Πλάτων (Plato)

[Φάντασμα]

Έλληνας φιλόσοφος και συγγραφέας (427-347 π.Χ.). Γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς ευγενείς. Ο πατέρας του Αρίστωνας έλεγε ότι καταγόταν από τη γενιά του Κόδρου και η μητέρα του Περικτιόνη από το Σόλωνα. Είχε δύο αδερφούς, τον Αδείμαντο και το Γλαύκωνα. Το πρώτο του όνομα ήταν Αριστοκλής. Πλάτωνας ονομάστηκε αργότερα για το ευρύ του στέρνο και το πλατύ του μέτωπο. Νέος ασχολήθηκε με την ποίηση, αλλά γρήγορα στράφηκε προς τη φιλοσοφία. Ήταν 20 χρόνων, όταν γνώρισε το Σωκράτη και έμεινε κοντά του για οκτώ ολόκληρα χρόνια, μέχρι την ώρα που ο μεγάλος δάσκαλος πέθανε (399 π.Χ.). Ο άδικος θάνατος του Σωκράτη τον έπεισε ότι η αθηναϊκή δημοκρατία είχε μεγάλα ελαττώματα και ανέλαβε το ρόλο του κοινωνικού μεταρρυθμιστή. Μετά τη θανάτωση του Σωκράτη για λίγο καιρό κατέφυγε στα Μέγαρα, κοντά στο συμμαθητή του Ευκλείδη. Ύστερα γύρισε στην Αθήνα, όπου για 10 χρόνια ασχολήθηκε με τη συγγραφή φιλοσοφικών έργων, τα οποία φέρουν τη σφραγίδα της σωκρατικής φιλοσοφίας. Στη συνέχεια ταξίδεψε στην Αίγυπτο και στην Κυρήνη, όπου σχετίστηκε με το μαθηματικό Θεόδωρο, και τέλος στον Τάραντα της Ιταλίας, όπου γνώρισε τους πυθαγόρειους, από τη φιλοσοφική σκέψη των οποίων επηρεάστηκε αποφασιστικά. Μετά πέρασε στη Σικελία. Στην αυλή του βασιλιά των Συρακουσών Διονυσίου Α΄ γνώρισε το βασιλικό γυναικάδελφο Δίωνα, με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά. Η φιλία όμως αυτή προκάλεσε τις υποψίες του Διονυσίου για συνωμοσία, γι' αυτό έδιωξε τον Πλάτωνα από τη Σικελία. Στην Αίγινα κινδύνεψε να πουληθεί ως δούλος αλλά τον εξαγόρασε ο Κυρηναίος φίλος του Αννίκερης. Επιστρέφοντας στην Αθήνα άνοιξε τη φιλοσοφική σχολή του, την Ακαδημία. Η προσπάθεια όμως των δύο φίλων να προσηλυτίσουν στις ιδέες τους το νέο ηγεμόνα Διονύσιο Β΄ απέτυχαν. Για τρίτη φορά ήρθε στην αυλή των Συρακουσών το 361, με σκοπό να συμφιλιώσει το Δίωνα με το Διονύσιο. Αυτή τη φορά κινδύνεψε και η ζωή του. Τον έσωσε η επέμβαση του πυθαγόρειου Αρχύτα. Αλλά ο Δίωνας δε γλίτωσε. Δολοφονήθηκε το 353. Έτσι ο Πλάτωνας έχασε τον άνθρωπο στον οποίο στήριξε τις ελπίδες του για την επιβολή των πολιτικών του ιδεών. Από τότε ο Πλάτωνας και μέχρι το θάνατό του ασχολήθηκε με τη διδασκαλία και με τη συγγραφή έργων φιλοσοφικών. Τα έργα του Πλάτωνα είναι 36 και όλα, εκτός από την "Απολογία", διαλογικά. Και στη συγγραφή ο φιλόσοφος μιμήθηκε τη διδασκαλία του Σωκράτη, ο οποίος δίδασκε διαλογικά. Οι διάλογοί του επιγράφονται με το όνομα κάποιου από τα διαλεγόμενα πρόσωπα, π.χ. "Τίμαιος", "Γοργίας", "Πρωταγόρας" κ.λπ. Τρεις μόνο διάλογοι, το "Συμπόσιο", η "Πολιτεία" και οι "Νόμοι" τιτλοφορούνται από το περιεχόμενό τους. Σ' όλους τους διαλόγους τη συζήτηση διευθύνει ο Σωκράτης. Στους παλαιότερους διαλόγους διατηρεί την εικόνα του πραγματικού Σωκράτη, ενώ στους νεότερους κάτω από το πρόσωπο του δάσκαλου κρύβεται ο ίδιος ο μαθητής. Το σύνολο του πλατωνικού έργου διακρίνεται σε τρεις περιόδους με βάση τη χρονολογική σειρά:
α) Περίοδος της νεότητας (400-387 π.Χ.): Σ΄ αυτήν ανήκουν: Απολογία, Κρίτων, Χαρμίδης, Πρωταγόρας, Λάχης, Ευθύφρων, Ιππίας Μείζων, Ιππίας Ελάσσων, Ίων, Λύσις.
β) Περίοδος ωριμότητας (386-367 π.Χ.). Σ' αυτήν ανήκουν: Μενέξενος, Κρατύλος, Ευθύδημος, Γοργίας, Μένων, Παρμενίδης, Φαίδων, Φαίδρος, Πολιτεία, Συμπόσιον, Θεαίτητος.
γ) Περίοδος γηρατειών (366-348 π.Χ.). Περιλαμβάνονται: Σοφιστής, Πολιτικός, Φίληβος, Κριτίας, Τίμαιος, Νόμοι, 7η επιστολή.

Δείτε τα βιβλία του και διαβάστε κριτικές γι' αυτά, στο Goodreads.

Βιβλία του συγγραφέα:

1. Μύθοι (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2022)
2. Απολογία Σωκράτους και Δίκη (Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, 2022)
3. Παρμενίδης (Στιγμή, 2022)
4. Σοφιστής (Εκδόσεις Παπαζήση, 2021)
5. Φαίδρος - Ο έρωτας και ο λόγος (Εκδόσεις Παπαζήση, 2021)
6. Πλάτων, Απολογία Σωκράτους-Κρίτων (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2021)
7. Πλάτων, Συμπόσιον. Τόμος Α΄ (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2021)
8. Πλάτων, Συμπόσιον. Τόμος Β΄ (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2021)
9. Πλάτων, Πολιτεία. Τόμος Δ΄ (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2021)
10. Πλάτων, Πολιτεία. Τόμος Γ΄ (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2021)
11. Πλάτων, Πολιτεία. Τόμος Α΄ (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2021)
12. Μένων (Στιγμή, 2021)
13. Πλάτων, Πολιτεία. Τόμος Β΄ (Τα Νέα / Άλτερ Εγκο Μ.Μ.Ε. Α.Ε., 2021)
14. Symposium (Κάκτος, 2021)
15. Συμπόσιον ή περί έρωτος (Παρά Πέντε, 2021)
16. Πολιτεία 1 Βιβλίο Α΄ - Βιβλίο Β΄ (Παρά Πέντε, 2021)
17. Απολογία Σωκράτους (Παρά Πέντε, 2021)
18. Παρμενίδης - Οντολογία του ενός στην πλατωνική θεωρία των ιδεών (Ζήτρος, 2021)
19. Γοργίας (Στιγμή, 2020)
20. Φαίδων ή Περί ψυχής (Άμμων Εκδοτική, 2020)
21. Apology of Socrates (Κάκτος, 2020)
22. Κρατύλος ή Περί ονομάτων ορθότητος (Άμμων Εκδοτική, 2020)
23. Πολιτεία ή Περί δικαίου Βιβλία Α΄- Ε΄ (Άμμων Εκδοτική, 2020)
24. Μενέξενος. Λύσις. Ερασταί (Άμμων Εκδοτική, 2020)
25. Πολιτεία ή Περί δικαίου Βιβλία Στ΄-Ι΄ (Άμμων Εκδοτική, 2020)
26. Πλάτων: Παρμενίδης και Φίληβος (Αθλέπολις – ΠΕΝΤΑΝΔΡΟΝ, 2019)
27. Η δίκη του Σωκράτη Ευθύφρων-Απολογία-Κρίτων (Μίνωας, 2019)
28. Συμπόσιον. Φαίδρος. Φίληβος (Κάκτος, 2019)
29. Νόμοι Α΄-Στ΄ (Κάκτος, 2019)
30. Τίμαιος. Κριτίας. Παρμενίδης (Κάκτος, 2019)
31. Νόμοι Ζ΄-ΙΒ΄ (Κάκτος, 2019)
32. Απολογία Σωκράτους. Κρίτων. Φαίδων (Κάκτος, 2019)
33. Πολιτεία Α΄-Ε΄ (Κάκτος, 2019)
34. Πολιτεία Στ΄-Ι΄ (Κάκτος, 2019)
35. Περί ψυχής και παιδείας - Επιλεκτικά κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2018)
36. Πανόραμα ελληνικής ποίησης: Από τον Όμηρο στον Ελύτη (Φιλύρα, 2018)
37. Απολογία Σωκράτους (Ζαχαράκης Κ. Μ., 2016)
38. Ίων Ένα μικρό συμπόσιο: Πρόγραμμα παράστασης (Διάγραμμα.com, 2016)
39. Μένων (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2016)
40. Κρατύλος - Περί ονομάτων ορθότητος (Ηλιοδρόμιον, 2015)
41. Θεαίτητος - Η γνωσιολογία του Πλάτωνος (Ζήτρος, 2015)
42. Φαίδρος (Πόλις, 2015)
43. Χαρμίδης (Εκκρεμές, 2014)
44. Φαίδων (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2014)
45. Περί ανθρώπου και ηθικής - Επίλεκτα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2013)
46. Τίμαιος (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2013)
47. Κρατύλος Ή περί ορθότητος ονομάτων, λογικός (Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, 2013)
48. Συμπόσιον, Φαίδρος, Απολογία Σωκράτους, Φαίδων (4π Ειδικές Εκδόσεις Α.Ε., 2012)
49. Πολιτεία - Βιβλίον Ζ΄-Η΄ (Γεωργιάδης - Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, 2011)
50. Πολιτεία - Βιβλία Α-Ε (4π Ειδικές Εκδόσεις Α.Ε., 2011)
51. Πολιτεία (4π Ειδικές Εκδόσεις Α.Ε., 2011)
52. Συμπόσιον (Γνώση, 2011)
53. Επιγράμματα συλλογής Πλανούδη (Επικαιρότητα, 2011)
54. Τα ερωτικά επιγράμματα (Επικαιρότητα, 2011)
55. Τα επιτύμβια επιγράμματα I (Επικαιρότητα, 2011)
56. Τα επιδεικτικά επιγράμματα II (Επικαιρότητα, 2011)
57. Τα επιδεικτικά επιγράμματα Ι (Επικαιρότητα, 2011)
58. Τα αναθηματικά επιγράμματα (Επικαιρότητα, 2011)
59. Τίμαιος [ή Περί φύσεως, φυσικός] (Ζήτρος, 2010)
60. Πολιτικός Ή περί βασιλείας, λογικός (Ζήτρος, 2010)
61. Πρωταγόρας (Ζήτρος, 2009)
62. Συμπόσιο (Περί έρωτος) (Το Ποντίκι, 2009)
63. Πλάτωνος τα αποδιδόμενα επιγράμματα (Ηριδανός, 2009)
64. Λάχης. Λύσις (Ζήτρος, 2008)
65. Σοφιστής (Ζήτρος, 2008)
66. Γοργίας Ή περί ρητορικής ανατρεπτικός (Ζήτρος, 2008)
67. Μένων (Πόλις, 2008)
68. Νόμοι - Βιβλίο Α΄ (Δαίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος, 2008)
69. Η δίκη του Σωκράτη - Ευθύφρων. Απολογία. Κρίτων (Ωκεανίδα, 2007)
70. Πλάτων Μενέξενος (Δαίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος, 2007)

Δείτε όλη την βιβλιογραφία του εδώ.

Πηγή: biblionet

[yanni]

Συμπόσιον

Ο νεαρός ποιητής Αγάθων, κέρδισε το πρώτο βραβείο λυρικής ποίησης στα Λήναια το 416 π.Χ., καλεί στο σπίτι του την επόμενη διάφορους επιφανείς Αθηναίος, για να το γιορτάσουν μαζί του. Ο Αριστόδημος, ο Φαίδρος, ο Αγάθων, ο Ερυξιμαχος, ο Παυσανίας, ο Αλκιβιάδης, ο Αριστοφάνης, αλλά και ο ίδιος ο Σωκράτης, τρώνε, πίνουν και προσπαθούν να βρούνε απαντήσεις, τι είναι έρωτας;

Ένα μοναδικό έργο απαράμιλλης ομορφιάς, από τα ωραιότερα της αρχαίας Ελληνικής γραμματείας. Διαβάζοντας το απολαμβάνεις και ερωτεύεσαι τη γνώση.

Edited January 15, 2023 by Ghost
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.

[yanni]

Πλάτων, μύθοι.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "ΖΗΤΡΟΣ", 2003, το αντίτυπο που έχω στα χέρια μου, αποτελεί αναπαραγωγή για την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ". Ως έργο της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας σε οδηγεί κατά κύριο λόγο στην αυτογνωσία και έπειτα σε ψυχική κάθαρση και τάξη.

Σκοπός αυτής της έκδοσης, δεν ήταν η μύηση του αναγνώστη στην πλατωνική φιλοσοφία, αλλά η απόλαυση της λογοτεχνικής δημιουργίας και η ανάδειξη της δημιουργικής φαντασίας του Πλάτωνα. Βιβλίο οδηγός και βοηθός παράλληλα στο έργο του Πλάτωνα.

Edited January 15, 2023 by Ghost
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.

[yanni]

Φαίδρος

"Ω φίλε Φαιδρε, ποι δη και πόθεν;". Έναρξη του διαλόγου μεταξύ Σωκράτη και Φαίδρου, με προορισμό ένα πλατάνι δίπλα στον ποταμό Ιλισό. Φυσικά ο Σωκράτης δεν αναφέρεται στην "τοποθεσία" με την ερώτηση. Αφορά την ψυχή, εάν γνωρίζει από πού έρχεται ξέρει και που θα πάει. 

Όλος ο διάλογος είναι ένας αγώνας μεταξύ σοφιστικής ρητορικής και φιλοσοφίας. Η έννοια της αθανασίας της ψυχής και η διασύνδεση της με τη θεία υπόσταση, μέσω του έρωτα. Επίσης η σύγκριση γραπτού και προφορικού λόγου. Πολυσύνθετο και αλληλένδετο κείμενο, φυσικά ο Σωκράτης μέσω της θείας μανίας του, δίνει στο κείμενο φτερά!

Θέλει προσοχή και υπομονή, μια ανάγνωση δε φτάνει. Διάβασα και άλλα βοηθήματα όπως το λεξικό του "Ηλίου" κ.α. Η έκδοση του Κάκτου, έρχεται με σύγχρονη μετάφραση του αρχαίου κειμένου η οποία βοηθά στην κατανόηση. 

Edited January 23, 2023 by Ghost
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.

[yanni]

Φιληβος

Ο Πλατωνικός διάλογος Φιληβος πραγματεύεται το θέμα αν το απόλυτο αγαθό για τον άνθρωπο ταυτίζεται με την ηδονή, απόλαυση ή με την διανοητική δραστηριότητα, φρόνηση, όπως υποδηλώνει και ο υπότιτλος του "Περί ηδονής, ηθικός". Ο Σωκράτης διαδραματίζει ξανά ρόλο κύριου συζητητής. Άλλο πρόσωπο που συμμετέχει στο διάλογο είναι ο Φιληβος, από τον οποίο πήρε το όνομά του το έργο. Νεαρός, παραδομένος στις ηδονές, δεν θα ήταν ικανός να υποστηρίξει την άποψή του, για αυτό αναθέτει στον φίλο του Πρωταρχο να υπερασπιστεί ρητορικά την άποψή του.

Όπως διαπιστώνουμε τελικά, σκοπός του διαλόγου είναι η κρίση και απόρριψη των δύο θέσεων ως ανεπαρκώς και η πρόταση μιας μέσης οδού. Ούτε η ηδονή ούτε η σκέψη αποτελούν μεμονωμένες, το απόλυτο καλό για την ανθρώπινη ζωή. Ο αρίστος βίος αποτελεί μείγμα σκέψης και απόλαυσης, από τα οποία όμως την πρώτη θέση κατέχει η σκέψη.

Στον επίλογο του διαλόγου, οι συνομιλητές συμπεραίνουν πώς η συζήτηση απέδειξε ότι ούτε η ηδονή ούτε η φρόνηση είναι αγαθό, εφόσον δεν έχουν αυτάρκεια και τελειότητα. Ο Σωκράτης κλείνει τον διάλογο λέγοντας ότι η ηδονή δεν είναι αγαθό ακόμα και αν έρθουν όλα τα θηρία με τους έρωτες τους να το υποστηρίξουν.

Edited February 1, 2023 by Ghost
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.

[yanni]

Παρμενίδης

Ο Παρμενίδης (ή Περί ιδεών) θεωρείται ο πιο αινιγματικός πλατωνικός διάλογος. Πρόκειται για μία αναδιήγηση του διαλόγου του Σωκράτη με τους ελεάτες φιλοσόφους Παρμενίδη και Ζήνωνα, με θέμα το πρόβλημα των ιδεών. Εξετάζεται το "ένα" ως υπαρκτό και ανύπαρκτο, μέσα από τις περίφημες υποθέσεις, και δίνονται οι συνέπειες της μιας και της άλλης παραδοχής.

Δύσκολος και εξαντλητικός διάλογος, επαναλαμβανόμενα και μπερδεμένα επιχειρήματα. Χρήσιμος για την κατανόηση της μεταφυσικής του Πλάτωνα. Αυτό το βιβλίο μου επέτρεψε να δω τα πάντα ως ενοποιημένα με έναν τρόπο που δεν μπορούσα να συλλάβω στο παρελθόν. "Όλα", άνθρωποι, αγάπη, ζώα, αντικείμενα, αδικία είναι "ένα". Μέσω αυτής της σύνδεσης έχουμε την πολυτέλεια να θεωρούμε τους εαυτούς μας ξεχωριστές οντότητες. Μπορώ να αποκαλώ τον εαυτό μου "εγώ" σε μία συζήτηση, γιατί ξέρω ότι στην αλληλεπίδραση μας, υπάρχουμε ως ένα σύνολο "εμείς" που μας δίνει κοινό έδαφος για να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον.

Edited February 27, 2023 by Ghost
Προστέθηκε το εξώφυλλο του βιβλίου.

[yanni]

Απολογία Σωκράτους 

Μία από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας της αθηναϊκής δημοκρατίας υπήρξε η θανατική καταδίκη του Σωκράτη, το 399 π. Χ. Η καταγγελία εναντίον του έλεγε ότι διαφθείρει τους νέους, δεν πιστεύει στους θεούς της πόλης, αλλά σε καινά δαιμόνια.

Ο Σωκράτης παρουσιάστηκε ατάραχος στο δικαστήριο, κρατώντας περήφανη και προκλητική στάση, που ίσως επηρέασε αρνητικά τους δικαστές του. Μετά τις αγορεύσεις των κατηγόρων πήρε το λόγο και απολογήθηκε. Επακολούθησε ψηφοφορία όπου κρίθηκε ένοχος για 30 μόνο ψήφους, 280 υπέρ, 220 κατά. Μέχρι να οδηγηθεί στη φυλακή ο Σωκράτης εξηγεί σε όσους βρίσκονταν εκεί, ότι δεν φοβάται το θάνατο και τους αποχαιρετάει με τα συγκλονιστικά λόγια: "Αλλά τώρα πια είναι ώρα να φύγουμε, εγώ για να πεθάνω, κι εσείς για να ζήσετε. Ποιοι από μας πηγαίνουν σε καλύτερο μέρος, κανείς δεν ξέρει παρά μόνο ο θεός".

Στη φυλακή ο Σωκράτης έμεινε περίπου ένα μήνα. Ο μαθητής του Κρίτων τον παρακαλούσε να δραπετεύσει, εκείνος αρνείται απαντώντας, ότι πρέπει κανείς να σέβεται τους νόμους της πατρίδας του και να μην τους παραβαίνει. Όταν ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο, άρχισαν σιγά-σιγά να μουδιάζουν τα μέλη του, ξεκινώντας από τα πόδια. Όταν το μούδιασμα έφτασε στην κοιλιά, λέει τα τελευταία του λόγια στον Κρίτωνα: να θυσιάσει στον Ασκληπιό τον κόκορα που του χρωστάει ο Σωκράτης.

Το τραγικό τέλος του Σωκράτη συγκλόνισε τον Πλάτων, τότε 28 ετών και ήδη 9 έτη μαθητής του. Περί το 396 π.Χ. έγραψε την Απολογία. Η οποία δεν περιλαμβάνει φυσικά αυτούσια τα λόγια του Σωκράτη, το περιεχόμενο της δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα.

[yanni]

Ευθύφρων - Κρίτων - Ίων 

ΕΥΘΥΦΡΩΝ(ή Περί τού οσίου). Διάλογος μεταξύ του ομώνυμου μάντη και Θεολόγου και του Σωκράτη, με αντικείμενο τον προσδιορισμό της φύσης του οσίου, δηλαδή της ευλάβειας και γενικότερα του καθήκοντος έναντι του Θεού. Ο διάλογος δεν καταλήγει σε θετικά συμπεράσματα, αλλά σε αυτόν διατυπώνονται ορισμοί της έννοιας του οσίου, η κριτική επί των οποίων οδηγεί σε σχηματισμό γενικών διαπιστώσεων.

Ο Σωκράτης συναντά τον Ευθύφρων στη βασίλειο στοά, έδρα του άρχοντος βασιλέως, όπου είχε πάει για να πληροφορηθεί για τη μήνυση που είχε υποβάλει εναντίον του ο Μέλητος, εξαιτίας της οποίας λίγο αργότερα επρόκειτο να καταδικαστεί σε θάνατο.

Στον Ευθύφρονα γίνεται κριτική των τρεχουσών θρησκευτικών αντιλήψεων της εποχής. Στο πλαίσιο αυτό εκτίθενται οι Σωκρατικές απόψεις σχετικά με το ζήτημα, αντιλήψεις του ανθρώπου που, πέρα από τις ιδιαίτερες αναζήτησης του, καταδικάστηκε και για ασέβεια.

 

ΚΡΙΤΩΝ(ή Περί του πρακτέου). Ο διάλογος Κρίτων μαζί με τον Φαίδων και την Απολογία, πραγματεύονται τις τελευταίες ώρες του Σωκράτη. Από την ημέρα που ο φιλόσοφος καταδικάστηκε σε θάνατο μέχρι την εκτέλεση της απόφασης, μεσολάβησε διάστημα ενός μήνα. Κατά το διάστημα αυτό το κρατητήριο του Σωκράτη έγινε τόπος συγκέντρωσης των φίλων και μαθητών του, μεταξύ των συζητήσεών τους ήταν και το ζήτημα της απόδρασης. Τη σκέψη αυτή προκάλεσε σε όλους η αγάπη για τον δάσκαλό τους και η επίγνωση της άδικης καταδίκης του. Ο Κρίτων, στενός φίλος του Σωκράτη, τον επισκέπτεται μία ημέρα πριν εφαρμοστεί η απόφαση. Συνεπώς έρχεται αποφασισμένος να πιέσει τον Σωκράτη, τονίζοντας την αναγκαιότητα της απόδρασης. Ο φιλόσοφος επιχειρηματολογεί περί του αντιθέτου, και τούτο είναι το κεντρικό ζήτημα του διαλόγου.

Με ενδεχόμενη δραπέτευση του ο Σωκράτης, δεν προσφέρει τίποτα ούτε στον εαυτό του ούτε στους ανθρώπους του, παρά μόνο συμβάλλει στην υπονόμευση της αρετής του. Ενεργεί με την επίγνωση πως η συμπεριφορά του θα δικαιωθεί ενώπιον του μεταθανάτιου δικαστηρίου, ετυμηγορία του οποίου υπερτερεί της αποφάσεως που τον καταδίκασε.

 

ΙΩΝ(ή Περί Ιλιάδος). Διάλογος με θέμα την καλλιτεχνική και ποιητική έμπνευση και δημιουργία. Ο διακριτός ραψωδός Ίων εμφανίζεται υποστηρικτής των απόψεων που παρουσιάζουν τον ποιητή σοφό, βάση συγκεκριμένες τέχνης την οποία κατέχει. Ο ίδιος περιορίζει την ειδίκευση του στον Όμηρο, παραδεχόμενος την αδιαφορία του για τους άλλους ποιητές.

Ο Σωκρατικός αυτός διάλογος κρίνει και κλονίζει την αντίληψη της εποχής ότι ο ποιητής συγκαταλέγεται μεταξύ των σοφών. Ο Σωκράτης επιμένει στην άποψη πως το ποιητικό ταλέντο είναι θέοθεν χάρισμα, δώρο της Μούσας, η οποία οδηγεί τον ποιητή όχι σε συνειδητή δημιουργία αλλά σε παραγωγή, όταν ο ποιητής γίνει όργανο της θείας έμπνευσης που τον καταλαμβάνει.

[yanni]

Φαίδων

ΦΑΙΔΩΝ (ή Περί ψυχής). Στον διάλογο του Φαίδωνα με τον Εχεκράτη, ενσωματώνεται η διήγηση της τελευταίας συζήτησης του Σωκράτη με τους μαθητές του την τελευταία μέρα της ζωής του. Βαρύνουσας σημασίας είναι η παρουσία Πυθαγορείων, βασικοί συνομιλητές του Σωκράτη είναι ο Σιμμίας και ο Κέβης. Δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το διάλογο, όπου συζητείται το θέμα της αθανασίας της ψυχής.

Μέλημα του αληθινού φιλοσόφου είναι ο χωρισμός της ψυχής από το σώμα.  Η φιλοσοφία είναι καθαρμός της ψυχής και μύηση που οδηγεί στην αποκάλυψη της αλήθειας. Την αντίληψη ότι ο θάνατος είναι λύσιμο και χωρισμός της ψυχής από το σώμα συμμερίζονται πολλοί. Φοβούνται όμως μήπως κατά τον θάνατο η ψυχή διασκορπίζεται, διαλύεται και χάνει την υπόστασή της. Στον διάλογο ακολουθούν τρεις πιθανές απόψεις και όχι αποδείξεις, περί αθανασίας της ψυχής. Για τον Πλάτωνα το μόνο πειστικό επιχείρημα για την Αθανασία της ψυχής είναι αυτό που στηρίζεται στον "αυτοκίνητο" χαρακτήρα της. Το σημαντικό για τον Πλάτωνα είναι να συνδέσει την ψυχή με τις Ιδέες και για τον Σωκράτη να καταδείξει τον θεόμορφο χαρακτήρα της.

Η διήγηση του Φαίδωνα στον Εχεκράτη κλείνει με την αφήγηση των τελευταίων στιγμών του Σωκράτη: γενναίος και ελεύθερος πεθαίνει αυτός που γνωρίζει τη σχέση που πρέπει να έχει ο άνθρωπος με τη ζωή και τη στάση που πρέπει να κρατήσει απέναντι στον θάνατο.

[yanni]

Αλκιβιάδης, Αλκιβιάδης Β, Ερασταί 

Αλκιβιάδης. Ο διάλογος είναι η συνομιλία του Σωκράτη με τον Αλκιβιάδη. Μας παρουσιάζει συνοπτικά βασικές αρχές της σωκρατικής αρετολογίας και αναπτύσσει ειδικότερα το ζήτημα της επιμέλειας του εαυτού μας και της ανάγκης διαρκούς αυτοελέγχου. Κατασταλαγμα το διαλόγου είναι η επιταγή για αυτογνωσία, μέσα από την κατανόηση της άγνοιας μας. 

 Η αφετηρία του φιλοσοφικού στοχασμού πού είναι το θαυμάζειν, αυτό που δημιουργεί στην ψυχή την επίγνωση της άγνοιας της, ωθεί δημιουργικά στην πραγματική φιλοσοφική αναζήτηση. Κύρια προϋπόθεση της οποίας είναι, όπως εμφανίζεται στον Αλκιβιάδη, η εκπλήρωση του Δελφικού παραγγέλματος Γνώθι σαυτόν.

Αλκιβιάδης Β. Αντικείμενο του διαλόγου είναι η προσευχή. Ο Σωκράτης συναντά τον Αλκιβιάδη, όταν ο τελευταίος πήγαινε στο ιερό κάποιου Θεού να προσευχηθεί και να αφιερώσει στεφάνι. Με αφορμή ότι οι προσευχές των ανθρώπων άλλοτε εισακούγονται και άλλοτε όχι, θίγεται το ζήτημα του τι πρέπει να ζητάμε από τον Θεό.

Ερασταί. Στο διδασκαλείο του Διονύσου στην Αθήνα, δύο νεαροί συζητούν Με τρόπο ζωηρό προβλήματα φιλοσοφίας. Κοντά τους βρίσκονται οι εραστές τους, δύο άλλοι νέοι με διαφορετικές κλίσεις, ο ένας έχει καλλιεργήσει το πνεύμα του και ο άλλος έχει επίδοση στη γυμναστική. Ο Σωκράτης βρίσκεται εκεί, παρακολούθα και ρώτα για το αντικείμενο της συζήτησης των δύο πρώτων. Ο διάλογος φέρει τον υπότιτλο περί φιλοσοφίας, και σε αυτόν εξετάζονται σύντομα ζητήματα όπως η σχέση φιλοσοφίας και πολυμάθειας, το μετρό στη σωματική και πνευματική εκγύμναση.

[yanni]

Ίππαρχος, Θεάγης, Χαρμίδης 

Ο Ίππαρχος ανήκει στους διαλόγους εκείνους του Πλάτωνα που θεωρούνται σίγουρα ή σχεδόν νόθοι. Ανήκουν προφανώς στην πρώτη περίοδο της ακαδημίας, αποτελώντας απομιμήσεις των Πλατωνικών, Σωκρατικών διαλόγων. Η αφήγηση του διαλόγου μας, σκόπιμα αντιβαίνει στα γεγονότα, θεωρείται μάλλον αποτυχημένη προσπάθεια μίμησης της ειρωνείας του Σωκράτη.

Το θέμα που ερευνούν ο Σωκράτης και ο ανώνυμος φίλος του είναι η φιλοκερδία και προσπαθούν να ορίσουν ποιοί άνθρωποι ειναι φιλοκερδείς και ποιοί όχι. 

Ο Θεάγης αποδίδεται σε κάποιον από τους μαθητές της Ακαδημίας, που θέλησε χωρίς δόλο να μιμηθεί τους διαλόγους του Πλάτωνα. Ο διάλογος παίρνει το όνομά του από έναν από τα πρόσωπα του, τον γιο του Δημόδοκου. Το έργο ξεκινά με την ανησυχία του Δημόδοκου για το γιο του, ο οποίος έχει εκδηλώσει την επιθυμία να γίνει σοφός. Ο Θεάγης επιθυμεί να διδαχθεί από τον Σωκράτη, κάτι που βρίσκει σύμφωνο τον πατέρα του. Ο Σωκράτης ισχυρίζεται ότι η επιλογή των μαθητών του, καθώς και η πρόοδος τους, στηρίζεται στο δαιμόνιο, τη θεϊκή φωνή, που ο φιλόσοφος δεν μπορεί να αγνοήσει. Τελικά ο Σωκράτης θα δεχθεί τον στον Θεάγη, και αν το δαιμόνιο το επιτρέψει, έχει καλός, διαφορετικά ο νέος θα ψάξει για άλλον δάσκαλο.

Χαρμίδης, κύριο θέμα του είναι η σωφροσύνη, μια από τις μεγαλύτερες αρετές που καθιστούν τον άνδρα ενάρετο. Ο Σωκράτης έχει πρόσφατα επιστρέψει από την εκστρατεία της Ποτίδαιας το 431 π.Χ. Πηγαίνει στα μέρη όπου συχνάζει και ρώτα να μάθει πως είναι τα πράγματα στην Αθήνα σχετικά με τη φιλοσοφία και τους νέους. Ο Κριτίας του υπόσχεται να του γνωρίσει τον εξάδελφό του Χαρμίδη, τον θεωρούμενο καλύτερο νέο της Αθήνας. Ο Σωκράτης εκφράζει τον θαυμασμό του για την ομορφιά του νέου και ρωτά να μάθει αν είναι όμορφος και στην ψυχή, όταν ο Κριτίας απαντά καταφατικά, ο Σωκράτης εκδηλώνει την επιθυμία να τον ελέγξει, εξακριβώνοντας δηλαδή το πνευματικό επίπεδο του.