Συνέντευξη με τον Γιάννη Θωμαδάκη

[Nargathrod]

Τον Νοέμβριο τον μήνα που η Λέσχη Ανάγνωσης Φανταστικού έκλεισε 5 χρόνια συνεχούς λειτουργίας οι συντονιστές και τα μέλη είχαμε την ευκαιρία και τη χαρά να πάρουμε την παρακάτω συνέντευξη από τον Γιάννη Θωμαδάκη, έναν νέο συγγραφέα της ελληνικής λογοτεχνίας του φανταστικού. 

1.    Από πότε γράφεις; Πότε ξεκίνησες;

Ξεκίνησα από την εφηβεία, όπως όλοι. Είχα φτιάξει έναν φανταστικό κόσμο, με πλάσματα, με την ιστορία του, με χαρακτήρες. Έναν ολωσδιόλου fantasy κόσμο, με ονοματολογία ωστόσο αγγλική. Είχα ζωγραφίσει και τους χάρτες του. Και στο Στοιχειωμένο Λαγκάδι εγώ έφτιαξα τον χάρτη που υπάρχει στο βιβλίο.

 

2.    Επιρροές, αγαπημένοι συγγραφείς.

Χμ. Annie Proulx, Wyoming Stories και όλα τα υπόλοιπά της. Οι Γάλλοι νατουραλιστές, κυρίως Εμίλ Ζολά, Ονορέ ντε Μπαλζάκ, αδερφοί ντε Γκονκούρ. Από Βρετανούς, φυσικά ο Τόλκιν, φυσικά η Ρόουλινγκ. Το crime fiction επίσης υπήρξε επιρροή. P.D. James, για παράδειγμα. Επίσης, Βιρτζίνια Γουλφ, Ντόρις Λέσινγκ… ένας άλλος συγγραφέας που θαυμάζω είναι ο ελληνοαυστραλός Χρήστος Τσιόλκας. Το μυθιστόρημά του 'Νεκρή Ευρώπη' (ρεαλισμός με άρωμα μεταφυσικό) είναι θαυμάσιο βιβλίο. Μας αποκαλύπτει την τρομακτική παρακμή της Γηραιάς Ηπείρου γλαφυρά και σοφά.

 

3.    Πόσον καιρό έκανες να γράψεις το Στοιχειωμένο Λαγκάδι, Γιάννη; Θα έλεγες ότι βιάστηκες να το τελειώσεις;

Το Στοιχειωμένο Λαγκάδι είναι το πρώτο μου ολοκληρωμένο κείμενο. Το καλοκαίρι του ’15 γράφτηκε το μισό. Μετά, ψαχνόμουν με διάφορα πράγματα, έκανα μεγάλες παύσεις στη γραφή του. Το δεύτερο μισό γράφτηκε σε 3 μήνες, Γενάρη, Φλεβάρη, Μάρτη του ’17.

 

4.    Φολκλορικός τρόμος. Γιατί αυτό και όχι κάτι άλλο; Έχεις διαβάσει ανάλογα πράγματα; Ήταν συνειδητή η επιλογή σου;

Απολύτως συνειδητή επιλογή. Άκουγα τέτοιες ιστορίες από τον παππού μου, από μία γενιά δηλαδή που είχε βαθιά ριζωμένες ανάλογες πεποιθήσεις. Αν έχω διαβάσει παρόμοια πράγματα; Ένα βασικό έναυσμα για το Στοιχειωμένο Λαγκάδι υπήρξε το μυθιστόρημα σε ιστορίες (novel-in-stories) του Άμος Οζ, 'Εικόνες από τη Ζωή στο Χωριό'. Είναι άριστο δείγμα για το πώς συνδέεται η πραγματικότητα, η παράδοση, η φαντασία, η δεισιδαιμονία. Όταν το διάβασα είπα, έτσι θέλω να γράψω κι εγώ.

 

5.    Πόσα από αυτά που έγραψες ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα; Θα έλεγες ότι πιστεύεις στη λαϊκή μαγγανεία;

Χμ, ναι. Οι παππούδες πιστεύουν ότι όλα αυτά είναι δυνατόν να συμβούν. Και να σας πω την αλήθεια, σε κάποιο βαθμό το πιστεύω και εγώ. Έχω ακούσματα, αφηγήσεις των παλιών. Πιστεύω σε έναν κόσμο πέρα από τον υλικό. Πώς ακριβώς μπορεί να είναι αυτός; Αν ανταποκρίνεται στην ιδέα που έχουν οι θρησκείες; Ίσως ναι, ίσως όχι. Το μόνο που ξέρω είναι ότι, όταν άκουγα πως σε κάποιο μέρος, ένα σπίτι, ένα δάσος, ένα λαγκάδι, είχε συμβεί κάτι αλλόκοτο, ξεσηκωνόμουν και πήγαινα να το ερευνήσω.

 

6.    Πού έζησες, Γιάννη; Έχεις από προσωπική σου εμπειρία, κάποιο αλλόκοτο περιστατικό να μας αφηγηθείς;

Παιδική και εφηβική ηλικία έζησα στα Χανιά. Πηγαινοερχόμουν δηλαδή Χανιά –Βουκολιές, που είναι το χωριό μου. Αγαπούσα τη φύση και περιπλανιόμουν σε μέρη με παράδοξη φήμη, όπως ήδη είπα. Τώρα, αν είχα κάποιο περιστατικό να αφηγηθώ; Θα σας πω κάτι, που δεν το μοιράζομαι εύκολα. Όταν είχε πεθάνει η γιαγιά μου (στα τριήμερα) κοιμόμουν, θυμάμαι, στο δωμάτιο που συνήθως κοιμόμασταν με τη γιαγιά, εκείνη στη ντιβανοκασέλα, εγώ παραδίπλα. Βλέπω λοιπόν ξαφνικά μια γριά, ασπρομάλλα, μαυροφορεμένη, να είναι πλαγιασμένη στο ντιβάνι, ακριβώς όπως ξάπλωνε η γιαγιά μου όσο ζούσε. Δε φοβήθηκα διόλου όμως, αντίθετα, ένιωθα καλά. Πιστεύω λοιπόν στο επέκεινα. Στην ύπαρξη ψυχής, ίσως όχι ακριβώς με τη χριστιανική έννοια. Μετενσάρκωση; Παράλληλα σύμπαντα; Ειλικρινά δεν ξέρω να σας πω. Όμως η ψυχή είναι αθάνατη, άρα κάπου πρέπει να πηγαίνει. Γίνεται ίσως μία μετάβαση, μία μετουσίωση. Δεν μπορεί να είναι αλλιώς. Οι ιστορίες των λαών, οι θρησκείες, οι μύθοι, όλα μοιάζουν να συγκλίνουν σε κάποια βασικά στοιχεία. Άρα, αυτά τα στοιχεία ενέχουν κάποια αλήθεια.

 

7.    Οι οικογένειες που περιγράφεις είναι πραγματικές; Το γενεαλογικό δέντρο που μας δίνεις αποτελεί προϊόν κάποιας έρευνας; Η γεωγραφία της περιοχής;

Υπάρχει το Στοιχειωμένο Λαγκάδι, ή αλλιώς ο Σέμπρωνας. Υπάρχει και χωριό Σέμπρωνας. Το Βελανιδοχώρι βέβαια είναι δική μου επινόηση, είναι μέρος φανταστικό. Γενικότερα όμως η περιοχή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το Στοιχειωμένο Λαγκάδι μάλιστα είναι από τα μέρη που αποφεύγει ο κόσμος. Όσο για τον ποταμό Ταυρωνίτη, υπάρχει και έχει πάρει το όνομά του για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Εξέτρεφαν ταύρους παλιότερα στο βουνό. Ο ποταμός κάποτε- κάποτε γινόταν άγριος, θέριευε, φούσκωναν τα νερά του και έπαιρναν βόδια και ταύρους. Ο ποταμός των πνιγμένων ταύρων, το φαντάζεσαι; Ρώτησες ακόμη αν είναι αληθινές οι οικογένειες. Όχι, δεν είναι. Τόσο οι οικογένειες όσο και το γενεαλογικό δέντρο που τους συνδέει αποτελεί προϊόν της φαντασίας μου.

 

8.    Ποιος Έλληνας συγγραφέας θα έλεγες ότι ομοιάζει/ πλησιάζει περισσότερο σε folk horror;

Α, μάλιστα. Ο Κωνσταντίνος Τσουρέκης με τη Στύγα. Επίσης ο Τσιόλκας που προανέφερα έχει αρκετά τέτοια στοιχεία. Το βιβλίο Παγανιστικές Δοξασίες της Θεσσαλικής Επαρχίας, του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη. Ο Παπαδιαμάντης σε πολλά έργα του αγγίζει το folk horror. Ακόμη και ο Ξενόπουλος. Στον Ξενόπουλο ειδικά πολύ θα ήθελα να μοιάσω, ήταν πολυγραφότατος και έζησε ως επαγγελματίας συγγραφέας. Είναι ένα όνειρό μου να μπορέσω κάποτε να ζω από αυτά που γράφω.

 

9.    Τρία βιβλία Ελλήνων, τρία βιβλία ξένων. Τρία πράγματα που θα ήθελες να κάνεις.

Πρέπει να απαντήσω ε; Λοιπόν. Αλδεβαράν, του Παύλου Μάτεσι. Νεκρή Ευρώπη, του Χρήστου Τσιόλκα. Η Φωνή της Σιωπής, του Αργύρη Χιόνη. Και ξένους….Το Πέμπτο Παιδί της Ντόρις Λέσινγκ. Ξαφνικά Πέρυσι το Καλοκαίρι, του Τέννεσσι Γουίλιαμς. Συγκλονιστικό θεατρικό έργο. Και φυσικά, Εικόνες από τη Ζωή στο Χωριό του Άμος Οζ. Τώρα, όσον αφορά στο τι θα ήθελα να κάνω…θέλω να αρχίσω να γράφω στα αγγλικά. Θέλω να βιοπορίζομαι από τα γραπτά μου, όπως ήδη είπα, και για να γίνει αυτό μάλλον πρέπει να αναζητήσω την τύχη μου γράφοντας αγγλικά. Θέλω να γράψω το δεύτερο μέρος στο σύμπαν του Στοιχειωμένου Λαγκαδιού. Θα είναι εκτενέστερο, και θα εξηγούνται πολλά σε σχέση με τις κατάρες που βαραίνουν τις οικογένειες. Θα σκάψω βαθύτερα σε αυτήν την ιστορία.

 

10.    Και θες να γράψεις και ποίηση, υποθέτω, από την επιλογή του Χιόνη στην αγία τριάδα της λογοτεχνίας.

Κοίτα όχι απαραίτητα, η ποίηση είναι κάτι δύσκολο για μένα. Δε θα ήθελα με τίποτα να γίνω του συρμού. Ο κόσμος γράφει στίχους, πληρώνει και βρίσκει εκδότες. Δε θέλω έτσι. Δε μου αρέσει. Η ποίηση πρέπει να αντιμετωπίζεται με καθαρή, σοβαρή ματιά.

Edited May 3, 2020 by Spark
Αυξήθηκε λίγο η απόσταση μεταξύ των ερωτήσεων για ευκολία στην ανάγνωση.