Jump to content

Κόκκινη κλωστή δεμένη...


Faia de Wolf

Recommended Posts

Κόκκινη κλωτή δεμένη

στην ανέμη τυλιγμένη

δώσ' της κλώστο να γυρίσει

παραμύθι ν'αρχινήσει...

 

Έτσι ξεκινούσε πάντα τα παραμύθια της η γιαγιά μου. Θεωρώ τον εαυτό μου από τα τυχερά παιδιά που μεγάλωσαν με γιαγιά (ή παππού εναλλακτικά) που ήξερε να λέει παραμύθια. Όχι, τα γνωστά παραμύθια, την Χιονάτη, την Κοκκουνοσκουφίτσα ή τα τρία γουρουνάκια... Όχι. Η γιαγιά Ευανθία, έλεγε άλλα παραμύθια... γεμάτα παληκάρια και ξωθιές... κακούς καλογέρους που μοίραζαν μαγικά κεριά σε βασιλιάδες... καπετάνιους που μαχαιρώνονταν όταν πατούσαν το πόδι τους στην στεριά... πριγκηπόπουλα με κίτρινα ρούχα... ήρωες με μια πιθαμή ύψος και εφτά πιθαμές γένια... δράκους που ρουθούνιζαν και μύριζαν το ανθρώπινο κρέας και δράκαινες που φούρνιζαν ψωμί... μαύρα πρόβατα που πετούσαν μέσα σε πηγάδια και αν έπεφτες στην ράχη τους σε πήγαιναν στον κάτω κόσμο. Τα παραμύθια που μου έλεγε η γιαγιά μου δεν ήταν γραμμένα σε κανένα βιβλίο. Τα είχε ακούσε από την δική της γιαγιά κι εκείνη με την σειρά της από την δική της και πάει λέγοντας προς τα πίσω. Ξεκινούσε το βράδυ, καθισμένη πλάι στο τζάκι και συνέχιζε και το επόμενο... και το μεθεπόμενο... Και τα χειμωνιάτικα βράδυα στο Βέλγιο όπου μεγάλωσα είναι μεγάλα. Και τα παραμύθια κρατούσαν βδομάδες. Και περιείχαν άλλα παραμύθια μέσα. Και κάποια από αυτά ήταν άγρια και σκληρά, ενώ άλλα ήταν αστεία και γελούσαμε όλοι. Και την ακούγαμε σαν μαγεμένοι κι εγώ και οι γονείς μου.

 

Όσο ήμουν στην Σαμοθράκη, με φιλοξενούσε η φίλη μου, η Σταματίνα. Η γιαγιά της, (γιαγιά με όλη την σημασία της λέξης) με τα άσπρα μαλλιά της κότσο, καθόταν στο κεφαλόσκαλο έξω από την πόρτα κι έπλεκε. Και τα βραδάκια όταν είχε πέσει πια ο ήλιο και δεν έβλεπε να συνεχίσει το τσιγκελάκι, άρχιζε να λέει παραμύθια στα δισέγγονά της. Ήμουν τυχερή που βρέθηκα εκεί και την άκουσα. Μου θύμισε την δική μου γιαγιά. Και με έναν φίλο από την παρέα, που φιλοξενούσε η Σταματίνα, αποφασίσαμε να συγκεντρώσουμε παραμύθια της ελληνικής προφορικής παράδοσης. Από αυτά που δεν είναι γραμμένα σε κανένα βιβλίο. Να τα συγκεντρώσουμε και να προσπαθήσουμε για έκδοσή τους. Εκ πρώτης το εγχείρημα φαίνεται δύσκολο, γιατί πρωτα πρέπει να βρούμε ποιά έχουν καταγραφεί και εκδοθεί, όμως έχουμε ήδη ξεκινήσει κάποιες ενέργειες για την συγκέντρωση υλικού.

 

Ξέρω ότι όλοι έχετε τις δουλειες σας, τις σχολές σας και γενικώς την προσωπική σας ζωή, αν κάποιοι από εσάς όμως θυμούνται κάποιο παραμύθι που άκουσαν και δεν βαριούνται να το χράψουν στο χαρτί, θα σας παρακαλούσα να το γράψετε και ν αμου το στείλετε με email όποτε μπορείτε -βιασύνη δεν υπάρχει. Όποιος μπορεί, λοιπόν, ας μου στείλε ένα ΠΜ για να του δώσω την ηλεκτρονική δεύθυνση.

 

Επίσης, θα μας βοηθούσε πολύ, αν μπορούσε κάποιος να μας δώσει στοιχεία για επαφές με άλλα άτομα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν. Στον βορειοελλαδικό χώρο κινούμαστε άνετα (μεγάλα τα σόια και από διάφορες περιοχές), οπότε θα εκτιμούσαμε κάθε επαφή με όλη την υπόλοιπη χώρα (νησιωτική και ηπειρωτική).

 

Ευχαριστώ!

Link to comment
Share on other sites

Λατρεύω τα παραμύθια!

 

Είναι πάρα πολύ καλή η προσπαθειά σου, και όντως δεν υπάρχει κάτι που να συγκεντρώνει όλα τα ελληνικά παραμύθια. Στην Ιταλία, πριν από αρκετά χρόνια είχε συγκεντρώσει παραμύθια ιταλικά σε 2 βιβλία ο Italo Calvino, με την ονομασία Favole Italiane (Ιταλικά παραμύθια). Ενδιαφέρεσαι και για τα καταγεγραμμένα ελληνικά παραμύθια από ξένες εκδόσεις; Πρόσφατα διάβασα ένα βιβλίο με παραμύθια από όλον τον κόσμο το οποίο είχε 2-3 ελληνικά παραμύθια, δεν ξέρω αν είχαν καταγραφεί σε ελληνικά βιβλία ή όχι.

Link to comment
Share on other sites

Έχω αρκετά παραμύθια απο τον πόντο, και πολύ λίγα απο την Κρήτη. Κανείς στο σόι δεν έλεγε παραμύθια, μόνο τα διαβάζαμε...

Link to comment
Share on other sites

Κινήσεις να καταγραφούν τα Ελληνικά παραμύθια γίνονται και είναι αρκετές και αξιόλογες. Μάλιστα έχουν βγει και βιβλία σχετικά με τα μοτίβα των Ελληνικών παραμυθιών, δεν είμαι σίγουρος με ποιο σύστημα, συντονίζοντάς τα με τα Ευρωπαικά. Φυσικά τα βιβλία αυτά δεν είναι ευρείας κυκλοφορίας αλλά μπορούν να βρεθούν στο Εθνικό Κέντρο Ερευνών.

Ψάχνω να σου βρω κάποια λινκς και πληροφορίες μια που το θέμα με ενδιαφέρει και μένα πολύ, αλλά μέχρι να τα βρω, μια πρώτη κίνηση θα ήταν να έρθεις σε επαφή με τις τοπικές Λαογραφικές Εταιρείες (ειδικά της Θράκης) ή το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου http://book.culture.gr/greek.html

Ερασιτεχνικά ασχολούνται αρκετοί, αν και όχι οργανωμένα από όσο ξέρω.

 

Πάντως δύο συλλογές που έβγαλε η Εστία, οι "Ελληνικά Παραμύθια Α: Οι Παραμυθοκόρες" και "Eλληνικά Παραμύθια Β: Τα Αλληλοβόρα" της Άννας Αγγελοπούλου είναι πολύ αξιόλογες, με δεκάδες παραλλαγές παραμυθιών και έναν μεγάλο και εξαιρετικά ενδιαφέροντα πρόλογο. Αλλά φαίνεται δεν ευδοκίμησαν σε πωλήσεις και δε συνεχίστηκαν.

Edited by Dain
Link to comment
Share on other sites

Κατ' αρχήν σας ευχαριστώ ξανά για την άμεση ανταπόκριση!

 

DarkChild, ναι, ενδιαφερόμαστε και για κατεγραμμένα ελληνικά παραμύθια σε άλλες γλώσσες. ΄Εχουμε πέσει με τα μούτρα στο διάβασμα (για την ώρα τέσσερα άτομα από την παρέα) και συντονίζουμε τις προσπάθειές μας, επειδή κατ' αρχήν πρέπει να ξερουμε τί έχει καταγραφεί, οπότε ο,τιδήποτε επί χάρτου μας ενδιαφέρει (και διαθέτουμε μεγάλη γκάμα γλωσσών που μπορούμε να χειριστούμε στο σύνολό μας). Αν θυμάσε τον τίτλο στείλε μου ένα πμ.

 

Dain, με EKEBI έχω επικοινωνήσει ήδη και σύνδεσμοι για Μακεδονία, Θράκη και Ήπειρο υπάρχουν αρκετοί και αξιόλογοι. Τις συλλογές της Εστίας νομίζω ότι τις έχει η μία εκ της τετράδος -αν όχι θα τις ψάξουμε.

 

Μonth, τα παραμύθια σου είναι κάπου γραμμένα; Μπορείς να μου τα στείλεις κάπως;

Link to comment
Share on other sites

Μετά απο ανασκαφές στα παλιά βιβλία της μάνας μου, βρήκα το βιβλίο που προείπα. Είναι απο την επιτροπή ποντιακών μελετών, "Τα Παραμύθια Του Ποντιακού Λαού" του Σίμου Λιανίδη (εκλογή) ΑΘΗΝΑΙ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ ΜΥΡΤΙΔΗ 1962.

 

Τώρα, αν έχει γίνει ανατύπωση δεν ξέρω, αλλά θα προσπαθείσω να τα βρώ σε ηλεκτρονική μορφή. Αν και η μια σελίδα είναι στα ποντιακά, και η ακριβώς δίπολα της είναι στα νέα Ελληνικά.

Edited by month
Link to comment
Share on other sites

  • 2 weeks later...

Κάπου έχω κρατημένες κασετούλες (ξέρεις εκείνες που υπήρχαν πριν από το cd...) με μαγνητοφωνημένα παραμύθια, θρύλους κτλ από Ικαρία. Δεν είναι πολλά πράγματα, είναι όμως πολύτιμα για μένα και την καταλαβαίνω αυτή την προσπάθεια που κάνετε όσο και την εκτιμώ. Κι εγώ ήμουνα από τους τυχερούς. Μεγάλωσα με γιαγιά που έλεγε παραμύθια και που όταν δε θυμόταν τι γινότανε τα συμπλήρωνε μονάχη της. Όπου να 'ναι θα μετακομίσω, θα στις βρω και θα στις απομαγνητοφωνίσω.

 

Βιβλία:

-Σειρά των εκδόσεων Απόπειρα, "Του κόσμου τα παραμύθια" έχει τουλάχιστον δύο βιβλία με Ελληνικά. Το ένα το λένε "Ελληνικά παραμύθια με ανεξιχνίαστες γριές" (τέλειος τίτλος? :) ) και η επιλογή είναι της Αγνής Στρουμπούλη και το άλλο "Παραμύθια από την ελληνική πεζογραφία". Ίσως έχει κι άλλα που δεν τα έχω εγώ.

 

-Εκδόσεις Εν Πλω, "Λαϊκά παραμύθια των Δωδεκανήσων" της Γιάννας Σεργή. Εκπληκτικό βιβλίο. Σου λέει κι από ποιο νησί είναι το καθένα.

 

'Ο,τι άλλο ξεθάβω θα σε ενημερώνω κοπελιά. Μου αρέσει τρελά αυτό που κάνετε.

Link to comment
Share on other sites

Ξεχάστηκα...

 

Το αγγλικό βιβλίο που έλεγα πιο πάνω είναι το :

Angela's Carter Book of Fairy Tales

 

Σού έβαλα και το Link από Amazon Αγγλία.

 

Έχει μέσα τα εξής ελληνικά παραμύθια:

 

- The Search for Luck (Ποντιακό)

- The Three Measures of Salt (Νάξος)

 

Αναφέρει μέσα ένα βιβλίο ελληνικό, το Modern Greek Folktales (δίνει τον τίτλο μόνο στα αγγλικά). Και τα δύο παραμύθια πάντως τα είχα ακούσει ή διαβάσει κάπου πριν από αυτό το βιβλίο.

 

Θα τσεκάρω να δώ τι άλλο έχω προσεχώς.

Link to comment
Share on other sites

A, ναι! Αυτό με τις γριές είναι πολύ καλό (και γενικά η σειρά αυτή είναι εξαιρετική). Σε μια έκθεση βιβλίου πέρισυ το είχαμε τσιμπήσει κάμποσοι!! (Μάλιστα λέγαμε να πάρουμε και ένα για το Μελδόκιο που έχει ένα κατατίς με τις griesh αλλά δεν το πήραμε μια που έχει εξαφανιαστεί ο Μέλντοκ).

Link to comment
Share on other sites

Αγαπημένες/νοι, σας ευχαριστώ. Τελειώνουμε με σχεδόν με το πρώτο παραμύθι μας και ομολογώ ότι είναι πολύ πιο δύσκολο να το βάλουμε κάτω και να το γράψουμε από το να το πούμε. Παραμύθι της γιαγιάς και πως ν ατο συμμαζέψουμε... Καταλαβαίνεται... Σκέφτομαι να το ανεβάσω μόνο και μόνο να δω κατά πόσο ειναι γνωστό... Και πως σας φαίνεται η γραφή.

Link to comment
Share on other sites

Θα μπορούσα να σου στείλω σε πμ κάποια ποντιακά παραμύθια που λέει ακόμη η δική μου γιαγιά, αλλά θα πρέπει πρώτα να τα γράψω... Δυστυχώς ή ευτυχώς ή άλλη μου γιαγιά, από το Λιδωρίκι έλεγε περισσότερο ευτράπελες ιστορίες που δεν ξέρω αν τοποθετούνται στα παραμύθια ή στην αποκρυπτογράφηση της ιστορίας απ' όπου ξεκίνησαν κάποιες παροιμίες.

Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
×
×
  • Create New...

Important Information

You agree to the Terms of Use, Privacy Policy and Guidelines. We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue..