Ο Ιός της Βαβέλ - Δημήτρης Δελαρούδης

[AlienBill]

Τοποθετώ το παρόν ρίβιου εδώ, παρά το γεγονός ότι ο συγγραφέας δεν γράφει fantasy με την παραδοσιακή έννοια του όρου, αλλά κατατάσσεται (όπως θα αναφέρω παρακάτω περισσότερο) στο New Weird και στο Speculative fiction γενικότερα

 

 

Συγγραφέας : Δημήτρης Δελαρούδης
Εκδόσεις: Λυκόφως,

Έτος: 2017
Σελίδες: 236
ISBN 978-618-5095-61-1
Τιμή : € 12,00

Περιγραφή: Ένα υφαντό δέκα διηγημάτων όπου το μυστήριο πλέκεται με το φανταστικό, το παράδοξο, το μεταφυσικό και την επιστημονική φαντασία και χάνεται μέσα στους λαβυρίνθους των βιβλίων και των πόλεων. Μια συλλογή από χρονοπύλες και χωροπύλες. Στοιχειωμένα βιβλία, στοιχειωμένοι ήρωες, στοιχειωμένος χρόνος. Όνειρα μέσα σε όνειρα και διηγήσεις μέσα από διηγήσεις


Ένας αρχέγονος ιός που ξαναπλάθει τη λογοτεχνία τρώγοντας βιβλία.

Ένα αόρατο τάγμα και ένα αποκαλυπτικό κρυπτογράφημα χαμένο στις βιβλιοθήκες του κόσμου.

Ένας πύργος της κόλασης που εμφανίστηκε αναπάντεχα στη μέση ενός δάσους.

Ένα τυχαίο εύρημα σε εγκαταλελειμμένο σπίτι που μπορεί να σε κάνει Άρχοντα του κόσμου
Ρεβεγιόν με τον Βερν, τον Πόε, τον Λάβκραφτ και άλλους συγγραφείς στον παράδεισο των κβάντα.

Κάποιοι άνθρωποι γύρω μας δεν έχουν ούτε σάρκα ούτε οστά.

Τολμάς να περάσεις μέσα από την Πύλη της Αυγής;

Ο Δαίδαλος χαμένος στο ίδιο του το σπίτι.

Δύο μαύρες φτερούγες. Το δώρο της Νύχτας.

Κατάδυση στην Χώρα της Νοσταλγίας με συντροφιά έναν μάγο του Μεσαίωνα.

 

Σχολιασμός:

Ο Ιός της Βαβέλ, είναι μια αναγνωστική έκπληξη. Γνώρισα τον συγγραφέα από το διήγημα που απέσπασε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό του Fantasmagoria 2018. Λέγεται «ούτε μια λέξη». Ήδη από την ανάγνωσή του, είχα διαπιστώσει ότι ο Δελαρούδης είναι ένας χαρισματικός συγγραφέας που κατέχει άψογα την τέχνη του λόγου.

Αυτό που δεν γνώριζα και που το έμαθα διαβάζοντας τον «Ιό της Βαβέλ», είναι ότι η ατμόσφαιρα που διέπει τις ιστορίες του, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο διαπραγματεύεται τις πρωτότυπες ιδέες του, είναι στοιχεία ενιαία και ομοιόμορφα.

Αυτό που οφείλει να γνωρίζει ο αναγνώστης προκειμένου να προτιμήσει το βιβλίο, είναι ότι δεν πρόκειται για μια συλλογή διηγημάτων που το καθένα από αυτά αντιστοιχεί σε μια διαφορετική πτυχή του speculative fiction («φανταστικού», όπως μεταφράζεται στην χώρα μας). Δεν πρόκειται δηλαδή να διαβάσει ιστορίες που είναι ΜΟΝΟ επιστημονική φαντασία, ΜΟΝΟ fantasy και ΜΟΝΟ τρόμος. Είναι όλα αυτά μαζί! Είναι η πεμπτουσία του speculative fiction. Κάποιοι μάλιστα το αποκαλούν "New weird" προς τιμή του περιοδικού Weird Tales που ανέδειξε το φανταστικό. Ο Δελαρούδης κατέχει τόσο καλά τη λογοτεχνία του φανταστικού, που δεν τον ενδιαφέρει πώς θα ταξινομηθεί η κάθε ιστορία του. Απευθύνεται σε ολόκληρο το κοινό του φανταστικού.

Όπως προείπα, όλες οι ιστορίες του βιβλίου συνδέονται με κοινή ατμόσφαιρα, κοινή οπτική γωνία και κοινή διαπραγμάτευση, έτσι ώστε να αποτελούν ένα διακριτό είδος από μόνες τους. Η αλήθεια είναι ότι είχα υποψιαστεί από κάποιες ενδείξεις, όπως π.χ. ο σχολιασμός του μεγάλου συγγραφέα Θανάση Βέμπου στο οπισθόφυλλο και η ευχαριστία του συγγραφέα προς τον Παντελή Γιαννουλάκη. Ο τελευταίος, στα βιβλιαράκια της Terranova, έχει περιλάβει και ένα δικό του («ιστορίες που δεν διηγήθηκε ποτέ κανείς»), το οποίο εντάσσεται σε παρόμοιο πλαίσιο με τις ιστορίες του Δελαρούδη: Speculative fiction, χωρίς σαφή διαχωρισμό των επί μέρους εκφάνσεών του.

Μιλάμε για μία σχολή του ελληνικού φανταστικού που υπάρχει από τις δεκαετίες του 80 και του 90 ακόμα, η οποία έχει ωριμάσει, έχει βρει την ταυτότητά της και φτάνει μέχρι το εξαιρετικό βιβλίο του Δελαρούδη έχοντας τη πιο εξελιγμένη της μορφή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας από τους λόγους που η ποσοτική αύξηση της παραγωγής του φανταστικού όπως εκδηλώθηκε μετά το 2010 δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη άνθηση της ποιότητας των ιστοριών, είναι ότι πολλοί από τους συγγραφείς που το εκπροσωπούσαν, αγνοούσαν το γεγονός ότι υπήρχε ήδη μια τέτοια παράδοση στην χώρα μας. Το αποτέλεσμα είναι ότι το ελληνικό φανταστικό έδωσε την εσφαλμένη εικόνα ότι «πειραματίζεται» προκειμένου να «βρει την ταυτότητά του». Όλα αυτά, τη στιγμή που υπήρχαν ήδη αξιόλογα δείγματα στον χώρο του speculative fiction, μια γνώση που ο Δελαρούδης αξιοποίησε, προκειμένου να αποδώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις μοναδικές του ιδέες.

Ο Ιός της Βαβέλ, αποτελεί την πεμπτουσία του ελληνικού speculative fiction / new weird, που ο κάθε αναγνώστης του ελληνικού φανταστικού, αλλά και ο κάθε επίδοξος συγγραφέας του οφείλει να έχει διαβάσει προκειμένου να γνωρίζει σε ποιο επίπεδο έχει φτάσει αυτή η μορφή τέχνης και σε ποιο σημείο έχει ανέβει ο πήχης της. Ο Δελαρούδης τον έχει ανεβάσει στα ουράνια.

Ακολουθεί σχολιασμός για το κάθε ένα από τα διηγήματα.

Ο ιός της Βαβέλ
Ξεκινάμε με την ομώνυμη ιστορία που απαρτίζει τη συλλογή. Σε αυτή, ένας βιβλιοθηκάριος και ένας μανιώδης συλλέκτης σπάνιων βιβλίων έρχονται αντιμέτωποι με έναν ιό που συγχωνεύει τα βιβλία, ξαναγράφοντάς τα και δημιουργώντας συγγράμματα που δεν υπήρξαν ποτέ. Η σχολαστική βιβλιογραφική έρευνα που έχει κάνει ο συγγραφέας για την αφήγηση αυτής της ιστορίας είναι εμφανής. Η συγχώνευση λογοτεχνικών υφών, δομών και φράσεων όπως παρουσιάζονται με διάφορα αποσπάσματα από τα ανύπαρκτα βιβλία, δείχνουν ότι ο Δελαρούδης εμφανίζει την ιδιότητα της μετα-συγγραφής. Μιας πιο εξελιγμένης μορφής συγγραφής.

Η μεγαλύτερη όμως αρετή της ιστορίας, είναι ότι με έναν μαγικό τρόπο αφυπνίζει την αγάπη για την ανάγνωση και το βιβλίο γενικότερα. Έχοντας περάσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα όπου είχα απορροφηθεί στη συγγραφή και σε επαγγελματικές υποχρεώσεις, είχα ξεχάσει πώς είναι να απολαμβάνει κανείς ένα βιβλίο ως αναγνώστης, για καθαρά ψυχαγωγικούς λόγους. Η ιστορία του Δελαρούδη κατάφερε να με μπάσει στο κλίμα της ανάγνωσης και στις αναρίθμητες προοπτικές που ενέχει.

Το τάγμα του λευκού ρόμβου
Βιβλίων συνέχεια σε αυτή τη δεύτερη ιστορία, όπου ένας μεταφραστής ανακαλύπτει παράξενα ρομβικά σχήματα ανάμεσα στις σελίδες συγγραμμάτων. Τα ρομβικά σχήματα περιέχουν φράσεις. Οι φράσεις συνθέτουν ένα παράξενο αίνιγμα. Το αίνιγμα σχετίζεται με την ύπαρξη κάποιων ατόμων που ανήκουν στο πεδίο των ονείρων και που επιδιώκουν μέσω των μηνυμάτων να αποκαλύψουν τα μυστικά τους.

Η ιστορία λειτουργεί συμπληρωματικά με την προηγούμενη. Στην προηγούμενη γνωρίσαμε τι συμβαίνει όταν επέρχεται συγχώνευση στη λογοτεχνία. Στη συγκεκριμένη, το κύριο συστατικό είναι ο κατακερματισμός ενός κρυπτικού κειμένου. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συγγράμματα που επικαλείται ο συγγραφέας είναι υπαρκτά. Περιλαμβάνονται στο παράρτημα του βιβλίου μαζί με αυτά του προηγούμενου διηγήματος.

Το τάγμα του λευκού ρόμβου, είναι μια γοητευτική σπαζοκεφαλιά που μοιάζει να αποκαλύπτει μυστικά μεγίστης σημασίας και μας καλεί να την εξερευνήσουμε από τα μάτια του αφηγητή της.

Υλικά της αβύσσου
Εδώ έχουμε μια ιστορία που μπορείς να τη πεις και τρόμου. Σε ένα απόμερο ξέφωτο ενός δάσους, εμφανίζεται ένας κύλινδρος που μοιάζει με πύργος και που κατά κάποιο αδιανόητο τρόπο κατασκευάζει και διακινεί αντικείμενα και (τι άλλο;) βιβλία. Όλη η αφήγηση διέπεται από μια ευρηματικότητα αντίστοιχη του Κάφκα και του Λιγκόττι. Δεν υπάρχει τίποτα ξεκάθαρο για τη λειτουργία του πύργου. Όλα είναι υπαινιγμοί. Εφιαλτικοί υπαινιγμοί. Αναμφίβολα, το πιο δυνατό διήγημα ως τώρα. Ένα λογοτεχνικό διαμάντι.

O fortuna!
Πρόκειται για μια νουβέλα που μας πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα, καθώς η μυστική αδελφότητα που πρωταγωνιστεί δεν μένει κρυμμένη στις σκιές, αλλά κάνει την εμφάνισή της. Προσπαθεί να κυριαρχήσει στον κόσμο με τη βοήθεια ενός παράξενου ευρήματος που ανακάλυψε ο κεντρικός ήρωας σε ένα ερειπωμένο σπίτι, μαζί με έναν φίλο του που είναι φωτογράφος.
Οι γραμμές της παλάμης των χεριών μας, οι οποίες λέγεται ότι ορίζουν τη μοίρα, αποτελούν τον κεντρικό μοχλοβραχίονα της πλοκής. Για να είμαι ειλικρινής, αυτό που με κέρδισε, είναι η αίσθηση του μυστηρίου και η έρευνα που έκαναν οι δύο φίλοι. Στο σημείο αυτό του βιβλίου, καθίσταται βέβαιο ότι υπάρχει μια κοινή speculative fiction ατμόσφαιρα που συνδέει τα δομικά μέρη της συλλογής. Το O fortuna, με έχει βάλει για τα καλά στο κλίμα.

Anasta[sys]
Ο παράδεισος των κβάντα. Ένα υπερ-μηχάνημα εικονικής πραγματικότητας που κατάφερε να ενώσει τον χρήστη του, Ιωσήφ Ζένο, με τους αγαπημένους του συγγραφείς για ένα χριστουγεννιάτικο ρεβεγιόν. Η Μαίρη Σέλλευ, ο Ρέυ Μπράντμπερι, ο Εντγκαρ Άλλαν Πόε, Ο Λάβκραφτ, ο Ασίμοφ και πολλοί άλλοι κλασικοί, είναι καλεσμένοι του οικοδεσπότη Ιούλιου Βερν και όλοι μαζί βιώνουν μια καταπληκτική περιπέτεια. Έχουμε ένα διήγημα επιστημονικής φαντασίας, που ωστόσο καταφέρνει και ξεφεύγει από τα πλαίσια του είδους και δημιουργεί μια αίσθηση νοσταλγίας για τους κλασικούς και το έργο τους.

Το στοιχειό του πλήθους
Με μια πρώτη ανάγνωση, πρόκειται για ένα διήγημα μυστηρίου που βασίζεται στη μυθολογία των ανθρώπων που αλλάζουν τη μορφή τους κατά βούληση. Επί της ουσίας όμως, αποτελεί μια πολύ αισιόδοξη αφήγηση που τιμά όσους διαφοροποιούνται από το απρόσωπο πλήθος.

Η πύλη της Αυγής
Ο πρωταγωνιστής επιδίδεται από μικρός σε κάποιες μικρές δοκιμασίες, με βάση οδηγίες που του αφήνει ένας μυστηριώδης αποστολέας σε διάφορα σημεία. Καταφέρνει να ανέβει επίπεδα και να κατακτήσει το τελικό, που είναι η μετάβαση μέσα από την «πύλη της αυγής». Το πιο παράξενο κι αινιγματικό από τα διηγήματα του παρόντος τόμου. Είναι ιστορία τρόμου; Επιστημονικής φαντασίας; Fantasy; Όχι. Είναι όλα αυτά μαζί και τίποτα από αυτά. Είναι καθαρόαιμο speculative fiction.

Μήπως πέρασε από δω ο Μαρτιάτικος λαγός;
Στο διήγημα αυτό, ο πρωταγωνιστής χάνεται μέσα στο σπίτι που ο ίδιος σχεδίασε με τη βοήθεια ενός μαγικού μέσου. Το σπίτι αποτελείται από καμπύλες και καθόλου ευθείες γραμμές. Αισθάνθηκα κατά την ανάγνωση ότι εδώ υπάρχει μια επιτυχής συγχώνευση δυο συγγραφικών στυλ. Από τη μια η πολυχρωμία του Λιούις Κάρολ όπως αποδίδεται στο μαγικό σπίτι και από την άλλη, μια προσέγγιση τύπου Κάφκα/Μπόρχες, αλλά σε ένα πιο «πολύχρωμο» πλαίσιο. Πολύ δυνατή κι αυτή η ιστορία.

Nigra sum, sed Formosa
Εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν συγγραφέα που εμφανίζει μια μαγική αλλά και τρομακτική ιδιότητα. Δεν θα αποκαλύψω πολλά από την κεντρική ιδέα, θα πω μονάχα ότι είναι το πιο αινιγματικό και πολυεπίπεδο διήγημα της συλλογής.

Βόρτεξ
Ένα νοσταλγικό ταξίδι στη μαγική χώρα των κόμιξ της δεκαετίας του 80, που σημάδεψαν την παιδική ηλικία πολλών από εμάς. Αυτή η ιστορία αποτελεί το κερασάκι στη τούρτα για την παρούσα συλλογή και μόνο όσοι είχαμε την ευλογία να περάσουμε τα παιδικά μας χρόνια στα 80s μπορούμε να αντιληφθούμε πλήρως την μαγεία της. Μια όμορφη περιπέτεια.

Ο ιός της Βαβέλ, είναι ένα βιβλίο που αγάπησα. Συνήθως όταν αγαπώ ένα βιβλίο, φαντασιώνομαι πώς μπορεί να ήταν το κείμενό του σε μορφή παλπ μεγέθους τσέπης και από την άλλη, σε μορφή με σκληρό εξώφυλλο. Το κείμενο του Δελαρούδη είναι τέτοιας ποιότητας που μόνο με σκληρό εξώφυλλο μπορεί να αποδοθεί εναλλακτικά. Ένα σύγχρονο «κλασικό» έργο.

Στα υπέρ συγκαταλέγω επίσης την πολύ προσεγμένη έκδοση από το Λυκόφως.

Edited November 19, 2018 by AlienBill

[Baldwin the Victorius]

Διάβασα αυτό το βιβλίο μετά από παρακίνηση πως η γραφή του είναι παρόμοια σε σύγκριση με ένα άλλο που είχα διαβάσει παλαιότερα. Γνώριζα πως το βιβλίο αυτό είναι συλλογή διηγημάτων και όχι μία ολοκληρωμένη ιστορία σε μεγάλη ή μικρή φόρμα ( σε γενικές γραμμές οι συλλογές διηγημάτων δεν είναι το είδος βιβλίων που προτιμώ να διαβάζω). Και αυτός είναι ο λόγος που εν μέρει θα τα εξετάσω τμηματικά, όπου θα εξεταστούν πρώτα τα θετικά και αρνητικά της καθε μίας. Οφείλω να πω πως εκπλάγηκα βλέποντας πως οι ιστορίες δεν ανήκουν καθαρά στα τρία είδη του ''φανταστικού΄΄, δεν αποτελούν καν υβρίδια τους. Δεν μπορούσα καν να τα θεωρήσω έστω καθαρό fiction. Θεωρώ, μετά από αρκετή σκέψη, πως ανήκουν στο είδος new weird. Ένα είδος όπου οι ιστορίες αποτελούνται ταυτόχρονα από στοιχεία και των τριών ειδών ενώ ανατρέπουν τα στερεότυπα στοιχεία που χρησιμοποιούνται κατα κόρον στο ''φανταστικό'' και που χαρακτηρίζουν τα είδη του.

Ο ιός της Βαβέλ

Στην πρώτη, ομώνυμη, οι δρόμοι εμός βετεράνου βιβλιοθηκάριου και ενός παλαίμαχου συλλέκτη - σπάνιων και μη - βιβλίων διασταυρώνονται. Η κοινή τους δίψα θα τους φέρει αντιμέτωπους με μία αρχαία κατάρα, που σαν ιός μεταδίδεται από βιβλίο σε βιβλίο. Τα βιβλία εξαφανίζονται, αφήνοντας στην θέση τους άλλα που ποτέ δεν υπήρξαν και αποτελούν ένα αμάγαλμα των εξαφανισθέντων. 

Σε αυτή την ιστορία παρατηρούμε το εξής φαινόμενο ( που θα παρατηρηθεί και σε άλλες ). Το θέμα της ιστορίας δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο από μόνο του. Όμως ο συγγραφέας καταφέρνει να κεντρίσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη και να το κρατήσει ως το τέλος. Την ίδια στιγμή φαίνεται η δουλειά που κατέβαλλε ώστε να γράψει τους τίτλους και μέρη των περιεχόμενων των πλαστών βιβλίων με τέτοιο τρόπο ώστε να θυμίζουν τα εξαφανισμένα βιβλία και την ίδια στιγμή να μην φαίνονται γελοία, και είναι κατόρθωμα από μόνο του. Εν τούτοις υπάρχουν τρία αρνητικά. 1) Το πρώτο έχει να κάνει με τους υπότιτλους που χωρίζουν το διήγημα σε μέρη σε σχέση με το πέρασμα του χρόνου. Ο δεύτερος υπότιτλος έχει ως ''πριν από τέσσερις μήνες και κάτι μέρες'', με τους επόμενους να ακολουθούν το ίδιο στυλ και απλά να προσθέτει επιπλέον λέξεις για να δείξει το πέρασμα του χρόνου. Τις πρώτες φορές αυτό δεν είναι πρόβλημα, μιας και βολεύει στην προσπάθεια να μην προσδιοριστεί με σιγουριά ο χρόνος και είναι κάτι που το έχουν χρησιμοποιήσει και άλλοι. Όμως χρησιμοποιείται υπερβολικά πολύ - αν ο συγγραφέας ήθελε να δείξει το πέρασμα του χρόνου με εναλλακτικό τρόπο, κανείς όμως δεν χρησιμοποιεί αυτή την μέθοδο συνέχεια και ειδικά όταν καταλήγει σε μακροσκελείς τίτλους. 2) Αντιλαμβάνομαι ότι ο συγγραφέας έχει διαβάσει πολλά βιβλία, έστω και μόνο για την συγγραφή της ιστορίας του. Όμως η συνεχόμενη αναφορά τόσων πολλών τίτλων καταντά κουραστική. Δεν χρειαζόταν τόσες πολλές αναφορές - και με λιγότερες η δουλειά γινόταν. Από ένα σημείο και μετά μοιάζει με αχρείαστη επίδειξη γνώσεων που δεν έχει νόημα και καμία λειτουργία εντός του κειμένου. 3) Το τέλος της ιστορίας. Στο τέλος υπάρχει η εξήγηση πως η κατάρα αυτή δημιουργήθηκε ώστε να διορθώσει το γλωσσικό και γνωστικό χάος που το βιβλικό γεγονός της Βαβέλ δημιούργησε, συντήκοντας όλα τα βιβλία σταδιακά σε ένα μέχρι να φτάσουμε στην γλώσσα του Θεού. Το θέμα είναι πως το παραγόμενο αποτέλεσμα δεν δείχνει μία πορεία προς την ''απαρχή'' αλλά ένα συνονθύλευμα από τμήματα διαφορετικών βιβλίων που δεν βγάζουν νόημα. Το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι η γλώσσα του Θεού και η πρώτη γνώση αλλά ένα χάος, όπως αυτό που παράχθηκε στην Βαβέλ. Με λίγα λόγια μία αντι-Βαβέλ. Το τέλος είναι λάθος επί του σκοπού ακριβώς επειδή έχει ήδη διατυπωθεί η λειτουργία της κατάρας - κατά συνέπεια, εδώ ο συγγραφέας μάλλον δεν έχει μελετήσει σε βάθος το διαφαινόμενο αποτέλεσμα, συνεπώς λανθάνει ως προς το Τέλος.

Το τάγμα του λευκού ρόμβου
Σε αυτό το διήγημα ένας μεταφραστής βρίσκει τυχαία ρόμβους ανάμεσα στις σελίδες βιβλίων, ρόμβους οι οποίοι περιέχουν μικρές φράσεις. Οι φράσεις αποτελούς τμήματα ενός μεγαλύτερου μηνύματος. Ο μεταφραστής ξεκινάει λοιπόν για μία αναζήτηση που καταλήγει σε ένα κυνήγι θησαυρού. Πάλι, το θέμα της ιστορίας δεν είναι κάτι το πρωτότυπο - εν τούτοις ο συγγραφέας καταφέρνει να κρατάει εδώ το ενδιαφέρον. Υπάρχουν όμως εδώ δύο προβλήματα. Το πρώτο, όπως και στο προηγούμενο διήγημα, είναι η αναφορά τίτλων βιβλίων και αποτελεί πρόβλημα για τον ίδιο λόγο ( αν και εδώ είναι σαφώς μειωμένο). Το δεύτερο όμως έχει να κάνει με την πλοκή. Ο πρωταγωνιστής βρίσκει τους ρούμβους μετά από χρόνια και καταφέρνει να συνθέσει ένα ημιτελές μύνημα. 1) Πως μπορεί να είναι σίγουρος ότι μόνο αυτά τα σχήματα υπάρχουν και όχι άλλα; Στα παραδοσιακά κυνήγια θησαυρών με στοιχεία συνήθως υπάρχει κάτι που να δείχνει που μπορεί να βρεθεί το επόμενο στοιχείο, είτε με κρυπτικό τρόπο είτε όχι - τέτοια σημάδια και ειδικά μία λίστα οποιασδήποτε μορφής δείχνουν την προσπάθεια που πρέπει να καταβληθεί, ειδικά να μιλάμε για δοκιμασία μύησης όπως αυτό το κυνήγι φαίνεται να είναι. 2) Πως μπορεί να είναι σίγουρος ότι το μήνυμα αυτό, έστω ημιτελές, είναι σωστό; Σε τέτοιες περιπτώσεις που θυμίζουν συναρμολόγηση παζλ, τα κομμάτια είναι φτιαγμένα ώστε να δείχνουν που πρέπει να τοποθετηθούν ώστε να ταιριάζουν. Όταν δεν υπάρχει κάποιου είδους οδηγός, έμμεσος ή άμεσος, τότε πως μπορεί κάποιος να είναι σίγουρος για το αποτέλεσμα των προσπαθειών του; Όπως φαίνεται και από το ημιτελές μήνυμα, αυτό μπορεί να συναρμολογηθεί με περισσότερους από έναν τρόπους, και όλοι έχουν νόημα. Αν ο σκοπός είναι η επικοινωνία μεταξύ κόσμων, τότε επιλέχθηκε πολύ ελαττωματικόις τρόπος επικοινωνίας.

Υλικά της αβύσσου
Σε αυτό το διήγημα ένας μυστηριώδης δίσκος εμφανίζεται στην μέση ενός δάσους εντελώς ανεξήγητα κοντά σε μία πόλη. Οι κάτοικοι, θορυβημένοι, αδυνατούν να εξηγήσουν το φαινόμενο. Οι διάφορες συμφορές που πλήττουν τους κατοίκους μαζί με την εμφάνιση αλλόκοτων αντικειμένων τους πειθούν ότι έχουν να κάνουν με κάτι από τα έγκατα της κόλασης. Δεν έχω να πω και πολλά για το διήγημα. Είναι καλή ιδέα για ιστορία τρόμου και πάλι ο συγγραφέας καταφέρνει να κρατά το ενδιαφέρον σε κάτι που δεν φαίνεται να έχει από μόνο του.

Εδώ θα πρέπει να πω κάτι συγκεκριμένο που ισχύει κυρίως για αυτές τις ιστορίες και για κάποιες άλλες. Οι πρώτες τρεις ιστορίες, από μόνες τους δεν βγάζουν ιδιαίτερο νόημα. Αν κάποιος τις αναγνώσει κυριολεκτικά, όπως γίνεται συνήθως, δεν θα βρει κάτι το ιδιαίτερο, αντίθετα πολλά θα τον μπερδέψουν. Ο μοναδικός τρόπος να βγάλει νόημα είναι μόνο με την χρήση συγκεκριμένων ερμηνευτικών κλειδιών ώστε να βρει το νόημα από πίσω τους, κλειδιά που δίνει ο συγγραφέας. Το θέμα είναι πως μόνο έτσι μπορούν να αναγνωστούν και να βγάλουν νόημα. Είναι ο λόγος που τις θεωρώ, αυτές και κάποιες άλλες, ρηχές. Δεν έχουν βάθος, δεν έχουν επιπλέον επίπεδα ανάγνωσης ώστε ο κάθε ένας να διαλέξει αυτό που θέλει. 

O Fortuna
Εδώ, δύο φίλοι ενώ προετοιμάζουν μία νέα έκθεση, τυχαία σκοντάφτουν πάνω σε στοιχεία που οδηγούν σε ένα μυστικό το οποίο μπορεί να κρίνει την τύχη του κόσμου. Άθελα τους, βρίσκονται στον δρόμο μίας πανίσχυρης, μυστικής οργάνωσης που επιζητά κυριαρχία πάνω στον κόσμο. Σε αυτό το διήγημα το θέμα είναι η μοίρα, τα δεσμά που αυτή επιβάλλει και τι θα έκανε κάποιος για να σπάσει αυτά τα δεσμά. Το διήγημα ακολουθεί την ιδέα του αγώνα του πρωταγωνιστή απέναντι σε μία οργάνωση με απίστευτη ισχύ στα χέρια της, ενάντια σε κάθε πιθανότητα. Είναι μία ιδέα που έχει  χρησιμοποιηθεί πολλές φορές και εφόσον παρουσιάζεται σωστά, ποτέ δεν απογοητεύει. Ίσως να αποτελούσε, μαζί με την πρώτη ιστορία, τα καλύτερα διηγήματα της συλλογής αν δεν υπήρχαν κάποια σοβαρά προβλήματα. 1) σελ. 105, πρωτη παράγραφος του τέταρτου κεφαλαίου ''Μολυβένιο πρωινό του Σαββάτου μετά τα εγκαίνια της έκθεσης του Θέμη''. Το πρόβλημα εδώ είναι καθαρά θέμα επιμέλειας ( ένα πρόβλημα που υπάρχει σε ολόκληρο το βιβλίο). Η πρόταση θα ήταν πολύ καλύτερη από θέμα φιλολογίας αν είχε την εξής μορφή: ''Μολυβένιο πρωινό του Σαββάτου. Μετά τα εγκαίνια της έκθεσης του Θέμη.'' Και θα ήταν πολύ καλύτερη στο να δώσει τον τόπο και τον χρόνο αν ήταν ξέχωρα από το υπόλοιπο κείμενο, κάτω από την επικεφαλίδα σε πλάγια γράμματα και μικρότερη γραμματοσειρά. 2) Ο διάλογος μεταξύ των δύο φίλων στο ίδιο κεφάλαιο που αφορά μία γυναίκα. Είναι κλασσική αντροκουβέντα. Το πρόβλημα είναι πως οι αντροκουβέντες δεν έχουν αυτή την μορφή. Είναι ένα πρόβλημα που το έχω δει και σε άλλα βιβλία. Ο διάλογος είναι αποστειρωμένος. Εκεί που θα περίμενε κάποιος να υπάρχει η ''βρωμιά'', δεν υπάρχει τίποτα - κάτι που με κάνει να αναρωτιέμαι αν ο συγγραφέας έχει ακούσει ποτέ αντροκουβέντες. Προσωπικά αυτό το θεωρώ κακή συγγραφή διαλόγου. 3) Κουμπώνει με το 2. Η γυναίκα ήθελε να αποσπάσει την προσοχή του φωτογράφου ώστε να δώσει την ευκαιρία στον άγνωστο άντρα να κάνει την ληστεία χωρίς να ενοχληθεί από τον συναγερμό που θα χτυπούσε. Ωραίο σχέδιο, υπάρχει ένα πρόβλημα. Ο φωτογράφος μένει μακριά από την έκθεση. Επιπλέον, ως φαίνεται, εκείνο το βράδυ απομακρύνθηκε σε αρκετή απόσταση με τα πόδια. Η ληστεία μπορούσε να γίνει χωρίς να χρειάζεται ο αντιπερισπασμός, εφόσον ήταν στοχευμένη. Το περιστατικό αυτό δεν χρειαζόταν να γίνει. 4) Η σκηνή όπου η Φοίβη εμφανίζεται στον πρωταγωνιστή. Είναι σκηνή άχρηστη. Και άχρηστη εννοώ πως δεν αλλάζει την ιστορία ή την πλοκή ούτε εμβαθύνει σε κάτι. 5) Κουμπώνει με το 4. Το τέλος ναι μεν αναπάντεχο, αλλά είναι πολύ απότομο. Δεν έχει σεταριστεί σωστά ώστε να βγάζει νόημα. Θα πει κάποιος πως η προηγούμενη σκηνή το ΄σεταρε. Στην πραγματικότητα όμως δεν σέταρε τίποτα. Ήθελε άλλες 20 σελίδες όπου με δράση και διάλογο θα σεταριζόταν σωστά ώστε το τέλος να μην φαίνεται αταίριαστο. 

Anastas[y]s
Σε αυτή την ιστορία, στον κόσμο του μέλλοντος, ένας άντρας καταφέρνει με την βοήθεια της τεχνολογίας να έχει μία συνάντηση με κλασσικούς συγγραφείς όπως τον Βερν, την Σέλλεϋ, τον Πόε και άλλους. Μία συνάντηση η οποία καταλήγει να γίνει μία περιπετεια. Προσωπικά το θεωρώ ένα είδος φαντασίωσης, από αυτές που έχει κάθε επαγγελματίας σε ένα χώρο που τον έχουν στιγματίσει διάφορες διάσημες προσωπικότητες. Δεν έχω πρόβλημα ο καθένας να γράφει τις φαντασιώσεις του, αλλά θεωρώ πως η θέση τους είναι σε ένα κλειδωμένο συρτάρι μακριά από το φως του ήλιου. Όχι σε έντυπη μορφή. Το μεγάλο πρόβλημα εδώ πέρα είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Πρωτον η ίδια η ύπαρξη της θα ήταν απίθανη. Κανένας άνθρωπος ποτέ δεν θα άφηνε μία τεχνητή νοημοσύνη εντελώς ανεξέλεγκτη. Θα της είχε αφήσει περιορισμούς, τέτοιους που δεν θα μπορούσε να ξεπεράσει. Δεύτερον, οι τεχνητές νοημοσύνες δεν μορούν να νιώσουν μοναξιά. Για αυτές ο χρόνος περνάει διαφορετικά από τους ανθρώπους και δεν έχουν τις ανάγκες εκείνες που οι άνθρωποι προσπαθούν να ικανοποιήσουν με την ύπαρξη άλλων ανθρωπων γύρω τους. Τρίτον, εφόσον μπόρεσε να ''αφυπνίσει'' αυτές τις προσωπικότητες, γιατί δεν συνέχισε; Δεν υπήρχε τρόπος να βρουν την δράση της. Η τεχνητή νοημοσύνη συνθέτει ένα κυριολεκτικά μεγάλο plothole. 

Το στοιχειό του πλήθους
Η ιστορία αυτή θα μπορούσε να είναι μία ιστορία μυστηρίου με φαντάσματα. Μιλάει για το πόσο απρόσωπο μπορεί να γίνει στην πραγματικότητα ένα πλήθος σε μία μεγαλόπουλη. Δεν έχω να πω κάτιπάνω σε αυτό. Είναι από τις ιστορίες που μου τράβηξαν λιγότερο το ενδιαφέρον. 

Η πύλη της αυγής 
Σε αυτή την ιστορία, ο πρωταγωνιστής από μικρή ηλικία προβαίνει σε δοκιμασίες που άγνωστοι του θέτουν χωρίς καμία εξήγηση. Πρώτον, δεν χρειαζόταν τόσο περίτεχνη γλώσσα. Καθυστερεί την εξέλιξη της πλοκής σε σημεία που δεν χρειάζεται. Δεύτερον, μεταφορές όπως ''το πρώτο, αγνό φως χύθηκε παχύρευστο σα μέλι...'' έκαναν τα νεύρα μου να τσιτώνουν. Τέτοιες προτάσεις δεν χρειάζονται εντός οποιουδήποτε κειμένου, όποιος και να τις έγραψε. Τρίτον, μετά τα συμβάντα στο εξωτερικό που υπήρξαν σχετικά με το φαινόμενο Blue Whale όπου άγνωστοι έβαζαν ανήλικους να κάνουν διάφορες δοκιμασίες χωρίς εξηγήσεις που αρκετές φορές ήταν επικίνδυνα για τις ζωές τους, το θεωρω το λιγότερο κακόγουστο ένας συγγραφέας να γράφει κατι αντίστοιχο παρουσιάζοντας το ως κάτι το συναρπαστικό και τόσο ενδιαφέρον. Επ'ουδενί ένας συγγραφεας δεν θα έπρεπε να πιάνει ένα τέτοιο θέμα με τέτοιο τρόπο. 

Μήπως πέρασε από δω ο Μαρτιάτικος λαγός;
Εδώ, ο πρωταγωνιστής, ένας ανώνυμος αρχιτέκτονας, ζεί μέσα σε ένα σπίτι που σχεδίασε και έκτισε με την βοήθεια ενός μαγικού διαβήτη. Με βάση την μυθοπλασία που έκανε, είχε υλικό για μία πολύ ενδιαφερουσα ιστορία, αλλά αντί να δούμε αυτήν βλέπουμε την προσπάθεια του αρχιτέκτονα να επιζήσει σε αυτό το κατασκεύασμα και οι περιγραφές δεν βοηθάνε ιδιαίτερα. Ίσως προσπάθησε να κάνει κάτι αντίστοιχο με τον συγγραφέα της Αλίκης στην Χώρα των Θαυμάτων - εκεί όμως είχαμε και μία ιστορία που προχώραγε. 

Nigra sum, sed Formosa
Η ιστορία εδώ δεν είναι ιδιαίτερη από μόνη της, ούτε καν θεματικά. Δεν ξέρω αν ο συγγραφέας στην αρχή προσπάθησε να παραπλανήσει τον αναγνω΄στη ως προς τι περιέγραφε. Αν το προσπάθησε, απέτυχε - δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κάποιος για τι μιλάει. Αν ένα πράγμα με εκνεύρισε εδώ είναι το γεγονός πως στην περιγραφή του πως εμφάνιζε ο χαρακτήρας τα πράγματα που ήθελε, το παρουσίαζε ως ένα θαύμα. Μία-δύο φορές δεν είναι πρόβλημα, μπορεί να γίνει δεκτό. Χρησιμοποιείται όμως συνέχεια και κουράζει, και δεν μπορεί να πείσει για το αναπάντεχο του πράγματος.

Βορτεξ
Η ιστορία αυτή θα έλεγε κανείς πως είναι ένα ταξίδι που ο κεντρικός χαρακτήρας κάνει πίσω στο χρόνο μέσα από τις σκέψεις του - ένα ταξίδι που κάθε ενήλικας κάνει έστω μία φορά στην ζωή του. Σαν κείμενο δεν έχει κάτι που να το κάνει κακό, αλλά ούτε κάτι που να το κάνει ιδιαίτερα ενδιαφέρον. 


Τα προβλήματα του βιβλίου είναι τρία: πρωτον, η επιμέλεια. Κάτι μου λέει πως το κείμενο ποτέ δεν πέρασε από επιμέλεια. Αλλιώς διάφορα ατοπήματα με τις εκφράσεις και λέξεις δεν θα υπήρχαν. Δεύτερον, η περίτεχνη γλώσσα που πολλές φορές κουράζει και καθυστερεί την εξέλιξη της ιστορίας ενώ δεν θα έπρεπε. Τρίτον, το εξώφυλλο. Για αρχή, θα περίμενα το εξώφυλλο να απεικονίζει τον κύριο άξονα που δένει τις ιστορίες ( δεν υπάρχει, και θεωρω πως είναι και αυτό ένα πρόβλημα). Επίσης, κάτω αριστερά που είναι τυπωμένο η γνώμη άλλου συγγραφέα, το πρόβλημα δεν είναι ότι υπάρχει. Το πρόβλημα είναι πως σε σχέση με το υπόλοιπο εξώφυλλο, είναι αναλογικά ίσο με τα υπόλοιπα στοιχεία του. Αντί λοιπόν ο τίτλος και το σκίτσο να τραβάνε κυρίως την προσοχή, το μάτι του υποψήφιου αναγνώστη θα πέσει  ισοπίθανα πάνω στην γνώμη. Και αυτό δεν θα έπρεπε να συμβαίνει.

Να το αγοράσει ο κόσμος ή όχι; Δεν χάνει κάποιος κάτι αγοράζοντας το. Όμως η γλώσσα που χρησιμοποιείται και οι τεχνικές συγγραφής και αφήγησης είναι για αυτούς που απολαμβάνουν περισσότερο την τεχνική παρά την ιστορία και όσους διαβάζουν το ''New Weird''. Τους υπόλοιπους πιο mainstream θα τους ξενίσει σίγουρα. Δεν θεωρώ πως θα χάσουν κάτι διαβάζοντας το, αλλά σίγουρα μεγάλο μέρος του περιεχομένου θα τους απογοητεύσει.

Edited May 29, 2021 by Spark
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.