DinoHajiyorgi Posted September 7, 2008 Share Posted September 7, 2008 (edited) Μία από της πολύ αγαπημένες μου ταινίες. (Τότε, έχοντας ενώσει αδιαίρετα στη φαντασία μου το “O Fortuna” με τον ηρωικό καλπασμό των ιπποτών του Βασιλιά Αρθούρου, δεν συγχώρεσα ποτέ τους ξιπασμένους του ΠΑΣΟΚ που έκαναν τον ύμνο γελοία δικό τους για τον μπαλκονάτο τους πρόεδρο. Αναρωτήθηκα όμως πολλές φορές, θα τους είχε κάνει ποτέ κούκου να το χρησιμοποιήσουν, αν δεν το έβαζε πρώτα ο Μπούρμαν τόσο υπέροχα στην ταινία του;) Όταν είδα την ταινία το 1981, η ιστορία του Βασιλιά Αρθούρου ήταν στο μυαλό μου τίποτα περισσότερο από ένα παραμυθάκι, και φυσικά αγνοούσα παντελώς κάθε γνήσιο γραπτό, όπως το Morte d’Arthur του Malory. Η ταινία με μάγεψε τόσο με την εικόνα, τα χρώματα, τους ηθοποιούς της, που είναι μέχρι σήμερα ο πήχης με τον οποίο συγκρίνω οποιαδήποτε άλλη ταινία για τον μύθο. Ο Nigel Terry θα είναι για μένα πάντα ο βασιλιάς Αρθούρος, η Cherie Lunghi πάντα η Γκουίνεβιρ, ο Nicol Williamson ο μοναδικός Μέρλιν. Ο τελευταίος μάλιστα, όταν τον πρωτοείδα στην ταινία δεν μου είχε αρέσει. «Γιατί έκαναν έτσι τον Μέρλιν;» αναρωτήθηκα, «Που είναι η μακριά γενειάδα;» Πόσο με κέρδισε όμως ο ηθοποιός και σήμερα δύσκολα θα παραδεχτώ άλλον στον ρόλο. Ήταν και η πρώτη ταινία του Τζον Μπούρμαν που πρόσεξα στη ζωή μου. Με υποδούλωσε η ποίηση του. Για μένα, όταν λες «Εξκάλιμπερ» βλέπω αμέσως τεράστιες, απαστράπτουσες και ματωμένες πανοπλίες, τις πράσινες ανταύγειες του μυθικού σπαθιού, την υπέροχη μουσική, την ομίχλη και το τελευταίο ηλιοβασίλεμα. Ζούμε την ακμή και την παρακμή των ιπποτών της στρογγυλής τραπέζης, και η τελευταία ηρωική έξοδος πάντα μου φέρνει έναν κόμπο στο λαιμό. Η τελευταία συνάντηση της βασίλισσας με τον βασιλιά της, οι γερασμένοι Πέρσιβαλ και Λάνσελοτ στο πλευρό του βασιλιά τους, η συνομιλία του Αρθούρου με το πνεύμα του Μέρλιν πριν τη μάχη, είναι μόνο λίγες από τις υπέροχες στιγμές που με έχουν στιγματίσει. Το 1981 που βγήκε η ταινία, ήταν η 18η πιο εισπρακτικά κερδοφόρα στην Αμερική την χρονιά εκείνη. Έπαιζαν επίσης η Helen Mirren ως Μοργκάνα, ο Nicholas Clay ως Λάνσελοτ, ο Liam Neeson ως Γκαουέϊν, ο Patric Stewart ως Βασιλιάς Λεοντεγκρανς (πατέρας της Γκουίνεβιρ), ο Gabriel Byrne ως Ούθερ Πεντράγκον, πατέρας του Αρθούρου, και ο Robert Addie στον ρόλο του Μόρντρεντ. Ο Τζον Μπούρμαν έβαλε τον Nicol Williamson ενάντια στην Helen Mirren, σαν Μέρλιν και Μοργκάνα, ξέροντας πως οι δύο ηθοποιοί δεν είχαν καθόλου φιλικές σχέσεις. Ήταν στα μαχαίρια από εφτά χρόνια πριν, λόγω διαφορών που προέκυψαν σε μια θεατρική παραγωγή του Μακμπέθ. Πίστευε πως η ένταση που προϋπήρχε ανάμεσα τους θα βοηθούσε στην απόδοση των ρόλων τους. Τα εξωτερικά της ταινίας γυρίστηκαν κυρίως σε διάφορες τοποθεσίες της Ιρλανδίας. Η σκηνή στην τάφρο που ο Αρθούρος χρίζεται ιππότης από τον Γιούριενς, κινηματογραφήθηκε στο Κάστρο Cahir, στο Tipperary της Ιρλανδίας. Είναι ένα γνήσιο Νορμανδικό κάστρο, από τα καλύτερα που διατηρούνται όπως ήταν. Το ορίτζιναλ μοντάζ έβγαζε το έργο στις τρεις ώρες. Μετά από τις περικοπές, πολλές σκηνές χάθηκαν, ανάμεσα τους και μια σκηνή που ο Λάνσελοτ σώζει την Γκουίνεβιρ από ληστές του δάσους. Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη Τζον Μπούρμαν, η ερωτική σκηνή ανάμεσα στον Λάνσελοτ και την Γκουίνεβιρ γυρίστηκε σε ένα δάσος, μια αρκετά κρύα νύχτα, παρόλα αυτά οι ηθοποιοί την έπαιξαν γυμνοί. Οι πανοπλίες για την ταινία σχεδιάστηκαν από τον Terry English που κατασκεύασε επίσης τις θωρακίσεις στην ταινία Aliens. Στην ιστορία, οι πανοπλίες που αφορούν την «Σκοτεινή Εποχή», πριν από την άνοδο του Αρθούρου, παρουσιάζονται μαυρισμένες και θολές. Με την άφιξη του Λάνσελοτ και την ακμή της εποχής του βασιλιά Αρθούρου, οι ιππότες της στρογγυλής τραπέζης φορούν αστραφτερές, υπέρλαμπρες πανοπλίες που συμβολίζουν το δυνατό, ενωμένο βασίλειο. Οι πανοπλίες χάνουν το λούστρο τους ξανά στην παρακμή, και οι ιππότες που υπηρετούν την Μοργκάνα έχουν σκοτεινή έως μαύρη θωράκιση. Το σενάριο γράφτηκε από τον Rospo Pallenberg, με κάποια βοήθεια από τον σκηνοθέτη. Είναι κυρίως μια προσαρμογή του Morte d’Arthur (1485) του Malory. Ο Μπούρμαν, για να μας παρουσιάσει τον μύθο του Αρθούρου σαν μια αλληγορία του κύκλου της γέννησης, της ζωής και της φθοράς, αγνόησε στο κείμενο διακοσμητικές ή ασήμαντες λεπτομέρειες, καθώς και τις χριστιανικές αναφορές του συγγραφέα. Ο Αρθούρος παρουσιάζεται ως ο «Πληγωμένος Βασιλιάς» του οποίου το βασίλειο έχει καταντήσει χέρσος τόπος ώσπου αναγεννιέται χάρη στο Γκράαλ. Υπάρχουν ομοιότητες με το Fisher King καθώς ο βασιλιάς επίσης γιατρεύεται από τον Πέρσιβαλ. Το Γκράαλ μάλιστα δεν είναι το χριστιανικό Άγιο Δισκοπότηρο αλλά είναι εμπνευσμένο από τα μαγικά δοχεία των παγανιστικών Κέλτικων μύθων. «Η ταινία έχει σχέση με την μυθική αλήθεια και όχι την ιστορική» έλεγε ο Μπούρμαν στις συνεντεύξεις του. Κρατώντας αυτή την προσέγγιση, η ταινία είναι ηθελημένα μη-ιστορική. Για παράδειγμα, στο ξεκίνημα πληροφορούμαστε πως είμαστε στη Σκοτεινή Εποχή, αν και οι ιππότες φορούν ολόσωμες πανοπλίες, μια τεχνολογία του 15ου αιώνα. Οι ιππότες, η ιπποσύνη και ο κώδικας του ιπποτισμού δεν υπήρχαν την εποχή του Βασιλιά Αρθούρου. Και επίσης, δεν ακούγεται πουθενά το όνομα της Βρεατανίας, ο τόπος απλά αποκαλείται «η χώρα.» Εκτός από τον Malory, οι σεναριογράφοι συνδύασαν στοιχεία από άλλες ιστορίες του Αρθούρου, αλλάζοντας μάλιστα αρκετούς από αυτούς. Για παράδειγμα, το σπαθί ανάμεσα στα σώματα των κοιμισμένων, παράνομων εραστών είναι από το Tristan and Iseult. Ο ιππότης που επιστρέφει το σπαθί στο νερό στην ταινία είναι ο Πέρσιβαλ, και όχι ο Μπεντιβέρ. Επίσης οι δύο μορφές Morgause και Morgan Le Fay συνδιάζονται σε ένα πρόσωπο. Το Σπαθί στη Πέτρα και το Σπαθί Εξκάλιμπερ παρουσιάζονται ως το ένα και το αυτό, ενώ στους θρύλους είναι δύο διαφορετικά σπαθιά. Στον θρύλο του Αρθούρου, ο ιππότης που αποδεικνύεται άξιος για το Γκράαλ είναι ο Σερ Γκάλαχαντ. Ο Μπούρμαν έχει βγάλει τελείως τον Γκάλαχαντ από το σενάριο, και ο ιππότης του δισκοπότηρου στη ταινία είναι ο Πέρσιβαλ. Προστέθηκαν καινοτομίες, όπως ο Ούθερ να χρησιμοποιεί το Εξκάλιμπερ πριν τον Αρθούρο, το Ξόρκι της Δημιουργίας του Μέρλιν (γραμμένο σε αρχαία ιρλανδικά) και η ιδέα του κόσμου ως ένας «δράκοντας.» Το soundtrack είναι του Trevor Jones με κομμάτια από το Carmina Burana του Orff, και αρκετά μοτίβα από τον Richard Wagner, όπως της μοίρας (Siegfried Funeral March) η της καταδικασμένης έλξης (Tristan and Isolde). Το “O Fortuna” χρησιμοποιείται συχνά στην ταινία, στη διάρκεια δραματικών και βίαιων σκηνών. Είναι κυρίως χάρη στο Excalibur που το κομμάτι έγινε αρχέτυπο για μελόδραμα (πράγμα που απαντάει στην αρχική μου ερώτηση.) Το θέμα με το ρομάντζο ανάμεσα στον Λάνσελοτ και την Γκουίνεβιρ είναι στην πραγματικότητα το πρελούδιο της όπερας του Wagner “Tristan und Isolde”, ένα άλλο ζευγάρι εραστών από τους μύθους του Αρθούρου. Και το θέμα του Πέρσιβαλ είναι επίσης από έργο του Wagner, το πρελούδιο στο “Parsifal”. Η εκτίμηση είναι φυσικά προσωπική, το Excalibur του John Boorman, ένα κινηματογραφικό ποίημα, παραμένει αγέραστο και αξεπέραστο 27 χρόνια αργότερα! Edited December 6, 2017 by Dreamer Προστέθηκε το έτος κυκλοφορίας στον τίτλο του topic καθώς και το τρέιλερ της ταινίας 1 Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
DinoHajiyorgi Posted September 7, 2008 Author Share Posted September 7, 2008 Μοντάζ σκηνών από το Excalibur στη μουσική του "O Fortuna". http://www.youtube.com/watch?v=Uucj5xLRHQc Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Electroscribe Posted September 7, 2008 Share Posted September 7, 2008 Δεν ξέρω αν οι νεότεροι έχουν κάνει τον κόπο να το παρακολουθήσουν σε κάποιες από τις άπειρες επαναλήψεις του Star. Αν όχι, χάνουν. Το είδος της ταινίας που είναι αλήθεια διαχρονική και δεν αρέσει απλώς σ' εμάς τα γερόντια απλά γιατί την είδαμε σε μια εποχή που τη θυμόμαστε νοσταλγικά Καλά έκανες κι έβαλες το τόπικ, Ντίνο Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Nova Posted September 8, 2008 Share Posted September 8, 2008 Tι μου θύμησες! Το 1990 η ιδιωτική τηλεόραση ήταν ακόμη στα σπάργανα και ο Αντέννα μετά τις 01:00 έβαζε ταινίες για να καλύψει το πρόγραμμά του. Τότε είχα τελειώσει το σχολείο και περίμενα να φύγω για Ιταλία και καθόμουν μέχρι αργά στην τηλεόραση, είχα γράψει και τα περισσότερα από τα έργα στο βίντεο για να τα έχω στο αρχείο. Excalibur, Alien, Aliens, Conan. Wow, 1990, πριν από δέκαοκτώ χρόνια... Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
lord.cerapis Posted September 8, 2008 Share Posted September 8, 2008 Τι ΘΕΙΚΗ ταινια............. Πλακα πλακα πρεπει να το τσιμπησω σε ΝΤΙΒΙΝΤΙ... Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Dark desire Posted September 9, 2008 Share Posted September 9, 2008 Τι ΘΕΙΚΗ ταινια............. Πλακα πλακα πρεπει να το τσιμπησω σε ΝΤΙΒΙΝΤΙ... Απο τις καλυτερες ταινιες ολων των εποχων... Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
D'Ailleurs Posted September 9, 2008 Share Posted September 9, 2008 η αγαπημένη μου Αρθουριανή ταινία με το "Sword of Valiance" να ακολουθεί απο μακρυά. Απίστευτο έπος που οι σημερινοί σκηνοθέτες δεν βλέπουν ούτε στα όνειρα τους. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
heiron Posted May 4, 2015 Share Posted May 4, 2015 Δεν πρόσεξα αν αναφέρθηκε κάπου αυτές τις μέρες που έλειπα αλλά μας άφησε χρόνους ο πρωταγωνιστής της ταινίας, Nigel Terry. http://www.theguardian.com/stage/2015/may/03/nigel-terry Εδώ, στην αγαπημένη μου σκηνή: Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Recommended Posts
Join the conversation
You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.