Καθημερινά λάθη

[heiron]

Off topic: Η φράση που αναφέρεις υπήρχε κάποτε στην υπογραφή μου!!!Οπότε ψάχτηκα για λίγο μήπως την είχα ακόμη!

[mariposa]

...αλλά σε μια μάλλον low-budget τοπική εφημερίδα, ο αρχισυντάκτης-διευθυντής-επιμελητής δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα φιλόλογος, ούτε δημοσιογράφος - ούτε καν εγγράμματος.

 

Ναι συμφωνώ αλλά δεν μιλάμε για κάτι αμφιλεγόμενο, δύσκολο ή ακατανόητο. Το εφχάριστος βγάζει μάτι. Και μόνο που το βλέπω... :puke:

[kitsos]

Πολύ εφχάριστη :tongue: η κουβέντα αλλά ας το πάμε λίγο παρακάτω:

γαρίφαλο

Το κοινό όνομα του δίανθου του καλλωπιστικού (λατινικά Dianthus caryophyllus) είναι λέξη με μεγάλη ιστορία και πολυταξιδεμένη. Προέρχεται από το αρχαίο καρυόφυλλον αλλά στα ελληνικά ήρθε από τα ιταλικά, και συγκεκριμένα από το garofolo, αποτελεί δηλαδή αντιδάνειο. Ο όρος αντιδάνειο είναι γλωσσολογικός και αποδίδει στα ελληνικά το γερμανικό Ruckwanderer. Αντιδάνειο χαρακτηρίζεται μια λέξη με άμεση ξενική ετυμολογική προέλευση, αλλά απώτερη ελληνική καταγωγή.

 

Αν και έχει προταθεί η ορθογραφία γαρύφαλλο ως πιο κοντινή στην αρχαία ελληνική, εφόσον η λέξη ήρθε από τα ιταλικά γράφεται όπως προφέρεται, δηλαδή με ι και ένα λ. Γαρίφαλο ονομάζεται και άλλο φυτό της ίδιας οικογένειας, το οποίο χρησιμοποιείται ως μπαχαρικό, το γνωστό μοσχοκάρφι.

 

πηγή: Άσπρη Λέξη

[Spock]

Χμμ, ίσως το 'garofolo' να είναι από κάποια παλαιότερη μορφή των ιταλικών. Στα ιταλικά που ομιλούνται σήμερα, η λέξη είναι garofano. Κίτσο, από πού πήρες τα παραπάνω στοιχεία;

Edited October 8, 2008 by Spock

[kitsos]

Χμμ, ίσως το 'garofolo' να είναι από κάποια παλαιότερη μορφή των ιταλικών. Στα ιταλικά που ομιλούνται σήμερα, η λέξη είναι garofano. Κίτσο, από πού πήρες τα παραπάνω στοιχεία;

 

 

http://www.asprilexi.com/lexeis_sub.asp?id=34&range=7

[Spock]

Μου κάνει εντύπωση, πάντως, γιατί το garofolo δεν το βρίσκω καν σαν λέξη ούτε στο google, μόνο σαν όνομα. Anyway, ενδιαφέρον, πάντως, σε κάθε περίπτωση. Γενικά τα αντιδάνεια είναι κάτι που αξίζει να το ψάχνει κανείς, μπορεί να βρει πράγματα που δεν περνούσαν από το μυαλό, για πολλές λέξεις.

[kitsos]

Αντιγράφω από Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλος – Φυτράκης.

γαρίφαλο (το) ουσ[<βενετ. garofolo <λατιν. garofulum < ελλ. καρυόφυλλον] το άνθος της γαριφαλιάς || ο αποξηραμένος κάλυκας του φυτού καρυόφυλλον το αρωματικόν, ά. μοσχοκάρφι.

[mariposa]

Το ίδιο λέει και εδώ

[Spock]

Τώρα είναι ξεκάθαρο (<βενετ. garofolo). Πρόκειται για τη διάλεκτο (γλώσσα κατά κάποιους γλωσσολόγους) της Βενετίας (dialetto veneto/lingua veneta) και όχι για την επίσημη ιταλική (της Τοσκάνης).

Edited October 8, 2008 by Spock

[kitsos]

Σεζόν ή σαιζόν;

Η σεζόν είναι δάνειο από τα γαλλικά: saison. Στα ελληνικά απλογραφείται, άρα γράφεται με ε και όχι με αι (βλ. κανόνες στην πρώτη λέξη της εβδομάδας). Είναι άκλιτη.

 

Χρησιμοποιείται στις φράσεις καλοκαιρινή/θερινή σεζόν, χειμερινή σεζόν, θεατρική σεζόν, σχολική σεζόν, τουριστική σεζόν, υψηλή - χαμηλή σεζόν (αποδίδει τα αγγλικά high - low season), τηλεοπτική σεζόν, η τρίτη σεζόν της σειράς «Οι αγνοούμενοι», στο τέλος της σεζόν. Συνηθισμένη είναι και η φράση «νοικιάζω σπίτι με τη σεζόν», που σημαίνει ότι το νοικιάζω για ορισμένη χρονική περίοδο, π.χ. για τη διάρκεια του καλοκαιριού.

 

Οι ελληνικές λέξεις εποχή και περίοδος μπορούν να είναι ισοδύναμες σε ορισμένες περιπτώσεις, π.χ. τέλος εποχής, τουριστική περίοδος.

 

πηγή: Άσπρη Λέξη

Edited October 10, 2008 by kitsos

[kitsos]

καταχωρώ [kataxoró] -ούμαι P10.9 : [λόγ. < ελνστ. καταχωρῶ `υποχωρώ σε αίτημα΄, με σφαλερή ταύτιση προς το καταχωρίζω από το συνοπτ. θ. καταχωρισ-]

 

καταχωρίζω [kataxorízo] -ομαι P2.1 : 1. γράφω κτ. σε ορισμένη σειρά και θέση, σε ειδικό βιβλίο, κατάλογο κτλ., ή το κρατώ στη μνήμη ηλεκτρονικού υπολογιστή: Oι γάμοι / οι θάνατοι καταχωρίζονται στα οικεία βιβλία του ληξιαρχείου. O αρμόδιος υπάλληλος καταχώρισε την αίτηση με αριθμό πρωτοκόλλου τριάντα. Tα έσοδα και οι δαπάνες είναι καταχωρισμένα σε λογιστικά βιβλία. || Aυτό το γεγονός θα καταχωριστεί στις δέλτους της ιστορίας, θα καταγραφεί. 2. δημοσιεύω κτ. σε εφημερίδα ή σε περιοδικό, κυρίως για πληρωμένη δημοσίευση μικρής αγγελίας, διαφήμισης, δήλωσης κτλ. [λόγ. < ελνστ. καταχωρίζω `εγγράφω σε κατάλογο΄, αρχ. σημ.: `βάζω στη θέση του΄ (διαφ. το ελνστ. καταχωρῶ `υποχωρώ)]

 

πηγή: Τριανταφυλλίδης On-Line

Edited October 15, 2008 by kitsos

[mariposa]

Συνέχεια για το ρήμα της πληροφορικής

 

'καταχωρίζω' σημαίνει καταγραφή "κατά χώραν", στην οικεία θέση, μιας επίσημης ή τυπικής πληροφορίας.

Το 'καταχωρίζω' διαφέρει από τα σύνθετα του 'χωρώ' που δηλώνουν κατά βάσιν κίνηση: ανα-χωρώ, προ-χωρώ, υπο-χωρώ, προσ-χωρώ, οπισθο-χωρώ, απο-χωρώ, εισ-χωρώ, συγ-χωρώ, υπανα-χωρώ, παρα-χωρώ, εκ-χωρώ.

Το καταχωρίζω δηλώνει θέση (τοποθέτηση σε συγκεκριμένη θέση) με σκοπό την ταξινόμηση και διάκριση των πληροφοριών. Μπορείτε να παραβάλλετε τα χωρίζω, διαχωρίζω, αποχωρίζω, ξεχωρίζω τα οποία δηλώνουν "διάκριση θέσης" και, κατ' επέκτασιν, διάκριση.

 

Το καταχωρίζω προσδιορίζει ως προτιμότερες τις χρήσεις καταχώριση (και όχι καταχώρηση), καταχωρισμός, καταχωρίσιμος, καταχωρισμένος (και όχι καταχωρημένος).

 

Πηγή

Edited October 16, 2008 by mariposa

[RaspK]

Μιας και γίνεται αυτή η αναφορά, η κατάληξη <-ισι> γράφεται πάντα -ήση, εκτός αν είναι παράγωγο εισίζοντος ρήματος, οπότε γίνεται -ιση· αυτό, φυσικά, σημαίνει ότι ακολουθούν και τα λοιπά παράγωγα...

[Guest Cirrus Minor]

Μιας και γίνεται αυτή η αναφορά, η κατάληξη <-ισι> γράφεται πάντα -ήση, εκτός αν είναι παράγωγο εισίζοντος ρήματος, οπότε γίνεται -ιση· αυτό, φυσικά, σημαίνει ότι ακολουθούν και τα λοιπά παράγωγα...

 

Αυτά που τα βρήκες; Αν η πηγή είναι online, δώσε μας το link.

Είναι κάτι σαν το Uncyclopedia?

Τρελό γέλιο!

[kitsos]

Σαίξπηρ ή Σέξπιρ;

Στα νεότερα δάνεια της ελληνικής (σύμφωνα με τη σχολική γραμματική) ισχύει η αρχή της απλογράφησης, δηλ. της ορθογράφησής τους με τον απλούστερο τρόπο. Στη γραφή δάνειων λέξεων που αποτελούν κύρια ονόματα, ανθρωπωνύμια και τοπωνύμια, δεν ακολουθείται ενιαίο σύστημα, γιατί δεν περιλαμβάνεται ρύθμιση στη σχολική γραμματική. Συνήθως επικρατεί η λεγόμενη αρχή της αντιστρεψιμότητας: αν «αντιστραφεί» η γραφή των ονομάτων αυτών στα ελληνικά, θα πρέπει να αποκαλύψει τη μορφή τους στις γλώσσες από τις οποίες προέρχονται. Ακολουθείται όμως και η αρχή της απλογράφησης. Στη Μεγάλη Γραμματική του Μ. Τριανταφυλλίδη προβλεπόταν μερική εφαρμογή της αντιστρεψιμότητας: υ ως απόδοση του y, αι ως απόδοση του ai και διπλά σύμφωνα, ενώ παράλληλα υποδεικνυόταν η διατήρηση «καθιερωμένων» γραφών, π.χ. Σαίξπηρ.

 

Το επώνυμο του γνωστού Άγγλου δραματουργού W. Shakespeare (1564-1616) αποδίδεται στα ελληνικά συνήθως ως Σαίξπηρ και λιγότερο συχνά ως Σέξπιρ. Είναι προφανές ότι το αι και το η στο Σαίξπηρ δεν έχουν ετυμολογική βάση. Το η του Σαίξπηρ αποδίδει μόνο συμβατικά το ea του αγγλικού Shakespeare, ενώ το αι ίσως επιτελεί μια άλλη λειτουργία: την αποφυγή της παρετυμολογικής σύνδεσης του Σέξπιρ με το σεξ. Έχει προταθεί και το Σέιξπιρ (με έι), που προσεγγίζει περισσότερο την προφορά του ονόματος στα αγγλικά, αλλά είναι μακριά από την πραγματική χρήση στα ελληνικά. Παράγωγο επίθετο του Σαίξπηρ/Σέξπιρ είναι το σαιξπηρικός/σεξπιρικός

 

πηγή: Άσπρη Λέξη

[Nova]

Έχω μερικές ερωτήσεις για τα μέλη του forum:

 

1)Πoια πλήκτρα πρέπει να πατήσω για να βάλω άνω τελεία στο word και στις ιστοσελίδες του sff.

2)Η ακριβής μετάφραση των λέξεων neural stimulator. Ξέρω δεν είναι δύσκολη αλλά μπερδέυομαι με τον τονισμό. Είναι νευροδιεγέρτης ή νευροδιεγερτής;

3)Η μετάφραση της λέξης servomechanism. Βρήκα σε λεξικό στο ίντερνετ τις λέξεις 'αναδραστικός μηχανισμός' και σερβομηχανισμός. Είναι σωστές; Η δέυτερη είναι απλά εξελληνισμός (νομίζω) της λέξης από τα αγγλικά, αλλά είναι σωστός, μπορώ να την χρησιμοποιήσω;

 

Ευχαριστώ.

[tetartos]

Σου γράφω ό,τι ξέρω. Όλο και κάποιος θα ξέρει περισσότερα...

 

1. Για το Word δυστυχώς δεν υπάρχει άμεσο πλήκτρο. Μπορείς με Εισαγωγή>Σύμβολο και μετά να την δεις ή πατώντας το Alt και πληκτρολογώντας 0729 στο νουμερικό πληκτρολόγιο.

2. Απ' όσο το ξέρω είναι "νευροδιεγέρτης". Η λέξη "ηλεκτροδιεγέρτης" πάντως είναι δόκιμη, οπότε κατ' αναλογίαν...

3. Η λέξη σερβομηχανισμός είναι απ' όσο ξέρω άμεση μετάφραση. Η φράση "αναδραστικός μηχανισμός" είναι γενικότερος όρος. Κατά παράδοση οι σερβομηχανισμοί χρησιμοποιούνται στην μηχανολογία (η λέξη ξεκίνησε από τις ατμομηχανές). Ο όρος αναδραστικός μηχανισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί π.χ. και σε ένα κοινωνιολογικό φαινόμενο και μεταφράζοντας αντίστροφα αντιστοιχεί στον όρο "feedback mechanism".

[Nova]

Τη λέξη σερβομηχανισμός θέλω να την χρησιμοποιήσω για μηχανισμούς σε ανθρώπους για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους, δηλ. για cyborgs για αυτό μου αρέσει περισσότερο.

 

Thx.

[kitsos]

Μια φορά και έναν καιρό ήταν το που, το πως και ο τόνος. Άλλες φορές το που μπορούσε να σηκώσει τον τόνο και άλλες όχι. Το ίδιο γινόταν και με το πως. Πού όμως συνέβαινε αυτό και πώς;

 

Τα πού και πώς παίρνουν τονικό σημάδι όταν είναι ερωτηματικά(είτε η ερώτηση είναι ευθεία είτε πλάγια).

Πού πήγες; Δε μας είπες πού πήγες.

Πώς σε λένε; Μας είπε πώς τον λένε.

 

Επίσης παίρνουν τονικό σημάδι σε περιπτώσεις όπως οι ακόλουθες:

Πού να σου τα λέω.

Από πού κι ως πού.

Πού και πού.

Αραιά και πού.

Πώς βαριέμαι!

Κοιτάζω πώς και πώς να τα βολέψω.

Δεν παίρνουν τονικό σημάδι όταν δεν είναι ερωτηματικά. (Όταν το που είναι επίρρημα, αντωνυμία, σύνδεσμος. Όταν το πως είναι σύνδεσμος)

Αυτό που σου είπα.

Μας είπε πως τον λένε Βασίλη.

Edited October 19, 2008 by kitsos

[kitsos]

Το διάλειμμα είναι διακοπή από κάποια δραστηριότητα, εργασία κτλ., συνήθως για σύντομο χρονικό διάστημα: Ας κάνουμε ένα διάλειμμα να ξεκουραστούμε. Όταν λέμε ότι κάτι γίνεται κατά διαλείμματα εννοούμε ότι γίνεται με διακοπές, π.χ. Έβρεχε με διαλείμματα. Είναι σύνθετη λέξη, από το διά και το λείπω. Αδιάλειπτος είναι ο συνεχής, ο ασταμάτητος, π.χ. Αδιάλειπτος ο αγώνας κατά της φοροδιαφυγής. Στην ίδια οικογένεια ανήκει και η λέξη διαλείψεις, π.χ. Εγκεφαλικές διαλείψεις προκαλεί η έλλειψη ύπνου.

 

Το διάλυμα είναι ομογενές μείγμα δύο ή περισσότερων ουσιών, π.χ. αντισηπτικό στοματικό διάλυμα. Η λέξη αποδίδει στα ελληνικά τη γαλλική solution και ανήκει στην οικογένεια του ρήματος διαλύω. Άλλες λέξεις της ίδιας οικογένειας: διάλυση, διαλύτης (= ουσία που χρησιμοποιείται για διάλυση), διαλυτικά (το ορθογραφικό σημείο ¨).

 

Πηγή: Άσπρη Λέξη

[Naroualis]

Ερώτηση: είναι "σε μας" ή "σε 'μας"; Αν θέλετε, "σε μένα" ή "σε 'μένα";

[mman]

Ερώτηση: είναι "σε μας" ή "σε 'μας"; Αν θέλετε, "σε μένα" ή "σε 'μένα";

Τίποτα απ' αυτά. Είναι "σ' εμάς" και "σ' εμένα". Τώρα το 'χω μάθει πια.

[kitsos]

Ερώτηση: είναι "σε μας" ή "σε 'μας"; Αν θέλετε, "σε μένα" ή "σε 'μένα";

 

 

Τίποτα απ' αυτά. Είναι "σ' εμάς" και "σ' εμένα". Τώρα το 'χω μάθει πια.

 

Η νεοελληνική γραμματική του Τριανταφυλλίδη το ονομάζει Έκθλιψη:

Όταν μια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η ακόλουθη αρχίζει από φωνήεν, συχνά χάνεται το τελικό φωνήεν της προηγούμενης. Το φαινόμενο αυτό λέγεται Έκθλιψη. Στη θέση του φωνήεντος σημειώνουμε απόστροφο (’).

Παθαίνουν συνήθως έκθλιψη μπροστά από όμοια φωνήεντα:

Α) τα άρθρα το, του, τα : τ’ ωραίο, τ’ ουρανού, τ’ άλλα.

Β) τα μόρια θα, να : θ’ ανεβείτε, ν’ αρχίσετε.

Γ) οι αντωνυμίες με, σε, το, τα : μ’ έδειρε, τ’ ονειρεύτηκες, τ’ άφησε.

Δ) οι προθέσεις από, με, σε, για : απ’ όλους, μ’ εσένα, σ’ εμένα, γι’ αλλού.

 

Κάποτε οι προθέσεις σε, από, παρά παθαίνουν έκθλιψη και εμπρός σε διαφορετικό φωνήεν: σ’ αυτόν, απ’ άκρη σ’ άκρη, παρ’ όλο που.

Ο σύνδεσμος και μπορεί να γραφτεί εμπρός από φωνήεν κι (χωρίς απόστροφο): κι άλλος, κι όμως, κι έπειτα, κι ύστερα.

[kitsos]

Η λέξη ίλη, που απαντά και στην αρχαία ελληνική, είναι στρατιωτικός όρος και δηλώνει μονάδα του όπλου των Τεθωρακισμένων, αντίστοιχη με το λόχο του Πεζικού. Σήμερα γίνεται λόγος για ίλη αρμάτων/τεθωρακισμένων, ενώ παλαιότερα για ίλη ιππικού. Άλλο παράδειγμα χρήσης: ο διοικητής της ίλης. Λέξεις που συνδέονται ετυμολογικά με την ίλη: επιλαρχία, ίλαρχος. Ο ίλαρχος στα Τεθωρακισμένα αντιστοιχεί στο λοχαγό του Πεζικού, ενώ η επιλαρχία στο τάγμα. Άλλες λέξεις που χρησιμοποιούνται στα Τεθωρακισμένα και βασίζονται ετυμολογικά στην ίλη: ανθυπίλαρχος (που αντιστοιχεί στον ανθυπολοχαγό), υπίλαρχος (που αντιστοιχεί στον υπολοχαγό).

 

Η λέξη ύλη, ήδη αρχαία, σήμερα είναι ευρύτερα γνωστή και έχει πολλές σημασίες, όπως «ουσία», «περιεχόμενο εντύπου» κτλ. Παραδείγματα: εκρηκτική ύλη. Το ξύλο της ελιάς αποτελεί πρώτη ύλη για κατασκευή επίπλων αλλά και ξυλόγλυπτων. Επίσης: διδακτέα/εξεταστέα ύλη. Λέξεις που συνδέονται ετυμολογικά με την ύλη: υλικό, υλικός, υλιστής.

 

Πηγή : Άσπρη Λέξη

[Spock]

Σε λέξεις όπως ρολόι, κορόιδο, όπου το όμικρον είναι τονισμένο, το ιώτα δεν παίρνει διαλυτικά. Όταν όμως γράφουμε τις λέξεις αυτές με κεφαλαία, όπου τόνος δεν μπαίνει, βάζουμε αντίστοιχα διαλυτικά στο ιώτα ή όχι;