Ντένις Τζόνσον (Denis Johnson)

[Φάντασμα]

Ο Ντένις Τζόνσον (1949-2017) γεννήθηκε στο Μόναχο το 1949. Όπως και ο Nόρμαν Mέιλερ, ένας από τους προδρόμους του, ο Τζόνσον ήταν πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, αρθρογράφος και ποιητής. Το Δέντρο από καπνό (Εκδόσεις Πατάκη, 2011), το σπουδαιότερο έργο του, συνδυάζει τα πολλά ταλέντα του δημιουργού του. Ο Τζόνσον μεγάλωσε στο Τόκιο, στη Μανίλα και στην Ουάσινγκτον. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, με δάσκαλο τον σημαντικό συγγραφέα και ποιητή Ρέυμοντ Κάρβερ. Το 1969 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, μια ποιητική συλλογή με τίτλο The Man among the Seals, και την επόμενη χρονιά προχώρησε στην πρώτη του θεραπεία αποτοξίνωσης από το αλκοόλ. Έγινε γνωστός με το βιβλίο του Jesus’ Son, συλλογή διηγημάτων με έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία, κείμενα γραμμένα στη διάρκεια του εθισμού του στα ναρκωτικά και σε μιαν ατμόσφαιρα οδύνης – μόλις είχε χωρίσει για δεύτερη φορά, είχε προσβληθεί από ελονοσία, ήταν ζορισμένος οικονομικά, δεν είχε μόνιμη κατοικία. Το Jesus’ Son, τίτλος αντλημένος από έναν στίχο του περιβόητου τραγουδιού «Heroin» του Lou Reed, γνώρισε μεγάλη επιτυχία και ώθησε το αναγνωστικό κοινό στην ανακάλυψη και των παλαιότερων έργων του, ανάμεσα στα οποία οι ποιητικές συλλογές The Incognito Lounge (1982) και The Veil (1987) και τα μυθιστορήματα Angels (1983), Fiskadoro (1985), Stars at Noon (1986), Resuscitation of a Hanged Man (1991), Already Dead: A California Gothic (1998) και The Name of the World (2000). Για το Δέντρο από καπνό τιμήθηκε με το National Book Award. Πέθανε από καρκίνο του ήπατος στις 24 Μαΐου 2017 στην Καλιφόρνια.

(Πηγή: Εκδόσεις Πατάκη, 2022)

Δείτε τα βιβλία του και διαβάστε κριτικές γι' αυτά, στο Goodreads.

Βιβλία του συγγραφέα που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά:

1. Train Dreams - Όνειρα τραίνων (Αντίποδες, 2023)
2. Tree of Smoke - Δέντρο από καπνό (Εκδόσεις Πατάκη, 2022)
3. The Largesse of the Sea Maiden - Η γενναιοδωρία της γοργόνας (Αντίποδες, 2019)
4. Angels - Άγγελοι (Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, 1989)
5. The stars at noon - Τ' αστέρια του απομεσήμερου (Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, 1989)
6. Fiskadoro - Φισκαντόρο (Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, 1989)

Πηγή: biblionet

Edited June 5, 2023 by BladeRunner

[BladeRunner]

Μέχρι στιγμής έχω διαβάσει πέντε βιβλία του Ντένις Τζόνσον. Τον Μάιο του 2011 διάβασα το καταπληκτικό Άγγελοι, ενώ τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς διάβασα το πάρα πολύ καλό Τ' αστέρια του απομεσήμερου. Και τα δυο βιβλία θα ήθελα κάποια στιγμή να τα ξαναδιαβάσω, γιατί είναι του γούστου μου και έχουν περάσει χρόνια από τότε που τα διάβασα. Το δεύτερο μάλιστα έγινε και πρόσφατα ταινία. Δεν έχω γράψει κάποια κριτική γι' αυτά τα δυο βιβλία, όταν με το καλό τα ξαναδιαβάσω, τότε θα γράψω το κατιτίς μου. Όσο για τα υπόλοιπα τρία, έχω γράψει κριτικές, τις οποίες και μεταφέρω εδώ:

*Η γενναιοδωρία της γοργόνας

(Νοέμβριος 2019)

Το 2011 διάβασα δυο βιβλία του Ντένις Τζόνσον, το εξαιρετικό "Άγγελοι" και το πολύ καλό "Τ'αστέρια του απομεσήμερου", αλλά έκτοτε δεν έτυχε να ξαναδιαβάσω κάτι δικό του. Όμως πριν αρκετές μέρες κυκλοφόρησε στα ελληνικά η τελευταία συλλογή διηγημάτων που έγραψε πριν πεθάνει, κάτι που μου φάνηκε σαν μια πολύ καλή ευκαιρία για να τον ξαναπιάσω στα χέρια μου.

Λοιπόν, πρόκειται για μια πολύ δυνατή συλλογή πέντε σχετικά μεγάλων διηγημάτων, με τον συγγραφέα να ασχολείται με το δικό του, ιδιαίτερο στιλ και ύφος, με θέματα όπως η θνητότητα, τα γεράματα, οι αναμνήσεις, τα "φαντάσματα" του παρελθόντος που στο τέλος της ζωής σου μπορεί να στοιχειώσουν, και πάει λέγοντας. Προφανώς ο Ντένις Τζόνσον γνώριζε ότι το τέλος του ήταν κοντά, γι'αυτό και η σχετικά κοινή θεματολογία των διηγημάτων του γύρω από τη ζωή και τον θάνατο. Η γραφή μου άρεσε πάρα μα πάρα πολύ, τη βρήκα χειμαρρώδη, εξαιρετικά εθιστική και σε σημεία υποβλητική, ενώ σίγουρα με έβαλε σε πολλές και διάφορες σκέψεις για τη ζωή.

Βέβαια, οφείλω να πω ότι η γραφή και ο τρόπος σκέψης του Τζόνσον δεν ταιριάζει με όλα τα γούστα, μιας και πολλές φορές οι προτάσεις και οι σκέψεις του κρύβουν πράγματα που δεν είναι σίγουρο ότι θα τα κατανοήσουν όλοι, όμως προσωπικά μου αρέσει πολύ, τη βρίσκω πολύ κοντά στα δικά μου γούστα. Ουσιαστικά για μικρές λεπτομέρειες η συλλογή δεν τσιμπάει και πέμπτο αστεράκι από μένα, όμως τα αστεράκια μικρή σημασία έχουν μπροστά στην αναγνωστική απόλαυση που μου προσέφερε το βιβλίο αυτό.

8.5/10

-----------------------------------------

*Φισκαντόρο

(Απρίλιος 2022)

Τέταρτο βιβλίο του Ντένις Τζόνσον που διαβάζω, μετά το "Άγγελοι" και το "Τ' αστέρια του απομεσήμερου" που διάβασα το 2011 (πρέπει να τα ξαναδιαβάσω σύντομα αυτά τα δυο, και ειδικά το πρώτο), καθώς και τη συλλογή διηγημάτων "Η γενναιοδωρία της γοργόνας" που διάβασα το 2019, ήταν και αυτό πολύ καλό και ιδιαίτερο, αν και ίσως το πιο αδύναμο και παράξενο από τα τέσσερα. Κάπου διάβασα ότι τούτο το βιβλίο μπορεί να το έγραφε ο Χέρμαν Μέλβιλ αν ζούσε σήμερα και μελετούσε ανόμοια βιβλία σαν τη Βίβλο, την Έρημη Χώρα, το Φαρενάιτ 451 και το Dog Soldiers, αν είχε δει κάμποσες φορές τον Πόλεμο των Άστρων και το Αποκάλυψη Τώρα, όντας φτιαγμένος με LSD και ακούγοντας ώρες ατελείωτες Τζίμι Χέντριξ και Ρόλινγκ Στόουνς... ε, δύσκολα θα μπορούσε να περιγράψει κανείς καλύτερα το "Φισκαντόρο" -ένα αρκετά παράξενο και περίεργο μετά-αποκαλυπτικό μυθιστόρημα-, καθώς και την αίσθηση που αφήνει στους αναγνώστες όταν τελειώσει. Το βιβλίο έχει πυρετώδη και υποβλητική ατμόσφαιρα, ενώ η γραφή του Τζόνσον είναι πότε ποιητική και παραισθησιακή και πότε σκληρή, σίγουρα όχι για όλα τα γούστα και όλες τις ώρες, αλλά προσωπικά μου άρεσε πολύ, αν μη τι άλλο ο συγγραφέας κατάφερε να δημιουργήσει κάμποσες εικόνες άγριας ομορφιάς. Γενικά, είναι ένα μυθιστόρημα που χάρη στα σκηνικά, την ατμόσφαιρα και φυσικά τη γραφή με κράτησε δέσμιό του από την αρχή μέχρι το τέλος, χωρίς βέβαια να με ενθουσιάσει κιόλας (σίγουρα μπορώ να κατανοήσω όσους το διαβάσουν και δεν ικανοποιηθούν).

7.5/10

-----------------------------------------

*Όνειρα τραίνων

(Μάιος 2023)

Για χρόνια αναρωτιόμουν αν θα βλέπαμε ποτέ στα ελληνικά τα δυο πιο πολυδιαβασμένα έργα του συγγραφέα, τη συλλογή διηγημάτων "Jesus' Son" και τη νουβέλα "Train Dreams", με τις εκδόσεις Αντίποδες να βγάζουν τελικά στη γλώσσα μας το δεύτερο, με τον τίτλο "Όνειρα τραίνων" (ελπίζοντας κάποια στιγμή να βγάλουν και το πρώτο!). Λοιπόν, είναι από τις πιο ωραίες νουβέλες που έχω διαβάσει ποτέ. Φυσικά ό,τι έχω διαβάσει από Ντένις Τζόνσον μου άρεσε από πολύ έως πάρα πολύ (αυτό είναι το πέμπτο βιβλίο του που διαβάζω), αλλά στο συγκεκριμένο βιβλιαράκι ο Τζόνσον πραγματικά με μάγεψε, πραγματικά έδωσε ρέστα. Μέσα σε τόσες λίγες σελίδες χώρεσε τόσες πολλές εικόνες, τόσα πολλά συναισθήματα, που νιώθω ότι διάβασα ένα μυθιστόρημα τριακοσίων και βάλε σελίδων και όχι απλά μια νουβέλα. Από τη μια ένιωσα ωραία διαβάζοντάς το βιβλιαράκι αυτό, από την άλλη ένιωσα μια έντονη μελαγχολία, αλλά και μια κάποια νοσταλγία, για μια εποχή που δεν έζησα. Από την πρώτη μέχρι την τελευταία λέξη ο συγγραφέας με καθήλωσε, ούτε για ένα λεπτό δεν άφησα το βιβλίο κάτω, διάβασα όλη την ιστορία σερί, και τελειώνοντας ένιωσα ένα κενό, κάτι που δεν μπορώ να περιγράψω επακριβώς. Τέλος πάντων, πολύ το ευχαριστήθηκα το "Όνειρα τραίνων", οπότε χαλάλι η τσιμπημένη τιμή για το μέγεθός του: Για μένα αξίζει κάθε ευρώ.

9/10