Ψαλιδισμένες μέρες - Γιώργος Γιαλούρης

[Nargathrod]

Η Λέσχη Ανάγνωσης Φανταστικού του Sff.gr αποφάσισε να διαβάσει το βιβλίο του Γιώργου Γιαλούρη - Ψαλιδισμένες μέρες, το οποίο εκδόθηκε τον Οκτώβρη 2019. Επιλέχθηκε για τον μήνα επιστημονικής φαντασίας και θα θέλαμε όποιος από εσάς έχει διαβάσει το βιβλίο να μας πει δύο λογάκια από κάτω. 

Το βιβλίο είναι μία συλλογή διηγημάτων και είναι το τρίτο ατομικό βιβλίο του κ. Γιαλούρη. Αυτό είναι ένα μικρό απόσπασμα από το ομότιτλο διήγημα (ψαλιδισμένες μέρες) : Τα ABS του αυτοκινήτου μούγκρισαν μ' εκείνον τον επαναλαμβανόμενο ήχο που μοιάζει με ξερό βήχα.
"Τον μαλάκα!" είπε μέσα από τα δόντια του. "Δύο σταγόνες πέφτουν και όλοι πηγαίνουν σαν κότες". Κοίταξε τον κεντρικό καθρέφτη. Ουρά από πίσω του. "Άντε, ΑΝΤΕ", συνέχιζε να φωνάζει και πάτησε την κόρνα. "Προχώρα, ντε!"
Το προπορευόμενο αυτοκίνητο σπινιάρισε στο βρεγμένο οδόστρωμα, βγήκε το μισό στη διασταύρωση, κοντοστάθηκε σαν να το σκεφτόταν και σπινιάρισε ξανά στρίβοντας δεξιά. Τα μάτια του γυάλισαν. Τρία μέτρα ασφάλτου ελεύθερα.
Ένας πεζός που κρατούσε μία μαύρη ομπρέλα πήγε να διασχίσει το στενό αλλά σταμάτησε απότομα στην άκρη του δρόμου. Είχε δει το βλέμμα του οδηγού και είχε καταλάβει ότι δεν υπήρχε περίπτωση να τον αφήσει να περάσει. Οι πεζοί στους δρόμους της Αθήνας ήταν εκπαιδευμένοι. Ποτέ δεν κοιτούσαν το αυτοκίνητο αλλά τον οδηγό και ο οδηγός του γκρίζου Audi είχε το βλέμμα του λεγεωνάριου που επιτίθεται στις ορδές των βαρβάρων.

 

Edited January 5, 2020 by Nargathrod

[Baldwin the Victorius]

Μία απλή αρχή. Το βιβλίο είναι αίσχος. 
Για αρχή, οι τίτλοι της περίληψης ( ο Θεός να την κάνει περίληψη ) και οι οποίοι υποτίθεται είναι οι τίτλοι των διηγημάτων δεν αντιστοιχούν στους τίτλους που υπάρχουν εντός του βιβλίου. Απροσεξία της έκδοσης ή ηθελημένο ολίσθημα; Ποιός νοιάζεται; Σίγουρα όχι εγώ. Κάποιος θα μπορούσε να πει πως αυτό είναι μία καλλιτεχνική ενέργεια για μία περιγραφική απόδοση των διηγημάτων στο οπισθόφυλλο. Είναι μία θέση. Όμως κανένας αναγνωστης δεν είναι υποχρεωμένος να κάτσει να υποθέτει ξανά και ξανά τι ήθελε να πει ο καθένας που ήθελε να κάνει τον διανοούμενο. Κανένας δεν έχει αποδεδειγμένα τηλεπάθεια και από όσο γνωρίζω το μύρισμα των νυχιών δεν δουλεύει. 
Το ίδιο το περιεχόμενο είναι ότι να 'ναι. Μέσα είναι ως επι το πλείστον ρεαλιστικό διήγημα με λίγη επιστημονική φαντασία και θα τολμήσω να υποθέσω κάποιο είδος του fantasy που κανείς δεν το πήρε είδηση πως εμφανίστηκε. Συνήθως όταν ένας συγγραφέας βγάζει μία συλλογή διηγημάτων φροντίζει να είναι όλα στο ίδιο συγγραφικό είδος. Δεν κάνει αυτό τον αχταρμά. Φροντίζει να υπάρχει μία σύνδεση μεταξύ των ιστοριών χρησιμοποιόντας το είδος ώστε να βυθισει τον αναγνώστη σε μία ατμόσφαιρα και να τον κρατήσει εκεί παρά το πλήθος των ιστοριών. Εδώ ο συνδετικός κρίκος είναι το μύνημα που θέλει να περάσει ο συγγραφέας. Αλλά θα έρθουμε και σε αυτό. Τα μόνα βάθη στα οποία ο αναγνώστης βυθίζεται είναι της απελπισίας και του υπαρξιακού ερωτήματος ''γιατί 'εδωσα λεφτά για αυτό;''
Μέσα στα διηγήματα εμφανίζονται συγκεκριμένες ιδέες ως θεματικές. Το πρόβλημα είναι πως οι εν λόγω ιδέες μένουν ανολοκλήρωτες κάνοντας τον αναγνώστη να σκέφτεται πως θα ταίριαζε πολύ περισσότερο αν αντί για διήγημα ήταν κανονικό μυθιστόρημα, έχοντας έτσι όλο το χώρο στην διάθεση τους για να ξεδιπλωθούν όπως πρέπει. Αυτό το πράγμα, της μισοτελειωμένης παρουσίασης, το έχω ξαναδεί σε άλλες συλλογές διηγημάτων όπου σε κάθε συλλογή κυριαρχούσε μία ιδέα και καμμάτι της εμφανιζόταν σε κάθε ένα από τα διηγήματα, εμφανίζοντας στο τέλος μία συνεκτική εικόνα. Εδώ αυτό δεν δουελύει γιατί ο συγγραφέας στην προσπάθεια του να περάσει την πραγματική ιδέα χρησιμοποιεί ως οχήματα της θεματικές μέχρι το σημείο που τον βολεύει αφήνοντας τις μισές και ανεπεξέργαστες. Ωφείλω να πω πως τέτοια κακοποίηση της αφήγησης και της συγγραφής ως εργαλεία τα βλέπω μόνο από ερασιτέχνες συγγραφείς που ποτέ το πόνημα τους δεν πέρασε από κάποιου είδους επεξεργασία και από στρατευμένους που δεν ξέρουν να πλασάρουν σωστά την όποια ιδέα σεβόμενοι τον αναγνώστη. 
Μεγάλος μέρος του κάθε διηγήματος στα περισσότερα του βιβλίου θα μπορούσε να λείπει διότι ουσιαστικά χρησιμοποιείται ως πλαίσιο το εταιρικό περιβάλλον και η νοοτροπία του, είτε σε παροντικό χρόνο είτε σε μελλοντικό περιβάλλον. Και λέω θα μπορούσε να λείπει διότι η πλειοψηφία  έχει κάποιες εμπειρίες από τον ιδιωτικό τομέα και την νοοτροπία του ενώ σίγουρα το αναγνωστικό κοινό έχει τις βασικές ανώτερες νοητικές λειτουργίες ενήλικου ανθρώπου. Το θεωρώ λοιπόν άκρως εκνευριστικό σε κάθε ιστορία να περιγράφεται αυτό κάθε φορά, σαν να χρειάζεται ο αναγνώστης υπενθύμιση σε κάτι που το είχε διαβάσει μόλις μισή ώρα νωρίτερα. (Βέβαια ίσως και να χρειάζεται. Η ανάγνωση των ιστοριών είναι τόσο εκνευριστική αγγαρεία που κάποιος μπορεί να θέλει μία εβδομάδα διάλλειμα ώστε να έρθει στην απαραίτητη συναισθηματική κατάσταση να το συνεχίσει). Θα μπορούσε κάποιος να αρθρώσει τον αντίλογο πως αυτά γράφτηκαν με μεγάλη χρονική απόσταση μεταξύ τους και δεν μπορούσε να γίνει επεξεργασία χωρίς να αλλοιωθεί η ιστορία τους. Πρώτον, διαφωνώ στα περί της αλλοίωσης της ιστορίας, μιας και δεν έχουν κάποια ιστορία άξια προσοχής, εκτός από μία. Δεύτερον, αυτόν τον ρόλο παίζει η περίληψη δείχνοντας στους αναγνώστες πως αυτά είναι ιστορίες που γράφτηκαν ανεξάρτητα η μία από την άλλη. Τρίτον, συλλογές διηγημάτων που θέλουν να έχουν εννοιολογική σύνδεση γράφονται με συνδεδεμένο τρόπο μεταξύ τους ώστε τα περιβάλλοντα της μίας να μην εμφανίζονται στην επόμενη. 
Δεν μπόρεσα να μην προσέξω ότι ο συγγραφέας μπήκε στην διαδικασία να αντιγράψει θεματικές και ιδέες και τρόπο αφήγησης από άλλους συγγραφείς όπως ο Κάφκα, κάτι που βλέπω να γίνεται πλέον από την πλειοψηφία των συγγραφέων που την έχουν δει ηθικοί και γλωσσικοί διαπλάστες και δάσκαλοι της ανθρωπότητας. Μία συμβουλή έχω να δώσω. Κάτεβείτε κυρίες και κύριοι από το καλάμι σας. Ο Κάφκα και μερικοί άλλοι σημαντικοί συγγραφείς έδωσαν τα όποια μηνήματα ήθελαν μέσα από ιστορίες που ενώ σαν ιστορίες δεν ήταν κάτι το θεαματικό εν τούτοις ήξεραν να προκαλούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη και να το κρατούν αμείωτο. Με λίγα λόγια ο Κάφκα είχε τις ανάλογες ικανότητες ώστε να περνάει αυτά που ηθελε χωρίς να γίνεται εκνευριστικός. Για αυτό ο Κάφκα είναι ο Κάφκα και οι υπόλοιποι είναι οι υπόλοιποι. 
Για τις παρομοιώσεις και μεταφορές δεν θα το συζητήσω καν. Κάποιες είναι εκνευριστικά κακές και άλλες απλά γελοίες. 
Όλα αυτά θα μπορούσαν να είναι κάπως περισσότερο ανεκτά αν το βιβλίο δεν σε κοίταγε κυριολεκτικά στα μάτια σε κάθε διήγημα και σου έλεγε ''είσαι μαλάκας αγόρι, το ξέρεις; είσαι σκλαβάκι του συστήματος. Δεν έχεις δική σου θέληση, δεν έχεις δική σου ζωή. Ζεις αυτά που σου είπαν άλλοι να ζήσεις σαν προγραμματισμένο ρομποτάκι. Δεν μπορείς να το καταλάβεις γιατί είσαι ηλίθιος. Είσαι ανίκανος να δεις τι είναι καλό για σένα. Για αυτό χρειάζεσαι κάποιον συνειδητοποιημένο να σου τα δείξει για να ξεφύγεις. Για αυτό χρειάζεσαι εμένα.'' Αυτά τα ζήσαμε επί εποχής Matrix. Στην σήμερον ημέρα τα μηνύματα του Matrix είναι κακογερασμένα αλλά ακόμα το βλέπουμε γιατί έχει καλή αφήγηση και καλή εκτέλεση χωρίς να σου τρίβει το όποιο μήνυμα του στην μούρη. Το βιβλίο δεν έχει ούτε το ένα ούτε το άλλο. 
Για όλους αυτούς τους λόγους, θεωρώ το βιβλίο μία σπατάλη χρόνου και χρημάτων. Ένα συγγραφικό αίσχος που ποτέ δεν θα έπρεπε να είχε βγει. Ειδικά από την στιγμή που υποτιμά τόσο πολύ τους αναγνώστες του.    

Προσωπικά το θεωρώ χειρότερο από τα Μαύρα Λιβάδια της Σιουλα. Μπορεί η ιστορία της Σιουλας να είναι σαχλη και ηλίθια, με κακή εκτέλεση αλλά είχε μία ιστορία να πει. Εδώ δεν υπήρχε το παραμικρό να ειπωθεί πέρα από το μήνυμα του συγγραφέα. 

Edited February 8, 2020 by Baldwin the Victorius
Συμπλήρωση