Για την τέχνη της ανάγνωσης

[Vikar]

Για να "χαρείς" ένα βιβλίο πρέπει να έχεις φαντασία. Να χάνεσαι μέσα στο βιβλίο και να ξεκόβεις από την πραγματικότητα. Να ονειροπολείς και να φαντάζεσαι ότι γράφει ο συγγραφέας.

Αν είσαι τέτοιος αναγνώστης θα [...] νιώθεις την ένταση και την αγωνία. Θα σε συναρπάζει η δράση. Το μυστήριο θα μπερδεύει το νου.

Αλλιώς είναι όλα γράμματα και λέξεις. Μαύρες γραμμές με λευκό φόντο. Σελίδες που κολλάνε στο χέρι. Και μια κρυμμένη επιθυμία να το τελειώσεις επιτέλους για να το βάλεις στη βιβλιοθήκη δίπλα στα άλλα και να λες ότι κάποτε το διάβασες.

<{POST_SNAPBACK}>

 

Ta parapavw logia tou darky --av kai a3iosnmeiwta asxeta me to 8ema opou eipw8nkav ( )-- mou divouv tnv eukairia va avoi3w mia agapnmevn mou suzntnsn: tn suzntnsn gia tov evergntiko rolo tou koivou se mia texvn mu8oplasiac.

 

Ka8e kallitexvikn pra3n 3ekiva apo koivwvika ere8ismata, ta opoia lambavei o kallitexvnc, ta filtrarei kai katopiv ta dioxeteuei stouc upoloipouc, dnladn ta koivwvei. Eivai favero oti mia kallitexvikn pra3n dev pragmatwvetai staln8eia, para movo afou koivwvn8ei, malla logia afou ftasei sto koivo.

 

Favero, alla oxi pavtote suveidntopoinmevo. Polloi eivai autoi pou asxolouvtai evergntika me kapoia texvn kai parablepouv auto to snmavtiko stadio. Bebaia dev mporei kaveic va to parablepei gia pavta (ektoc kiav payei vasxoleitai kapote me tnv texvn): erxetai eva snmeio pou to va paizeic ki8ara movoc sto spiti, h, avte, me kavaduo akomn flwrouc sto studio, dev arkei. pou to va zwgrafizeic perierga plasmata kai va ta krubeic sto xamnlotero surtari tou grafeiou sou, gia va ta blepeic movo esu, tremovtac stnv idea va tavakaluyei n mava sou, dev arkei. pou to va grafeic povemeva poinmata, h suvarpastikec istoriec, kai va tic diabazeic auto8aumazomevoc, dev arkei. (8a mporousa va grayw kialla edw, alla vomizw oti dev xreiazetai, 8a to fouskwsw alliwc to post).

 

Akomn, perissotero iswc apo touc "everga" asxoloumevouc me mia texvn, to idio to koivo faivetai va mnv suveidntopoiei auto to gegovoc: oti av dev ntav auto, n texvn dev 8a upnrxe, kata to protupo "avoi3iatikn augn, bouvisia limvn, eva andovi kelanda sto devtro --- alla kaveic dev eivai ekei gia va takousei". Polu suxva to koivo leitourgei pragmati pa8ntika apevavti stnv texvn, xwric suveidnsn kai problnmatismo. Polu suxva dnladn dexetai tnv texvn akrita, xwric va summetexei. Parakalw, dwste lign wra apo tn zwn sac kai avarwtn8eite poso autovonto h mn sac akougetai telika auto to xilioeipwmevo: "to koivo va summetexei".

 

Basika, auto akribwc 8a8ela va ya3oume edw: Pwc summetexei evac avagvwstnc sto favtastiko kosmo tnv wra pou diabazei; Mporei va beltiwsei autnv tou tn summetoxn; Eivai n avagvwsn kati pou ma8aiveic sto dnmotiko kai teleiwse; H mnpwc eivai kati pou snkwvei meletn kai avaptu3n texviknc, opwc kai ka8e alln av8rwpivn drastnriotnta; H mnpwc, perissotero, eivai kati pou apaitei meletn kai avaptu3n texviknc, opwc kai o,ti afora stnv "evergntikn" evasxolnsn me tnv texvn;

 

Kai pio sugkekrimeva:

 

- Poso suxva diabazoume; Ti wrec; Se ti xwrouc; Mac bon8av autoi oi xwroi; Kratame snmeiwseic otav diabazoume; Ti eidouc snmeiwseic;

 

- Me ti taxutnta diabazoume; Eivai sta8ern h oxi; Se poia snmeia peftei n taxutnta kai se poia avebaivei; Giati;

 

- Diabazoume eva biblio pou apofasisame oti mac arese. Se ti ba8mo mporoume va avaparagagoume, va 8umn8oume tnv plokn tou; Se ti ba8mo mporoume va e3ngnsoume ta gegovota tou / touc xaraktnrec tou; Se ti ba8mo mporoume va e3agagoume to 8ema tou; Poiec eikovec mac emeivav, poiec atakec; Basika, 3eroume giati mac arese;

 

- Exoume pote prospa8nsei va e3ngnsoume tic diaforec avamesa stn dikn mac ermnveia kai evoc suvavagvwstn mac pavw sto idio keimevo; Ti sumperasmata bgalame; Ti "diabase autoc" pou emeic paraleiyame kai giati; Eivai mnpwc eva keimevo pavta pio plousio apo,ti mporoume pote va diabasoume apauto;

 

- Poso diastnma afnvoume va perasei priv piasoume to epomevo biblio; Poso kairo mnrukazoume pavw sauto pou molic teleiwsame; To kavoume pavta; Giati;

 

- Egraye kapou o Mporxec: "Snmasia dev exei to diabasma, alla to 3avadiabasma". Poso suxva 3avadiabazoume eva biblio; Giati;

 

- Exoume diabasei sustnmatika deka suggrafeic (leme). Poso eukola mporoume vavagvwrisoume evav apo autouc se eva keimevo (gvwsto h agvwsto), tuxaia epilegmevo apo ta erga touc;

 

- 8ewroume kapoiov suggrafea pio duskolo h pio eukolo apo allouc; Giati;

 

 

Oi perissoterec apo tic parapavw erwtnseic eivai fusika tsampoukalema ek merouc mou. Sigoura dev pisteuw toso oti uparxouv "swstec" apavtnseic: mia kai aforouv se texvikn, pisteuw, opwc pavta, oti eivai proswpiko 8ema tou ka8eva va apavtnsei tetoia pragmata. Alla pisteuw oti o problnmatismoc giautec eivai pou a3izei. Kai fusika mevdiaferei vakousw tic dikec sac apavtnseic kai, gevikotera, tic dikec sac apoyeic.

 

Opwc leei glafura to darky (Bardos eleoc! dev brnka gender sto profile tou), o avagvwstnc ofeilei va mueitai stov favtastiko kosmo, prospa8wvtac mazi me to suggrafea. Suv A8nva kai xeira kivei, pou legav kioi palioi. Omwc 8a fame to paramu8i va to baftisoume kiauto eva "talevto" pou eite to exeic eite oxi, dnladn to va diabazeic kala, h, efosov mac evdiaferei, 8aprepe va avalaboume tic eu8uvec mac kai va arxisoume epitelouc suveidnta va e3askoume to diabasma;

 

 

Snmeiwsn: Gia vapofugw tic pare3ngnseic kai tic fugokevtrec filologiec (opwc ekeivec stic opoiec epido8nkame sto Gvwrizeic touc xaraktnrec sou;), sauto to 8ema periorizomai sto koivo tnc suggrafiknc texvnc, dnladn stouc avagvwstec. Parolauta (8atav asuvepeia va mnv ri3w tn spovta), 8ewrw e3isou snmavtiko tov idio problnmatismo gia ka8e texvn, kai dn, gia ka8e texvn mu8oplasiac --- akomn kai gia ta paixvidia rolwv, opou kaveic dev faivetai va avtilambavetai oti exei va kavei me mia duvamei ekfrastikotatn texvn (dev to lew me kaveva stomfo) kioxi movo gia eva epitndeumevo mparmpouti.

Edited May 10, 2005 by Vikar

[Βάρδος]

Αδύνατον να απαντήσω στα πάντα, αλλά θα προσπαθήσω! Η προσπάθεια είναι που μετράει --yep, yep.

 

Ka8e kallitexvikn pra3n 3ekiva apo koivwvika ere8ismata, ta opoia lambavei o kallitexvnc, ta filtrarei kai katopiv ta dioxeteuei stouc upoloipouc, dnladn ta koivwvei. Eivai favero oti mia kallitexvikn pra3n dev pragmatwvetai staln8eia, para movo afou koivwvn8ei, malla logia afou ftasei sto koivo.

 

Διαφωνώ, διότι, όπως έλεγα και τις προάλλες, γράφω την ιστορία που θα ήθελα προπάντων εγώ να διαβάσω, και το κάνω επειδή με εκφράζει και το διασκεδάζω. Ωστόσο, αυτό που γράφω θέλω να το κάνω όσο πιο τέλειο, από τεχνικής άποψης, μπορώ. Αλλά δε θα έγραφα ποτέ κάτι επειδή "θα άρεσε στο κοινό".

 

Μετά, όμως, το μεταθέτεις σε άλλο επίπεδο το θέμα, και εδώ συμφωνώ μαζί σου:

 

Favero, alla oxi pavtote suveidntopoinmevo. Polloi eivai autoi pou asxolouvtai evergntika me kapoia texvn kai parablepouv auto to snmavtiko stadio. Bebaia dev mporei kaveic va to parablepei gia pavta (ektoc kiav payei vasxoleitai kapote me tnv texvn): erxetai eva snmeio pou to va paizeic ki8ara movoc sto spiti, h, avte, me kavaduo akomn flwrouc sto studio, dev arkei. pou to va zwgrafizeic perierga plasmata kai va ta krubeic sto xamnlotero surtari tou grafeiou sou, gia va ta blepeic movo esu, tremovtac stnv idea va tavakaluyei n mava sou, dev arkei. pou to va grafeic povemeva poinmata, h suvarpastikec istoriec, kai va tic diabazeic auto8aumazomevoc, dev arkei. (8a mporousa va grayw kialla edw, alla vomizw oti dev xreiazetai, 8a to fouskwsw alliwc to post).

 

Αναφέρεσαι σε ανθρώπους που πιθανώς να ντρέπονται να δείξουν το έργο τους. Ασφαλώς και αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει. Ο καλλιτέχνης δεν πρέπει να ντρέπεται γι'αυτό που δημιουργεί.

 

Όπως το βλέπω, υπάρχουν δύο άκρα: Στο ένα άκρο είναι ο καλλιτέχνης που γράφει ό,τι θα ήθελε το κοινό του και μόνο' στο άλλο άκρο είναι ο καλλιτέχνης που ντρέπεται να δείξει αυτά που κάνει. Και τα δύο άκρα είναι βλαβερά, το μεν πρώτο διότι η τέχνη είναι προπάντων η εξωτερίκευση των όσων αληθινά αισθάνεται κανείς, το δε δεύτερο επειδή η τέχνη είναι και επικοινωνία με τους άλλους και θείο χάρισμα (όπως να τραγουδάς ωραία, να είσαι ωραίος, να είσαι δυνατός --δεν είναι κάτι που πρέπει να ντρέπεσαι' κάθε άλλο...).

 

Basika, auto akribwc 8a8ela va ya3oume edw: Pwc summetexei evac avagvwstnc sto favtastiko kosmo tnv wra pou diabazei;

 

Αυτό είναι καθαρά θέμα επικοινωνίας. Εξαρτάται από (α) την ικανότητα του συγγραφέα, (β) την ικανότητα ανάγνωσης του αναγνώστη, (γ) το πόσο οι σκέψεις και οι ιδέες των δύο τυχαίνει να συμπίπτουν --ο κώδικας επικοινωνίας του, δηλαδή (καθαρά τυχαίος παράγων, αλλά πολύ σημαντικός).

 

Mporei va beltiwsei autnv tou tn summetoxn;

 

Ίσως.

 

Eivai n avagvwsn kati pou ma8aiveic sto dnmotiko kai teleiwse;

 

Μαθαίνουμε ανάγνωση στο δημοτικό;

 

H mnpwc eivai kati pou snkwvei meletn kai avaptu3n texviknc, opwc kai ka8e alln av8rwpivn drastnriotnta; H mnpwc, perissotero, eivai kati pou apaitei meletn kai avaptu3n texviknc, opwc kai o,ti afora stnv "evergntikn" evasxolnsn me tnv texvn;

 

Κοίτα, σίγουρα, η ανάγνωση δεν είναι κάτι το τόσο δύσκολο να το μάθει κανείς, και δε θα πρέπει να είναι, αν και, ναι, χρειάζεται κάποια εκπαίδευση. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς ανήκει, αναμφίβολα, στον συγγραφέα. Εκείνος οφείλει να τραβήξει τον αναγνώστη. Άμα με κάνει, για παράδειγμα, να βαριέμαι τη ζωή μου, ή να νομίζω ότι υποτιμάει τη νοημοσύνη μου, τι να κάτσω να διαβάσω; Από την άλλη, βέβαια, αν κι ο αναγνώστης είναι τελείως μπουμπούνας και δεν τα παίρνει τα γράμματα, με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνει μία, πάλι υπάρχει πρόβλημα. Αλλά το πρόβλημα είναι πιο τραγικό, νομίζω, όταν υπάρχει στον συγγραφέα. Ο αναγνώστης, αν δε τα παίρνει, θα παρατήσει το βιβλίο, αλλά το ίδιο το βιβλίο πρέπει να είναι "τέλειο" (εντός εισαγωγικών, διότι δεν υπάρχει τελειότητα, ασφαλώς).

 

- Poso suxva diabazoume; Ti wrec; Se ti xwrouc; Mac bon8av autoi oi xwroi; Kratame snmeiwseic otav diabazoume; Ti eidouc snmeiwseic;

 

Διαβάζω σχεδόν παντού, αρκεί να μη μου μιλάνε εκείνη την ώρα --αν και κάποιες φορές όταν διαβάζω και μου μιλάνε δεν το καταλαβαίνω. Σημειώσεις ποτέ δεν κρατάω. Διαβάζω για ψυχαγωγία, όχι για να δώσω εξετάσεις.

 

- Me ti taxutnta diabazoume; Eivai sta8ern h oxi; Se poia snmeia peftei n taxutnta kai se poia avebaivei; Giati;

 

Δεν είναι σταθερή' εξαρτάται από το βιβλίο. Πχ, στο Mists of Avalon που διαβάζω τώρα, οι σελίδες τρέχουν, γιατί, κυρίως, λέει τα ίδια και τα ίδια σε σχετικά απλή γλώσσα, οπότε μπορώ και το "διασχίζω" πιο γρήγορα, ενώ τα βιβλία του Gene Wolfe πρέπει να τα διαβάσω με μεγαλύτερη προσοχή, γιατί κάθε πρόταση μετράει.

 

- Diabazoume eva biblio pou apofasisame oti mac arese. Se ti ba8mo mporoume va avaparagagoume va 8umn8oume tnv plokn tou; Se ti ba8mo mporoume va e3ngnsoume ta gegovota tou / touc xaraktnrec tou; Se ti ba8mo mporoume va e3agagoume to 8ema tou; Poiec eikovec mac emeivav, poiec atakec; Basika, 3eroume giati mac arese;

 

Αναπόφευκτα, πάντα σου μένουν κάποιες σκηνές και κάποιες ατάκες. Δεν είναι κάποιου συγκεκριμένου είδους, αρκεί να με εντυπωσιάσουν. Πάντα θυμάμαι, σε γενικές γραμμές, την πλοκή και τους χαρακτήρες, ακόμα και μετά από καιρό.

 

- Exoume pote prospa8nsei va e3ngnsoume tic diaforec avamesa stn dikn mac ermnveia kai evoc suvavagvwstn mac pavw sto idio keimevo; Ti sumperasmata bgalame; Ti "diabase autoc" pou emeic paraleiyame kai giati; Eivai mnpwc eva keimevo pavta pio plousio apo,ti mporoume pote va diabasoume apauto;

 

Ορισμένες φορές, έχω διαπιστώσει ότι κάτι μου άρεσε και εμένα και ενός άλλου για τελείως --μα τελείως-- διαφορετικούς λόγους. Αυτό με εντυπωσιάζει, συνήθως, περισσότερο από το αν διαφωνούσα πάνω στο αν είναι καλό κάτι ή όχι.

 

- Poso diastnma afnvoume va perasei priv piasoume to epomevo biblio; Poso kairo mnrukazoume pavw sauto pou molic teleiwsame; To kavoume pavta; Giati;

 

Όταν τελειώσω ένα βιβλίο, πηγαίνω στο επόμενο. Πάντα θέλω να έχω κάτι να διαβάζω.

 

- Egraye kapou o Mporxec: "Snmasia dev exei to diabasma, alla to 3avadiabasma". Poso suxva 3avadiabazoume eva biblio; Giati;

 

Σπάνια ξαναδιαβάζω, γιατί διαβάζω για να ψυχαγωγηθώ, ωστόσο είναι κάποια βιβλία που θέλω όπωσδήποτε να τα ξαναδιαβάσω, όπως όλα τα Dune, το Dragon Waiting, και όλα του Gene Wolfe, γιατί πιστεύω ότι ξαναδιαβάζοντάς τα θα καταλάβω κάτι περισσότερο για την πλοκή, τους χαρακτήρες τους, και τα κρυμμένα νοήματα.

 

- Exoume diabasei sustnmatika deka suggrafeic (leme). Poso eukola mporoume vavagvwrisoume evav apo autouc se eva keimevo (gvwsto h agvwsto), tuxaia epilegmevo apo ta erga touc;

 

Ορισμένοι συγγραφείς έχουν ένα ιδιαίτερο ύφος και μπορείς να τους αναγνωρίσεις, ορισμένοι άλλοι όχι. Τον Zelazny, πχ, δεν μπορώ να τον μπερδέψω με κανέναν άλλο.

 

- 8ewroume kapoiov suggrafea pio duskolo h pio eukolo apo allouc; Giati;

 

Gene Wolfe: συγγραφέας δύσκολος. Κάποιες φορές μου δίνει την εντύπωση ότι το κάνει επίτηδες. Πρέπει να σκεφτείς για να καταλάβεις τι ακριβώς έγινε και πάλι δεν είναι σίγουρο ότι θα τα καταφέρεις. Κάπου αυτό, ναι, καταντάει και ενοχλητικό.

 

Oi perissoterec apo tic parapavw erwtnseic eivai fusika tsampoukalema ek merouc mou.

 

Έως και τελείως κάφρικες.

 

Sigoura dev pisteuw toso oti uparxouv "swstec" apavtnseic: mia kai aforouv se texvikn, pisteuw, opwc pavta, oti eivai proswpiko 8ema tou ka8eva va apavtnsei tetoia pragmata. Alla pisteuw oti o problnmatismoc giautec eivai pou a3izei. Kai fusika mevdiaferei vakousw tic dikec sac apavtnseic kai, gevikotera, tic dikec sac apoyeic.

 

Αλλά έχει, όντως, πολύ ενδιαφέρον. Με έβαλε να σκεφτώ πράγματα που δεν τα σκέφτομαι και τόσο συχνά.

 

Opwc leei glafura to darky (Bardos eleoc! dev brnka gender sto profile tou),

 

Είναι εξωγήινος' δεν παίζει ρόλο το φύλο σ'αυτούς.

 

Snmeiwsn: Gia vapofugw tic pare3ngnseic kai tic fugokevtrec filologiec (opwc ekeivec stic opoiec epido8nkame sto Gvwrizeic touc xaraktnrec sou;), sauto to 8ema periorizomai sto koivo tnc suggrafiknc texvnc, dnladn stouc avagvwstec. Parolauta (8atav asuvepeia va mnv ri3w tn spovta), 8ewrw e3isou snmavtiko tov idio problnmatismo gia ka8e texvn, kai dn, gia ka8e texvn mu8oplasiac --- akomn kai gia ta paixvidia rolwv, opou kaveic dev faivetai va avtilambavetai oti exei va kavei me mia duvamei ekfrastikotatn texvn (dev to lew me kaveva stomfo) kioxi movo gia eva epitndeumevo mparmpouti.

 

Oh, no, not again... NOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO!

 

[Nienna]

- Poso suxva diabazoume; Ti wrec; Se ti xwrouc; Mac bon8av autoi oi xwroi; Kratame snmeiwseic otav diabazoume; Ti eidouc snmeiwseic;

 

Όταν έχω χρόνο διαβάζω πολύ συχνά, κάποιες ώρες τη μέρα δηλαδή. Ας πούμε τρεις. Αυτό συμβαίνει στις διακοπές μου. Βγάλε δύο τρεις μέρες που δεν θα διαβάσω για να δω φίλους η να περάσω χρόνο με τον Δημήτρη ή οτιδήποτε άλλο, πες πέντε επί τρία, ίσον 15 ώρες τη βδομάδα. Φυσικά μπορεί να κολλήσω με το βιβλίο οπότε τριπλασίασε τες... τετραπλασίασε τες καλύτερα...

Όταν δεν έχω χρόνο δεν προλαβαίνω ούτε τουαλέττα να πάω, όχι να διαβάσω.

Σημειώσεις; Mais non! Αποκλείεται, με τίποτα, όχι, όχι, ΌΧΙ!

Οι χώροι δεν έχουν καμία σημασία για μια παλαβή σαν εμένα. Προτιμάω κρεβάτια πάντως, ή καναπέδες, παράγοντας άνεση. Αλλά αυτά τα προτιμάω για πολλές ασχολίες, όχι μόνο διάβασμα, βλέπεις ή περπατάω ή ξαπλώνω, σιχαίνομαι την ορθοστασία και το καθισιό...

 

- Me ti taxutnta diabazoume; Eivai sta8ern h oxi; Se poia snmeia peftei n taxutnta kai se poia avebaivei; Giati;

 

Διαβάζω με διαολεμένη ταχύτητα, έτσι μου λένε, ενώ εμένα μου φαίνεται κανονικότατη. Δεν είναι σταθερή, ανεβαίνει προς το τέλος του βιβλίου ή γενικά όπου έχει αγωνία. Όσο περισσότερο μου αρέσει το βιβλίο φυσικά, τόσο ανεβαίνει... κι ανεβαίνει... και βέβαια ανεβαίνουν και οι ώρες που διαβάζω τη μέρα.

 

- Diabazoume eva biblio pou apofasisame oti mac arese. Se ti ba8mo mporoume va avaparagagoume va 8umn8oume tnv plokn tou; Se ti ba8mo mporoume va e3ngnsoume ta gegovota tou / touc xaraktnrec tou; Se ti ba8mo mporoume va e3agagoume to 8ema tou; Poiec eikovec mac emeivav, poiec atakec; Basika, 3eroume giati mac arese;

 

Μπορώ να αναπαράγω την πλοκή του με ακρίβεια για ένα διάστημα κάποιων μηνών. Μετά το βάζω στα πίσω συρταράκια του μυαλού μου, δηλαδή δεν θυμάμαι λεπτομέρειες, αλλά θυμάμαι γιατί μου άρεσε, θυμάμαι την ψυχολογία των χαρακτήρων που με άγγιξαν, το συναίσθημα που μου έδωσε (αναφέρομαι σε μείγμα συναισθημάτων χωρίς όνομα, ταυτότητα του κάθε βιβλίου για το δικό μου μυαλό, έτσι λειτουργώ), τα βασικά γεγονότα, τις σκέψεις που έκανα πάνω σε αυτό... Ατάκες σπάνια θυμάμαι, πρέπει να είναι παααααααααάρα πολύ καλές, να μου θυμίζουν πολύ δυνατά πράγματα, να είναι πολυ δυνατές οι ίδιες.

 

- Exoume pote prospa8nsei va e3ngnsoume tic diaforec avamesa stn dikn mac ermnveia kai evoc suvavagvwstn mac pavw sto idio keimevo; Ti sumperasmata bgalame; Ti "diabase autoc" pou emeic paraleiyame kai giati; Eivai mnpwc eva keimevo pavta pio plousio apo,ti mporoume pote va diabasoume apauto;

 

Το αντίθετο μου συμβαίνει, διαβάζω πολύ περισσότερα μέσα σε ένα κείμενο από ότι ο κόσμος γύρω μου. Σε μεγάλο βαθμό. Τόσο μεγάλο που τις ερμηνείες μου τις λέω ερμηνείες-αποδόσεις, και όχι απλά ερμηνείες. Δεν μου έχει συμβεί ως τώρα να μου μιλήσει κανείς για κάτι που παρέλειψα, δεν νομίζω να έχει συμβεί. Θα μπορούσα φυσικά να έχω παρερμηνεύσει κάτι, αλλά αν δεν δω τον συγγραφέα να τον ρωτήσω ¨Τι ακριβώς λες εδώ;" δεν θα το μάθουμε ποτέ.

- Poso diastnma afnvoume va perasei priv piasoume to epomevo biblio; Poso kairo mnrukazoume pavw sauto pou molic teleiwsame; To kavoume pavta; Giati;

Δεν το κάνω πάντα, το κάνω όταν το βιβλίο με συγκλονίσει. Μπορεί να κρατήσει και μήνα... Αλλά είναι σπάνιο.

Τώρα το γιατί μάλλον εμπεριέχεται στο ότι το βιβλίο με έχει συγκλονίσει. Θέλω χρόνο να απολαύσω τη γεύση που έχει αφήσει στη γλώσσα μου.

 

- Egraye kapou o Mporxec: "Snmasia dev exei to diabasma, alla to 3avadiabasma". Poso suxva 3avadiabazoume eva biblio; Giati;

 

Ξαναδιαβάζω τα βιβλία που μου αρέσουν πολύ, μιλάμε για αηδιαστικά μεγάλους αριθμούς ξαναδιαβάσματος, πχ. Εκκρεμές του Φουκώ με ρεκόρ 22 φορές... Το κάνω με συγκεκριμένα βιβλία, αυτά που έχουν πολλά να πουν και που τα λένε με κάποιον τρόπο που να με ικανοποιεί αισθητικά.

 

- Exoume diabasei sustnmatika deka suggrafeic (leme). Poso eukola mporoume vavagvwrisoume evav apo autouc se eva keimevo (gvwsto h agvwsto), tuxaia epilegmevo apo ta erga touc;

 

Μπορώ να αναγνωρίσω αρκετούς συγγραφείς, πάνω από δέκα σίγουρα, αλλά δεν ξέρω αν είναι επειδή γνωρίζω το "στυλ" τους ή αν απλά συμβαίνει γιατί έχω διαβάσει ότι έχουν γράψει, και το θυμάμαι/αγαπάω.

 

- 8ewroume kapoiov suggrafea pio duskolo h pio eukolo apo allouc; Giati;

 

Δεν υπάρχει "δυσκολο" βιβλίο για μένα, υπάρχουν βιβλία για διαφορετικές ώρες, μέρες, περιόδους κτλ. Αν μιλάς για "δύσκολη" γλώσσα δεν ξέρω τι να πω, δεν κατάλαβα ποτέ τον όρο σε βάθος. Αν μιλάς για νοήματα, αν δεν έχουν "δυσκολα" νοήματα - χρησιμοποιώ την λέξη δύσκολα όπως υπέθεσα πως την εννοούσες - τα βαριέμαι τα βιβλία, δεν μπορώ τα "ελαφριά" βιβλία, αλλά δεν νομίζω πως οι απόψεις μου για το τι είναι αρκετά ενδιαφέρον νοηματικά για να με αγγίξει/ενδιαφέρει ταυτίζονται με πολλών άλλων ανθρώπων.

 

Υ.Τ. Το ταλέντο δεν είναι κάτι το αόρατο άχρωμο και άοσμο σαν το φάντασμα του παππού-Θανάση, είναι υπαρκτό πράγμα. Είναι η κλίση σε συνδυασμό με αγάπη για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, που καθιστά ένα άτομο γρηγορότερο στην κατανόηση, αφομοίωση και χρήση πληροφόριών που έχουν να κάνουν με το αντικείμενο αυτό. Είναι αλήθεια πως όλοι μπορούμε να μάθουμε βιολί, αλλά είναι εξίσου αλήθεια πως πάντα κάποιοι θα το θέλουν περισσότερο, και ακριβώς επειδή το θέλουν περισσότερο και έχουν μια κλίση προς τα εκεί, θα τους είναι πιο εύκολο. Πιό εύκολο βέβαια δεν σημαίνει απλώς εύκολο, δεν σημαίνει χωρίς καθόλου κόπο και ως δια μαγείας. Η ταχύτητα αυξάνεται κατά πολύ, εκεί είναι η μεγάλη διαφορά, έχουμε βλέπεις περιορισμένο χρόνο στα χέρια μας, όλοι.

 

------

 

Υ.Γ2 Θα συμφωνήσω για τα παιχνίδια ρόλων... κρίμα που ο περισσότερος κόσμος όντως τα αντιμετωπίζει σαν μπαρμπούτι, για μένα πάντα ήταν πηγή εμπειριών και μάθημα. Βέβαια διάλεγα και καλούς storytellers και συμπαίκτες, δεν παίζω με όλους και αν δω πως κάτι με ενοχλεί αποχωρώ.

Edited May 9, 2005 by Nienna

[Vikar]

Na 3ekivnsw meva sxolio pavw sto post tou Bardos:

Ka8e kallitexvikn pra3n 3ekiva apo koivwvika ere8ismata, ta opoia lambavei o kallitexvnc, ta filtrarei kai katopiv ta dioxeteuei stouc upoloipouc, dnladn ta koivwvei. Eivai favero oti mia kallitexvikn pra3n dev pragmatwvetai staln8eia, para movo afou koivwvn8ei, malla logia afou ftasei sto koivo.

Διαφωνώ, διότι, όπως έλεγα και τις προάλλες, γράφω την ιστορία που θα ήθελα προπάντων εγώ να διαβάσω, και το κάνω επειδή με εκφράζει και το διασκεδάζω. Ωστόσο, αυτό που γράφω θέλω να το κάνω όσο πιο τέλειο, από τεχνικής άποψης, μπορώ. Αλλά δε θα έγραφα ποτέ κάτι επειδή "θα άρεσε στο κοινό".

Nai, mallov va kavw mia dieukrivisn: milaw gia tnv texvn wc koivwvikn pra3n. Dnladn evta3ei, o suggrafeac dev grafei ekkivwvtac apo to koivo wc koivo, opwc to evvoei o Bardos, parolauta grafei ekkivwvtac apo to koivo wc tnv koivwvia opou avnkei: to koivo mac dev eivai allo apo tnv koivwvia pou mac periballei. To va koivwvnsei meta to ergo tou, dev snmaivei para va epistreyei stnv koivwvia to ere8isma pou ekeivn tou edwse (filtrarismevo fusika). Av dev to kavei, apla arveitai tov epikoivwviako rolo tnc texvnc --- kati mallov egwistiko. Kai sautnv tnv periptwsn, mporoume iswc va milame gia eva proswpiko, atomiko biwma tou kallitexvn, to opoio dev afora stnv koivwvia para movo emmesa.

 

Alla n texvn emeva dev mevdiaferei edw wc proswpiko biwma. Hdh to va milame meta3u mac giauta ta pragmata, eivai mia epikoivwvia me aformn tnv texvn. Av dev 8elame tnv epikoivwvia, dev 8a mpaivame kav stov kopo va summetexoume se tetoiec suzntnseic. Xwric va 8elw va se patrovarw, dev vomizw Bardos oti diafwveic mazi mou. To va grafeic tnv istoria pou esu 8a8elec va diabaseic, dev eivai gia meva para mia diaforetikn diatupwsn tou "grafeic tnv istoria pou 8a8elec va diabasouv autoi apo tnv koivwvia me touc opoiouc tairiazeic". Dev voeitai staln8eia "egw" asuvartnto apo to "emeic". Eivai favero auto.

 

 

 

Gia meva loipov to diabasma eivai alln mia texvn. Eivai kati pou dev teleiwvei sto dnmotiko, alla oute kai teleiwvei pote. Kai fusika, dev milaw gia tn basikn gvwsn tnc glwssac (pou oute kav autn teleiwvei pote tnc!), alla gia tov mnxavismo ekeivo tnc apokwdikopoinsnc pou lambavei xwra otav diabazoume. Dev teleiwvei pote mia tetoia meletn ("meletn", av givetai suveidnta --- alliwc peite to "e3eli3n", eidika av dev 8elete va sac 8umizei e3etaseic), giati to va apokwdikopoieic eivai kati pou allazei mazi me tnv nlikia: allo snmaivei "agapn" sta 10 mac kiallo sta 20 klp.

 

To grayimo exei va kavei kuriwc me tn glwssa, dnladn me to pwc ermnveuoume tov kosmo mac. Autn n ermnveia omwc eivai aeimetablntn. Gia oso zoume toulaxisto.

 

 

Pwc summetexei evac avagvwstnc sto favtastiko kosmo tnv wra pou diabazei loipov; Apokwdikopoiwvtac tic le3eic tou suggrafea. To keimevo eivai mallov mia prwtn uln gia tov avagvwstn, para kati oloklnrwmevo ek twv proterwv. Mporei va beltiwsei autnv tou tn summetoxn; Nai, arkei va amfisbntei kritika tnv apokwdikopoinsn tou. Me autov tov tropo, opwc dnladn se ka8e texvn, eivai pou ftiaxvei kaveic texvikn: avarwtwmevoc kai paratnrwvtac kritika ta mesa (apokwdikopoinsnc, munsnc) pou xrnsimopoiei.

 

 

Oso gia tic kafrikec mou erwtnseic ( ), kapoiec apo tic dikec mou apavtnseic eivai oi e3nc:

- Poso suxva diabazoume; Ti wrec; Se ti xwrouc; Mac bon8av autoi oi xwroi; Kratame snmeiwseic otav diabazoume; Ti eidouc snmeiwseic;

Diabazw ka8e mera, gia kamia-duo wrec, to bradu, sto krebati h stnv polu8rova dipla sto kalorifer. Suvn8wc eimai kourasmevoc kai av to avagvwsma dev eivai "eukolo", me xavei. Ta sabbatokuriaka pali, diabazw kalutera, alla oxi taktika.

 

Snmeiwseic krataw, alla oxi suxva, kai prokeitai suvn8wc gia proswpikouc suveirmouc h gia apospasmata pou pi8ava xrnsimopoinsw argotera gia 8ewrntikn meletn (to kavw kiauto stov "eleu8ero mou xrovo").

- Exoume pote prospa8nsei va e3ngnsoume tic diaforec avamesa stn dikn mac ermnveia kai evoc suvavagvwstn mac pavw sto idio keimevo; Ti sumperasmata bgalame; Ti "diabase autoc" pou emeic paraleiyame kai giati; Eivai mnpwc eva keimevo pavta pio plousio apo,ti mporoume pote va diabasoume apauto;

 

- Poso diastnma afnvoume va perasei priv piasoume to epomevo biblio; Poso kairo mnrukazoume pavw sauto pou molic teleiwsame; To kavoume pavta; Giati;

 

- Egraye kapou o Mporxec: "Snmasia dev exei to diabasma, alla to 3avadiabasma". Poso suxva 3avadiabazoume eva biblio; Giati;

Mia kai, opwc eipa parapavw, pisteuw oti n avagvwsn dev pauei vavavewvetai ek fusewc, eimai sigouroc oti n sullogn pavw seva avgvwsma pou exoume teleiwsei eivai pavta polutimn, opwc kiopote mporei va givetai. Suzntwvtac me allouc avagvwstec, mnrukazovtac, 3avadiabazovtac, dev kavoume allo apo to va emploutizoume kai va e3elissoume tn "me8odo apokwdikopoinsnc" mac, tn glwssa kai tnv texvikn mac. Etsi, gia meva eivai favero, oso kai 8aumasto, oti eva kalo biblio, apo tnv idia tnv fusn tnc avagvwsnc (kioxi tnc suggrafnc!) eivai ousiastika ave3avtlnto.

- 8ewroume kapoiov suggrafea pio duskolo h pio eukolo apo allouc; Giati;

Dev orisa ti evvow "duskoloc suggrafeac" kai tokava epitndec. Mporw va tolmnsw bebaia evav orismo, twra pouxw pro8esei tnv optikn mou: eivai duskoloc evac suggrafeac gia seva otav dev tov kaluptei o mnxavismoc apokwdikopoinsnc sou. Otav dnladn dev sumpiptete snmasiologika: xrnsimopoieite koivo le3ilogio me alln snmasia. Etsi, px, polloi 8ewrouv tov Kafka duskolo, evw n glwssa tou, apo apoyn grammatiknc, eivai e3airetika apln. Omwc oi snmasiec pou diapragmateuetai eivai suvn8wc agvwstec kai arrntec gia tov avagvwstn (mia kai aforouv sto oveiriko para sto pragmatiko) kiauto eivai pou duskoleuei ta keimeva tou.

 

Tnv idea tnv exei kai o Bardoc, otav grafei

[To pwc summetexei evac avagvwstnc tnv wra pou diabazei] είναι καθαρά θέμα επικοινωνίας. Εξαρτάται από (α) την ικανότητα του συγγραφέα, (β) την ικανότητα ανάγνωσης του αναγνώστη, (γ) το πόσο οι σκέψεις και οι ιδέες των δύο τυχαίνει να συμπίπτουν --ο κώδικας επικοινωνίας του, δηλαδή (καθαρά τυχαίος παράγων, αλλά πολύ σημαντικός).

Eivai ligo 8oloc, alla toxei. Pavtwc, diafwvw gia to "tuxaio".

 

Na proxwrnsw ligo parapera. Leei o Bardos:

το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς ανήκει, αναμφίβολα, στον συγγραφέα. Εκείνος οφείλει να τραβήξει τον αναγνώστη.

kai pio meta

Διαβάζω για ψυχαγωγία, όχι για να δώσω εξετάσεις.

Ta parapavw mou prokalesav duo suveirmouc: (1) to poso 8libero eivai pou to ekpaideutiko sustnma exei sugxusei tnv evvoia tnc meletnc me tnv evvoia tnc e3etasnc (e3wforumiko 8ema, dev to avaluw ka8olou) (2) to poso 8libero eivai pou n pop xoligouvtiavn koultoura exei potisei olec tic afngetikec texvec kai exei avagagei tn "diaskedasn" se prwteuovta stoxo tou ekastote afngntn --- n idia koultoura e3allou, pou eu8uvetai gia tn vekrwsn kai pa8ntikotnta tou koivou apevavti stnv texvn.

 

Kai duo logia gia to prwto usterografo tnc Nienna:

Το ταλέντο δεν είναι κάτι το αόρατο άχρωμο και άοσμο σαν το φάντασμα του παππού-Θανάση, είναι υπαρκτό πράγμα. Είναι η κλίση σε συνδυασμό με αγάπη για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, που καθιστά ένα άτομο γρηγορότερο στην κατανόηση, αφομοίωση και χρήση πληροφόριών που έχουν να κάνουν με το αντικείμενο αυτό. Είναι αλήθεια πως όλοι μπορούμε να μάθουμε βιολί, αλλά είναι εξίσου αλήθεια πως πάντα κάποιοι θα το θέλουν περισσότερο, και ακριβώς επειδή το θέλουν περισσότερο και έχουν μια κλίση προς τα εκεί, θα τους είναι πιο εύκολο. Πιό εύκολο βέβαια δεν σημαίνει απλώς εύκολο, δεν σημαίνει χωρίς καθόλου κόπο και ως δια μαγείας.[...]

Dev diafwvw akribwc Nienna. Apofeugw va milaw gia "talevto" e3w apo eisagwgika, katarxnv giati n pompwdnc paparologia pou kalliergeitai gurw apo tn snmasia tnc le3nc se dnmosiografistikouc kuklouc movo paramu8iazei, para bon8a. Kata deutero, giati parapempei stic kata basn au8airetec kiaveu8uvec kaivourgiec 8ewriec peri govidiaknc biologiac (gia tnv opoia tosa exoume ma8ei 3afvika oloi mac! vavai kala oi dnmosiografoi pou mac avoigouv ta matia), pou me8odika uposkelizouv to rolo tnc koivwviac (tou periballovtoc) wc proc tnv epistnmn.

[Nienna]

Εγώ πάλι νομίζω πως απλά φοβάσαι - εσύ και πολλοί άλλοι - μήπως αυτά τα άτιμα τα γονίδια παίζουν τελικά ρόλο, λόγω του φασιστικού παρελθόντος και προεκτάσεων που αυτή η ιδέα φέρνει στο μυαλό θέλουμε δε θέλουμε...

Όμως αν το σκεφτείς καλύτερα το να παίζουν τα γονίδια ρόλο δεν απαγορεύει στο περιβάλλον να παίζει ρόλο. Έχω ανοίξει και ένα παραπλήσιο θέμα στη φιλοσοφία αν θέλεις να ρίξεις μια ματιά. Προσωπικά πιστεύω πως το περιβάλλον επηρεάζει πάρα, μα πάρα πολύ. Παρ'ολα αυτά υπάρχουν και κληρονομικά χαρακτηριστικά, εκ γενετής χαρακτηριστικά, εκτός από επίκτητα - και αυτό είναι ήδη αποδεδειγμένο γεγονός, δεν χρειάζεται κανείς μας να το φοβάται. Απλώς να προσέχουμε μήπως κάποιος παπάρας γράφοντας ή ακόμα χειρότερα κάνοντας παπαριές όπως έγραψες κι εσύ κάνει πραγματικό κακό στον κόσμο.

Συμφωνώ πάντως πως η λέξη ταλέντο έχει εξεφτελιστεί και έχει χρησιμοποιηθεί κακώς, από απλή αυθαιρεσία μέχρι απροκάλυπτη σκοπιμότητα.

Edited May 11, 2005 by Nienna

[Βάρδος]

Nai, mallov va kavw mia dieukrivisn: milaw gia tnv texvn wc koivwvikn pra3n. Dnladn evta3ei, o suggrafeac dev grafei ekkivwvtac apo to koivo wc koivo, opwc to evvoei o Bardos, parolauta grafei ekkivwvtac apo to koivo wc tnv koivwvia opou avnkei: to koivo mac dev eivai allo apo tnv koivwvia pou mac periballei. To va koivwvnsei meta to ergo tou, dev snmaivei para va epistreyei stnv koivwvia to ere8isma pou ekeivn tou edwse (filtrarismevo fusika). Av dev to kavei, apla arveitai tov epikoivwviako rolo tnc texvnc --- kati mallov egwistiko. Kai sautnv tnv periptwsn, mporoume iswc va milame gia eva proswpiko, atomiko biwma tou kallitexvn, to opoio dev afora stnv koivwvia para movo emmesa.

 

Ναι, αλλά αμφιβάλλεις ότι ένα αδημοσίευτο μυθιστόρημα είναι έργο τέχνης; Υπήρχαν συγγραφείς και ζωγράφοι και ποιητές και γλύπτες που τα έργα τους έγιναν γνωστά μετά το θάνατό τους. Προτού πεθάνουν δεν έκαναν τέχνη' όταν πέθαναν την έκαναν;

 

 

Dev orisa ti evvow "duskoloc suggrafeac" kai tokava epitndec. Mporw va tolmnsw bebaia evav orismo, twra pouxw pro8esei tnv optikn mou: eivai duskoloc evac suggrafeac gia seva otav dev tov kaluptei o mnxavismoc apokwdikopoinsnc sou. Otav dnladn dev sumpiptete snmasiologika: xrnsimopoieite koivo le3ilogio me alln snmasia. Etsi, px, polloi 8ewrouv tov Kafka duskolo, evw n glwssa tou, apo apoyn grammatiknc, eivai e3airetika apln. Omwc oi snmasiec pou diapragmateuetai eivai suvn8wc agvwstec kai arrntec gia tov avagvwstn (mia kai aforouv sto oveiriko para sto pragmatiko) kiauto eivai pou duskoleuei ta keimeva tou.

 

Διάβασε Gene Wolfe' είναι ο ορισμός του δύσκολου συγγραφέα. Συγγραφέας δύσκολος δεν είναι αυτός που γράφει με τρόπο ακαταλαβήστο για εσένα --αλλιώς, για έναν Έλληνα (που δεν ξέρει κινέζικα) όλοι οι Κινέζοι συγγραφείς θα ήταν "δύσκολοι".

 

Ta parapavw mou prokalesav duo suveirmouc: (1) to poso 8libero eivai pou to ekpaideutiko sustnma exei sugxusei tnv evvoia tnc meletnc me tnv evvoia tnc e3etasnc (e3wforumiko 8ema, dev to avaluw ka8olou) (2) to poso 8libero eivai pou n pop xoligouvtiavn koultoura exei potisei olec tic afngetikec texvec kai exei avagagei tn "diaskedasn" se prwteuovta stoxo tou ekastote afngntn --- n idia koultoura e3allou, pou eu8uvetai gia tn vekrwsn kai pa8ntikotnta tou koivou apevavti stnv texvn.

 

Το Χόλυγουντ δεν έβγαζε ποτέ μυθιστορήματα. Ο σκοπός του μυθιστορήματος είναι να ψυχαγωγεί (και όχι να "διασκεδάζει) είτε το μυθιστόρημα είναι αμερικάνικο, είτε γαλλικό, είτε ελληνικό, είτε αραβικό, είτε ιαπωνικό. Υπάρχουν άλλα είδη βιβλίων --όπως τα επιστημονικά, οι πραγματείες, τα δοκίμια-- που έχουν γράφτει για σκοπούς πληροφόρησης και μελέτης.

[Vikar]

[...] αμφιβάλλεις ότι ένα αδημοσίευτο μυθιστόρημα είναι έργο τέχνης; Υπήρχαν συγγραφείς και ζωγράφοι και ποιητές και γλύπτες που τα έργα τους έγιναν γνωστά μετά το θάνατό τους. Προτού πεθάνουν δεν έκαναν τέχνη' όταν πέθαναν την έκαναν;

 

Eva adnmosieuto mu8istornma eivai texvn pou dev exei ekplnrw8ei koivwvika, opwc eipa ndn pio priv. H texvn, aptn stigmn pou 8a fugei apta xeria tou dnmiourgou, autovomeitai kai dev e3artatai apautov pia (opwc to elege plaka-plaka kai o Pauloc Sidnropouloc, sta "Mplouz tou Prigkipa"). Eivai plnroforia, eivai mia apoyn, eva sumperasma apo movo tou, pou prepei va kukloforn8ei.

 

Auto to "prepei" eivai bebaia n dikn mou n8ikn apoyn: dev maresei va apokobw to atomo apo tnv koivwvia stnv opoia avnkei --- oxi otav milaw 8ewrntika giauta ta pragmata.

 

Διάβασε Gene Wolfe' είναι ο ορισμός του δύσκολου συγγραφέα. Συγγραφέας δύσκολος δεν είναι αυτός που γράφει με τρόπο ακαταλαβήστο για εσένα --αλλιώς, για έναν Έλληνα (που δεν ξέρει κινέζικα) όλοι οι Κινέζοι συγγραφείς θα ήταν "δύσκολοι".

 

8a tov ya3w tov Gene Wolfe se prwtn eukairia. Pavtwc dev me katalabec Bardos. Milaw gia tn duskolia twv snmasiwv, oxi twv le3ewv. To va diabazeic se mia glwssa pou ndn gvwrizeic, to 8ewrnsa dedomevo:

dev sumpiptete snmasiologika: xrnsimopoieite koivo le3ilogio me alln snmasia

Fusika, evac suggrafeac mporei va eivai "duskoloc" epeidn katagrafei e3airetika suv8etn plokn, h epeidn xrnsimopoiei pollouc xaraktnrec, touc opoioc o avagvwstnc dev katafervei eukola va sugkratei oso 8aprepe sto mualo tou (tetoiec duskoliec eixa otav diabaza mu8istornmata tou King paliotera).

 

Ta parapavw mou prokalesav duo suveirmouc: (1) to poso 8libero eivai pou to ekpaideutiko sustnma exei sugxusei tnv evvoia tnc meletnc me tnv evvoia tnc e3etasnc (e3wforumiko 8ema, dev to avaluw ka8olou) (2) to poso 8libero eivai pou n pop xoligouvtiavn koultoura exei potisei olec tic afngetikec texvec kai exei avagagei tn "diaskedasn" se prwteuovta stoxo tou ekastote afngntn --- n idia koultoura e3allou, pou eu8uvetai gia tn vekrwsn kai pa8ntikotnta tou koivou apevavti stnv texvn.

Το Χόλυγουντ δεν έβγαζε ποτέ μυθιστορήματα. Ο σκοπός του μυθιστορήματος είναι να ψυχαγωγεί (και όχι να "διασκεδάζει) είτε το μυθιστόρημα είναι αμερικάνικο, είτε γαλλικό, είτε ελληνικό, είτε αραβικό, είτε ιαπωνικό. Υπάρχουν άλλα είδη βιβλίων --όπως τα επιστημονικά, οι πραγματείες, τα δοκίμια-- που έχουν γράφτει για σκοπούς πληροφόρησης και μελέτης.

Pragmati, o skopoc tou mu8istornmatoc eivai va yuxagwgei, me osn kuriole3ia mporei kaveic va apodwsei stn le3n. Dev n8ela va se 8i3w Bardos. Apla, oi fraseic

(1) [O suggrafeac] οφείλει να τραβήξει τον αναγνώστη.

(2) Διαβάζω για ψυχαγωγία, όχι για να δώσω εξετάσεις.

me tic opoiec sumfwvw stn snmasia, eivai diatupwmevec pare3ngnsima kai ara epikivduva --- opwc akribwc sumbaivei me tn le3n "talevto" (bl. to post tnc Nienna).

 

Gia va givw pio safnc: H frasn (1) parousiazei tov avagvwstn wc kapoiov pou eivai apa8nc, adiaforoc kai adravnc, o opoioc perimevei sav bargestnmevo yaraki va tsimpnsei kapoio dolwma (kai dnmosiografika, xrnsimopoieitai akribwc etsi). H frasn (2) aptnv alln, upovoei oti uparxei kapoia sxesn sugkrisnc avamesa stnv yuxagwgia kai tic e3etaseic, oti eivai kati sav "avti8eta", kiauto eivai fusika 8emeliako sfalma, to opoio ofeiletai kata tn gvwmn mou sto sxoliko ka8estwc, pou skopima exei sugxusei tic evvoiec "meletn" kai "e3etasn". Alla poioc eipe oti n yuxagwgia dev exei va kavei me meletn;

 

To va prospa8w va "avebasw" tov evergo rolo tou avagvwstn sauto to 8ema, dev snmaivei oti 8elw va to avebasw pavw apo to rolo tou suggrafea. Kiav favnke kati tetoio, ofeiletai se lav8asmevec diatupwseic apo meriac mou. Mauto to 8ema filodo3w apla va suvndeitopoin8oume mazi pavw stic duvatotntec mac wc avagvwstec, oi opoiec, kata to protupo tou Spiderman, epiferouv kai tic avalogec eu8uvec.

Edited May 12, 2005 by Vikar

[Nienna]

Το ξαναλέω Vikar μιας και ίσως να μην του έδωσες και τόση σημασία. Διαβάζω τα posts σου με προσοχή... φοβάσαι. Όλο κάτι είναι "επικύνδινο", ή "παρεξηγήσιμο". Γιατί ακριβώς να ζει κανείς σε τέτοια ανασφάλεια και μιζέρια; Στο κάτω κάτω αν κανείς δεν καταλάβει τι εννούσα εγώ ή ο Βάρδος, εφόσον μιλάμε σε σωστά ελληνικά, δεν θα φταίμε εμείς, έτσι δεν είναι; Θα φταίει αυτός που διαβάζει με τις φοβίες του, και ένα μάτσο κοινωνικά συμπλέγματα πάνω στους ώμους του...

Edited May 12, 2005 by Nienna

[Vikar]

A, wste staln8eia evvoousec oti fobamai e; Ovtwc, dev edwsa sta logia sou tetoia snmasia.

 

φοβάσαι. Όλο κάτι είναι "επικύνδινο", ή "παρεξήσιμο". Γιατί ακριβώς να ζει κανείς σε τέτοια ανασφάλεια και μιζέρια;

Tnv avagkn gia katavonsn se mia prospa8eia epikoivwviac, tnv pare3ngeic wc avasfaleia kai mizeria. Kaveic la8oc. Oute avasfaleia eivai, mia kai gvwrizw apo empeiria oti mporw va givw katavontoc apo suvav8rwpouc mou, alla oute kai mizeria. Na sou pw malista, me stevaxwrei pou to lec auto. Gia poia mizeria milac; To ufoc mou marturei gia seva mizeria; Dnladn ti 8aprepe vakava, va milaw akrita kai epipolaia kai to polu-polu ampelofilosofwvtac xabalediarika, me tn filosofia "de bariesai, 8a lew o,ti mou katebaivei kiopoioc katalabe, katalabe --- eva kwloforum gia paidakia eivai sto katw-katw";

 

H avagkn gia apofugn pare3ngnsewv eivai kati pou exw ma8ei apo (e3airetika dusarestec) empeiriec va sebomai. Esu iswc oxi. Se eva tetoio periballov epikoivwviac omwc (opou dev uparxei proswpikn epafn), 8aprepe va tnv lambaveic polu perissotero upoyn. Parapera, apla katse kiavalogisou, posa mikra kai megala egklnmata exouv givei stnv istoria tnc av8rwpotntac, basismeva se eskemmevec pare3ngnseic. Kai mou lec va mnv me voiazei va pare3ngn8w dnladn kai va mnv prospa8w gia diaugeia;

 

Teloc, otav milaw gia pragmata pou me orizouv, 8elw va milaw me suvepeia. Ektoc kiav mou bgaivei se xioumor. 8a se parakalousa sto e3nc va me diabazeic xwric va mperdeueic mizeria me suvepeia. Prospa8w vapofeugw tic pare3ngnseic, giati 8elw va epikoivwvw kai va givomai kaluteroc mesa apo sac, kietsi apla, mia pare3ngnsn mporei va katastreyei surriza autnv tn diadikasia (dev to pisteuw oti ka8omai kai milaw gia toso favera pragmata... ase pou mexeic peta3ei evtelwc e3w apto 8ema).

 

Στο κάτω κάτω αν κανείς δεν καταλάβει τι εννούσα εγώ ή ο Βάρδος, εφόσον μιλάμε σε σωστά ελληνικά, δεν θα φταίμε εμείς, έτσι δεν είναι; Θα φταίει αυτός που διαβάζει με τις φοβίες του, και ένα μάτσο κοινωνικά συμπλέγματα πάνω στους ώμους του...

Kavevac dev milaei "swsta ellnvika". Movo kapoioi prospa8ouv va milouv "suvepn ellnvika". Av esu eisai euxaristnmevn me tov eauto sou, staln8eia xairomai. Av aptnv alln, to oti egw dev viw8w euxaristnmevoc me ta ellnvika mou, to e3ngeic wc sumplegma, tote iswc vaxeic kai dikio. Katalaba edw kai kairo oti stn zwn mou exw movo sumplegmata vavtimetwpisw, ta dika mou kai twv allwv. Eivai evac alloc tropoc va diatupwseic tnv avagkn gia epikoivwvia stnv koivwvia mac.

 

(Akou "mizeria"... )

Edited May 12, 2005 by Vikar

[Nienna]

Το "φοβάσαι" μπορείς να το εκλάβεις όπως θέλεις, κατά τη γνώμη μου αυτή είναι η μαγεία της επικοινωνίας, πως ο καθένας φιλτράρει αυτό που λέει ο άλλος μέσα από τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο ο ίδιος.

Εσύ μιλάς για συνέπεια, αλλά συνεπής μπορεί ο καθένας να είναι - ουσιαστικά - μόνο απέναντι στον εαυτό του. Δεν είμαι υπεύθυνη για το τι θα καταλάβει ένας φανατισμένος άνθρωπος από τη φράση υπάρχουν και κληρονομικά, εκ γενετής, χαρακτηριστικά εκτός από επίκτητα!

Όταν λέω αυτό που εννοώ και εννοώ αυτό που λέω, είμαι συνεπής. Δεν πρόκειται να ανησυχήσω για τυχόν παρεξήγηση, στο κάτω κάτω αν καταλάβει κάποιος κάτι όπως του έρθει να το καταλάβει κι εγώ διαφωνώ, δεν θα παίξουμε ξύλο ούτε θα ρίξουμε πιστολιές. Η διαφορά μας είναι απλή, δεν βλέπω γύρω μου "επικύνδινα" πράγματα, όχι αν εξαρτώνται από μένα, ή καί από μένα. Φροντίζω όσο παραπάνω μπορώ, σε λογικά πλαίσια, απο κει και πέρα δεν θα μπω και στη γυάλα... όλα είναι "επικύνδινα" γύρω μας, και το να βγεις βόλτα έχει πολλούς κινδύνους... μα φυσικά θα συνεχίσω να βγαίνω βόλτα και να εκφράζω πράγματα τα οποία πιστεύω, ή ξέρω - κοινώς δεν θα ψεύδομαι ούτε θα ωραιοποιώ/εξομαλύνω τις εκφράσεις μου μην τυχόν και δεν με καταλάβει ο κόσμος. Αν τώρα δεν εξαρτώνται καθόλου από μένα δεν θα κάτσω να σκάσω μην τυχόν και μου επιτεθεί κάτι από το πουθενά, αν είναι να συμβεί συνέβη.

Μου έχουν συμβεί και μένα άσχημα περιστατικά οφειλόμενα σε παρεξήγηση, αλλά κακώς συνέβησαν. Αντί να προσπαθώ εγώ να βάζω σε αυτά που λέω "τα καλά τους" πριν τα παρουσιάσω στον κόσμο, γιατί να μην είμαστε όλοι ειλικρινείς και να μην φοβόμαστε τις λέξεις;

Όσο για τα σωστά ελληνικά φυσικά και υπάρχουν, αν κανείς ξέρει γραμματική και συντακτικό κι έχει διαβάσει πέντε πράγματα είναι σε θέση να επικοινωνήσει χωρίς πραγματικές παρεξηγήσεις που έχουν να κάνουν με το ότι οι δύο συνομιλητές μιλούν σε διαφορετικό κώδικα. Οι άλλες παρεξηγήσεις, που έχουν να κάνουν με το πως φιλτράρει ο καθένας αυτά που ακούει και βλέπει, δεν θα τελειώσουν ποτέ γιατί όλοι βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά, το μόνο μέτρο που θα απέτρεπε κάποιον από το να μην ερμηνευθούν τα λόγια του διαφορετικά από ότι εκείνος τα εννοούσε, για πάντα, είναι να μην μιλάει ποτέ.

 

Και δεν σε είπα μίζερο. Είπα πως το να ζει κανείς μέσα στην ανασφάλεια και να φοβάται τις λέξεις είναι μίζερο. Αν το κάνεις, μια δόση μιζέριας την έχεις, imho, αλλά όλοι μας την έχουμε σε διαφορετικούς τομείς. - κι εγώ μέσα.

 

Επίσης έχω βαρεθεί να μου λεν πως πετάω κόσμο έξω από το θέμα. Δεν μπορώ να μιλάω σαν ρομπότ, οι συζητήσεις είναι ζωντανές και κυλάνε. Τι να κάνω δηλαδή να μην λέω αυτό που θέλω να πω, αυτό που νιώθω ως λογική συνέχεια; Πρέπει να μιλήσω με τους διαχειριστές για να καταλάβω τι είναι πια αυτό το off topic.

Edited May 12, 2005 by Nienna

[Βάρδος]

Θα γίνω κακός, και ταλιμπάν και ταλιμπάν. Αλλά, παρακαλώ, όχι αλληλοπροσβολές και υπονοούμε ότι κάποιος είναι κάπως.

 

Pleaze?...

 

 

 

 

 

 

Σαυράκι κάτω από τα χόρτα τρέχει να κρυφτεί.

[Vikar]

Θα γίνω κακός, και ταλιμπάν και ταλιμπάν. Αλλά, παρακαλώ, όχι αλληλοπροσβολές και υπονοούμε ότι κάποιος είναι κάπως. Pleaze?...

 

Eidec twra Nienna poso eukola mporei kapoioc va se pare3ngnsei, ekei pou vomizec oti upnr3ec malista safestatoc;

 

Mnv masac, Bardos, dev uparxei tipote upovooumevo sta parapavw duo-tria posts (ektoc kiav pare3ngnsa kati sta tnc Nienna...). Sto katw-katw, mporouv va leitourgnsouv wc eustoxo paradeigma pavw stnv "apokwdikopoinsn" pou legame. Leei n Nienna

 

[...] αυτή είναι η μαγεία της επικοινωνίας, πως ο καθένας φιλτράρει αυτό που λέει ο άλλος μέσα από τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο ο ίδιος.

 

h, opwc lew kiegw me perissotera (pavta perissotera!) logia, sto 8ema Η χαρά του να διαβάζεις στη γλώσσα σου,

 

[...] blepw tov av8rwpivo logo wc mia diadikasia ermnveiac tou kosmou. H avaptu3n diaforetikwv glwsswv snmaivei poikilia ermnveiwv tou kosmou, oi opoiec suxva, kai toulaxistov kata mern, diaferouv rizika. Poso mallov av skefteic oxi se e8viko alla se atomiko epipedo. Duo av8rwpoi pou milouv tnv ellnvikn, parolauta dev milouv tnv idia glwssa: oi epilogec stn suvta3n, tn grammatikn, to le3ilogio eivai ev gevei arketa diaforetikec, wste va epitrepouv va 8ewrei kaveic pwc ka8e av8rwpoc mila tn dikn tou glwssa. Auto fusika eivai to pio gvwsto pragma stov kosmo. Av oloi milousame tnv idia glwssa, dev 8a upnrxe kaveva problnma epikoivwviac: 8a ermnveuame tov kosmo to idio.

 

Opwc kiav to kavoume, pollec forec n epikoivwvia exei wc ex8ro kai wc kivntro tautoxrova tnv pare3ngnsn. That's life.

Edited May 12, 2005 by Vikar

[heiron]

Vikar, δε γινεται να γραφεις πιο μικρα ποστ?Ειναι και γρικλις, δυσκολο να χωνευτουν με τη μια.Λοιπον,ενα πραγμα που μου εκανε εντυπωση ειναι οι ..σημειωσεις!Εδω δεν κραταω στο πανεπιστημιο καλα καλα θα κραταω απο τα βιβλια?

Βαρδε,αναγνωση μαθαινουμε στο δημοτικο και μαλιστα εχει και μια δοση μαγειας..του+α=τα(οχι τουα οπως θα περιμενε ενα 6χρονο).

Η ταχυτητα αναγνωσης εχει να κανει με τις ωρες που αφιερωνω.Συνηθως ειναι πολλες.Αν διαβαζω ενα βιβλιο ουτε τηλεοραση θα δω ουτε θα πιω καφε...Η στιγμιαια ταχυτητα εξαρταται απο τη δραση.Κυριως εκτινασετε σε μαχες και τα λοιπα που ειναι τα αγαπημενα μου.

Διαβαζω κι εγω οπου και η Νιεννα.Ξαπλα κι αγιος ο θεος-το συνδυαζω και με την ξεκουραση κι εξαλλου μεχρι κι εργασιες για τη σχολη κανω στο κρεβατι.Αν ενα βιβλιο με εντυπωσιασε το ξαναδιαβαζω(Ντιουν,Ελρικ,...).Αν με μπερδεψε δεν ασχολουμαι μαζι του-πιανω βιβλια της σχολης αν ειναι να μπερδευτω!

Ο χρονος που μεσολαβει αναμεσα στα βιβλια που διαβαζω ειναι αντιστροφος αναλογος των χρηματων μου.Φοιτητης πραγμα ποσα να δωσω για βιβλια?

[Eroviana]

Άθλιε Vikar με ανάγκασες να διαβάσω greekglish αν και τα σιχαίνομαι! Δυστυχώς, κατάφερα μόνο το πρώτο και όχι τις υπόλοιπες απαντήσεις σου, οπότε έχω μια συγκεχυμένη αντίληψη της συζήτησης. Αυτό που είδα είναι ότι κολλάς πάρα πολύ στη λέξη κοινωνία και δεν καταλαβαίνω το γιατί. Επίσης δεν κατάλαβα γιατί χρησιμοποιείς το κοινωνώ αντί του κοινοποιώ(κάνω γνωστό δηλαδή. Δεν έχω ξαναδεί τέτοια χρήση της λέξης. Άλλο ένα άσχετο και συνεχίζω στο θέμα: Νιέννα, γιατί ενώ γράφεις τη λέξη "κίνδυνος" σωστά, το "επικίνδυνος" το γράφεις ανάποδα(επικύνδινος δηλαδη); Αν δεν το έγραφες πολλές φορές έτσι δε θα το ανέφερα

 

Λοιπόν, η τέχνη της ανάγνωσης. Μέχρι πρότινος νόμιζα ότι μαθαίνουμε ανάγνωση και αυτό ήταν. Έπειτα, άρχισα να μαθαίνω αυτά που διαβάζω κατονοώντας τα γραφόμενα(αναγκαστικά για να περνάω τα μαθήματα). Από τότε όμως που άρχισα να συζητάω με ανθρώπους που διαβάζουν λογοτεχνία και μπήκα και σ'αυτό το forum κατάλαβα ότι δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Άρχισα να προσέχω περισσότερο, να κάνω κριτική, να διαλέγω και να κρατάω αυτά που μου χρειάζονται, να παιδεύω τη μνήμη μου(που βρίσκεται σε άθλια κατάσταση γενικότερα) για να θυμηθώ ατάκες/αποφθέγματα κλπ. Έμαθα δηλαδή την πραγματική ανάγνωση και ξέφυγα απ'την επιφάνεια. Γι αυτό ευχαριστώ όλους τους βιβλιόφιλους που με βοήθησαν και ιδιαίτερα αυτό εδώ το forum

[Vikar]

Άθλιε Vikar με ανάγκασες να διαβάσω greekglish αν και τα σιχαίνομαι!

Ela re Eroviana, twra pou ebala kai upomvnma;

 

Αυτό που είδα είναι ότι κολλάς πάρα πολύ στη λέξη κοινωνία και δεν καταλαβαίνω το γιατί. Επίσης δεν κατάλαβα γιατί χρησιμοποιείς το κοινωνώ αντί του κοινοποιώ(κάνω γνωστό δηλαδή. Δεν έχω ξαναδεί τέτοια χρήση της λέξης.

 

Autn eivai n pio govimn paratnrnsn pouxw dextei wc twra sto forum.

 

Eivai aln8eia oti exw kollnsei me tnv koivwvia. To "giati" mallov avagetai se metafusikouc logouc. Pavtwc mexei pragmatika mageyei o problnmatismoc gurw apo tn snmasia kai tn sxesn twv le3ewv koivwvia, koivwvoc (dnl. meloc kai metoxoc tnc koivwviac), epikoivwvia, glwssa --- malista eivai kati pou avtilnf8nka oti pragmateuomai taktika kai stic teleutaiec mou istorioulec. Sigoura paizei rolo kai n mikrn alla ousiastikn tribn pou eixa me to filosofiko problnmatismo ta teleutaia xrovia.

 

Dev mporw loipov akribwc va dikaiologn8w gia tnv emmovn mou autn, alla toulaxistov mporw va tnv kavw rntn, se kapoio ba8mo: sauto to forum 8elw va problnmatistw gia tn mu8oplasia favtasiac kuriwc apo tnv koivwvikn tnc apoyn. Auto epeidn blepw tnv texvn tnc mu8oplasiac wc mia koivwvikn pra3n, opwc ndn exw perigrayei sxnmatika sto prwto post:

 

Ka8e kallitexvikn pra3n 3ekiva apo koivwvika ere8ismata, ta opoia lambavei o kallitexvnc, ta filtrarei kai katopiv ta dioxeteuei stouc upoloipouc, dnladn ta koivwvei. Eivai favero oti mia kallitexvikn pra3n dev pragmatwvetai staln8eia, para movo afou koivwvn8ei, malla logia afou ftasei sto koivo.

 

Autn eivai n dikn mou optikn sta pragmata, kai opwc ndn 8a eidec (mia kai o Bardos dev grafei se greeklish), alloi exouv allec optikec.

 

Oso gia tnv epilogn tou "koivwvw" avti tou "koivopoiw": To prwto periexei ndn paradosiaka mia evvoia summetoxnc, n opoia eivai 8emeliakn stnv pra3n tnc texvnc kai eidikotera sto rolo tou koivou apevavti se mia mu8oplasia. Avti8eta, to deutero rnma exei ka8ierw8ei va snmaivei "dnmosieuw/dnmosiopoiw", "avaggellw", "gvwstopoiw" kai 8elw vapofugw tetoiouc suveirmouc (Nienna: "avte pali o mpoumpouvac..."). Eivai aln8eia pavtwc oti xrnsimopoiw to rnma kapwc veologika --- kiav dev mou tolegec dev 8a topairva xampari. Paradosiaka, "koivwvw" snmaivei "metexw", "summetexw", evw egw to xrnsimopoiw kai wc tris8evec metabatiko rnma, me tn snmasia "prosferw kati proc me8e3n se kapoiov", mia rizikn evvoia tou "moirazomai kati me kapoiov".

 

Etsi, av peic "o suggrafeac koivopoinse to mu8istornma tou", kapoioc katalabaivei oti "o suggrafeac dnmosieuse to mu8istorhma tou", evw legovtac "o suggrafeac koivwvnse to mu8istornma tou", 8elw va evvonsw oti "o suggrafeac moirastnke, prosfere gia koivwvia (h, stnv koivwvia, dnl. sto koivo) to mu8istornma tou".

 

Seuxaristw polu pou mavagkasec va to 3eka8arisw auto.

Edited May 17, 2005 by Vikar

[Nienna]

Το γράφω έτσι γιατί το μυαλό μου κολλάει σε ελάχιστες λέξεις παρ'όλο που ξέρω πως γράφονται, δεν νομίζω να υπάρχει λέξη που να μην ξέρω πως γράφεται και γιατί γράφεται έτσι. Είμαι freak ορθογραφίας. Η λέξη κίνδυνος είναι μια από αυτές, άλλη μία είναι η λέξη ησυχία. Την γράφω Υσηχία διαρκώς. Προσπαθώ κι εγώ να εξιχνιάσω το μυστήριο, δεν μπορώ! Το μόνο που μπορώ να κάνω μιας και ξέρω ποιες δυο-τρεις λέξεις είναι, είναι να σκέφτομαι "έγραψα μέσα σε αυτό το κείμενο κίνδυνο ή ησυχία;" και να πηγαίνω να το διορθώνω εκ των υστέρων. Αν έχεις καμία συμβουλή για το πως να το κόψω εντελώς το λάθος - ξέρω την ετυμολογία των λέξεων όπως σου είπα αλλά δεν βοηθά, είναι μηχανικό, οπτικό λάθος, κάτι ηλίθιο μέσα στο μυαλό μου επιμένει να νομίζει πως οι δύο αυτές λέξεις και οι λέξεις "κλασικός" και "τρελός" γράφονται διαφορετικά και είναι όμορφες διαφορετικά! (Γράφω "κλασσικός" και "τρελλός" αν δεν το έχεις προσέξει). Φυσικά αν με ρωτήσει κανείς πως γράφονται του λέω το σωστό. Μυστήρια κατάσταση. Α! Βρήκα και την τελευταία λέξη του καταλόγου, τη λέξη μήνυμα. Επιμένω να τη γράφω "μύνημα" σε σημείο που όταν λαμβάνο στο κινητό sms του τύπου "αν είσαι ξύπνια στείλε μην" και να το θεωρώ ορθογραφικό λάθος το "μην"... Weird huh? Πάντως είσαι παρατηρητικότατη! Αν έχεις λύση PM me.

Edited May 13, 2005 by Nienna

[Vikar]

Kati allo: Katafervete va diabazete parallnla pavw apo eva biblia; To apofeugete;

 

Proswpika dev to exw poluskeftei. Pavtwc toxw kavei arketec forec, allote me epituxia (dnladn sugkratwvtac arketa stoixeia apola ta avagvwsmata) kai allote oxi. To kavw pavtwc suvn8wc gia duo logouc: eite bariemai auto pou diabazw kai arxizw kati allo, xwric omwc va mou kavei kardia va paratnsw evtelwc to prwto, eite pali epeidn avupomovw va 3ekivnsw eva kaivourgio biblio evw ndn diabazw kati.

 

EDIT (gia tnv or8ografia): Mia kai n or8ografia tnc ellnviknc eivai istorikn, ta kalutera kritnria or8ografnsnc prokuptouv apo tnv etumolognsn --- kai pali dev eivai pavta arketa. Pavtwc, to "mnvuma" px, katafervw va to 8umamai miac kai proerxetai apo to rnma "mnvuw" (klasikn rnmatikn kataln3n se "-uw" kai oxi se "-nw"). Xreiazetai dnladn kaveic eva kalo etumologiko le3iko.

 

Megalo palouki n or8ografia pavtwc...

Edited May 15, 2005 by Vikar

[Eroviana]

Seuxaristw polu pou mavagkasec va to 3eka8arisw auto. 

 

Στη διάθεσή σου

 

Η Νιέννα είπε ότι γνωρίζει την ετυμολογία της λέξης, απλά ο εγκέφαλός της "επιμένει" ότι είναι πιο όμορφη ανορθόγραφα . Δεν έχω λύση για το "πρόβλημά" σου. Μόνο ένα καλό editing θα σε σώσει ;)

 

Για το άλλο θέμα που αναφέρεις Vikar(αν και είναι off topic), το κάνω πολύ συχνά κι αυτό γίνεται γιατί θέλω απεριόριστη γνώση άμεσα!(οποιαδηποτε είδους γνώση).

[Nienna]

Δεν με κατάλαβες Vikar, είμαι τέρας ορθογραφίας και ετυμολογίας, όπως ανέφερα και πιο πάνω. Κάτι άλλο φταίει γι αυτές τις έξι λέξεις. Που θα μου πάει, θα το βρω.

[Βάρδος]

Kati allo: Katafervete va diabazete parallnla pavw apo eva biblia; To apofeugete;

 

Γενικώς, το αποφεύγω. Αλλά μου έχει συμβεί πολλές φορές.

 

Proswpika dev to exw poluskeftei. Pavtwc toxw kavei arketec forec, allote me epituxia (dnladn sugkratwvtac arketa stoixeia apola ta avagvwsmata) kai allote oxi. To kavw pavtwc suvn8wc gia duo logouc: eite bariemai auto pou diabazw kai arxizw kati allo, xwric omwc va mou kavei kardia va paratnsw evtelwc to prwto, eite pali epeidn avupomovw va 3ekivnsw eva kaivourgio biblio evw ndn diabazw kati.

 

Κι εγώ για τους ίδιους λόγους μπορεί να διαβάζω δύο βιβλία ταυτάχρονα: ή βαριέμαι αυτό που διαβάζω τώρα, ή ανυπομονώ να αρχίσω το επόμενο (ή τα επόμενα).

 

Megalo palouki n or8ografia pavtwc...

 

Σώπα, ρε. Απλά μαθηματικά είναι. Τώρα, αν ξεφύγει και κανένα τυπογραφικό λάθος, δε χάλασε κι ο κόσμος. (Τυπογραφικό, με την έννοια ότι το ξέρεις, αλλά πάνω στην πληκτρολόγηση έτυχε να πατήσεις λάθος πλήκτρο.)

[Vikar]

Av breite dia8esn, koita3te ligo to parakatw keimevo tou Nasou Bageva:

 

Τα δικαιώματα του αναγνώστη

* Με τη δημοσίευση του Πώς και γιατί διαβάζουμε η «ελληνική» εικόνα του Μπλουμ αποκαθίσταται σημαντικά

 

 

N. ΒΑΓΕΝΑΣ

 

Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της θεωρίας και της κριτικής της λογοτεχνίας ο αναγνώστης δεν απέκτησε τόσο πολλά δικαιώματα επί του λογοτεχνικού έργου όσο τις τελευταίες δεκαετίες του αιώνα που μας πέρασε, εποχή κατά την οποία το πεδίο των λογοτεχνικών σπουδών κυριαρχήθηκε από θεωρίες που υπερτόνισαν τον ρόλο του. Από τον «επαρκή αναγνώστη» (του Montaigne) φτάσαμε, με ένα άλμα αιώνων (και δικαιοδοσιών), στον «ενεργό αναγνώστη» (του J.J. McCann), στον «δημιουργικό αναγνώστη» (του R. Rorty), στον «πληθωρικό αναγνώστη» (του St. Fish), στον «αποδομικό αναγνώστη» (του J. Derrida) - για να αναφέρω μερικούς μόνο από τους χαρακτηρισμούς που σηματοδότησαν την ηγεμονία του λογοτεχνικού δέκτη. Ο ασκός του αναγνωστικού Αιόλου ανοίχτηκε διάπλατος από τη στιγμή που άρχισε να υποχωρεί (στα μέσα της δεκαετίας του 1960) η γοητεία της επίκρισης της «συγκινησιακής πλάνης» (1946). Λέω διάπλατος, γιατί ο ασκός αυτός είχε ανοιχτεί αρκετά ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 (Ι.Α. Richards) - άνοιγμα που προκάλεσε την αντίδραση πολλών (W.Κ. Wimsatt, Μ.C. Bearsdley κ.ά.), που του έδωσαν το όνομα της πλάνης που ανέφερα - και τόσο όσο έπρεπε το 1962 (U. Eco). Ομως ήταν κυρίως μετά τη δημοσίευση του περιβόητου δοκιμίου «Ο θάνατος του Συγγραφέα» (1968) του R. Barthes, που ο αναγνώστης αναδύθηκε στο θεωρητικό/κριτικό προσκήνιο ως ο αποφασιστικότερος παράγοντας νοήματος στο λογοτεχνικό έργο.

 

Οι πλέον ακραίες από τις αναγνωστικές θεωρίες - οι νεοπραγματιστικές (Φις, Ρόρτυ κ.ά.) - παρότι, εξαλείφοντας τη νοηματική δυναμική του κειμένου, διακήρυτταν τα απεριόριστα δικαιώματα του αναγνώστη αναδεικνύοντάς τον ως μοναδικό παραγωγό του λογοτεχνικού νοήματος, στην πραγματικότητα, με τον απόλυτο ερμηνευτικό σχετικισμό τους, απεμπόλησαν τα δικαιώματά του. Στον ίδιο σχετικισμό και στην ίδια απεμπόληση οδήγησαν και οι - κατ' επίφασιν μόνο αντίθετες με αυτές - θεωρίες του "παιχνιδιού του σημαίνοντος" του Μπαρτ και της Αποδόμησης του Ντερριντά με τις ιδέες τους για το απεριόριστο ερμηνευτικό άνοιγμα που επιβάλλει η κατ' αυτούς παντοδυναμία της γλώσσας. Διότι και με αυτές ο αναγνώστης εμποδίζεται να αναπτύξει εκείνη τη διαλεκτική συνομιλία με το λογοτεχνικό κείμενο, στην οποία εκτείνονται τα πραγματικά του δικαιώματα.

 

Τα όσα είπαμε παραπάνω ήταν απαραίτητα για να κατανοήσει κανείς τη σπουδαιότητα ενός βιβλίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στα ελληνικά. Πρόκειται για το Πώς και γιατί διαβάζουμε του Harold Bloom (εκδόσεις Τυπωθήτω). Ο Μπλουμ είναι γνωστός στην Ελλάδα και από άλλα δύο βιβλία του, όμως γνωστός ατυχώς, αφού η μετάφραση (1989) του πρώτου από αυτά, και σημαντικότερου, του Αγχους της επίδρασης (The Anxiety of Influence, 1973), που φέρει στα ελληνικά τον λανθασμένο τίτλο H αγωνία της επίδρασης, έγινε από άνθρωπο ανεπαρκή για το εγχείρημα, ενώ η ικανοποιητική μετάφραση (1998) του δεύτερου (H θραύση των δοχείων) δεν αρκούσε για να διορθωθεί η παραμόρφωση του Μπλουμ από τη μετάφραση του πρώτου. Με τη δημοσίευση στη γλώσσα μας του Πώς και γιατί διαβάζουμε η «ελληνική» εικόνα του Μπλουμ αποκαθίσταται σημαντικά.

 

Δημοσιευμένο ακριβώς στην αρχή του νέου αιώνα (το 2001) το βιβλίο αυτό, με τις απόψεις του για την ανάγνωση της λογοτεχνίας, με τον τρόπο του της προσέγγισης πολλών μεγάλων έργων και με τον επιγραμματικό του σχολιασμό των θεωριών που αναφέραμε, υπογραμμίζει το τέλος της εποχής για την οποία μιλήσαμε. Ωστόσο ο Μπλουμ δεν ξεχνά κι εδώ τη μαχητική του διάθεση. Παρότι σημειώνει ότι στόχος του βιβλίου του «δεν είναι η πολεμική αλλά η διδασκαλία της ανάγνωσης», ο τόνος του σε ορισμένες σελίδες του δεν φαίνεται ειρηνικός. Απαριθμώντας τα θεωρητικά φαντάσματα «που θα εκδίωκε μια σε βάθος ανάγνωση του Σαίξπηρ» γράφει: «Ενα τέτοιο φάντασμα είναι ο Θάνατος του Συγγραφέα· ένα άλλο είναι ο ισχυρισμός πως ο εαυτός είναι μια μυθοπλασία· ένα τρίτο είναι η άποψη πως οι λογοτεχνικοί χαρακτήρες είναι στίγματα πάνω στη σελίδα. Ενα τέταρτο φάντασμα, και το πιο ολέθριο όλων, είναι ότι η γλώσσα σκέφτεται για λογαριασμό μας». Μπαρτ, Ντερριντά και λοιποί εκπρόσωποι των μεταμοντέρνων περί λογοτεχνίας αντιλήψεων ξορκίζονται στο χωρίο αυτό με συνοπτική διαδικασία, και το ίδιο συνοπτική είναι η καταδίκη «των παραλογισμών» της πάσης φύσεως πολιτικής ορθότητας.

 

«Για να διαβάσεις ανθρώπινα αισθήματα σε ανθρώπινη γλώσσα», γράφει ο Μπλουμ, «θα πρέπει να διαβάσεις ανθρώπινα, με όλο σου το είναι. Είναι κάτι παραπάνω από μια ιδεολογία, όποιες κι αν είναι οι πεποιθήσεις σου». Σε αυτή την εξοστρακισμένη, τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα, «από τις μόδες» αντίληψη συνοψίζεται η άποψη του Μπλουμ για τον ρόλο του αναγνώστη, η οποία βλέπει την ανάγνωση και την κριτική της λογοτεχνίας όχι ως μια προσπάθεια εφαρμογής κάποιας θεωρίας αλλά ως μια βαθιά ατομική, ως «μια μοναχική πράξη», που έχει ως κύριο σκοπό της την - διά της επικοινωνίας με τη λογοτεχνική απεικόνιση των άλλων - διεύρυνση και εμβάθυνση του εαυτού μας, την ανάπτυξη της προσωπικής μας συνείδησης. H σωστή και απροκάλυπτη ανάγνωση της λογοτεχνίας, καταλήγει ο Μπλουμ, μπορεί να μας δώσει «τη μόνη εγκόσμια υπέρβαση που μπορούμε να κερδίσουμε, εξαιρουμένης της ακόμη πιο επικίνδυνης υπέρβασης που αποκαλούμε έρωτα».

 

Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

 

 

Το ΒΗΜΑ, 15/05/2005 , Σελ.: B51

Κωδικός άρθρου: B14462B511

ID: 270026

Edited May 17, 2005 by Vikar

[Βάρδος]

Η ανάγνωση ενός κειμένου πάντα δεν αποτελεί μία πράξη επικοινωνίας; Θέλοντας και μη;

 

Δεύτερον, λέει ότι ο 20ος αιώνας χαρακτηρίζεται "από τις μόδες". Μα, ο κάθε αιώνες είχε "τις μόδες του". Τέλος πάντων, δευτερεύον θέμα αυτό.

 

Για μένα, κατά κάποιο τρόπο λέει τα αυτονόητα. Πέραν τούτου, τα λόγια του μου φαίνονται σαν τα λόγια κάποιου ο οποίος φοβάται να αντιμετωπίσει τον κόσμο, επομένως "ό,τι κι αν γράψω είναι καλό, οι άλλοι πρέπει να προσπαθήσουν". (Κι αφού βλέπω ότι είναι καθηγήτης, τούτο δε με εκπλήσσει.) Αυτή μού φαίνεται λάθος λογική. Ο συγγραφέας πρέπει να προσπαθεί όσο το δυνατόν περισσότερο να γράψει κάτι που βγάζει νόημα, και να το γραψεί καλά. Η επικοινωνία τελειοποιείται όταν υπάρχει προσπάθεια κι από τα δύο μέρη.

[northerain]

Σωστά. Τι γίνετε όμως οταν ο αναγνώστης είναι ανίδεος/ηλίθιος?

Και εξηγούμαι.

Αν ο αναγνώστης ενός χ, ψ διηγήματός μου/σου διαβάζει μόνο νουβέλες Forgotten Realms και σύ του γράφεις ενα κείμενο σε φλάς-μπακ με ανάποδη ροή και περιορισμένη προοπτική και αυτός σου λέει, ''τι μαλακίες γράφεις ρε, δεν βγάζουν νόημα αυταααααααααααααααααα.''

Ουσιαστικά δηλαδή, ποιος κρίνει ΤΙ είναι κατανοητό και τι οχι?

[Vikar]

Η ανάγνωση ενός κειμένου πάντα δεν αποτελεί μία πράξη επικοινωνίας; Θέλοντας και μη;

 

Δεύτερον, λέει ότι ο 20ος αιώνας χαρακτηρίζεται "από τις μόδες". Μα, ο κάθε αιώνες είχε "τις μόδες του". Τέλος πάντων, δευτερεύον θέμα αυτό.

 

Για μένα, κατά κάποιο τρόπο λέει τα αυτονόητα. Πέραν τούτου, τα λόγια του μου φαίνονται σαν τα λόγια κάποιου ο οποίος φοβάται να αντιμετωπίσει τον κόσμο, επομένως "ό,τι κι αν γράψω είναι καλό, οι άλλοι πρέπει να προσπαθήσουν". (Κι αφού βλέπω ότι είναι καθηγήτης, τούτο δε με εκπλήσσει.) Αυτή μού φαίνεται λάθος λογική. Ο συγγραφέας πρέπει να προσπαθεί όσο το δυνατόν περισσότερο να γράψει κάτι που βγάζει νόημα, και να το γραψεί καλά. Η επικοινωνία τελειοποιείται όταν υπάρχει προσπάθεια κι από τα δύο μέρη.

 

Dev katalabaivw to ufoc sou sauto to post Bardos!... O Bagevac vai, eivai sumfwva me to Bnma pavepistnmiakoc, kai sigoura dev eivai oti dev pairvei 8esn akribwc, pavtwc to olo apospasma eivai mia apln parousiasn tnc metafrasnc evoc bibliou tou Harold Bloom, pavw stnv avagvwsn.

 

To pare8esa edw, giati to brnka e3airetika sxetiko mauta pou suzntousame kai av mn ti allo gia va exoume mia epipleov evdei3n oti n avagvwsn dev eivai toso rnxo pragma telika. Sugkekrimeva prose3te tnv poreia tnc problnmatiknc gurw apo to zntnma, opwc wraia kai epigrammatika tnv perigrafei o ar8rografoc stnv prwtn tou paragrafo.

 

Oso gia tnv kairia erwtnsn tou Northerain:

Ουσιαστικά δηλαδή, ποιος κρίνει ΤΙ είναι κατανοητό και τι οχι?

vomizw oti n apavtnsn eivai geloia apln, alla kai evdeiktikn kiautn gia to rolo tou avagvwstn: ma to koivo fusika, poioc alloc;...

Edited May 18, 2005 by Vikar

[Βάρδος]

Σωστά. Τι γίνετε όμως οταν ο αναγνώστης είναι ανίδεος/ηλίθιος?

Και εξηγούμαι.

Αν ο αναγνώστης ενός χ, ψ διηγήματός μου/σου διαβάζει μόνο νουβέλες Forgotten Realms και σύ του γράφεις ενα κείμενο σε φλάς-μπακ με ανάποδη ροή και περιορισμένη προοπτική και αυτός σου λέει, ''τι μαλακίες γράφεις ρε, δεν βγάζουν νόημα αυταααααααααααααααααα.''

 

Για αυτόν δεν βγάζουν νόημα. Είναι δική του άποψη. Αλλά δε θα ήταν για αυτόν γραμμένο το συγκεκριμένο κείμενο.

 

Τι εννοώ.

 

Πρέπει να ξέρεις για ποιον γράφεις, ή, τουλάχιστον, τι είδος γράφεις. Αν ποντάρεις σε κάτι ελαφρύ και εύπεπτο, και αυτό ΔΕΝ αρέσει στο ανάλογο κοινό, τότε ίσως κάτι να μην πηγαίνει καλά.

 

Αν ποντάρεις σε κάτι βαρύ και περίπλοκο, τότε πάλι θα πρέπει να το κρίνει το ανάλογο κοινό.

 

Κάποιες φορές, μάλιστα, το κοινό μπορεί να μη διαχωρίζεται τόσο πολύ. Υπάρχουν άνθρωποι που διαβάζουν και κάτι ελαφρύ, όταν θέλουν να χαλαρώσουν, και κάτι πιο βαρύ, όταν θέλουν να προβληματιστούν λίγο περισσότερο.

 

Ουσιαστικά δηλαδή, ποιος κρίνει ΤΙ είναι κατανοητό και τι οχι?

 

Τι είναι κατανοητό, ή τι είναι καλό γι'αυτό που είναι;

 

Αν μιλάμε για κατανοητό, τότε ο καθένας εγγράμματος άνθρωπος πρέπει να το βρίσκει κατανοητό. Όταν διαβάζει μια παράγραφο, πρέπει να καταλάβαινε τι λέει.

 

Τώρα, αν κάποιος αποτυγχάνει να κατανοήσει κάποια νοήματα που ίσως βγαίνουν από το βιβλίο, τότε βλ. παραπάνω. Το κάθε αφήγημα απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο κοινό.

 

Το αν είναι καλό ένα αφήγημα αυτό ίσως να μην εξαρτάται πάντα από το αν αρέσει στο ευρύ κοινό. Υπάρχουν και αριστουργήματα που δεν είναι δημοφιλή, για διάφορους λόγους --πχ, εκκεντρικές ιδέες του συγγραφέα, ή ακρέες ιδέες.