Μεταφράσεις σαιξπηρικών σονέτων... μια πρόταση

[odesseo]

ΣΟΝΕΤΤΟ 18

 

Να πω πως μοιάζεις με καλοκαιριά;

Εσύ ’σαι πιο γλυκιά και μετρημένη.

Τ’ άνθια του Μάη οι ανέμοι ωσάν θεριά

δέρνουν· το θέρος γρήγορα πεθαίνει.

 

Βάζει φωτιές ο ήλιος το πρωινό

και άλλοτε η χρυσή του ειδή χλωμιάζει

-κάποτ’ η τύχη αστόλιστο, φτηνό

κάνει να δείχνει αυτό που όμορφο μοιάζει.

 

Μα εντός σου ο ήλιος μέρα-νύχτα καίει

κι ούτ’ ίχνος η ομορφιά σου δεν ξεφτίζει,

κι ο θάνατος δε θα ’χει να το λέει

στα σκότη του πως ζεις και πως σ’ ορίζει.

 

Όσον ο κόσμος βλέπει κι ανασαίνει

θα ζει το ποίημα αυτό, να σ’ ανασταίνει.

 

 

 

ΣΟΝΕΤΤΟ 23

 

Όπως ένας αδέξιος θεατρίνος,

π’ όλο ξεχνάει τα λόγια του, αγχωμένος,

και σαν το άγριο, λυσσασμένο χτήνος,

που την καρδιά του τρώει περίσσιο μένος,

 

έτσι κι εγώ, που ν’ ανοιχτώ φοβάμαι,

ξεχνώ τα λόγια της αγάπης τ’ άγια·

λειωμένος απ’ το εντός μου πάθος, να με,

και με λυγούν βαριά του έρωτα μάγια.

 

Άσ’, της καρδιάς μου που φωνάζει, να ’ναι

οι στίχοι μου, λοιπόν, βουβοί αγγέλοι,

κι απόκριση κι αγάπη να ζητάνε

πιότερο απ’ όσα η γλώσσα να πει θέλει.

 

Μάθ’ όσα ο πόθος μου έχει να σου πει·

τα μάτια σου θ’ ακούνε στη σιωπή.

 

(Επαφίεμαι στην επιείκειά σας. Όσο για τη χαλαρή μετάφραση, εξηγείται από το ότι πρόθεσή μου ήταν να διατηρήσω πάση θυσία το ρυθμό και τη μουσικότητα του πρωτότυπου)

[Nienna]

Αν η πρόταση αυτή είναι πρόταση για άσκηση [για συλλογική μετάφραση, ουσιαστικά], καλόν θα ήταν να ανοίξεις ένα topic όπως αυτό, με το πρωτότυπο κείμενο, για να κάνει ο καθ' ένας μας μια προσπάθεια μετάφρασης. Με ενδιαφέρει η προοπτική μιας τέτοιας άσκησης, και νομίζω πως ενδιαφέρει κι άλλους.

 

Αν απλώς ήθελες να δείξεις το αποτέλεσμα της δικής σου προσπάθειας, τότε, και πάλι, θα ήταν καλό να παραθέσεις τα συγκεκριμένα σοννέτα, αν και είναι εύκολο να βρεθούν μιας και μας λες τον αριθμό.

 

Οι μεταφράσεις σου είναι αξιόλογες, η προσπάθεια να κρατηθεί ο ρυθμός είναι εντυπωσιακή. Βέβαια, όπως είπες κι εσύ, υπάρχουν αρκετά σημεία στα οποία το νόημα αλλάζει αρκετά έως πολύ, αλλά το ήξερες πως θα γινόταν αυτό.

Το Sonnet 18 μου φαίνεται κοντυνότερο στο νόημα του αρχικού απ' ότι το Sonnet 23. Στο 23 παίζεις πολύ με τις διάφορες σημασίες που μπορεί να έχει το αγγλικό 'love' στα ελληνικά... Το αποτέλεσμα με ξενίζει κάπως. Δεν είμαι βέβαιη πως θα ήθελα τόσο 'πάθος' [αυτολεξεί] σε αυτό το ποίημα.

 

Σημειωσούλα: "Νά 'μαι", και όχι "να με". Ο τόνος προαιρετικός, αλλά το αι υποχρεωτικό. Απροσεξιούλες. :tongue:

Edited February 2, 2007 by Nienna

[odesseo]

Ευχαριστώ πολύ για τα σχόλια. Φαίνεται ότι λίγοι εδώ ενδιαφέρονται για ποίηση (λογικό, αφού η συντροφιά κυρίως επικεντρώνεται στο sf&f), αλλά οι λίγοι αυτοί δείχνουν πολύ μεράκι.

Συμφωνώ ότι το 23 παίζει με τις σημασίες του "love". Άλλωστε, μπορώ να το αποδώσω "αγάπη" και "έρωτα" δίχως να παρεκκλίνω από το αγγλικό νόημα (το σονέτο είναι όντως ερωτικό).

 

Σημειωσούλα στη σημειωσούλα: "Να με", όπως "Να τος!", "Να τοι!" (καταδεικτικός επιρρηματικός προσδιορισμός) ;)

Edited February 3, 2007 by odesseo

[myst]

Το σονέτο 18 το ξέρω μόνο από τις μεταφράσεις των Διονύση Καψάλη και Στυλιανού Αλεξίου. Η πρώτη μου είχε φανεί λόγια και δύστροπη σε αντίθεση με τη δεύτερη που μου άρεσε πολύ περισσότερο.

Ένα παράδειγμα. Το δεύτερο στίχο της πρώτης στροφής ο Καψάλης τον μεταφράζει "Έχεις πιο εύκρατη μορφή, πιο ερασμία", ενώ ο Αλεξίου "Εσύ υπερέχεις σε απαλότητα και χάρη". Αν σου πω ότι προτιμώ τη δική σου απόδοση "Εσυ 'σαι πιο γλυκιά και μετρημένη" θα το θεωρήσεις υπερβολικό ;

[odesseo]

Το σονέτο 18 το ξέρω μόνο από τις μεταφράσεις των Διονύση Καψάλη και Στυλιανού Αλεξίου. Η πρώτη μου είχε φανεί λόγια και δύστροπη σε αντίθεση με τη δεύτερη που μου άρεσε πολύ περισσότερο.

Ένα παράδειγμα. Το δεύτερο στίχο της πρώτης στροφής ο Καψάλης τον μεταφράζει "Έχεις πιο εύκρατη μορφή, πιο ερασμία", ενώ ο Αλεξίου "Εσύ υπερέχεις σε απαλότητα και χάρη". Αν σου πω ότι προτιμώ τη δική σου απόδοση "Εσυ 'σαι πιο γλυκιά και μετρημένη" θα το θεωρήσεις υπερβολικό ;

 

Αν έλεγες ότι η δική μου απόδοση είναι καλύτερη από του Αλεξίου, θα μπορούσε να θεωρηθεί υπερβολή. Το ότι προτιμάς τη δική μου απόδοση, το θεωρώ τουλάχιστον ευχάριστο.

Ευχαριστώ!

[myst]

Τον "Απωλεσθέντα Παράδεισο", ποιος θα τολμήσει να μεταφράσει;