Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον (Robert Louis Stevenson)

[Blacksword]

 

Ο Robert Louis Balfour Stevenson (1850-1894) ήταν Σκοτσέζος συγγραφέας, ποιητής, ταξιδευτής αλλά και πολλά ακόμα. Το μεγαλύτερο μέρος της παιδικής του ηλικίας, λόγω των προβλημάτων υγείας του αλλά και τις εκκεντρικής προσωπικότητάς του, την πέρασε ανάμεσα στην δουλεία του πατέρα του, που ήταν μηχανικός και κατασκευαστής Φάρων. Μάλιστα, και ο ίδιος αργότερα προσπάθησε να σπουδάσει αυτό το επάγγελμα του μηχανικού, όμως τα προβλήματα υγείας που συνέχιζε να αντιμετωπίζει τον εμπόδισαν να προχωρήσει φέρνοντάς του αρκετές δυσκολίες τόσο στην προσωπική, όσο και επαγγελματική ζωή του καθώς τον ανάγκαζε να μετακομίζει σε διάφορες χώρες για να βρει το κλίμα που θα τον επηρέαζε λιγότερο.

Στα τέλη του 1894 άφησε πίσω μια μικρή αλλά σπουδαία συγγραφική καριέρα, δείχνοντας το πάθος του για τα ταξίδια του, που αργότερα επηρέασαν πολλά από τα έργα του, και κάνοντάς τον σήμερα έναν από τους πιο διάσημους και πιο πολύ μεταφρασμένους συγγραφείς όλων των εποχών.

 

Μερικά βιβλία του που κυκλοφορούν στα ελληνικά:

 

- Δόκτωρ Τζέκυλ και κύριος Χάιντ

- Το νησί των θησαυρών

- Ολάγια

- Το πνεύμα του μπουκαλιού

- Το μαύρο βέλος

- Οι περιπέτειες του Ντέιβιντ Μπάλφουρ

- Το διαβολάκι στο μπουκάλι

- Οι τυχοδιώκτες

- Ο έμπορος ναυαγίων (μαζί με τον Lloyd Osbourne)

- Ο δυναμιτιστής

 

- - - - - - - - - - -

 

Παρακάτω δείτε την κριτική μου για την συλλογή που διάβασα:

 

Dr Jekyll and Mr Hyde with The Merry Men & Other Stories (εκδ. Wordsworth)

Στην μικρή αυτή συγγραφική καριέρα του Robert Louis Stevenson δεν μπορούμε παρά να τον θαυμάσουμε για το εξαιρετικό στυλ του και την φαντασία του που είχε καθώς έγγραψε μερικές από τις πιο κλασικές παιδικές ιστορίες που έχουν περάσει μέσα από τους αιώνες και έχουν καταφέρει να παραμείνουν, ακόμα και σήμερα, αρκετά γνωστά.

Ωστόσο, μια από τις πιο σημαντικές ιστορίες της καριέρας του Stevenson, που του ήρθε - έστω και κάπως παράξενα - μέσα από ένα όνειρο, είναι σίγουρα το «The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde», καθώς δημιούργησε μια από τις πιο διάσημες προσωπικότητες που άφησε το σημάδι της στο είδος του Τρόμου.

Μαζί σε αυτό τον τόμο βλέπουμε επίσης και την συλλογή που κυκλοφόρησε ο Stevenson το 1887, το «The Merry Men & Other Tales and Fables», μια συλλογή ιστοριών μυστηρίου, εγκλημάτων αλλά και τρέλας.

 

The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde

Η ιστορία αυτής της νουβέλας ακολουθεί τον Utterson, έναν δικηγόρο και στενό φίλο του Dr Jekyll, καθώς, μετά από ένα ατυχές συμβάν, ανακαλύπτει μαζί με τον ξάδερφο του ότι ο Hyde, ένας παράξενος και εντελώς ασυνήθιστος τύπος, ζει στην οικία του Dr Jekyll. Όμως, παρά τις προσπάθειές του για να ανακαλύψει την προέλευσή του, ο Hyde θα αποδειχθεί μια πολύ πιο μυστηριώδης προσωπικότητα απ’ ότι περίμενε.

Ωστόσο, όλα αυτά θα αλλάξουν όταν μετά από ένα φρικαλέο συμβάν θα πρέπει να αναζητήσει τον Hyde και να τον παραδώσει στην δικαιοσύνη. Μόνο που αυτό που θα ανακαλύψει στην συνέχεια είναι κάτι, εντελώς, εξωπραγματικό και βρεθεί αντιμέτωπος με κάτι που δεν θα πίστευε ποτέ του και θα του αλλάξει την ζωή για πάντα.

 

Πρέπει να παραδεχτώ ότι πριν από αυτή τη νουβέλα δεν είχα την ευκαιρία να διαβάσω κάποιες από τις ιστορίες του Stevenson. Παρ’ όλα αυτά όμως η ιστορία αποδεικνύει ότι αξίζει σίγουρα την φήμη της καθώς ο Stevenson έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια από τις πιο δυνατές, και πιο σημαντικές, προσωπικότητες στην ιστορία του Τρόμου αλλά και να φτιάξει, μέσα από τους χαρακτήρες του, μια εξαιρετική ατμόσφαιρα.

Φτάνοντας στο τέλος πρέπει να πω ότι σε αφήνει κάπως με μια αίσθηση ότι, σίγουρα, θα μπορούσε να είχε αναπτυχθεί περισσότερο αν το ήθελε ο Stevenson, όμως όπως και να χει δεν μπορούμε παρά να τον θαυμάσουμε για τις ιδέες του αλλά και το, πραγματικά, μοναδικό και υπέροχο στυλ του.

 

The Merry Men

Η δεύτερη ιστορία αυτής της συλλογής επικεντρώνεται στον Charles καθώς, μετά από τις σπουδές του στο Εδιμβούργο, επιστρέφει στο πατρικό του στο Aros, μια απομονωμένη νήσος στις ακτές της Σκοτίας, για να αναζητήσει τους θησαυρούς μιας χαμένης Ισπανική Αρμάδας.

Ωστόσο, το Aros είναι μια νήσος που φημίζεται για τα άγρια κύματά της και όταν ένα πλοίο, καθώς θα ανακαλύψει ότι ψάχνει και αυτό τους χαμένους θησαυρούς, πιαστεί στα κύματα των «Merry Men» θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον ιδιόρρυθμο Θείο του, αλλά και με έναν μαύρο άντρα που πιστεύει ότι είναι ο Διάβολος ο ίδιος.

 

Είναι μια ιστορία, θα μπορούσα να πω, μυστηρίου και τρέλας με τον Stevenson να δείχνει αρκετά τις επιρροές του από το από το ταξίδι του στην νήσο Erraid που πήγε μικρός μαζί με τον πατέρα του. Η γραφή του παραμένει και εδώ αρκετά καλή αλλά, παρ’ όλο που σίγουρα δεν μπορώ να πω ότι είναι μια εξαιρετική ιστορία, αυτό που ξεχωρίζει εδώ είναι οι, υπέροχες, περιγραφές του Stevenson που δείχνουν την αγάπη του και το πάθος του για την θάλασσα.

 

Will O' the Mill

Η τρίτη ιστορία επικεντρώνεται στον Will, έναν νεαρό που ζει μαζί με τους θετούς γονείς του σε ένα απομονωμένο χωριό στο βουνό, και που ονειρεύεται από μικρός να αναζητήσει και αυτός τις δικές του περιπέτειες στο κόσμο. Όμως μια μέρα, καθώς θα συναντήσει έναν ταξιδευτή, θα αρχίσει να βλέπει τα πράγματα με μια διαφορετική ματιά και, απαρνιώντας την δέσμευση του γάμου αλλά και την ίδια την ζωή, θα βρεθεί σε ένα μοναχικό μονοπάτι που αργότερα θα τον βάλει στα χέρια του Θάνατου.

 

Είναι μια πικρή, και ελαφρώς περίεργη, ιστορία αλλά, παρ’ όλο που ο Stevenson προσπαθεί να περάσει μερικά φιλοσοφικά μηνύματα, υστερεί αρκετά τόσο σε πλοκή, όσο και σε αυτόν τον, ιδιαίτερο, πρωταγωνιστή καθώς τον βλέπουμε να περνάει μέσα από τα στάδια της ζωής του και να απαρνιέται τα πάντα.

 

Markheim

Η επόμενη ιστορία επικεντρώνεται στον Markheim καθώς, έχοντας αργήσει να πάρει ένα Χριστουγεννιάτικο δώρο για την κοπέλα του, θα βρεθεί σε ένα μαγαζί με αντίκες. Μόνο που, παρ’ όλο την καλή θέληση του έμπορου να του πουλήσει ένα σπάνιο αντικείμενο, θα βρεθεί αντιμέτωπος με έναν φόνο αλλά και με ένα, ασυνήθιστο, πλάσμα που θα του προσφέρει πίσω την ζωή του όπως την ήξερε αλλά και την απαλλαγή από τις μοχθηρές του πράξεις.

 

Είναι μια ιστορία ενός, ανεκδιήγητου, φόνου που όμως καταφέρνει να συνδυάσει αρκετά καλά και το υπερφυσικό στοιχείο με τον Stevenson να βάζει τον πρωταγωνιστή σε μια εσωτερική μάχη καλού-κακού. Σίγουρα δεν εντυπωσιάζει όσο το «The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde», όμως είναι αρκετά έξυπνα γραμμένη ώστε να γίνει στο τέλος, τουλάχιστον, ικανοποιητική.

 

Thrawn Janet

Η συγκεκριμένη ιστορία ακολουθεί, μέσα από έναν ανώνυμο αφηγητή, τα γεγονότα του αιδεσιμότατο Soulis σε ένα μικρό χωριουδάκι καθώς έρχεται αντιμέτωπος με μια μάγισσα που πιστεύει ότι είναι υπό την κατοχή του ίδιου του Διαβόλου.

 

Η ιστορία αυτή είναι, η μία από τις δύο συνολικά, που έγγραψε ο Stevenson εξολωκλήρου στην Σκοτσέζικη διάλεκτο και αυτό, ίσως, την κάνει λίγο πιο δύσκολη απ’ ότι είναι πραγματικά (ειδικά για όσους την διαβάσουν στην πρωτότυπη μορφή). Παρ’ όλα αυτά, είναι μια αρκετά μικρή, αλλά και αρκετά περίεργη ιστορία με μια, σχετικά, καλή κεντρική ιδέα αλλά χωρίς όμως να επιτυγχάνει να εντυπωσιάσει ιδιαίτερα όσο οι υπόλοιπες αυτής της συλλογής.

 

Olalla

Η επόμενη ιστορία ακολουθεί έναν, ανώνυμο, στρατιώτη που, καθώς αναρρώνει από τα τραύματά του από την μάχη του Ιβηρικού πολέμου, θα σταλεί να διαμείνει προσωρινά μαζί με μια ευγενή οικογένεια. Μόνο που σε αυτήν την οικία θα ανακαλύψει ότι κάτι πολύ παράξενο συμβαίνει και θα βρεθεί αντιμέτωπος με πανέμορφη κοπέλα, που δεν θα μπορέσει παρά να την ερωτευτεί, αλλά και ένα ασυνήθιστο πλάσμα που το μόνο που επιθυμεί είναι να του πιει το αίμα.

 

Είναι μια πολύ όμορφη ιστορία, γραμμένη στο ίδιο υπέροχο στυλ που έχει και το «The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde», με τον Stevenson να δημιουργεί μια, απίστευτα, ονειρική ατμόσφαιρα. Σίγουρα μια από τις καλύτερες ιστορία της συλλογής και προσωπικά, πιστεύω, ίσως και από τις μαγευτικές που έχει γράψει ο Stevenson στην καριέρα του.

 

The Treasure of Franchard

Η τελευταία ιστορία είναι λίγο πιο διαφορετική από τις υπόλοιπες αυτής της συλλογής καθώς είναι η μοναδική που δεν έχει κάποιο υπερφυσικό στοιχείο.

Ακολουθεί τον Desprez, έναν επαρχιακό Γάλλο γιατρό, καθώς, μετά από ένα ατύχημα του σταβλάρχη, συναντάει ένα ορφανό παιδί και, βλέποντας ότι έχει μια ανώτερη ευφυΐα απ’ ότι δείχνει, τον προσκαλεί να μείνει στο σπίτι του.

Ωστόσο, ο Desprez είναι ένα άνθρωπος που ήθελε πάντα να φτιάξει την απλή ζωή σε κάτι καλύτερο και όταν, ξαφνικά, ανακαλύψει έναν χαμένο θησαυρό σε ένα εγκαταλειμμένο μέρος τα όνειρο του ίσως γίνουν πραγματικά. Όμως όταν, μετά από περίεργο τρόπο, ο θησαυρός εξαφανιστεί όσο ξαφνικά ήρθε ο νεαρός Jean-Marie θα βρεθεί αντιμέτωπος με την ενοχή της κλοπής του και την πιθανή επιστροφή του στην ορφανή ζωή του. Μόνο που αυτό που δεν είχε υπολογίσει ο Desprez είναι ότι, όταν μια μέρα η μοίρα στραφεί εναντίων του, ο νεαρός Jean-Marie θα τον εκπλήξει με τον μοναδικό τρόπο και θα του δείξει κάτι που είχε ξεχάσει.

 

Η συγκεκριμένη, παρ’ όλο που δεν έχει αυτό το υπερφυσικό στοιχείο που έχουν οι υπόλοιπες, αποδεικνύετε μια πολύ όμορφη, και γλυκιά ιστορία καθώς ο Stevenson μας πηγαίνει μέσα από την ζωή εκείνης της εποχής στην Γαλλία, και δείχνοντάς μας ότι μπορεί να υπάρξει αγάπη ακόμα και εκεί που δεν το περιμένεις. Είναι μια πολύ όμορφη ιστορία και, πολύ πιθανών, η πιο γλυκιά απ’ όλες επίσης.

 

Κλείνοντας, να προσθέσω μόνο ότι η συλλογή αυτή έχει σίγουρα μια αρκετά διαφορετική ποικιλία ιστοριών, με καλές και κάποιες άλλες όχι τόσο, όμως οι περισσότερες από αυτές δείχνουν σίγουρα το πραγματικό ταλέντο του Stevenson και, αυτό, πιστεύω κάνει την μεγαλύτερη διαφορά εδώ.

[Δημήτρης]

Ένα βιβλίο του έχω διαβάσει όλο κι όλο, το καταπληκτικό ''Το Νησί των Θησαυρών''. Υπέροχο αριστούργημα αντάξιο της φήμης του. Και έχω αλλά δεν έχω διαβάσει ακόμη τον Δόκτωρ Τζέκιλ. Btw έχει σήμερα η τηλεόραση ντοκιμαντέρ για την ζωή του. 

[Steel Guardian]

Έχω διαβάσει και εγώ το "Το Νησί των Θησαυρών" πριν κάποια χρόνια. Είναι πολύ καλό και μπορεί πολύ εύκολα να δει κανείς γιατί θεωρείται κλασσικό. Βέβαια είναι ένα παιδικό μυθιστόρημα κι έτσι το ύφος του είναι πιο "αθώο" από ότι θα ταίριαζε στη θεματολογία του

[Steel Guardian]

The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde/Δρ. Τζέκυλλ και κ. Χάυντ (Εκδόσεις Πατάκης)
Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να πω πολλά για το συγκεκριμένο βιβλίο, μιας και είναι πασίγνωστο.
Γενικά διαβάζεται ευχάριστα, γρήγορα και ρέει πολύ καλά, αλλά δείχνει αρκετά άσχημα την ηλικία του.
Σε κάθε περίπτωση, όμως αξίζει να διαβαστεί μιας και είναι κλασσικό έργο.

Βαθμολογία: 6.5/10

[aronax]

Το "νησί των θησαυρών" όντως θεωρείται κλασικό όχι τόσο της υψηλής καθεαυτό λογοτεχνικής του αξίας (θα λέγαμε ότι είναι εφηβικό το μυθιστόρημα), αλλά λόγω του κόσμου που δημιούργησε. Ό,τι βιβλία, σειρές κτλ με πειρατές γράφονται και γυρίζονται, είναι χάρη σε αυτό το μυθιστόρημα.

Πάντως τα αγγλικά του Stevenson είναι πολύ δύσκολα και θεωρώ πολύ δύσκολο να διαβάσει κανείς τα έργα του απο το πρωτότυπο. Όσο αφορά το νησί των θησαυρών, ενώ στη χώρα μας έχουν βγει πολλές μεταφράσεις του έργου (μιλάω πάντα για τα πλήρη κείμενα), εν τούτοις όλες έχουν προβλήματα. Σε μετάφραση του έργου έχει προβεί ακόμα και η γνωστή μεταφράστρια Άννα Παπασταύρου (είναι ένα απο τα 2 βιβλία του έργου που διάβασα), η οποία ενώ φαίνεται έχει κάνει πολύ καλή μετάφραση, τα λάθη όμως δεν τα έχει αποφύγει. Αυτό μάλλον έχει να κάνει με 2 παράγοντες: πρώτον τα-όντως-δύσκολα αγγλικά του Στήβενσον και δεύτερον η όχι μεγάλη "σημασία" που έχουν τα έργα του Στήβενσον με αποτέλεσμα οι μεταφραστές (ακόμα και εξαιρετικοί μεταφραστές) να μη δίνουν την πρέπουσα σημασία ή τον χρόνο για περαιτέρω έρευνα ή να μου τους δίνεται απο τον εκδότη χρήμα και χρόνος για ενδελεχή έρευνα. Οπότε μάλλον όλα αυτά λειτουργούν συμπληρωματικά για να έχουμε μεταφράσεις με αρκετά λάθη.

Edited September 18, 2018 by aronax

[Δημήτρης]

Ισχύει το ότι είναι εφηβικό ανάγνωσμα και άρα με ύφος λιγότερο σκληρό απ' ότι ενδεχομένως θα του ταίριαζε. Ότι ανέφερες δηλαδή εύστοχα εσύ και πιο πριν ο Steel Guardian. Και πάλι ναι, θα συμφωνήσω ότι έθεσε πρότυπα. Νομίζω λίγο δύσκολο να βρεθεί σήμερα κάτι πειρατικό που να μην έχει έστω και λίγο Στίβενσον μέσα του. 

Τώρα για το πρωτότυπο δεν ξέρω αν ισχύει γιατί δεν ξέρω καλά Αγγλικά. Δυσκολεύομαι με τα απλά, πόσο μάλλον όταν δεν είναι και τέτοια. Θα είναι πάντως κρίμα ένα τέτοιο κλασσικό έργο να μην έχει τύχει καλής μεταχείρισης. Πόσο μάλλον όταν απευθύνεται και σε νεανικό κοινό.   

Edited September 18, 2018 by Δημήτρης

[Blacksword]

Δεν έχω διαβάσει το Νησί των θησαυρών για να εκφέρω γνώμη, αλλά από την συλλογή παραπάνω προσωπικά δεν βρήκα κάτι δύσκολο στη γλώσσα του πέρα από μερικές Σκοτσέζικες λέξεις που είναι τελείως διαφορετική διάλεκτος έτσι κι αλλιώς. 

Επίσης, το Τζεκυλ και Χαιντ, παρόλο το μέγεθός του, για μένα είναι κλάσης ανώτερο από πολλά γνωστά Gothic έργα - και αυτό γιατί μένει στο νόημα χωρίς να φλυαρεί άσκοπα. 

Edited September 18, 2018 by Blacksword

[aronax]

14 hours ago, Δημήτρης said:

..έθεσε πρότυπα. Νομίζω λίγο δύσκολο να βρεθεί σήμερα κάτι πειρατικό που να μην έχει έστω και λίγο Στίβενσον μέσα του.

Πολυ σωστά το έθεσες. Η μαύρη βούλα, το "Χ" στους χάρτες, οι πειρατικές περιπέτειες, οι εξωτικές παραλίες με χαμένους θησαυρούς..ο Στήβενσον άφησε οριστικά το στίγμα του!

 

12 hours ago, Blacksword said:

Επίσης, το Τζεκυλ και Χαιντ, παρόλο το μέγεθός του, για μένα είναι κλάσης ανώτερο από πολλά γνωστά Gothic έργα - και αυτό γιατί μένει στο νόημα χωρίς να φλυαρεί άσκοπα. 

Με ψήνεις πολύ· βρήκα το βιβλίο σε προσφορά και πρέπει να το αρχίσω σύντομα!

Edited September 19, 2018 by aronax

[BladeRunner]

Το διαμάντι του Μαχαραγιά

Καιρό είχα να διαβάσω βιβλίο του Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον και το "Το διαμάντι του Μαχαραγιά" -που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μάγμα μέσα στον Ιούλιο- μου φάνηκε σαν μια καλή ευκαιρία για να τον ξαναπιάσω. Και πάλι πέρασα πολύ ωραία την ώρα μου, έστω και αν στην τελική δεν ξετρελάθηκα κιόλας (όπως και να το κάνουμε, το "Το νησί των θησαυρών" παραμένει αξεπέραστο). Το βιβλίο αποτελείται από τέσσερις ιστορίες οι οποίες ουσιαστικά αποτελούν μέρη μιας ενιαίας ιστορίας, που έχει να κάνει με την ξέφρενη πορεία ενός διαμαντιού, που σε μικρό χρονικό διάστημα αλλάζει κατόχους με αλλόκοτους έως και αστείους τρόπους. Πρόκειται για ένα ωραίο και ψυχαγωγικό βιβλιαράκι, γεμάτο αστείες καταστάσεις και χαρακτηριστικές σκηνές, με την ατμόσφαιρα να θυμίζει και λίγο παραμύθι. Εννοείται πως αποτελεί προϊόν της εποχής του, δείχνει τα χρόνια του στη γραφή και το υπόβαθρο των χαρακτήρων, αλλά προσωπικά αυτό το βρίσκω θετικό, μιας και κάπως έτσι βλέπεις πώς ήταν εκείνα τα χρόνια και πώς σκέφτονταν γενικά οι άνθρωποι σε εκείνη τη μεριά του πλανήτη. Γενικά, ένα ευκολοδιάβαστο και ευχάριστο ανάγνωσμα, ό,τι πρέπει για να ξεφύγει κανείς από την πεζή πραγματικότητα και να περάσει γρήγορα και ξεκούραστα η ώρα.

7.5/10

[BladeRunner]

Η παραλία του Φαλεζά

Μετά από ακριβώς τρία χρόνια ξαναδιαβάζω βιβλίο του Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον, αυτή τη φορά τη σχετικά σπάνια στα ελληνικά νουβέλα "Η παραλία του Φαλεζά". Οι Νότιες Θάλασσες δεν είναι ο Παράδεισος που πιστεύουν πολλοί, και ο Στίβενσον το είχε συνειδητοποιήσει για τα καλά, έχοντας ταξιδέψει και ζήσει σε κείνα τα μέρη (βλέπε Σαμόα). Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια ιστορία που θυμίζει ολίγον τι αυτές του Τζόζεφ Κόνραντ, σχετικά με τις αποικίες, τους κάθε είδους Λευκούς εμπόρους/εκμεταλλευτές και φυσικά τους ιθαγενείς με τις δεισιδαιμονίες τους. Για νουβέλα τόσων λίγων σελίδων πολλά πράγματα συμβαίνουν, πολλά θέματα αγγίζει ο Στίβενσον, αν και οφείλω να πω ότι υπήρξαν ένα ή δυο σημεία που με κούρασαν ή με άφησαν αδιάφορο. Πάντως πρόκειται για μια πολύ καλογραμμένη και γεμάτη νουβέλα, που προσφέρει εικόνες αλλά και τροφή για σκέψη.

7.5/10

Edited August 4, 2023 by Ghost
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.