Jump to content

Το Μέλλον της Λογοτεχνίας


Βάρδος

Recommended Posts

Στα παλιά τα χρόνια, μια φορά κι έναν καιρό (που λέει ο παραμυθάς :Ρ), είχαμε τελείως διαφορετικές μορφές αφήγησης ιστορίας, όπως ήταν η επική ποίηση, που γραφόταν σε έμμετρο λόγο. Συν τω χρόνω, επήλθαν αλλαγές, όπως ήταν αναμενόμενο, και η λογοτεχνία άλλαξε πάλι τη μάσκα της, ξανά και ξανά (αν και, κατά βάση, παραμένει η ίδια). Φτάσαμε σ'ένα σημείο όπου τα βιβλία έχουν πολλές περιγραφές, και σήμερα αυτό ακριβώς έχει αλλάξει' τα βιβλία είναι πιο λιτά σε περιγραφές, αλλά, συγχρόνως, είναι και πιο ογκώδη. Παλιότερα, έβλεπες ένα βιβλίο 300 σελίδων να θεωρείται μεγάλο. Σήμερα θεωρείται μικρό, γιατί τα περισσότερα φτάνουν τις 500 σελίδες, και πολλά τις ξεπερνούν, φτάνοντας ακόμα και τις διπλάσιες. Φταίει, φυσικά, το γεγονός ότι είναι ευκολότερο σήμερα να γράψεις ένα βιβλίο --και, κυρίως, να το διορθώσεις-- στον υπολογιστή απ'ό,τι ήταν να κάνεις την ίδια διαδικασία στη γραφομηχανή.

 

Αλλά ας μη μείνουμε μόνο σε αυτό, στον αριθμό των σελίδων. Ας πάμε περισσότερο στο θέμα της πραγματικής εξέλιξης της λογοτεχνίας ως λογοτεχνία (όχι πως κι ο αριθμός των σελίδων, μαζί με τους υπολογιστές, δεν έχουν επηρεάσει την εξέλιξη της λογοτεχνίας). Πώς πιστεύετε ότι μελλοντικά θα εξελιχθεί η λογοτεχνία; Τι προβλέπετε να γίνεται;

Link to comment
Share on other sites

Φτάσαμε σ'ένα σημείο όπου τα βιβλία έχουν πολλές περιγραφές, και σήμερα αυτό ακριβώς έχει αλλάξει' τα βιβλία είναι πιο λιτά σε περιγραφές, αλλά, συγχρόνως, είναι και πιο ογκώδη. Παλιότερα, έβλεπες ένα βιβλίο 300 σελίδων να θεωρείται μεγάλο. Σήμερα θεωρείται μικρό, γιατί τα περισσότερα φτάνουν τις 500 σελίδες, και πολλά τις ξεπερνούν, φτάνοντας ακόμα και τις διπλάσιες. Φταίει, φυσικά, το γεγονός ότι είναι ευκολότερο σήμερα να γράψεις ένα βιβλίο --και, κυρίως, να το διορθώσεις-- στον υπολογιστή απ'ό,τι ήταν να κάνεις την ίδια διαδικασία στη γραφομηχανή.

 

Όταν τον 19ο αιώνα ανακαλύφθηκε το αλεξικέραυνο, έγινε πολύ της μόδας στην Αμερική. Έφτασε να χρησιμοποιείται ως διακοσμητικό, και αναφέρονται περιπτώσεις που αξιότιμες και κατά τα άλλα ευπρεπείς κυρίες όχι μόνο φορούσαν καπέλα με αλεξικέραυνα, αλλά έβαζαν κι ένα αλεξικέραυνο στο σκυλάκι τους όταν το πήγαιναν βόλτα στο πάρκο.

 

Γενικά όταν δίνονται νέες δυνατότητες σε κάτι τείνουν να υπερχρησιμοποιούνται. Όπως γίνεται και στα ογκώδη μυθιστορήματα, από τότε που έγινε έυκολη η μαζική τυπογραφία. Τη μανία του όγκου στη λογοτεχνία την είχε παρατηρήσει ο Μπόρχες που είχε πει:

 

«Τι κοπιώδης και εκφυλιστική που ‘ναι αυτή η μανία να συνθέτουν τεράστια βιβλία, να αναπτύσσουν σε 500 σελίδες μια ιδέα, η οποία προφορικά Δε θα ‘παιρνε παραπάνω από λίγα λεπτά. Προτιμητέο είναι να φαντάζεσαι πως αυτά τα βιβλία υπάρχουν ήδη και να προσφέρεις μια περίληψή τους, ένα σχόλιο. Πιο λογικός, πιο ανίκανος, πιο φυγόπονος, προτίμησα να γράψω σημειώσεις πάνω σε φανταστικά βιβλία.»

 

Ο ίδιος ο Μπόρχες έβλεπε το διήγημα ως το μέλλον της λογοτεχνίας, ως μη κορεσμένο και γεμάτο δυναμική λογοτεχνικό είδος. Και όντως τα τελευταία χρόνια το διήγημα παίρνει τα πάνω του σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

 

Κάτι τέτοιο πιστεύω και ‘γω. Προβλέπω η λογοτεχνία να γίνεται πιο περιεκτική και να αξιοποιούνται οι δυνατότητες του μεστού και περιεκτικού λόγου (όχι απαραίτητα του μινιμαλιστικού). Όχι ότι η ογκώδης λογοτεχνία είναι κατώτερη ή κάτι τέτοιο, αλλά το έχουν πια κουράσει το είδος, κι όταν μιλάμε για εξέλιξη, ψάχνουμε να βρούμε που έχει ψωμί για πειραματισμό.

 

( ΥΓ: Bάρδε: Όχι που δε θα πετούσα τη μπηχτή μου για τον λογοτεχνικό επεκτατισμό. Την κρατούσα φυλαγμένη για ώρα ανάγκης :p )

Link to comment
Share on other sites

Χαχα. Είσαι μοχθηρή μύγα, και εκφυλιστική επίσης. :Ρ

 

Καλά όλα αυτά, ωρέ, αλλά δε νομίζω --τουλάχιστον, σύμφωνα με ό,τι βλέπω-- πως το διήγημα παίρνει τα πάνω του τα τελευταία χρόνια. Ίσα-ίσα, υποτίθεται πως οι συγγραφείς ξεκινάνε δοκιμαστικά γράφοντας διηγήματα σε περιοδικά, ώστε μετά να μπορέσουν να εκδώσουν μυθιστορήματα, αφού έχουν πλέον κάνει κάποιο σχετικό όνομα.

 

Τώρα, με τον κύριο Μπόρχες εγώ διαφωνώ, προσωπικά, διότι θεωρώ ότι εκείνο που μετράει είναι το ταξίδι και όχι το τέλος ή μια ξερή ιδέα. Αλλά αυτά είναι και γούστα του καθενός...

Link to comment
Share on other sites

Καλά όλα αυτά, ωρέ, αλλά δε νομίζω --τουλάχιστον, σύμφωνα με ό,τι βλέπω-- πως το διήγημα παίρνει τα πάνω του τα τελευταία χρόνια. Ίσα-ίσα, υποτίθεται πως οι συγγραφείς ξεκινάνε δοκιμαστικά γράφοντας διηγήματα σε περιοδικά, ώστε μετά να μπορέσουν να εκδώσουν μυθιστορήματα, αφού έχουν πλέον κάνει κάποιο σχετικό όνομα.

 

Χμ. Ε ναι συμφωνώ ότι παλιότερα τα διηγήματα ήταν πολύ περισσότερα από τα μυθηστορήματα. Ήταν και το σύστημα τέτοιο παλιότερα με τα πολλά λογοτεχνικά περιοδικά που βοηθούσε. Αυτό που λέω είναι ότι σε σχέση με τα τελευταία χρόνια εκδίδονται περισότερες συλλογές διηγημάτων, απ'ότι πριν, όχι ότι υποσκέλισαν ξανά το μυθιστόρημα :p

 

Τώρα, με τον κύριο Μπόρχες εγώ διαφωνώ, προσωπικά, διότι θεωρώ ότι εκείνο που μετράει είναι το ταξίδι και όχι το τέλος ή μια ξερή ιδέα. Αλλά αυτά είναι και γούστα του καθενός...

 

Κι όμως αυτός δε θα διαφωνούσε καθόλου μαζί σου σ'αυτό που λες. Ούτε κι εγώ. Όμως υπονοείς ότι ένα μικρό κείμενο δε σε ταξιδεύει; Το θέμα είναι να σε ταξιδεύσει ναι, να σε ταξιδεύσει αλλού, όχι απαραίτητα σε μια μακροσκελή πλοκή. Αυτός είναι απλώς ένας τρόπος για να ταξιδεύσεις.

Link to comment
Share on other sites

Συνέχειες, συνέχειες, συνέχειες...

Πολλές ν-λογίες, βιβλία τούβλα, περισσότερος ρεαλισμός (ακόμα και κυνισμός θα έλεγα), ίσως με την διάδοση της τεχνολογίας να δούμε και περισσότερη διαδραστική λογοτεχνεία.

Ειλικρινά δε μπορώ να ξέρω πως θα είναι το μέλλον.

Link to comment
Share on other sites

Κι όμως αυτός δε θα διαφωνούσε καθόλου μαζί σου σ'αυτό που λες. Ούτε κι εγώ. Όμως υπονοείς ότι ένα μικρό κείμενο δε σε ταξιδεύει; Το θέμα είναι να σε ταξιδεύσει ναι, να σε ταξιδεύσει αλλού, όχι απαραίτητα σε μια μακροσκελή πλοκή. Αυτός είναι απλώς ένας τρόπος για να ταξιδεύσεις.

 

Όχι, δεν το λέω μ'αυτή την έννοια. Φυσικά και ένα μικρό κείμενο μπορεί να σε ταξιδέψει, μπορεί να στείλει το μυαλό σου "αλλού". Όμως δεν έχει τη διάρκεια του ταξιδιού που έχει μια πλήρως αναπτυγμένη ιστορία. Φαντάσου το LotR σε περίληψη. Θα άξιζε; Μάλλον βαρετό θα ήταν. Θα μας έλεγε ο Τόλκιν τι έγινε, μέσα σε 10 σελίδες, και θα τελείωνε. Το όλο ταξίδι του Φρόντο, από το Σάιρ ως τη Μόρντορ, καθώς και όλα τα παράλληλα γεγονότα, είναι που μας μαγεύουν όσο η ιστορία εξελίσσεται. Κι αυτή είναι η βασική διαφορά: η εξέλιξη του μύθου.

Link to comment
Share on other sites

Ναι, αλλά φαντάσου πως δε θα ήταν μια ξερή περίληψη, αλλά μια σύντομη ιστορία. Αν είναι καλογραμμένη μπορεί να πετύχει πολλά πράματα. Μπορεί π.χ. να είναι πολύ δυνατό, να έχει πολύ ζουμί. ;)

Πως λέμε μικρός στο μπόι μεγάλος στο κρεβάτι :p :P

(γιατί έχω την εντύπωση ότι αυτή η συζήτηση κολλάει περισσότερο στο άλλο τόπικ περί μεγέθους :whistle: )

 

 

Τώρα για το μέλλον της λογοτεχνίας... τι να πω, δε ξέρω. Η φανταστική λογοτεχνία υποθέτω θα αρχίσει να γίνεται περισσότερο της μόδας, με την κακή έννοια, θα γεμίσουμε σαβούρα και αντιγραφές. Όπως ειπώθηκε παραπάνω, θα βγαίνουν όλο και μεγαλύτερα βιβλία. Και αυτό που λέει ο Nihilio.

Συνέχειες, συνέχειες, συνέχειες...

Πολλές ν-λογίες, βιβλία τούβλα, περισσότερος ρεαλισμός (ακόμα και κυνισμός θα έλεγα), ίσως με την διάδοση της τεχνολογίας να δούμε και περισσότερη διαδραστική λογοτεχνεία.

αλλά μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε...

Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
×
×
  • Create New...

Important Information

You agree to the Terms of Use, Privacy Policy and Guidelines. We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue..