όπως ήταν, από την άλλη όμως δεν μπορώ να πω ότι με ξετρέλανε κιόλας. Μου φάνηκε αρκετά αφαιρετικό ως προς τα σκηνικά και το υπόβαθρο της ιστορίας, αλλά και πολύ σύντομο. Φυσικά μιλάμε για ένα έργο τίγκα στις μεταφορές και τις αλληγορίες, το οποίο απαιτεί από τον αναγνώστη ανοιχτό μυαλό και φαντασία. Είναι ένα θεατρικό έργο που ίσως διαβάσω ξανά στο μέλλον, μπας και πιάσω περισσότερα πράγματα. Πάντως θα ήθελα πολύ να δω μια θεατρική παράσταση βασισμένη στο συγκεκριμένο έργο.

6.5/10

[BladeRunner]

Άρθουρ Μίλερ - Ψηλά απ'τη γέφυρα (A View From the Bridge, 1955)

Δεύτερο θεατρικό έργο του Άρθουρ Μίλερ που διαβάζω φέτος (αλλά και γενικά), μετά το κλασικό και πολυδιαβασμένο "Ο θάνατος του εμποράκου" που διάβασα τον Φεβρουάριο, μπορώ να πω ότι και αυτό μου έκανε πολύ καλή εντύπωση. Πρόκειται για ένα έργο διαχρονικό και καλογραμμένο, λιτό και ρεαλιστικό, γεμάτο αλήθειες και ανθρώπινα πάθη. Η όλη πλοκή κινείται με σταθερούς ρυθμούς και κορυφώνεται με μια κάποια ένταση μέχρι το τραγικό τέλος. Οι χαρακτήρες είναι απλοί άνθρωποι της διπλανής μας πόρτας, μεροκαματιάρηδες που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα και να αντιμετωπίσουν κάθε είδους δυσκολίες. Η γραφή είναι πολύ καλή, με φυσικούς διαλόγους και κάποιες λίγες περιγραφές των διαφόρων σκηνικών. Σίγουρα σαν έργο δεν είναι ευχάριστο, μιας και μιλάμε για δράμα, όμως είναι ανθρώπινο και κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ευχαρίστως θα έβλεπα μια θεατρική παράσταση βασισμένη σ'αυτό.

8/10

[BladeRunner]

Νιλ Σάιμον - Το αταίριαστο ζευγάρι (The Odd Couple, 1965)

Το κλασικό αυτό θεατρικό έργο, που αποτελεί τη βάση για την ομότιτλη ταινία του 1968, με πρωταγωνιστές τους Jack Lemmon και Walter Matthau, είναι μόλις το πρώτο κωμικό έργο που διαβάζω, μιας και όλα τα υπόλοιπα θεατρικά ήταν είτε αλληγορίες είτε δράματα. Ε, όσο να'ναι, ήθελα να διαβάσω κάτι για να μου φτιάξει το κέφι και το συγκεκριμένο θεατρικό έργο το κατάφερε, και με το παραπάνω. Ο τίτλος -"Το αταίριαστο ζευγάρι"- δεν θα μπορούσε να μην είναι πιο... ταιριαστός, μιας και πρωταγωνιστούν δυο τύποι, πρόσφατα χωρισμένοι από τις γυναίκες τους, που το έφερε η μοίρα να συγκατοικήσουν μαζί στο σπίτι του ενός. Ο ένας είναι εκνευριστικά τακτικός και προσεκτικός, ενώ ο άλλος είναι αφόρητα ακατάστατος και αμελής. Όταν δυο τέτοιοι άνθρωποι μένουν στον ίδιο χώρο, οι τσακωμοί πάνε και έρχονται. Το σενάριο είναι απλό και έχει σκοπό να προσφέρει γέλιο και αναγνωστική απόλαυση με τους έξυπνους διαλόγους και την όλη ατμόσφαιρα. Προσωπικά γέλασα κάμποσες φορές. Πολύ ευχαρίστως θα έβλεπα μια θεατρική παράσταση βασισμένη σ'αυτό το έργο, με την προϋπόθεση βέβαια η σκηνοθεσία να είναι καλή και οι ηθοποιοί προσεκτικά επιλεγμένοι. Πάντως έχω την ομότιτλη ταινία και σκοπεύω να τη δω λίαν συντόμως. Κάτι μου λέει ότι μπορεί να την ευχαριστηθώ περισσότερο και από το βιβλίο!

8/10

[BladeRunner]

Reginald Rose - Twelve Angry Men (1954)

Χθες το βράδυ είδα για πρώτη φορά την ταινία "12 Angry Men" του μεγάλου και τρανού Sidney Lumet και έπαθα την πλάκα μου, τόσο από το σενάριο και την όλη εξέλιξη της πλοκής, όσο και από τις ερμηνείες, τη σκηνοθεσία και τις διάφορες κοινωνιολογικές προεκτάσεις της υπόθεσης. Μιλάμε για ένα πραγματικό αριστούργημα, που αξίζει να δει κανείς πολλές φορές στη ζωή του. Έτσι, είπα να διαβάσω και το αρχικό θεατρικό έργο του Reginald Rose, για να είναι πλήρης η όλη εμπειρία. Και αυτό είναι εξαιρετικό, φυσικά. Οι διάλογοι, ο ψυχισμός των χαρακτήρων που διαφαίνεται μέσω των απόψεών τους, η κοινωνιολογική ανάλυση που γίνεται, ό,τι και να πει κανείς είναι λίγα. Οπωσδήποτε, τόσο το θεατρικό σενάριο όσο φυσικά και η ομότιτλη ταινία, είναι από τα πια δυνατά και ενδιαφέροντα δικαστικά δράματα που μπορεί να διαβάσει και να δει κανείς, αντίστοιχα. 

Υ.Γ. 1. Αυτή την εποχή υπάρχει και θεατρική παράσταση στο θέατρο Αλκμήνη (τίτλος: "Οι 12 ένορκοι"), για την οποία έχω ακούσει πολύ καλά λόγια, τόσο για τις ερμηνείες όσο και για τη σκηνοθεσία και την προσαρμογή του σεναρίου. Σκέφτομαι πολύ σοβαρά να την δω μια εκ των ημερών.
Υ.Γ. 2. Στην ταινία έβαλα δέκα με τόνο!

9/10

Edited January 13, 2018 by BladeRunner

[BladeRunner]

Μάρτιν ΜακΝτόνα - Ο Μαξιλαρένιος (The Pillowman, 2003)

Ο Μάρτιν ΜακΝτόνα έχει σκηνοθετήσει τις ταινίες "In Bruges" (εξαιρετική αλλά πολύ ιδιαίτερη), "Seven Psychopaths" (πολύ καλή αλλά αρκετά θεόμουρλη) και "Three Billboards Outside Ebbing, Missouri" (σκοπεύω να τη δω μέσα στη βδομάδα. Έχω ακούσει τα καλύτερα και πραγματικά ανυπομονώ!), οι οποίες βασίζονται σε δικά του σενάρια. Αλλά εκτός από σκηνοθέτης/σεναριογράφος ταινιών, είναι και θεατρικός συγγραφέας. Έχει γράψει κάμποσα έργα και βλέπω ότι όλα τους ξεχωρίζουν χάρη στις κάθε είδους ιδιορρυθμίες και ιδιαιτερότητές τους.

Ένα τέτοιο θεατρικό έργο, δηλαδή ιδιόρρυθμο και εξαιρετικά ιδιαίτερο, είναι και το "Ο Μαξιλαρένιος". Το μόνο που χρειάζεται να ξέρετε πριν το διαβάσετε, είναι ότι η όλη ιστορία διαδραματίζεται σε κάποιο φανταστικό απολυταρχικό καθεστώς, σ'ένα ανακριτικό δωμάτιο, όπου ο Κατούριαν, ένας συγγραφέας μικρών ιστοριών με θέμα τη βία σε παιδιά, ανακρίνεται από δυο αστυνομικούς, γιατί μερικές ιστορίες του έμοιαζαν με κάποιους πρόσφατους φόνους παιδιών στην πόλη. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο αδερφός του, ονόματι Μίσαλ, ομολογεί τους συγκεκριμένους φόνους...

Η παραπάνω περίληψη δεν δείχνει με τίποτα το άγριο και κυνικό ύψος του θεατρικού έργου, την κατάμαυρη αίσθηση του χιούμορ ή τις διάφορες θεόμουρλες καταστάσεις που διαδραματίζονται. Και, εντάξει, ίσως σαν βιβλίο να διαβάζεται σχετικά εύκολα και ωραία, όμως σαν θεατρική παράσταση αμφιβάλλω αν θα είναι για όλα τα γούστα, όσο καλή και προσεγμένη και αν είναι. Υπάρχουν διάφορες σκηνές βίας και κάμποσο βρισίδι, ενώ οι χαρακτήρες μόνο συμπαθητικοί δεν είναι. Όμως, γαμώτο, το σενάριο τα σπάει, οπότε μια θεατρική παράσταση στα χέρια ενός καλού σκηνοθέτη (και, φυσικά, με αξιόλογο σύνολο ηθοποιών), θα τα έσπαγε ακόμα περισσότερο.

9/10

Edited January 16, 2018 by BladeRunner

[BladeRunner]

Ντέιβιντ Μάμετ - Αμερικάνικος βούβαλος (American Buffalo, 1975)

Αυτό είναι το δεύτερο θεατρικό έργο του Ντέιβιντ Μάμετ που διαβάζω, μετά το κλασικό "Οικόπεδα με θέα" που διάβασα στις αρχές του 2017. Αυτή τη φορά, όμως, δεν δηλώνω και ιδιαίτερα ικανοποιημένος. Δηλαδή, εντάξει, σαν θεατρικό έργο καλούτσικο μου φάνηκε, ιδιαίτερο και κυνικό, όμως γενικά με κούρασε κάπως. Από τη μια οι διάλογοι, από την άλλη οι χαρακτήρες, κάτι στο τέλος δεν μου έκανε κλικ. Δεν το συζητάω, είναι σαφώς κατώτερο του εξαιρετικού "Οικόπεδα με θέα" (ρε γαμώτο, κάποια στιγμή πρέπει να δω την ταινία), αν και έχει κάποια σημαντικά πραγματάκια να πει γύρω από το λεγόμενο "Αμερικάνικο όνειρο" και τον κόσμο των μικροεγκληματιών. Σίγουρα, πάντως, δεν είναι για όλα τα γούστα, με το συγκεκριμένο στιλ που έχουν οι διάλογοι, καθώς και με το μπόλικο βρισίδι. Αυτά.

7/10

[BladeRunner]

Ευγένιος Ο'Νιλ - Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα (Long Day's Journey Into Night, 1956)

Άλλο ένα κλασικό και πολυδιαβασμένο θεατρικό έργο που διαβάζω τον τελευταίο καιρό. Πρόκειται για ένα πραγματικά πολύ σπουδαίο και δυνατό έργο, γεμάτο τραγικότητα και κυνισμό. Η αλήθεια είναι ότι σαν θεατρικό έργο είναι ίσως το πιο σκοτεινό και απαισιόδοξο από αυτά που έχω διαβάσει μέχρι στιγμής (δεν είναι και πολλά, αλλά είναι καλά!), σίγουρα δεν είναι ένα έργο για να "περάσεις καλά". Οι χαρακτήρες είναι τραγικοί και θα έλεγε κανείς χτυπημένοι από τη μοίρα αλλά και τις κακές τους επιλογές, οπωσδήποτε είναι βγαλμένοι από τη ζωή. Με το θεατρικό αυτό έργο, ο Ευγένιος Ο'Νιλ βάζει τον αναγνώστη/θεατή να σκεφτεί κάποια πράγματα για την οικογένεια και τις επιλογές του όσον αφορά τον τρόπο ζωής. Οι διάλογοι είναι φυσικοί και ανθρώπινοι, γεμάτοι κυνισμό και πίκρα. Μου μαύρισε λίγο τη ψυχή σε κάποια σημεία, αλλά άξιζε τον κόπο. 

9/10

[BladeRunner]

Sam Shepard - True West (1980)

Αυτό είναι το πρώτο θεατρικό έργο του Σαμ Σέπαρντ που διαβάζω, μιας και τα άλλα τρία βιβλία του που απόλαυσα το 2015 και το 2017, ήταν συλλογές με ιστορίες και κείμενα. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα αρκετά ιδιαίτερο και ενδιαφέρον θεατρικό έργο, ρεαλιστικό, ωμό και σκληρό, μπορεί να πει κανείς ακόμα και κωμικό, σε ορισμένα σημεία. Πρωταγωνιστούν δυο αδερφοί, με τον ένα να είναι ένας σπουδαγμένος σεναριογράφος που προσπαθεί να πιάσει την καλή γράφοντας ένα δυνατό σενάριο, και τον άλλο να είναι ένας περιπλανώμενος σύγχρονος καουμπόι και κάπως αγροίκος, ο οποίος ίσα που τα βγάζει πέρα. Αυτοί οι δυο θα βρεθούν για λίγες μέρες στο σπίτι της μητέρας τους, και εκεί θα γίνει μια περίεργη αναμέτρηση. Αρκετά θέματα θίγονται, όπως ο σύγχρονος και ο παλιός τρόπος ζωής, η σχέση δυο αδερφών, το τέλος της λεγόμενης “Άγριας Δύσης”, και πάει λέγοντας. Σίγουρα δεν είναι για όλα τα γούστα, αλλά προσωπικά μου έκανε πολύ καλή εντύπωση. Κάτι στους διαλόγους και το όλο σκηνικό με κράτησε στην τσίτα καθ’όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης. Πολύ ευχαρίστως θα έβλεπα μια προσεγμένη μεταφορά του έργου αυτού στο σανίδι.

8/10

[BladeRunner]

Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ - Αμφιβολία (Doubt, 2005)

Το θεατρικό αυτό έργο, που κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ το 2005 και που αποτελεί τη βάση για την ομότιτλη ταινία του 2008 σε σκηνοθεσία του ίδιου του συγγραφέα, εκδόθηκε και κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στα ελληνικά μέσα στον Φεβρουάριο. Μιας και τον τελευταίο καιρό έχω φάει μια... λόξα με τα θεατρικά έργα, θα ήταν αδύνατο να μην αγοράσω και να μην διαβάσω (και) το συγκεκριμένο, που είναι αρκετά πολυδιαβασμένο και κατά γενική ομολογία πολύ καλό έργο.

Περίληψη: "Σε ένα Καθολικό σχολείο στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης τη δεκαετία του 1960 ένας χαρισματικός ιερέας, ο Πατέρας Φλιν, προσπαθεί να εκσυγχρονίσει τις αυστηρές δομές του σχολείου, τις οποίες υπερασπίζεται σθεναρά η αυστηρή διευθύντρια του εκπαιδευτικού ιδρύματος, Αδελφή Αλοΰσιους Μπωβιέ. Όταν εκείνη θα διαπιστώσει ότι ο ιερέας δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε έναν απομονωμένο από τους συμμαθητές του μαθητή, θα επιδιώξει να τον εκδιώξει από το σχολείο. Χωρίς να διαθέτει ισχυρές αποδείξεις και στηριγμένη μόνο στις δικές της βεβαιότητες, θα θέσει σε κίνδυνο τη θέση του ιερέα, το μέλλον του αφροαμερικανού μαθητή, αλλά και τη συνοχή της κοινωνίας του σχολείου".

Πρόκειται για ένα σχετικά σύντομο θεατρικό έργο, αρκετά ενδιαφέρον και καλογραμμένο, που εμμέσως πλην σαφώς θίγει διάφορα σημαντικά ζητήματα γύρω από τον Καθολικισμό και την ανθρώπινη κοινωνία γενικότερα, όπως η σύγκρουση ανάμεσα στην πρόοδο και τον συντηρητισμό, αλλά και την αβεβαιότητα και τις αμφιβολίες ενός ανθρώπου. Είναι ένα θεατρικό έργο που κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την αρχή μέχρι το τέλος, έχοντας και μια ατμόσφαιρα μυστηρίου. Το μόνο σίγουρο είναι ότι λίαν συντόμως θα δω την ομότιτλη ταινία.

8/10

Edited February 26, 2018 by BladeRunner

[BladeRunner]

Μάρτιν ΜακΝτόνα - Ο σακάτης του νησιού (The Cripple of Inishmaan, 1997)

Δεύτερο θεατρικό έργο του Μάρτιν ΜακΝτόνα που διαβάζω, μετά το εξαιρετικό και ιδιαίτερο "Ο Μαξιλαρένιος" που διάβασα τον Ιανουάριο. Το "Ο σακάτης του νησιού" είναι αρκετά διαφορετικό ως προς την υπόθεση, αλλά σίγουρα όχι και τόσο ως προς το συγγραφικό ύφος και στιλ. Ο κυνισμός κάνει και πάλι έντονη την παρουσία του, το βρισίδι είναι κάμποσο, το όποιο χιούμορ κατάμαυρο και "άγριο", ενώ η όλη ατμόσφαιρα σαφώς μουντή. Σίγουρα ο ΜακΝτόνα έχει ένα θεματάκι με το βρισίδι, τους μαύρους χαρακτήρες και τις διάφορες υπερβολές του, αλλά αυτή είναι η μαγεία του. Καταφέρνει να θίγει διάφορα θέματα της ανθρώπινης κοινωνίας, με διαφορετικό και ίσως κάπως ακραίο τρόπο. Και το κάνει πολύ καλά. Προσωπικά μου αρέσει ο τρόπος γραφής και σκέψης του. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα διαβάσω όλα του τα θεατρικά έργα. Και μακάρι να είχα τη δυνατότητα να παρακολουθήσω κάποιες θεατρικές παραστάσεις βασισμένες σ'αυτά (ειδικά σε κάποιο μεγάλο θέατρο στην Αγγλία ή τις ΗΠΑ).

8/10

[BladeRunner]

Άρθουρ Μίλερ - Το τίμημα (The Price, 1969)

Τρίτο θεατρικό έργο του Άρθουρ Μίλερ που διαβάζω, μετά τα "Ο θάνατος του εμποράκου" και "Ψηλά απ'τη γέφυρα" που διάβασα πέρυσι, μου φάνηκε και αυτό αρκετά ενδιαφέρον και καλογραμμένο, με συγκεκριμένα σχόλια για τις ανθρώπινες σχέσεις γενικότερα αλλά και τις οικογενειακές ειδικότερα. Πρόκειται για ένα σαφώς δραματικό έργο, με κάποιες πικρές και δύσκολες αλήθειες για τους συμμετέχοντες χαρακτήρες. Οι διάλογοι είναι πολύ φυσικοί και ανθρώπινοι, ενώ η όλη ατμόσφαιρα ίσως κάπως καταθλιπτική. Θα έλεγα ότι είναι ελάχιστα πιο αδύναμο σε σχέση με τα άλλα δυο θεατρικά έργα του Μίλερ που έχω διαβάσει, αλλά σίγουρα είναι ένα πολύ καλό έργο.

7.5/10

Edited March 2, 2018 by BladeRunner

[BladeRunner]

Όσκαρ Γουάιλντ - Η σημασία να είσαι σοβαρός (The Importance of Being Earnest, 1895)

Δεύτερη επαφή με το έργο του Όσκαρ Γουάιλντ, μετά την πολύ ωραία νουβέλα φαντασίας "Το φάντασμα του Κάντερβιλ" που διάβασα το 2015. Πρόκειται για ένα ψυχαγωγικό και αστείο θεατρικό έργο, το οποίο σατιρίζει με έξυπνο τρόπο τα ήθη της Βικτωριανής κοινωνίας και κριτικάρει με κυνισμό τον στρουθοκαμηλισμό της ανώτερης Αγγλικής τάξης του 19ου αιώνα. Είναι μια φαρσοκωμωδία γεμάτη σκηνές και ατάκες που βγάζουν γέλιο και αναδεικνύουν τα κακώς κείμενα της Αγγλικής κοινωνίας της εποχής του συγγραφέα. Σαν θεατρικό έργο μπορεί να δείχνει τα χρόνια του σε ορισμένα πράγματα - άλλωστε είναι προϊόν της εποχής του-, όμως διαβάζεται πραγματικά πολύ ευχάριστα ακόμα και σήμερα. Και, φυσικά, μια καλή και προσεγμένη θεατρική παράσταση βασισμένη σ'αυτό το έργο, θα είναι μια πολύ ευχάριστη εμπειρία για τον οποιοδήποτε λάτρη του θεάτρου.

8/10

Edited April 6, 2018 by BladeRunner

[BladeRunner]

Μάρτιν ΜακΝτόνα - Ο Ιρλανδός υπολοχαγός (The Lieutenant of Inishmore, 2001)

Τρίτο θεατρικό έργο του Μάρτιν ΜακΝτόνα που διαβάζω φέτος (αλλά και γενικά), μπορώ να πω ότι είναι εξίσου ιδιόρρυθμο, τρελό και ακραίο με τα δυο προηγούμενα. Το βρισίδι πάει και έρχεται, η μια σκηνή είναι πιο ακραία από την άλλη, το χιούμορ κατάμαυρο και ο κυνισμός έντονος, ενώ και οι χαρακτήρες έχουν τα θέματά τους, δύσκολα μπορεί κανείς να συμπαθήσει έστω και ελάχιστα κάποιον εξ αυτών. Τα θεατρικά έργα του ΜακΝτόνα δεν είναι για όλα τα γούστα και σίγουρα όχι για όλα τα... στομάχια, ελέω της βρόμικης γλώσσας που χρησιμοποιείται, αλλά και των διαφόρων σκηνικών γραφικής βίας. Είπαμε, ο συγκεκριμένος συγγραφέας θίγει διάφορα ζητήματα με ακραίο τρόπο και πολλές υπερβολές, έτσι ώστε να ταρακουνήσει θεατές και αναγνώστες. Εδώ, για παράδειγμα, θίγει τον φαύλο κύκλο της βίας στην Ιρλανδία της δεκαετίας του '90, με τα γνωστά σε όλους προβλήματα με τους κάθε είδους επαναστάτες. Σίγουρα μια καλοστημένη θεατρική παράσταση βασισμένη σ'αυτό το έργο θα ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία!

8/10

[BladeRunner]

Τζο Όρτον - Λουτ (Loot, 1967)

Πρόκειται για ένα σαφώς σατιρικό έργο, στα όρια της φαρσοκωμωδίας, με όλες τις αναμενόμενες υπερβολές. Η όλη ιστορία είναι αρκετά τρελή και οι χαρακτήρες ως επί το πλείστον συμπεριφέρονται κάπως περίεργα και παίζουν πολύ με τα στερεότυπα, με τον συγγραφέα βέβαια να έχει σκοπό να σατιρίσει με καυστικό και έντονα κωμικό τρόπο, τόσο τη θρησκεία όσο και την εξουσία (στην προκειμένη περίπτωση την αστυνομία). Δεν μπορώ να πω ότι τέτοιου ύφους έργα είναι ακριβώς του γούστου μου, πάντως οπωσδήποτε πέρασα καλά και απόλαυσα αρκετούς από τους διαλόγους, ενώ έως ένα βαθμό νομίζω ότι πετυχαίνει και το στόχο του. 

7/10

[BladeRunner]

Θόρντον Γουάιλντερ - Η μικρή μας πόλη (Our Town, 1938)

Ένα από κλασικότερα Αμερικάνικα θεατρικά έργα, επιτέλους κυκλοφορεί και στα ελληνικά, από τις εκδόσεις Ηριδανός. Σαν σκηνικό έχουμε κάποια συγκεκριμένα σημεία μιας μικρής επαρχιακής πόλης των Ηνωμένων Πολιτειών ονόματι Γκρόβερς Κόρνερς, ενώ χρονικά τοποθετείται στις Αρχές του 20ου αιώνα. Πρωταγωνιστούν άνθρωποι απλοϊκοί και καθημερινοί, με τους αναγνώστες/θεατές να γίνονται μάρτυρες κάποιων καίριων γεγονότων μέσα σε διάστημα δώδεκα ετών, με το όλο έργο να χωρίζεται σε τρεις πράξεις: "Καθημερινή ζωή", "Έρωτας και Γάμος" και "Θάνατος και Αιωνιότητα". Πρόκειται για ένα ωραίο θεατρικό έργο, με νοσταλγική διάθεση και με αλληγορική σημασία για τη ζωή γενικότερα, που στο τέλος αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση στον αναγνώστη/θεατή, όπως συνήθως κάνει και η ίδια η ζωή. Χαίρομαι πολύ που το διάβασα.

8/10

[BladeRunner]

Άρθουρ Μίλερ - Δοκιμασία (The Crucible, 1953)

Εναλλακτικός τίτλος: Οι μάγισσες του Σάλεμ. 

Αυτό είναι το τέταρτο θεατρικό έργο του Άρθουρ Μίλερ που διαβάζω, μετά τα "Ο θάνατος του εμποράκου" και "Ψηλά απ'τη γέφυρα" που διάβασα το 2017, καθώς και το "Το τίμημα" που διάβασα το 2018, και μπορώ να πω ότι είναι αυτό που μου έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση. Πρόκειται για ένα πολύ έντονο έργο, ικανό να δημιουργήσει ποικίλα συναισθήματα στον αναγνώστη, με τους συναισθηματικά φορτισμένους διαλόγους και τις δύσκολες καταστάσεις του. Μπορεί κάλλιστα να διαβαστεί σαν ιστορικό χρονικό της ομαδικής παράκρουσης και υστερίας που έπληξε τους κατοίκους του Σάλεμ στα τέλη του 17ου αιώνα, αλλά και σαν αλληγορία για το "κυνήγι μαγισσών" του Τζόζεφ ΜακΚάρθι στις Ηνωμένες Πολιτείες, από τα τέλη της δεκαετίας του '40 έως τα τέλη της δεκαετίας του '50. Σαν έργο καταφέρνει να περάσει κάθε είδους μηνύματα και να δείξει ορισμένες από τις παθογένειες της ανθρώπινης κοινωνίας, ανεξαρτήτου εποχής. Γιατί, μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, το λεγόμενο "κυνήγι μαγισσών" εξακολουθεί να υπάρχει με την μια ή την άλλη μορφή. Κάποια στιγμή θα δω και την ομότιτλη ταινία του 1996, ενώ πολύ ευχαρίστως θα παρακολουθούσα μια προσεγμένη θεατρική παράσταση: Σίγουρα θα ήταν μια έντονη εμπειρία.

9/10

[BladeRunner]

Τζέφρι Άρτσερ - Πέρα από κάθε λογική αμφιβολία (Beyond Reasonable Doubt, 1989)

Αυτή είναι η πρώτη μου επαφή με το έργο του Τζέφρι Άρτσερ. Πρόκειται για ένα αστυνομικό-δικαστικό θεατρικό δράμα με κοινωνικές προεκτάσεις, το οποίο διαθέτει την κατάλληλη και απαραίτητη αγωνία για να κρατήσει σε εγρήγορση τους αναγνώστες/θεατές, μέχρι το σχετικά απροσδόκητο φινάλε. Όσον αφορά τους διαλόγους, είναι έξυπνοι και σε σημεία διανθισμένοι με φλεγματικό χιούμορ. Βέβαια, υπάρχουν κάποιες στιγμές που δεν δένουν τέλεια με την κεντρική υπόθεση, αλλά ίσως ήταν απαραίτητες για να δείξει ο συγγραφέας κάποια πράγματα. Όπως και να'χει, είναι ένα καλό και ενδιαφέρον θεατρικό έργο, το οποίο εμμέσως πλην σαφώς θέτει και ένα καίριο κοινωνικό ζήτημα. 

7.5/10

[BladeRunner]

Τένεσι Γουίλιαμς - Λυσσασμένη γάτα (Cat on a Hot Tin Roof, 1955)

Δεύτερο θεατρικό έργο του Τένεσι Γουίλιαμς που διαβάζω, μετά το "Λεωφορείο ο Πόθος" που διάβασα τον Δεκέμβριο του 2017, και δεν μπορώ παρά να δηλώσω ξανά ικανοποιημένος. Πρόκειται με τη σειρά του για ένα έργο έντονο και καθηλωτικό, με δυνατό γράψιμο και πολλά συναισθήματα. Ο θυμός, η ενοχή, η αγάπη, η λαγνεία, η πίκρα και ο φθόνος (μεταξύ άλλων), κάνουν έντονη την παρουσία τους στην έπαυλη μιας φυτείας στο Δέλτα του Μισισίπι, ένα απόγευμα καλοκαιριού. Σίγουρα είναι ένα προϊόν της εποχής του, όμως παράλληλα είναι ένα έργο διαχρονικό, που μπορεί να αγγίξει και τους σύγχρονους αναγνώστες/θεατές. Και θεωρώ ότι η όλη παρουσίαση των χαρακτήρων και των σχέσεων μεταξύ τους, είναι αριστουργηματική. Η ελληνική έκδοση περιλαμβάνει και μια εναλλακτική Τρίτη Πράξη, που έγραψε ο συγγραφέας μετά από συμβουλές και "ενστάσεις" του Ηλία Καζάν.

8.5/10

[BladeRunner]

Μάρτιν ΜακΝτόνα - Ο ακρωτηριασμός (A Behanding in Spokane, 2010)

Αυτό είναι το τέταρτο θεατρικό έργο του Μάρτιν ΜακΝτόνα που διαβάζω, οπότε ήμουν αρκετά προετοιμασμένος για την τρέλα και το βρισίδι που με περίμενε. Πιθανότατα είναι ακόμα πιο τρελό και κυνικό έργο από τα προηγούμενα που είχα την τύχη να διαβάσω, μιας και ένας από τους χαρακτήρες αναζητά για είκοσι επτά χρόνια το κομμένο του χέρι (το οποίο έκοψαν κάποιοι άγνωστοι), κυκλοφορώντας με μια βαλίτσα γεμάτη χέρια. Μιλάμε τώρα για μια κατάμαυρη κωμωδία, με κωμικοτραγικές καταστάσεις, μπόλικο βρισίδι και τρελούς διαλόγους. Ειλικρινά δεν ξέρω τι παίρνει ο ΜακΝτόνα και σκέφτεται τέτοια σκηνικά και γράφει τέτοιους διαλόγους, αλλά καλά κάνει και παίρνει ό,τι παίρνει, γιατί προσφέρει αξιοσημείωτα έργα. Φυσικά, περιττό να πω ότι δεν είναι για όλα τα γούστα, ή για όλα τα στομάχια. Πάντως για μένα είναι μια ένοχη απόλαυση.

7.5/10

[BladeRunner]

Τζον Όσμπορν - Οργισμένα νιάτα (Look Back in Anger, 1957)

Υποθέτω ότι την εποχή που γράφτηκε το θεατρικό αυτό έργο, είχε κάποια σημαντικά θέματα να αναδείξει, ενώ ίσως είναι από τα έργα που με τον σκληρό ρεαλισμό τους άλλαξαν έως ένα βαθμό το Βρετανικό θέατρο, όμως προσωπικά δεν με άγγιξε παρά ελάχιστα, ενώ γενικά μπορώ να πω ότι με εκνεύρισε κιόλας. Αυτή η σύγκρουση ανάμεσα στην εργατική και την ανώτερη τάξη, στα πλαίσια ενός γάμου, μου φάνηκε αφόρητα μελοδραματική και κοινότοπη. Οι χαρακτήρες κάπως ανόητοι και εκνευριστικοί, ενώ δεν ήταν λίγοι οι διάλογοι που με κούρασαν. Εντάξει, σαν θεατρικό έργο δεν είναι κακό, απλώς κάπως μέτριο και προϊόν της εποχής του.

6/10

[BladeRunner]

Σάμιουελ Μπέκετ - Περιμένοντας τον Γκοντό (Waiting for Godot, 1952)

Μετά από αρκετούς μήνες διαβάζω ξανά ένα θεατρικό έργο. Και είπα να διαβάσω το συγκεκριμένο, που είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα και γνωστά θεατρικά έργα του 20ου αιώνα, αποτελώντας ταυτόχρονα την πρώτη μου επαφή με τον Σάμιουελ Μπέκετ. Χμ, δεν μπορώ να πω ότι ξετρελάθηκα. Υποθέτω ότι σαν έργο είναι γεμάτο αλληγορικά στοιχεία για τη ζωή και την τάση του ανθρώπου να περιμένει για κάτι καλύτερο που ίσως να μην έρθει ποτέ (είναι όμορφο να περιμένεις πάντα κάτι, μήπως όμως τελικά είναι μάταιο και σε κρατάει στάσιμο στη ζωή;), όμως σε κανένα σημείο δεν δέθηκα με τους δυο πρωταγωνιστές και το όλο δράμα τους, την όλη αγωνία για να συναντήσουν τον Γκοντό, όποιος και αν είναι αυτός. Και πολλά σημεία μου φάνηκαν μάλλον αλλοπρόσαλλα, όπως αλλοπρόσαλλοι μου φάνηκαν και οι χαρακτήρες. Υποθέτω, βέβαια, πως αυτός ήταν και ο σκοπός του Μπέκετ, μιας και η ίδια η ζωή, αν το καλοσκεφτεί κανείς, είναι αλλοπρόσαλλη. Τέλος πάντων, σαν θεατρικό έργο είναι σίγουρα ιδιαίτερο, επιδέχεται πολλών διαφορετικών ερμηνειών, απλά ίσως να μην είναι για όλα τα γούστα, ή/και για όλες τις στιγμές. Υπάρχει πιθανότητα να το ξαναδιαβάσω κάποια στιγμή στο μέλλον, όταν θα έχω την απαραίτητη συγκέντρωση στις λεπτομέρειες των διαλόγων, αλλά και την κατάλληλη διάθεση για το συγκεκριμένο έργο. 

6.5/10

[BladeRunner]

Τένεσι Γουίλιαμς - Ο γυάλινος κόσμος (The Glass Menagerie, 1945)

Τρίτο θεατρικό έργο του Τένεσι Γουίλιαμς που διαβάζω, μετά το "Λεωφορείο ο Πόθος" που διάβασα τον Δεκέμβριο του 2017 και το "Λυσσασμένη γάτα" που διάβασα φέτος τον Φεβρουάριο, και μπορεί κατά τη γνώμη μου να είναι ένα μικρό σκαλοπατάκι πιο κάτω από τα άλλα δυο που διάβασα, όμως είναι και αυτό εξίσου καλογραμμένο, ενδιαφέρον και δραματικό, με αξιοσημείωτους χαρακτήρες και σημαντικά κοινωνικά μηνύματα που έχουν απήχηση ακόμα και στις μέρες μας. Μέσω των διαλόγων και των λίγων περιγραφών ο Γουίλιαμς ψυχογραφεί σε βάθος τους τρεις βασικούς χαρακτήρες (αλλά ακόμα και τον καλεσμένο που συμμετέχει σε λίγες σκηνές), ουσιαστικά δίνοντάς τους σάρκα και οστά. Σίγουρα μιλάμε για ένα κοινωνικό δράμα που δίνει λίγη τροφή για σκέψη και περαιτέρω προβληματισμούς.

8/10