FAQ: Λίστα των καλύτερων βιβλίων επιστημονικής φαντασίας

[nikosal]

20 + 1 Ερωτήσεις και απαντήσεις για τη λίστα

● Τι είναι η «λίστα των καλύτερων βιβλίων εφ»;
Ένας πίνακας που περιλαμβάνει τα καλύτερα βιβλία εφ που έχουν γραφεί, όπως τα αξιολόγησαν και τα κατέταξαν τα μέλη του φόρουμ.

● Ποιος είναι ο στόχος της λίστας;
Δεν είναι μόνο ένας! Αφενός, όπως συμβαίνει γενικότερα με το περιεχόμενο και τις συζητήσεις του φόρουμ, στόχος είναι να κάνουμε το κέφι μας και να συζητήσουμε γύρω από τα βιβλία που μας άρεσαν περισσότερο ή λιγότερο. Αφετέρου, η λίστα μπορεί να βοηθήσει τα μέλη του φόρουμ να ανακαλύψουν συγγραφείς και τίτλους που δεν γνώριζαν και να καθοδηγήσει τους νεότερους αναγνώστες -τους λιγότερο εξοικειωμένους με την εφ- να επιλέξουν βιβλία για ένα καλύτερο ξεκίνημα.

● Ποιοι συμμετέχουν στη διαμόρφωση της λίστας;
Όλα τα μέλη του φόρουμ. Μοναδική προϋπόθεση να έχουν συμπληρώσει ένα μήνα από την εγγραφή τους και φυσικά να έχουν διαβάσει (κατά προτίμηση πρόσφατα!) το βιβλίο που προτείνουν ή αξιολογούν.

[● Πώς μπαίνει ένα βιβλίο στη λίστα;
Χρειάζεται να το προτείνουν με ανεξάρτητα μηνύματά τους στο topic «αξιολόγηση καλύτερων βιβλίων εφ» τρία μέλη του φόρουμ. Αυτό γίνεται για να εξασφαλιστεί α) ότι θα υπάρξει στη συνέχεια ανάλογο ενδιαφέρον για την αξιολόγησή του και β) ότι αρκετά μέλη συμφωνούν πως το συγκεκριμένο βιβλίο ανήκει σε ένα από τα ρεύματα της εφ (καθώς για ορισμένα βιβλία υπάρχει διχογνωμία). Μόλις ένα βιβλίο μπει στη λίστα, μπορούν να ξεκινήσουν οι αξιολογήσεις για αυτό!] Ο κανόνας αυτός δεν είναι πια ενεργός. Για να μπορεί να αξιολογηθεί ένα βιβλίο, αρκεί να το προτείνει κάποιο μέλος. Για να εμφανιστεί όμως στον πίνακα, πρέπει να συγκεντρώσει πρώτα 5 αξιολογήσεις...

● Προτείνουμε να μπουν στη λίστα μόνο τα βιβλία που θεωρούμε «αριστουργήματα» της εφ;
Όχι, κάθε άλλο. Προτείνουμε ένα βιβλίο επειδή θεωρούμε ότι έχει αρκετό ενδιαφέρον ώστε να τύχει αξιολόγησης από τα μέλη. Μην ξεχνάτε ότι η λίστα, αν όλα πάνε καλά, θα συμπεριλαμβάνει κάποια στιγμή εκατοντάδες αξιολογημένα βιβλία, συνεπώς ένα βιβλίο που εμείς θεωρούμε απλά «καλούτσικο» μπορεί άλλα μέλη να το θεωρήσουν πολύ καλό και να το σπρώξουν στις ψηλότερες θέσεις. Μην ξεχνάτε επίσης ότι μέρος της διασκέδασης είναι να δούμε πώς αξιολογούν τα άλλα μέλη κάποια βιβλία που εμάς δεν μας ενθουσίασαν ιδιαίτερα.Τα μέλη του φόρουμ έχουν δικαίωμα να αξιολογούν κάθε βιβλίο που έχει μπει στη λίστα με βαθμό 0 («πολύ πολύ κακό!») ως 10 («αριστούργημα!»), λαμβάνοντας υπόψη ότι η βαθμολογία χωρίζεται σε δύο μέρη: 0 ως 6 για την πλοκή, τις ιδέες, την ανάπτυξη, τους χαρακτήρες, την ατμόσφαιρα κλπ., κοντολογίς, ό,τι έχει να κάνει με την υπόθεση. Και με 0 ως 4 για τη δεξιοτεχνία του συγγραφέα, το χειρισμό της γλώσσας κλπ., ό,τι δηλαδή έχει να κάνει με την ποιότητα γραφής. Έτσι για παράδειγμα, η αξιολόγηση ενός βιβλίου με 4 στα 6 για την υπόθεση και 2.5 στα 4 για τη γραφή, μεταφράζεται σε συνολική αξιολόγηση 6.5 στα 10. Επισημαίνεται ότι οι αξιολογήσεις μπορούν να είναι πολλαπλάσια του 0.5 (δηλαδή, 0 / 0.5 / 1 / 1.5 ..... 9.5 και 10).

● Ποια μορφή έχει η λίστα;
Κάθε βιβλίο στη λίστα ακολουθεί την εξής μορφή (παράδειγμα):

7 (8) Isaac Asimov, Caves of Steel / Ισαάκ Ασίμοφ, Σπηλιές από Ατσάλι, 7.25 (6)

όπου: 7 η θέση που καταλαμβάνει στη λίστα αυτή την εβδομάδα, (8) η θέση του την περασμένη εβδομάδα (συνεπώς στο παράδειγμά μας οι «σπηλιές από ατσάλι» έχουν ανέβει σε μια εβδομάδα μια θέση). Ακολουθεί συγγραφέας και τίτλος στο πρωτότυπο και τα ελληνικά, μέση βαθμολογία (στο παράδειγμά μας 7.25) και στην τελευταία παρένθεση ο αριθμός των μελών που το έχουν αξιολογήσει (6 μέλη).

● Το «άλφα» βιβλίο έχει ως τώρα αξιολογηθεί από 5 μέλη και έχει βαθμό 9.3 ενώ το «βήτα» από 45 μέλη και έχει βαθμό 9.1. Είναι το «άλφα» καλύτερο;
Τα βιβλία που βρίσκονται ψηλότερα στη λίστα προφανώς άρεσαν περισσότερο στα μέλη από εκείνα που βρίσκονται χαμηλότερα, αν και διαφορές στο δεκαδικό είναι πρακτικά ασήμαντες. Στην προκειμένη περίπτωση όμως πρέπει να προσέξουμε ένα ακόμα στοιχείο: Το βιβλίο «άλφα» έχει αξιολογηθεί από πολύ λίγα άτομα και είναι πιθανό η βαθμολογία του μετά από μερικούς μήνες (όταν περισσότερα μέλη το έχουν αξιολογήσει) να έχει αλλάξει δραστικά, αντίθετα από το «βήτα». Γενικά, η λίστα είναι εκ γενετής «ανισοβαρής», αφού όλα της τα βιβλία δεν αξιολογούνται από τον ίδιο αριθμό μελών.

● Γιατί ενώ έχω αξιολογήσει το βιβλίο «άλφα» με 9 βλέπω στη λίστα ότι έχει μόλις 7.25;
Χμμ.... Μήπως επειδή δεν είστε μόνος στον κόσμο; Η συνολική αξιολόγηση ενός βιβλίου αποτελεί το μέσο όρο των αξιολογήσεων που αυτό έχει λάβει, αφαιρούμενης της χαμηλότερης και ψηλότερης. Αν για παράδειγμα ένα βιβλίο έχει αξιολογηθεί ως τώρα από 6 μέλη με 5, 6, 7, 7, 9 και 9 αφαιρούνται το 5 και το ένα από τα δύο 9ρια και μένουν τα 6, 7, 7 και 9 που έχουν μέσο όρο 7.25. Φυσικά όσο προστίθενται νέες αξιολογήσεις αλλάζουν διαρκώς τα δεδομένα.

● Γιατί ενώ έχω αξιολογήσει το «βήτα» με 8, βλέπω στη λίστα ότι αντί για βαθμό έχει μια παύλα;
Γιατί το «βήτα» δεν έχει αξιολογηθεί ακόμα από 5 μέλη, που είναι ο ελάχιστος αριθμός για να καταγραφεί η μέση βαθμολογία του και να συμμετάσχει στην κατάταξη. Για αυτό και εμφανίζεται ακόμα ως εξής:

-, Βήτα, Συγγραφέας, - (3)

● Η αξιολόγησή μου είναι μυστική ή φανερή;
Η αξιολόγησή κάθε μέλους για οποιοδήποτε βιβλίο, όπως και οι προτάσεις για την είσοδο βιβλίων στη λίστα είναι μόνο φανερές και αποστέλλονται στα αντίστοιχα topic «προτάσεις για λίστα» και «αξιολογήσεις βιβλίων στη λίστα» προκειμένου να καταρτιστεί ο πίνακας από τον υπεύθυνο αλλά και να γίνει δημόσια συζήτηση. Θυμηθείτε, έχετε απόλυτο δικαίωμα να βαθμολογήσετε όπως θέλετε αλλά επίσης είναι ελεύθερα τα υπόλοιπα μέλη να σχολιάσουν και να συζητήσουν, αν το επιθυμούν, τη βαθμολογία σας.

● Τι πρέπει να προσέχω κατά την αξιολόγηση;
Η αξιολόγηση είναι θέμα κάθε μέλους, συνεπώς κανείς ποτέ δεν θα σας «μαλώσει» επειδή διαφωνεί με το βαθμό που βάλατε, αν και φυσικά η συζήτηση γύρω από την αξιολόγηση που κάνατε είναι μέρος του παιχνιδιού. Ωστόσο τα μέλη παροτρύνονται να είναι προσεκτικοί με την αξιολόγηση που κάνουν, ώστε ο πίνακας που θα διαμορφωθεί να είναι αξιόπιστος -κάτι που όλοι επιδιώκουμε. Επίσης για τον ίδιο λόγο τα μέλη παροτρύνονται να μην κάνουν αδικαιολόγητη και σωρηδόν χρήση πολύ υψηλών («ήταν αριστούργημα, θα βάλω 10!») και πολύ χαμηλών («ήταν σκουπίδι! Θα του ρίξω μηδέν να πατώσει!») βαθμολογιών.

● Μπορώ να ανακαλέσω μια βαθμολόγησή μου;
Ορίστε τώρα! Δεν είπαμε να προσέχετε; Για να μάθετε να είστε πιο προσεκτικός/ή αλλά κυρίως για να μην γίνεται μπάχαλο, έχετε δικαίωμα να ανακαλέσετε την αξιολόγηση ενός βιβλίου υποβάλλοντας καινούργια, μόνο όταν έχουν περάσει τρεις μήνες από αυτήν που ανακαλείτε.

● Αξιολογούνται μόνο ξένα βιβλία που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά;
Όχι, αξιολογούνται όλα τα βιβλία εφ που έχουν γραφεί από έλληνες και ξένους συγγραφείς, είτε έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά είτε όχι. Εξάλλου για εκείνα που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά δεν λαμβάνεται υπόψη (στο μέτρο που αυτό είναι δυνατό) η ποιότητα της μετάφρασης. Υπάρχει όμως η δυνατότητα να σχολιαστεί η δουλειά του μεταφραστή σε άλλο σημείο του φόρουμ.

● Υπάρχει καταληκτική ημερομηνία για τη συμπλήρωση της λίστας;
Φυσικά όχι! Η λίστα εξελίσσεται και αλλάζει κάθε βδομάδα και έτσι θα γίνεται στο διηνεκές καθώς (ευτυχώς!) συνεχώς γράφονται νέα βιβλία.

● Πώς αξιολογούνται οι σειρές (πχ. foundation, dune κλπ.);
Αξιολογούνται μέρος προς μέρος εκτός και αν συμφωνηθεί εκ των προτέρων ότι μια σειρά πληροί ταυτόχρονα τα ακόλουθα τέσσερα κριτήρια: τα μέρη της σειράς έχουν γραφεί μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, έχουν κοινό ύφος και ποιότητα, δεν είναι αυτοτελή και δεν είναι ιδιαίτερα ογκώδη. Τα πρώτα τρία κριτήρια είναι αυτονόητα, το τέταρτο έχει εισαχθεί προκειμένου να είναι δυνατή η αξιολόγηση ενός έργου χωρίς να έχει προηγουμένως υποχρεωθεί το μέλος να διαβάσει… 5,000 σελίδες! Πάντως με βάση την επιμέρους βαθμολογία των μερών μιας σειράς είναι δυνατόν (σε χωριστή λίστα) να καταταγούν και οι σειρές.

● Πώς αξιολογούνται οι συλλογές διηγημάτων και τα διηγήματα;
Για την ώρα δεν αξιολογούνται διηγήματα (θα μπορούσε αυτό να αποτελέσει αργότερα το αντικείμενο άλλης λίστας). Αξιολογούνται όμως συλλογές διηγημάτων που έχουν κυκλοφορήσει σε ενιαίο τόμο και έχουν καθιερωθεί ως αυτόνομη και ολοκληρωμένη συλλογή στη συνείδηση των αναγνωστών (πχ. το I Robot του Ασίμοφ)

● Μπορώ να συνοδεύω την αξιολόγησή μου με ένα μικρό κριτικό σημείωμα;
Αν και αυτό δεν είναι υποχρεωτικό, τα μέλη του φόρουμ παροτρύνονται να καταθέτουν μαζί με την αξιολόγησή τους και ένα συνοπτικό κριτικό σημείωμα (μέγιστο μέγεθος 150 λέξεις). Τα σημειώματα αυτά, που θα είναι διαθέσιμα σε όλους με ένα κλικ στον τίτλο του βιβλίου (μόλις αυτό γίνει εφικτό τεχνικά), θα βοηθούν τα μέλη να κατανοήσουν καλύτερα τις πλευρές ενός βιβλίου αλλά και το σκεπτικό που το αξιολόγησε το συγκεκριμένο μέλος.

● Υπάρχει υπεύθυνος για τη σύνταξη της λίστας;
Ασφαλώς! Είναι αυτός που με βάση τις προτάσεις και αξιολογήσεις καταρτίζει και ενημερώνει τη λίστα κάθε βδομάδα. Ο υπεύθυνος έχει τον τελικό λόγο για ορισμένα ζητήματα (πχ. αν η τάδε σειρά θα αξιολογηθεί ενιαία ή όχι), την υποχρέωση να επιβλέπει την τήρηση των κανόνων και το δικαίωμα να παρεμβαίνει όπου είναι απολύτως απαραίτητο: Αν για παράδειγμα τρία μέλη προτείνουν το... «έγκλημα και τιμωρία» του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι ως έργο εφ, ο υπεύθυνος της λίστας έχει δικαίωμα να μην το προσθέσει!

● Και τώρα τι γίνεται;
Αν επισκέπτεστε πρώτη φορά τα σχετικά topic, ρίξτε μια ματιά στη λίστα όπως αυτή έχει διαμορφωθεί ως σήμερα και συνεισφέρετε άμεσα τις δικές σας προτάσεις και αξιολογήσεις.

Edited September 29, 2014 by BladeRunner