Jump to content

Φιλολογική ορολογία


Nihilio

Recommended Posts

Με αφορμή μια κριτική που έγινε στη Βιβλιοθήκη ποίησης, μου γεννήθηκε η εξής απορία:

 

Πολύ συχνά βλέπουμε αναφορές σε διάφορους φιλολογικούς/λογοτεχνικούς όρους. Πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο μας βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα ένα κείμενο ή όχι; Είναι οι όροι αυτοί απαραίτητοί; Πού σταματάει η ανάγκη για διευκρύνιση και ξεκινάει η επίδειξη γνώσεων;

 

Οι απαντήσεις σε αυτά και άλλα πολλά στα post που θα γράψετε :p

Link to comment
Share on other sites

Αυτόματη ερώτηση που μου ήρθε στο μυαλό: Τι εννοείς "φιλολογική ορολογία"; Τι είναι αυτό το πράγμα;

Link to comment
Share on other sites

Eίναι η ορολογία που επίσημα χρησιμοποιείται στην υψηλού επιπέδου κριτική ανάλυση ενός λογοτεχνικού έργου, των χαρακτηριστικών του ή μίας πλευράς του, συχνά συγκριτική ανάλυση, που εξ ίσου συχνά συμπεριλαμβάνει γνώμες, αποφθέγματα και ονόματα γνωστών διανοουμένων.

Edited by Dain
Link to comment
Share on other sites

Mάλλον, όσον αφορά στη συγκριτική ανάλυση, όταν συγκρίνουμε έργα του ιδίου είδους ή του ιδίου συγγραφέα ή και κάποιων κοινών ιδεών, χαρακτηριστικών κλπ σε διαφορετικά έργα. Διάβασε κάπου τον ορισμό του συγκριτισμού αν θέλεις περισσότερες πληροφορίες. :)

Edited by Dain
Link to comment
Share on other sites

Και αυτό.

Αν πχ για μια ιστορία διαβάσεις:

Είναι ένας πρωτοποριακός συνδιασμός Heroic Fantasy με slipstream, με γνήσιες Τολκιενικές αναφορές σε έναν cyberpunk κόσμο με διάσπαρτες Lovecraftικές αναφορές που οδηγούν σε μια υπερβατική κορύφωση

θα σε βοήθησει να καταλάβεις τι παίζει ή θα προτιμούσες μια περίληψη του κριτικού με δικά του λόγια;

Link to comment
Share on other sites

Αυτό σημαίνει "ναι"; Και, τέλος πάντων, αυτό είναι η "φιλολογική ορολογία";

Link to comment
Share on other sites

Heroic Fantasy, slipstream, Τολκιενικές cyberpunk Lovecraftικές

Αυτά είναι η παραδείγματα ορολογίας.

Link to comment
Share on other sites

Αυτό που έγραψε ο Nihilio είναι μία φιλολογική ανάλυση με την κατάλληλη βέβαια ορολογία, ναι.

 

Και ναι, νομίζω πως η ορολογία αυτή είναι απαραίτητη για όσους θέλουν να εμβαθύνουν περισσότερο και να εκφράσουν πιο περίπλοκες ιδέες που φτάνουν ως τη φιλοσοφία, χωρίς αυτό να σημαίνει πως τέτοιες αναλύσεις είναι απαραίτητες να αναγνωσθούν για να απολαύσει κανείς ένα καλό βιβλίο.

Link to comment
Share on other sites

Κερατάδες. Απαντάτε τόσο γρήγορα, που δεν πρόλαβαίνω να απαντήσω. :Ρ

 

 

Και αυτό.

Αν πχ για μια ιστορία διαβάσεις:

Είναι ένας πρωτοποριακός συνδιασμός Heroic Fantasy με slipstream, με γνήσιες Τολκιενικές αναφορές σε έναν cyberpunk κόσμο με διάσπαρτες Lovecraftικές αναφορές που οδηγούν σε μια υπερβατική κορύφωση

θα σε βοήθησει να καταλάβεις τι παίζει ή θα προτιμούσες μια περίληψη του κριτικού με δικά του λόγια;

 

Βασικά, στα τέτοια μου αν ήταν "ένας πρωτοποριακός συνδιασμός Heroic Fantasy με slipstream, με γνήσιες Τολκιενικές αναφορές σε έναν cyberpunk κόσμο με διάσπαρτες Lovecraftικές αναφορές που οδηγούν σε μια υπερβατική κορύφωση". Σημασία θα έχει αν μου άρεσε η ιστορία και οι χαρακτήρες. Επομένως, θα προτιμούσα μια περίληψη με δικά του λόγια. Αλλά, έτσι κι αλλιώς, αν μου έλεγε μόνο "ένας πρωτοποριακός συνδιασμός Heroic Fantasy με slipstream, με γνήσιες Τολκιενικές αναφορές σε έναν cyberpunk κόσμο με διάσπαρτες Lovecraftικές αναφορές που οδηγούν σε μια υπερβατική κορύφωση", χωρίς να μου πει τίποτ'άλλο, θα τον περνούσα για λίγο... ας πούμε, "περίεργο".

Link to comment
Share on other sites

Nα σου πω.

Αν είχα τη γνώση των λεγομένων του "κριτικού" αυτού και ήξερα για τι πράγμα μίλαγε θα μου ήταν ευχάριστη μια τέτοια ανάλυση.

Αν δεν ήξερα, θα μου ήταν αδιάφορη, και αν υποψιαζόμουν πως ο Χ κριτικός απλά πετάει "μεγάλες λέξεις" χωρίς ούτε ο ίδιος να ξέρει για τι μιλάει, τότε θα εκνευριζόμουν άσχημα. Αλλά όπως και με τους διευθυντές μιας ορχήστρας, μπορεί κάποιος να καταλάβει πως δεν "κουνάει το ραβδάκι απλά" και αν κουνάει το ραβδάκι χωρίς τη γνώση που εξυπακούεται, και αυτό φαίνεται σε όποιον έχει εξασκημένα αυτιά.

Link to comment
Share on other sites

Βάρδε, με άλλα λόγια θεωρείς άσκοπη την ύπαρξή τους; Εγώ απλά πιστεύω ότι είναι μια βολική κωδικοποίηση για συμπύκνωση των όσων θέλουμε να πούμε πάνω στο θέμα.

Όμως έτσι οδηγούμαστε σε ενικεύσεις με όλα τα θετικά και τα αρνητικά που τις διακρίνουν.

Edited by Nihilio
Link to comment
Share on other sites

Απλά: Αν κάποιος τα γράφει για ποζεριά, είναι ποζέρι. Αν τα γράφει για να στηρίξει όντως αυτά που θέλει να πει, τότε είναι σωστός.

 

Και γενικά, πιστεύω ότι αυτό ισχύει για το οτιδήποτε.

 

Επιπλέον, πιστεύω πως ό,τι γράφεις πρέπει να μπορεί να είναι κατανοητό από τον αναγνώστη (εκτός αν είναι στόκος).

Link to comment
Share on other sites

Σε εμένα απαντάς ή στο Βάρδο? Δεν τη θεωρώ καθόλου άσκοπη προσωπικά.

Link to comment
Share on other sites

Ούτε κι εγώ τη βρίσκω άσκοπη βασικά.

 

Αν και λίγο ενοχλητική όταν έρχεται μόνη της (*χωρίς τις ωραίες φίλες της :p ) δεν είναι άσκοπη γιατί βάζει το συγγραφέα να ψάξει να δει τι "έκλεψε" από αυτούς που ξέρει και που μοιάζει με αυτούς που δεν ξέρει, οπότε διαβάζει παραπάνω, αρα κάνει καλό!

Link to comment
Share on other sites

Bardos said:

Εγώ απαντάω στο Βάρδο, πάντως. :Ρ

 

We know. :p :P :p

 

Νίενορ, εννοείς πως τέτοιες αναλύσεις είναι χρήσιμες και για τους συγγραφείς? Ναι, συμφωνώ.

 

Και σίγουρα είναι άλλο ένας "διανοούμενος" και άλλο ένας ¨διανοουμενίζων".

Link to comment
Share on other sites

Και σίγουρα είναι άλλο ένας "διανοούμενος" και άλλο ένας ¨διανοουμενίζων".

 

Τώρα μιλάς σωστά. Οι διανοουμενίζοντες με εκνευρίζουν αφάνταστα, όπως και όλοι όσοι θέλουν να το παίξουν "κάπως". (Εις την καθομιλουμένη γλώτταν "ποζέρια".)

Link to comment
Share on other sites

Ναι, προφανώς, συμφωνώ κι εγώ.

 

Να τους εξαιρέσω λοιπόν από τη λίστα των χρήσιμων, αν και μπορούν να κάνουν την ίδια δουλειά, είναι τόσο εκνευριστικοί που δεν ασχολήσαι μαζί τους ώστε να αποδώσει το στυλ σε κάτι καλό. Δεν θα διαβάσεις κάτι αν σε εκνευρίσει αυτός που στο είπε, μόνο επειδή το ανέφερε.

Link to comment
Share on other sites

Η λογοτεχνική ορολογία είναι εργαλείο. Η λογοτεχνική αερολογία είναι ένα άλλο πράγμα αν και πολλοί τα μπερδεύουν αυτά τα δύο, έχουν παραπλήσιο ήχο βλέπετε.:p

 

Όταν μιλάει/γράφει κανείς δημόσια, σε κοινό το οποίο αποτελείται από ανθρώπους με διαφορετικές γνώσεις και εξειδικεύσεις καλόν είναι να εκφράζεται είτε χρησιμοποιώντας όση λιγότερη ορολογία γίνεται, είτε, αν η ορολογία είναι όντως θεμιτή και απαραίτητη, επεξηγώντας όλους τους όρους τους οποίους χρησιμοποιεί, ή τουλάχιστον παραθέτοντας πληροφορίες γι αυτούς, δίνοντας ευκαιρία για παραπέρα γνώση.

 

Όταν μιλάει κανείς σε ένα υποσύνολο ανθρώπων που εξειδικεύονται πάνω σε κάτι, είναι απολύτως φυσιολογικό να χρησιμοποιεί ορολογία. Το SFF προσωπικά το θεωρώ χώρο ανοικτό, με θαμμώνες ανθρώπους διαφορετικούς μεταξύ τους. Αν χρειαστεί να χρησιμοποιήσω κάποιον όρο που δεν θεωρώ ευρέως γνωστό, θα εξηγήσω τον όρο αυτό. Μπορεί να βάλω κανέναν αστερίσκο, μπορεί να γράψω κάτι σε παρένθεση κτλ. Αλλιώς το κείμενό μου θα μπορούσε να δείχνει κάπως έτσι: "Με ενοχλεί λιγάκι το kerning ανάμεσα στο d kai sto w. Το counter του d παραείναι ανοιχτό σε αυτό το typeface, μήπως μπορείς να το αντικαταστήσεις με το αντίστοιχο μιας slab serif; Κι αυτό το decender του f, παραπάει, βγαίνει εκτός grid..."

Link to comment
Share on other sites

Ναι, κι εγώ δεν τη θεωρώ άχρηστη την ορολογία. Κάθε άλλο, βασικά. Αλλά, όπως λέει κι η Nienna, όταν χρησιμοποιώ έναν όρο, προτιμώ να δίνω και τον ορισμό πρώτα. Πολλές φορές, έχω δει ανθρώπους να μιλάνε για έναν όρο και να φαίνεται πως μόνο αυτοί ξέρουν γιατί μιλάνε, χωρίς να σου δίνουν καν έναν ορισμό για το τι εννοούν. Αυτό με ενοχλεί.

Link to comment
Share on other sites

Συμφωνώ το θέμα είναι πως χρησιμοποιήται η ορολογία και το κάτα πόσο έχει τη γνώση αυτός που την χρησιμοποιεί και συνήθως για αναλύσεις το παράδειγμα που έδωσε ο nihilio είναι μόνο το κεράσακι!

Edited by Canopus
Link to comment
Share on other sites

Η ορολογία είναι το γλωσσάρι. Το λεξικό για να αναφερθείς και να περιγράψεις σύντομα καταστάσεις και γραφές.

 

Είναι χρήσιμη σε αυτόν που γνωρίζει την αποκωδικοποίησή της.

 

Σε όλους τους άλλους γίνεται κατανοητή μόνο με το απαραίτητο υπόμνημα (ώστε να μην αναρρωτιέται ο αναγνώστης "τι εννοεί ο ποιητής").

 

Να σημειώσω πως πολλές φορές η ορολογία χρησιμοποιείται από ανθρώπους ως μέσο αυτοπροβολής, λανθασμένη ενέργεια δεδομένου πως η γλώσσα κατασκευάστηκε για να περνάει νοήματα και όχι για να παράγει φούσκες!

Link to comment
Share on other sites

Περιέργως γενικά συμφωνούμε σε αυτό το τόπικ (αυτό είναι πρωτοφανές). :p

Όμως για να κάνω και λίγο το δικηγόρο του οξαποδώ, θέλω να ρωτήσω το εξής: Όταν κάποιος μιλά με μια εξειδικευμένη ορολογία, προφανώς απευθύνεται σε άτομα που γνωρίζουν λίγο ως πολύ αυτή την ορολογία, και τα νοήματα, τη γνώση εν γένει, που κρύβεται πίσω από αυτή.

Δεν είναι εφικτό να πρέπει να εξηγεί κάθε πιθανό όρο, για όσους δεν τον γνωρίζουν.

Και δεν πάω πολύ μακριά. Να ένα παράδειγμα:

 

"O Tόλκιεν πήρε το μοτίβο του μαγεμένου δαχτυλιδιού, του οποίου η σημασία ήταν τεράστια, ένα μοτίβο που βλέπουμε και στους αδελφούς Γκρίμ, χρησιμοποιώντας επίσης το μοτίβο της αθωότητας, στο πρόσωπο του Φρόντο. Ο συνδυασμός του αθώου και αδύναμου που η μοίρα έφερε αντιμέτωπο με μια ανυπέρβλητη δύναμη είναι ένας πανάρχαιος μηχανισμός που παραπέμπει ακόμα και στην ιστορία του Δαβίδ και του Γολιάθ".

 

Χωρίς το παραπάνω να έχει κάποια ιδιαίτερη ορολογία, ούτε να αποτελεί φιλολογική ανάλυση, αν ο αναγνώστης δεν ξέρει τι είναι το "μοτίβο", ούτε έχει διαβάσει ποτέ Τόλκιν ή τα παραμύθια των Γκριμ, δε θα μπορέσει να αντιληφθεί τι θέλει να πει το κείμενο αυτό.

Αλλά δε θα μπορούσα βέβαια να παραθέσω όλο το κείμενο του Τόλκιεν, των Γκριμ, την ιστορία του Δαβίδ και του Γολιάθ, ούτε ένα γλωσσάριο με ορισμούς και επεξηγήσεις. Για να γίνει κατανοητό το παραπάνω, *πρέπει* κάποιος να έχει διαβάσει! Στην καλύτερη περίπτωση να γράψω σε κάποια υποσημείωση τι είναι το "μοτίβο" αλλά και πάλι μάλλον θα θεωρούσα δεδομένο πως όσοι διάβαζαν το ποστ μου, θα το ήξεραν ήδη.

Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
×
×
  • Create New...

Important Information

You agree to the Terms of Use, Privacy Policy and Guidelines. We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue..