ζ μικρό - Δημήτρης Κοντορούσης

[Nargathrod]

Έφτασε ακόμα ένας μήνας φαντασίας στη Λέσχη και  επιλέχθηκε το βιβλίο του Δημήτρη Κοντορούση ζ μικρό. Ανοίγει το παρόν τόπικ για το βιβλίο.  Για άλλη μια φορά, αν έχει κάποιος διαβάσει το βιβλίο, ας μας πει μια άποψη.  Πάντως οι αναγνώστες το ανέδειξαν ως το καλύτερο βιβλίο έλληνα συγγραφέα στα Hellenic Fantasy Awards.  Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε τα παρακάτω:

Ξάφνου, μέσα στη φούρια του, το κορίτσι σταμάτησε και στάθηκε αντίκρυ από το δημιούργημά του με ανοιχτό το στόμα. Και είδε ότι ήταν καλό. «Είσαι πανέμορφος!» μουρμούρισε, μα το τέρας δεν αποκρίθηκε. «Είσαι πανέμορφος, μ’ ακούς;» φώναξε τη δεύτερη φορά και ένα χαμόγελο έλαμψε στο πρόσωπό της. «Θα σε φωνάζω Ένα!» είπε, μα το τέρας δεν αποκρίθηκε και πάλι. Ο Miguel Cervantes, (1547-1616) αποτύπωσε με απίθανα εύστοχο τρόπο την κατάντια του ανθρώπινου είδους, αναφέροντας πως «Ο καθένας είναι όπως τον έφτιαξε ο Θεός, και συχνά πολύ χειρότερος.» Ο άνθρωπος όντας από τη φύση του επιρρεπής σε ηθικά ολισθήματα, παροτρυνόμενος από τον ναρκισσισμό και τη ματαιοδοξία του, ως επί το πλείστον καταλήγει άδοξα ενταφιασμένος σε έναν απύθμενο λάκκο, τον οποίο σκεπάζουν ασφυκτικά οι συνέπειες των πράξεών του.
Κάποιοι καταφέρνουν να αποδράσουν από αυτόν τον λάκκο, ωριμάζοντας· κάποιοι άλλοι, λιγότεροι, αργούν χαρακτηριστικά να μπουν, ενώ ένα φανταστικά μικρό ποσοστό, κάθεται αγέρωχο στην κορυφή, στα όρια της καθαγίασης, και κοιτάζει αφ’ υψηλού αηδιασμένο. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών που καλούνται άνθρωποι, δεν ανήκουν σε καμία από τις προαναφερθείσες εξαιρέσεις

Είναι το πρώτο έργο του συγγραφέα και αποτελεί νουβέλα φανταστικού. 

Λίγα λόγια από τον συγγραφέα για τη νίκη στα Hellenic Fantasy Awards μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Edited February 28, 2021 by Nargathrod

[Baldwin the Victorius]

Οφείλω να πω πως δεν είναι ένα βιβλίο που θα διάβαζα από μόνος μου. Δεν ανήκει ακριβώς στο είδος βιβλίων που διαβάζω. Το πήρα περισσότερο από περιέργεια, μιας και στο οπισθόφυλλο δεν γίνεται κατανοητή το είδος της ιστορίας ή η ίδια η ιστορία. Και αυτό είναι το κύριο κριτήριο μου για να διαβάσω ένα μυθιστόρημα ( με την ευρεία έννοια ), η ιστορία του. 

Το βιβλίο δεν είναι μεγάλο, κάτω από 200 σελίδες. Ακροβατεί στο όριο μεταξύ της νουβέλλας και του μυθιστορήματος, αν και θεωρώ πως μάλλον ακολουθεί την δομή της μεγάλης φόρμας. Το μικρό του μέγεθος είναι αυτό που με τράβηξε, μιας και δεν μπαίνω στην διαδικασία να διαβάζω κάτι αν δεν ξέρω τι είναι αυτό. 

Στο τεχνικό κομμάτι δεν βρήκα κάποιο θέμα, πέρα από λέξεις σε συγκεκριμένα σημεία που θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από άλλες ίσως καταλληλότερες. Οι προτάσεις έχουν το κατάλληλο μέγεθος, στην κατάλληλη αλληλουχία ώστε η ροή να τρέχει ομαλά χωρίς να κουράζει. Η πλοκή δεν έχει κενά ως προς τα γεγονότα. Οι χαρακτήρες είναι καλογραμμένοι - ξέρουμε ποιοι είναι, κατανοούμε τα κίνητρα και τις πράξεις τους. Η ανάπτυξη τους, το character arc, είναι σύμφωνα με το αρχική δόμηση τους. Τα τρία μέρη στα οποία χωρίζεται το βιβλίο, αν και αφηγούνται φαινομενικά ξεχωριστές ιστορίες, συνδέονται πολύ καλά μεταξύ τους ώστε να δημιουργούν ένα συνεκτικό σύνολο - κάτι που είναι εξαρχής από μόνο του δύσκολο να γίνει. Το κείμενο δεν με δυσκόλεψε στην ανάγνωση του. Θεωρώ πως όσο αφορά τα τεχνικά σημεία, ο συγγραφέας πλησίασε πολύ κοντά στην τελειότητα. Προσωπικά το θεωρώ και κατόρθωμα από την στιγμή που είναι η πρώτη εκδομένη προσπάθεια του και χρησιμοποιεί και αφηγηματικό στυλ που είναι αρκετά δύσκολο στην ανάγνωση του. 

Εκεί που θεωρώ ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα είναι στο περιεχόμενο και το αφηγηματικό στυλ.

Δεν είναι δυσκολο, μόλις τελειώσει κάποιος το βιβλίο, να δει τι προσπαθεί να πει ο συγγραφέας μέσα από αυτό ( και κάθε ιστορία έχει από πίσω της ένα μύνημα ). Κατανοώ τι θέλησε να πει και ταυτόχρονα μέσω αυτού τι είναι το βιβλίο. Μία απόπειρα όπου ο συγγραφρέας εκφράζει την δυσαρέσκεια του για μία τάση που υπάρχει όχι μόνο σε συγγραφείς αλλά γενικότερα στον κόσμο, το μύνημα περί υπερβολικής, άκρατης και πολλές φορές μη ρεαλιστικής αισιοδοξίας. Το είδος της αισιοδοξίας που δεν οδηγεί πουθενά, αλλά αντίθετα προκαλεί προβλήματα μόνο στους φορείς μίας τέτοιας συμπεριφοράς - κάτι στο οποίο τυχαίνει να συμφωνώ. Ένα κάλεσμα ώστε ο οποιοσδήποτε να αρχίσει να δέχεται ότι υπάρχει η άσχημη πλευρά της ζωής, οι δυσάρεστες συνέπειες επιλογών και πράξεων. Πως δεν λύνονται όλα τα προβλήματα μόνο με ''θετική σκέψη''. Το πρόβλημα είναι πως ο συγγραφέας, σε αυτή του την προσπάθεια, επαναλαμβάνει το ίδιο λάθος. Διότι παρουσίαζει την πραγματικότητα με απόλυτα θα έλεγα απαισιόδοξο τρόπο, σχεδόν μηδενιστικό. Αν σκοπός του συγγραφρέα ήταν να δείξει πως στην εποχή της άκρατης θετικης σκέψης πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα όπως είναι, με την καλή και κακή όψη τους, τότε θεωρώ πως απέτυχε. Συμφωνώ με την διαπίστωση του, όχι όμως με τον τρόπο που προσπαθεί να το λύσει. Διότι είναι πολύ εύκολο να οδηγήσει κάποιον στο ακριβώς αντίθετο άκρο, κάτι εξίσου λάθος από την ανάποδη μεριά. Δεν διορθώνεις ένα λάθος με ένα άλλο. 

Ο δευτερος λόγος που θεωρώ ότι είναι πρόβλημα είναι η γραφή  και το είδος της ιστορίας. Η ιστορία ανήκει στο αλληγορικό fantasy και ως τέτοια απαιτεί από τον συγγραφέα να χρησιμοποιήσει συγκεκριμένο στυλ που σε πολλά σημεία είναι σουρεαλιστικό, ανάμεσα σε άλλα. . Ίσως σε fiction να μπορούσα  να δεχθώ πιο εύκολα τέτοιου είδους αφήγησης. Αλλά σε ιστορία του είδους του fantasy δεν μπορώ να πω ότι μου αρέσει, ότι με τραβάει με την αφήγηση. Και να πω την αλήθεια, για τέτοιου είδους μυνήματα προτιμώ να διαβάζω επιστημονικές πραγματείες και όχι κάποιου είδους μυθοπλασία. Σίγουρα έχει και άλλα μυνήματα ή τα περιεχόμενα του μπορούν να ερμηνευτούν ως τέτοια. Αλλά προτιμώ τον άμεσο τρόπο μέσω επιστήμης και όχι μέσω λογοτεχνίας - τουλάχιστον όχι με αυτό το είδος του φανταστικού. 

Αυτοί είναι οι λόγοι που θεωρώ ότι το βιβλίο πιάνει την βάση όσο αφορά την βαθμολογία του. Είμαι σίγουρος πως δεν ανταποκρίνεται στην αντικειμενική πραγματικότητα και πως το βιβλίο είναι πολύ καλύτερο από όσο πιστεύω. Εν τούτοις τα κριτήρια μου για ένα βιβλίο δεν είναι τα αυστηρά λογοτεχνικά αλλά αν η ιστορία έχει ενδιαφέρον πρωτίστως και μετά η λογοτεχνικότητα ( που προσωπικά την θεωρώ απλά ένα εργαλείο και τίποτα άλλο). 

Να το αγοράσει λοιπόν ο κόσμος ή όχι; Αν τους αρέσει το σουρεαλιστικό στυλ γραφής, την αλληγορία και να υπάρχει ένα μηνύμα στην ιστορία, να το πάρει. Δεν χανει, θα τους αρέσει και κατά πάσα πιθανότητα θα περάσουν ευχάριστα τον χρόνο τους. Για τους υπόλοιπους, θα πω ότι αν το προσπαθήσουν θα διαβάσουν τουλάχιστον κάτι που είναι καλογραμμένο. Αλλά αν δεν τους τραβάει εξαρχής τέτοιου είδους ιστορία, θα τους κουράσει στην καλύτερη και ίσως να πιστεύουν ότι έχασαν τον χρόνο τους - ίσως να μην είναι για αυτούς.

Edited June 12, 2021 by Baldwin the Victorius