Ανταγωνισμός μεταξύ συγγραφέων

[Oberon]

Zούμε σε ανταγωνιστικό κόσμο. Συχνά ο ανταγωνισμός είναι καταλύτης εξέλιξης, όταν είναι "θεμιτός". Άλλοτε είναι καταστροφικός όταν είναι αθέμιτος ή απάνθρωπος. Όμως συναισθήματα ανταγωνιστικά έχουμε όλοι με τον Α ή Β τρόπο σε διάφορες πλευρές της ζωής μας.

 

Σαν συγγραφείς όμως, νιώθετε ανταγωνισμό απέναντι σε άλλους; Είτε αυτοί οι άλλοι συγγραφείς είναι Έλληνες, είτε ξένοι, είτε πιο "επιτυχημένοι" από σας, είτε λιγότερο, είτε επαγγελματίες, είτε ερασιτέχνες;

Nιώθετε π.χ. πως "εσείς θα μπορούσατε να γράψετε πολύ καλύτερα" από τον Χ πασίγνωστο συγγραφέα, ή από τον Ψ εκδοθέντα συγγραφέα του κύκλου σας, ή δεν σας απασχολούν τέτοια θέματα; Επίσης η προσωπική σας προτίμηση είτε για το συγγραφικό έργο κάποιου, είτε η γνώμη σας για τον ιδιο σαν άτομο, σας επιρρεάζει στο να νιώσετε ανταγωνιστικά απέναντί του;

Χρησιμοποιώ την έννοια "ανταγωνισμός" εδώ τόσο σαν "competition" (που είναι κάτι θεμιτό), όσο και σαν "antagonization" που, πιθανά, να είναι κάτι αθέμιτο.

Ή μήπως προτιμάτε να κάνετε "συμμαχίες" με περισσότερο ή λιγότερο αλτρουιστικά κίνητρα, πιστεύοντας πως μακροπρόθεσμα είναι καλύτερες από τον όποιο προσωπικό ανταγωνισμό; Kαι αν υπάρχουν εξαιρέσεις, ποιες είναι αυτές για σας;

Ακόμα και σε μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα που δεν διακυβεύονται εκατομμύρια, ή έστω και χιλιάδες, δολλάρια/Ευρώ στον αγώνα που κάνουμε όλοι να εκδόσουμε και, γιατί όχι, να έχουμε σημαντικές οικονομικές και ψυχικές απολαβές από τη συγγραφή, οι άνθρωποι παραμένουν άνθρωποι, και το αίσθημα του ανταγωνισμού είναι απόλυτα υπαρκτό, τόσο στις πιο θεμιτές μορφές του, όσο και στις πιο (συνήθως ζηλόφθονες) αθέμιτες. Ενώ κάποιοι ίσως θέλουν να είναι winners at any cost.

 

 

Προσωπικά ψήφισα την επιλογή "Συνήθως όχι, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις". Δεν νιώθω ανταγωνιστικά αν και δεν μπορώ να πω πως η προσωπικότητα γνωστών αλλά και αγνώστων μου (αγνώστων σε προσωπικό επίπεδο, αλλά γνωστών μου μέσω του συγγραφικού τους έργου) συγγραφέων δεν επιρρέαζει αυτά τα συναισθήματα, ούτε μπορώ να πω πως δεν έχω νιώσω ζήλεια, ή δεν έχω κάνει τη σκέψη "εγώ θα έγραφα καλύτερα". Συνήθως όμως μάλλον χαίρομαι ή βλέπω συναγωνιστικά παρά ανταγωνιστικά το χώρο. Και για όσους θεωρώ φίλους μου, ή μ'αρέσει πολύ η δουλειά τους, δεν νιώθω ανταγωνιστικά ποτέ.

 

Θεωρώ όμως, όπως είπα στην αρχή, πως ο θεμιτός ανταγωνισμός που σε μια τέχνη όπως η συγγραφή μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης εξέλιξης (τόσο για τους συγγραφείς σε προσωπικό επίπεδο, όσο και την ίδια τη συγγραφή) είναι κάτι απόλυτα σωστό. Από την άλλη, η νοοτροπία του "dog eat dog" που υπάρχει ακόμα και στην Ελλάδα με ενοχλεί γιατί τη θεωρώ εντελώς μυωπική και μακροπρόθεσμα καταστροφική.

Eνώ η καθαρά υποκειμενική πλευρά της προσωπικής προτίμησης ή συμπάθειας συχνά χρωματίζει πάρα πολύ το πώς βλέπουμε άλλους συγγραφείς, και το αν νιώθουμε ανταγωνιστικά απέναντί τους.

 

Η γνώμη σας, ladies and gentlemen? ;) (Δηλαδή, μιλήστε και βγάλτε και τη "σκοτεινή" πλευρά σας στην επιφάνεια. Υπάρχει μαζί με τη "φωτεινή" και δεν χρειάζεται να την κρύβουμε!)

Edited November 6, 2008 by Dain

[mman]

Απαραίτητος πρόλογος:

Νομίζω ότι θα πρέπει να διευκρινίσουμε την διαφορά μεταξύ συναγωνισμού και ανταγωνισμού. Ο δεύτερος εμπεριέχει την παρεμπόδιση του αντίπαλου να πετύχει τους σκοπούς του, κάτι που λείπει απ' τον πρώτο που περιορίζεται στην προσπάθεια να πετύχει κάποιος τους σκοπούς του καλύτερα/γρηγορότερα/περισσότερο από τον αντίπαλο.

Για παράδειγμα ενασχολήσεις όπως ποδόσφαιρό, μπάσκετ, σκάκι, τάβλι κλπ. είναι ανταγωνιστικές, ενώ άλλες όπως στίβος, τοξοβολία, κωπηλασία, bowling είναι συναγωνιστικές.

Κάτω απ' αυτό το πρίσμα, είμαι της γνώμης ότι η συντριπτική πλειοψηφία της Τέχνης εμπεριέχει καθαρό συναγωνισμό (=δεν πρόκειται να σπάσω το PC του άλλου συγγραφέα για να μην γράψει...) πράγμα που στενεύει σημαντικά τις επιλογές μου για το poll.

 

Η ζήλια είναι κάτι το τελείως ξεχωριστό. Προσωπικά προσπαθώ να χρησιμοποιώ τις επιτυχίες και την αναγνώριση των άλλων συγγραφέων σαν κίνητρο για να δουλέψω περισσότερο και να γίνω καλύτερος. Αυτό (δυστυχώς) πιάνει καλύτερα κυρίως με τους γνωστούς μου συγγραφείς (για κάποιον ηλίθιο λόγο, οι επιτυχίες αγνώστων δεν με κινητοποιούν τόσο), τους οποίους εκμεταλλεύομαι έτσι ασύστολα αλλά κρυφά για την όποια δική μου άνοδο (γιατί νομίζετε ότι έγινα μέλος στο sff; ).

Η ζήλια είναι πολύ χρήσιμο πράγμα - όταν την βλέπεις σαν καρότο να κουνιέται μπροστά στη μύτη σου. Ευτυχώς δεν πρασινίζω ποτέ απ' αυτήν. Πραγματικά χαίρομαι όταν διαβάζω ένα καλό έργο ένος συγγραφέα που πιστεύω ότι είναι πάνω-κάτω στο δικό μου επίπεδο, ακριβώς επειδή ξέρω την αίσθηση του να πετύχει να γράψει κανείς κάτι που να στέκει καλά.

Τέλος, το να συγκρίνει κανείς αυτά που διαβάζει με το επίπεδο γραφής του, νομίζω είναι αναπόφευκτο και συνήθως γίνεται ασυναίσθητα. Συχνά, από τις πρώτες παραγράφους ενός έργου διαμορφώνω γνώμη για το αν ο συγγραφέας γράφει καλύτερα από μένα ή όχι. Το κάνω χωρίς να το καταλαβαίνω και φυσικά δεν είναι αυτός ο σκοπός της ανάγνωσης. Τις περισσότερες φορές, αυτή η γνώμη δεν αλλάζει μετά το τέλος της ανάγνωσης. Γενικά, νομίζω ότι έχω μια καλή άποψη για το ποιοι κινούνται κάτω και ποιοι πάνω από μένα και σε ποιους τομείς, πράγμα που είναι πολύ χρήσιμο, γιατί έτσι

--μπορεί να μάθει κανείς ακόμα και από κάποιον κατώτερό του συγγραφέα, αν απλώς αναγνωρίσει ότι σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα (π.χ. γλώσσα ή ανάπτυξη χαρακτήρων) τα καταφέρνει καλύτερα και

--μπορεί να αποφύγει λάθη που κάνει ένας ανώτερός του συγγραφέας αν απλώς αναγνωρίσει ότι σε κάποιον συγκρεκριμένο τομέα τα καταφέρνει χειρότερα.

[Συγγνώμη αν όλ' αυτά ακούγονται κάπως υπερφίαλα, αλλά αλήθεια τα πιστεύω και δεν είναι εύκολο να τα εκφράσω λιγότερο εγωιστικά/εγωκεντρικά.]

 

Edit: Καταραμένα typos...

Edited November 6, 2008 by mman

[Naroualis]

Πολλές φορές ετυχε να διαβάσω κάτι και να πω "να, έτσι και αυτό ακριβως θα ήθελα να γράψω". Κι υπάρχουν και φορές που διαβάζω κάτι και τραβάω τα μαλλιά μου. και αναρωτιέμαι "αυτός τώρα γιατί εκδόθηκε κι εγώ δε μπορώ;" Αυτό είναι το ότι κοντινότερο σε ανταγωνισμό μπορώ να νιώσω. Εντάξει, ακόυγεται κάπως σα να δηλώνω ότι το παίζω "ανωτερωτίτιδα" και άλλα τέτοια κουλτουρέ. Δεν είναι έτσι.

 

Κάποιες από τις παραπάνω φορές ο ανταγωνισμός μου βγαίνει σε επιθετικότητα. Φυσικά δε μπορώ να είμαι επιθετική με κάποιον στον οποίο δεν μιλάω και δε γνωρίζω, αλλά αναγνωρίζω στον εαυτό μου την κακία αυτού του είδους.

 

Υπάρχει και κάτι άλλο. Πολλές φορές διαβάζω κάτι που μου το έδωσε κάποιος γνωστός να το διαβάζω, που να το έχει γράψει ο ίδιος και είναι καλογραμμένο, και αυτό μου δημιουργεί την ανάγκη να φανω "αντάξιά" του να γράψω κι εγώ κάτι το ίδιο καλό, κάτι που να τον εντυπωσιάσω όπως με εντυπωσίασε κι εκείνος. Αυτό το συναίσθημα προσπαθώ να το εκμεταλλευτώ με την έννοια ότι μου δίνει το έναυσμα να γράψω προσπαθώντας να φτάσω την ποιότητα στο γραπτό του άλλου.

 

Συνήθως όχι, αλλά υπάρχουν κι εξαιρέσεις, για μένα.

[greenmist]

Ο ανταγωνισμός είναι στοιχείο της ανθρώπινης φύσης και είναι ψέμα, το οποίο τις περισσότερες φορές προσπαθούμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι είναι αλήθεια, να πούμε ότι δεν μας αφορά, ή ότι δεν αισθανόμαστε ανταγωνιστικά. Δεν είναι κακός ο ανταγωνισμός, αρκεί να είναι υγιής. Αυτό σημαίνει ότι σέβεσαι τους άλλους που πραγματεύονται το ίδιο αντικείμενο με σένα, όμως βλέπεις τα σημεία υπεροχής σου και τα σημεία αδυναμίας σου σε σύγκριση με εκείνους. Αυτή η διεργασία έχει σκοπό να σε κάνει καλύτερο και πιο ώριμο στην δουλειά σου, όχι απατεώνα και αντιγραφέα.

 

Φυσικά, είναι ανώριμο και απόλυτα οξύμωρο να νιώθεις ανταγωνιστικά απέναντι σε έναν καταξιωμένο συγγραφέα του αγαπημένου σου είδους, όταν εσύ ο ίδιος δεν έχεις δουλέψει όπως εκείνος, δεν έχεις κάνει ούτε τα πρώτα σου βήματα στην ολοκλήρωση ενός έργου σου και στην προσπάθεια προώθησης του. Άρα, ο ανταγωνισμός υπάρχει πάντα ανάμεσα σε άτομα της κλάσης σου, του σημείου δηλαδή που βρίσκεσαι σε μία δεδομένη χρονική στιγμή. Το να πεις ότι θα ήθελες να έχεις γράψει εσύ ένα βιβλίο που έγραψε ένας γνωστός συγγραφέας, είναι απόλυτα φυσιολογικό και εμπεριέχει την αναγνώριση σου στο έργο του συγκεκριμένου συγγραφέα. Το να πεις ότι εσύ έχεις σκεφτεί κάτι καλύτερο από αυτόν, ότι θα το έγραφες πολύ καλύτερα, εμπεριέχει εμπάθεια, αφού απλά κρίνεις αρνητικά χωρίς να έχεις να παρουσιάσεις αντίστοιχο έργο, χωρίς να σέβεσαι τον συγγραφέα, γκρινιάζοντας ουσιαστικά σαν μωρό παιδί επειδή εκείνος κέρδισε κάτι με την αξία του που εσύ θα ήθελες αλλά δεν μπορείς να έχεις!

 

Συμπερασματικά, ναι στον υγιή ανταγωνισμό που σου δίνει ώθηση, σε μαθαίνει πράγματα, σε κάνει ωριμότερο, καλύτερο. Όχι στην εμπάθεια, στην προκατάληψη και στην ισοπέδωση, που είναι μέθοδοι κακής αντιμετώπισης. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι του χώρου, όπως και σε όλους τους χώρους, ανήκουν στην δεύτερη κατηγορία, ομαδοποιούνται προσπαθώντας να εκλογικεύσουν το παράλογο και να δικαιολογήσουν τις αδυναμίες τους.

[Oberon]

mman said

Νομίζω ότι θα πρέπει να διευκρινίσουμε την διαφορά μεταξύ συναγωνισμού και ανταγωνισμού. Ο δεύτερος εμπεριέχει την παρεμπόδιση του αντίπαλου να πετύχει τους σκοπούς του, κάτι που λείπει απ' τον πρώτο που περιορίζεται στην προσπάθεια να πετύχει κάποιος τους σκοπούς του καλύτερα/γρηγορότερα/περισσότερο από τον αντίπαλο.

 

Αν και συμφωνώ στα υπόλοιπα που είπες, νομίζω πως η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στον συν-αγωνισμό, και στον αντ-αγωνισμό δεν είναι η ενεργή παρεμπόδιση του "αντιπάλου", αλλά στον συναγωνισμό προσπαθεί κάποιος ΚΑΙ για το συμφέρον των ομοίων του (μαζί με το δικό του), ενώ στον ανταγωνισμό αποκλειστικά για το δικό του.

Επίσης, η ενεργή παρεμπόδιση, όπως στο παράδειγμα που έδωσες με τον υπολογιστή, είναι απλά πιο δραστικός ανταγωνισμός, ούτως ειπείν. Υπάρχει και ο πιο "παθητικός" και "κρυφός" ανταγωνισμός όπως, π.χ. η απόκρυψη πληροφοριών.

Να το πω με ένα παράδειγμα: Μαθαίνει κάποιος υποθετικά πως ένας νέος, και με πολλά χρήματα, εκδοτικός οίκος, θέλει να εκδόσει αποκλειστικά βιβλία του φανταστικού από Έλληνες. Αν αυτός ο κάποιος το πει σε μερικούς φίλους του συγγραφείς, τότε είναι συναγωνισμός. Αν νοικιάσει ένα ελικόπτερο και πετάξει φέιγ βολάν με την πληροφορία αυτή σ'όλη την Αθήνα (ή τη Θεσσαλονίκη κλπ), τότε είναι πολύ αλτρουιστής (ή πλούσιος, ή βλάκας ή all of the above).

Αν όμως αποκρύψει εντελώς αυτή την πληροφορία, τότε είναι θέμα καθαρά ανταγωνισμού! Θεμιτού ανταγωνισμού, από την άποψη πως δεν εμποδίζει κανέναν άλλον από το να βρει μόνος του την πληροφορία για τον εκδοτικό οίκο, ούτε κάνει τίποτα που θα εμποδίσει την έκδοση άλλων βιβλίων από άλλους συγγραφείς. Όμως σκέφτεται κατά βάση το δικό του ατομικό συμφέρον, τη δική του καριέρα (χωρίς να το κρίνω σαν κάτι εξ ορισμού αθέμιτο αυτό). Αυτό είναι ανταγωνισμός, όχι συναγωνισμός, γιατί το συν- δεν υπάρχει πουθενά στην εξίσωση.

 

Naroualis said

...διαβάζω κάτι και τραβάω τα μαλλιά μου. και αναρωτιέμαι "αυτός τώρα γιατί εκδόθηκε κι εγώ δε μπορώ;" Αυτό είναι το ότι κοντινότερο σε ανταγωνισμό μπορώ να νιώσω. Εντάξει, ακόυγεται κάπως σα να δηλώνω ότι το παίζω "ανωτερωτίτιδα" και άλλα τέτοια κουλτουρέ. Δεν είναι έτσι.

 

Don't worry. Δεν ακούστηκες καθόλου έτσι. Εξ άλλου όταν κανείς μιλά ειλικρινά δεν ακούγεται σαν να έχει "ανωτερωτίτιδα" (nice word, btw). Eμένα πάντως δεν μου βγαίνει επιθετικά εκτός αν έχω λόγους να αντιπαθώ πολύ κάποιον συγγραφέα σαν άτομο. Επιθετικά εννοώντας πως δεν θα πω καλή κουβέντα γι'αυτόν. Not very noble of me, but there you have it...

 

Greenmist, συμφωνώ με όσα είπες. Λες σε ένα σημείο

Το να πεις ότι εσύ έχεις σκεφτεί κάτι καλύτερο από αυτόν, ότι θα το έγραφες πολύ καλύτερα, εμπεριέχει εμπάθεια, αφού απλά κρίνεις αρνητικά χωρίς να έχεις να παρουσιάσεις αντίστοιχο έργο, χωρίς να σέβεσαι τον συγγραφέα, γκρινιάζοντας ουσιαστικά σαν μωρό παιδί επειδή εκείνος κέρδισε κάτι με την αξία του που εσύ θα ήθελες αλλά δεν μπορείς να έχεις!

 

Έχω την εντύπωση πως αυτός ο εμπαθής ανταγωνισμός, όπως και η ζήλεια σαν συναίσθημα, οφείλονται σε ανασφάλεια από τη μία, και στο "εγώ" του καθενός από την άλλη. Το "γιατί αυτός κι όχι εγώ" σ'αυτήν την περίπτωση δεν περιορίζεται σε όμοιους συγγραφείς, αλλά σε οποιονδήποτε επιτυχημένο συγγραφέα (άρα καλύτερο, σύμφωνα με το "εγώ") αλλά και σε αυτόν που θεωρούμε χειρότερο από μας (άρα έχουμε αδικηθεί, αφού αυτός - ο κατ'εμάς χειρότερος - έχει εκδοθεί, ή είναι δημοφιλής, και όχι εμείς). Απρόσωπη χρήση του "εμείς", σ'αυτήν την περίπτωση.

Και τότε είναι που ο ανταγωνισμός παίρνει τη χειρότερη μορφή του που μπορεί να γίνει έμμονα εχθρική συμπεριφορά προς άλλους και προσωπική προώθηση at all costs.

 

Bέβαια στην Ελλάδα δεν νομίζω, ή δεν ξέρω τουλάχιστον, να είναι τόσο ακραία τα πράγματα, αλλά από όσα διαβάζω για Αμερική ειδικά, γίνεται χαμός από backstabbings κλπ ανάμεσα σε power hungry/power mad συγγραφείς. Πιθανότατα και οπουδήποτε υπάρχει ισχυρή "σκηνή" στο χώρο της λογοτεχνίας και του φανταστικού και γενικά.

Edited November 6, 2008 by Dain

[Tiessa]

Ψήφισα κι εγώ "Συνήθως όχι, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις".

Και όπως έχει ήδη αναφερθεί παραπάνω, αυτο έχει μεγάλη σχέση και με την υπόλοιπη εικόνα που έχω αποκομίσει από τον συγγραφέα/το έργο/την κατάσταση. Είναι λογικό και ανθρώπινο σε όλους τους τομείς της ζωής, να ανταγωνιζόμαστε κάποιον τον οποίο δεν συμπαθούμε ιδιαίτερα σαν άτομο. Επίσης είναι λογικό να υπάρχουν στιγμές που τα αλτρουϊστικά (ή αντίστοιχα τα ανταγωνιστικά) μας ένστικτα είναι στην πάνω τους ή στην κάτω τους, κι αυτό είναι συγκυρία πολλών παραγόντων. Το καλό είναι να μην είναι πολλές αυτές οι στιγμές γιατί ένας στείρος ανταγωνισμός μπορεί να αποβεί βλαβερός για όλους.

Από την άλλη θεωρώ ότι η συνεργασία μπορεί να αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα, ακόμα κι αν γίνεται με σκοπούς οι οποίοι δεν είναι απολύτως αλτρουϊστικοί. Φυσικά η συνεργασία μπορεί να γίνει κυρίως μεταξύ γνωστών, οπότε κατά κάποιον τρόπο μερικά από τα παραπάνω αναιρούνται, δεδομένου ότι δεν θα επιδίωκα να συνεργαστώ με ανθρώπους που μου είναι αντιπαθείς και άρα ξυπνούν την ανταγωνιστικότητά μου.

 

Η αλήθεια είναι βέβαια ότι μερικές φορές, ανεξάρτητα από το αν πρόκεται για γνωστό ή άγνωστο, για αγαπημένο ή αδιάφορο, ζηλεύω. Και η ζήλια δεν έχει πάντοτε λογική. Μπορεί να ζηλέψω την ιδέα, την ικανότητα, τη συγκυρία ή και οποιονδήποτε συνδυασμό παραγόντων. Απλώς προσπαθώ, όσο μπορώ, να χρησιμοποιήσω αυτό το συναίσθημα επικοδομητικά, δηλαδή, quoting mman με δικά μου λόγια, να μην πρασινίσω. Το πρασίνισμα είναι πολύ ενεργοβόρο και οδηγεί σε πολύ μεγάλη ανασφάλεια!

[Oberon]

Πράγματι, όπως λέει η Tiessa πιο πάνω το "πρασίνισμα" είτε ό,τι χειρότερο. Είναι ενεργοβόρο (επίσης ωραία λέξη), και φθοροποιό. Δυστυχώς σε μένα λειτουργεί το πρασίνισμα με τη δημιουργία σεναρίων στο νου μου που απλά με κάνουν αν νιώθω ήδη άσχημα ή εχθρικά, να νιώσω ακόμα χειρότερα.

Κυρίως το νιώθω αυτό όχι τόσο στις σπάνιες περιπτώσεις που αισθάνομαι ανταγωνιστικά (με την αρνητική έννοια), όσο όταν πιστεύω, σωστά ή λανθασμένα, πως κάποιος επιβραβεύεται χωρίς να το αξίζει και κάποιος άλλος μένει στην αφάνεια ενώ το αξίζει. Δεν αναφέρομαι σε μένα στο προηγούμενο μια που η συγγραφική μου "καριέρα" είναι σχεδόν ανύπαρκτη ακόμα.

Όπως είπε και πάλι η Tiessa και άλλοι συνομιλιτές πιο πάνω, ή έστω το υπονόησαν, το καλύτερο "καναλιζάρισμα" καθαρά ανταγωνιστικών συναισθημάτων ειδικά στη περίπτωση του "εγώ γράφω καλύτερα από τον τάδε" είναι να κάτσει κάποιος να γράψει αυτό το "καλύτερο", αντί να σκέφτεται απλώς πως "μπορεί να το κάνει".

 

Χειρότερο πάντως κι από το παραπάνω, θεωρώ τον μη-συνειδητό (και μάλλον αθέμιτο) ανταγωνισμό, όταν κάποιος συγγραφέας δεν συνειδητοποιεί καν πόσο competitive = antagonizing μπορεί να γίνει, η ακραία περίπτωση του οποίου είναι ο total control freak. Βέβαια αυτά δεν ισχύουν μόνο για συγγραφείς, αλλά μια που για συγγραφείς μιλάμε αναφέρω αυτούς.

Και δυστυχώς τέτοιοι υπάρχουν και στην Ελλάδα...

 

Και γω πιστεύω πως οι συνεργασίες είναι κάτι καλό, μέσω των οποίων μπορεί κάποιος να προωθήσει και τον εαυτό του, να βοηθήσει και άλλους (και να βοηθηθεί) και να κάνει καλό στον "κοινό" χώρο.

Ίσως οι πιο αθέμιτα ανταγωνιστικοί τύποι να πιστεύουν στο "every man is an island" οπότε γύρω τους να δημιουργούν άμυνες πιστεύοντας πως έτσι γίνονται δυνατότεροι, πως ελέγχουν τη μοίρα τους (και ενίοτε και τους άλλους) και πως ο ατομισμός είναι ο μοναδικός δρόμος για μια επιτυχημένη συγγραφική (και όχι μόνο) καριέρα.

Αλλά τελικά "no man is an island"!

 

Όμως υπάρχει κάτι να ειπωθεί και για τον θεμιτό, αλλά σαφέστατο, ανταγωνισμό. Το να ανεβαίνει ο πήχυς ψηλά και να προσπαθούν οι συγγραφείς να τον φτάσουν και να τον ξεπεράσουν- ξεπερνώντας σε συγγραφική δεινότητα ο ένας τον άλλον - τους κάνει καλύτερους συγγραφείς (ή και αθλητές) και εξελίσσει το είδος.

Αν δεν υπήρχε ανταγωνισμός (ακόμα κι αν επρόκειτο για τον ανταγωνισμό π.χ. γυναικών-συγγραφέων τις περασμένες δεκαετίες ενάντια όχι στους άντρες συγγραφείς ακριβώς, αλλά στο ανδροκρατούμενο και σχετικά στενό εκδοτικό περιβάλλον στο χώρο της ε.φ.) δεν θα άλλαζαν τα πράγματα, δεν θα εξελισσόταν το είδος, δεν θα γεννιούνταν νέα υποείδη κλπ κλπ κλπ.

Edited November 6, 2008 by Dain

[Nienor]

Είχα γράψει ένα πολύ μεγάλο ποστ εδώ, που περιλάμβανε όλες τις διαφωνίες μου με αυτά που λέτε και παραδείγματα από τις πανελλήνιες για τις συνέπειες του "ανταγωνισμού" που καλλιεργούν οι οικογένειες στα παιδιά από μικρά. Κατέληξα πως ήταν αδιάφορο το να σας το δώσω να το διαβάσετε και πως βρίσκω τη λέξη απόλυτα κακή. Δεν καταλαβαίνω πώς είναι δυνατόν να αισθάνεσαι ανταγωνιστικά απέναντι σε κάποιον που έχει το ίδιο ψώνιο με σένα, με κάποιον που θα έπρεπε να μοιράζεσαι την ίδια χαρά όταν αυτά που φτιάχνει είναι καλά και έχουν την αντίστοιχη αναγνώριση στον κύκλο σας που τους αξίζει. Δεν καταλαβαίνω επίσης πώς είναι δυνατόν, ακόμα κι όταν δε συμπαθείς κάποιον να μη μπορείς να αναγνωρίσεις πως αυτό που διάβασες ήταν καλό, ή να λες "γιατί να γράψει αυτός ένα καλό πράγμα που δεν τον συμπαθώ κι όχι εγώ;" Δεν τα καταλαβαίνω όλα αυτά και ίσως να το βρίσκεται περίεργο ή ψέμμα (και δε θέλω να ακούσω πάλι αν είναι θέμα καλωσύνης ή όχι, δεν βρίσκω πως είναι, γιαυτό και το εξηγώ στη συνέχεια λίγο περισσότερο) απλά με τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι εγώ τη λέξη, δηλαδή ως την κακή περίπτωση ζήλιας αλλά σε μόνιμη φάση, είναι απίστευτα ψυχοφθόρο και ως σκεπτόμενο ον δεν το κάνω στον εαυτό μου. Γιατί στην τελική, κάθε δική μας μικροκακία συναισθηματική μόνο εμάς επιρρεάζει και κανέναν άλλο και εμείς είμαστε αυτοί που τη λουζόμαστε.

[Oberon]

Όχι εντάξει, σε μένα τουλάχιστον αυτό το "ο άλλος είναι αντιπαθής" δεν σημαίνει πως δεν αναγνωρίζω πως μπορεί να είναι και καλός συγγραφέας συγχρόνως. Απλώς αν τον θεωρώ κακό σαν άνθρωπο δεν μπορώ και να απολαύσω ή να "πιστέψω" αυτό που γράφει. Οπότε μου βγαίνει κάτι σε ανταγωνισμός, αλλά όχι προσωπικός δηλαδή σε συγγραφικό επίπεδο (ειδικά αν ο άλλος είναι π.χ. ο Ασίμωφ - που συμπαθώ ούτως ή άλλως - τι ανταγωνιστικά να αισθανθώ μαζί του?)

Edited November 6, 2008 by Dain

[Adinol Doy]

Πιστεύω πὼς στὴν τέχνη δὲν ὑπάρχει πρωταθλητισμός. Δὲν θέλω νὰ τὸ παίξω ἀνωτέρου ἐπιπέδου καὶ τὰ συναφῆ (πόρρω ἀπέχω ἀπὸ τέτοια κλισέ), ἀλλὰ πραγματικὰ αὐτὸ αἰσθάνομαι. Κάθε καλλιτέχνης ἔχει τὸ δικό του κοινό, ποὺ μπορεῖ νὰ ἀκολουθεῖ ταὐτόχρονα καὶ κάποιον ἄλλον καλλιτέχνη. Στὴν λογοτεχνία, ἐν προκειμένῳ, μοῦ ἀρέσουν ταὐτόχρονα ὁ Ἔκο, ὁ Λάβκραφτ, ὁ Μπάρκερ, ὁ Πόου, ὁ Οὑελμπέκ, ὁ Γκόγκολ, ὁ Παπαδιαμάντης, ἡ Τριανταφύλλου κι ἕνα σωρὸ ἄλλοι. Σίγουρα τὸ ἴδιο συμβαίνει μὲ ὅλους μας. Ὁπότε, γιατί νὰ μπῶ στὴν διαδικασία τοῦ ἀνταγωνισμοῦ; Ἀκόμη κι ἂν ψηφίσω τὴν καλύτερη ἱστορία σ' ἕναν διαγωνισμὸ τοῦ φόρουμ, γιὰ παράδειγμα, αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι μπορεῖ νὰ μὴν μοῦ ἄρεσαν καὶ κάποιες ἄλλες ἱστορίες ἢ ὅτι προτιμῶ μόνον ἕνα συγγραφέα. Καθένας ἔχει ἕνα δικό του ὕφος γραφῆς καὶ δική του θεματολογία.

 

Μπορεῖ κάποιος νὰ μὲ ψέξει γιὰ ἰδεαλισμό, πρᾶγμα ποὺ δὲν ἀρνοῦμαι. Ἀλλὰ γιὰ μένα ἡ τέχνη ἔχει ἱερότητα καὶ γίνομαι ἔξω φρενῶν ὅταν μαθαίνω γιὰ ἀνταγωνισμοὺς καὶ κατινιὲς μεταξὺ καλλιτεχνῶν. Ὑποτίθεται πὼς ὁ καλλιτέχνης ἔχει ἀνεβασμένο πνευματικὸ ἐπίπεδο καί, ἂν συγχωρῶ μιὰ ἀκαλλιέργητη Κατίνα (καί, προσωπικά, δὲν ἔχω κανένα πρόβλημα μὲ τ' ὄνομα τὸ ἴδιο) μὲ εὐκολία, δὲν μπορῶ σὲ καμμία περίπτωση νὰ συγχωρέσω ἕναν διανοούμενο-κατίνα. Βέβαια, ἐδῶ ἀνοίγουμε μιὰ ἄλλη κουβέντα, ποὺ ἔχει νὰ κάνει μὲ τὸ ἂν διαχωρίζουμε τὸ ἔργο ἑνὸς καλλιτέχνη ἀπὸ τὴν προσωπικότητά του. Ἀλλὰ ἐπειδὴ τὸ νὰ εἶσαι καλλιτέχνης, ὅπως τὸ βλέπω ἐγὼ φυσικά, σημαίνει ὅτι διάγεις βίο καλλιτεχνικὸ ἐφ' ὅλης τῆς ὕλης, τὸ θέμα τοῦ ἀνταγωνισμοῦ προσαρτᾶται στὴν παραπάνω ἄποψή μου.

[Eroviana]

Αχ, ας μην αρχίσουμε να μιλάμε για Τέχνη και καλλιτέχνες, τα 'χουμε πει τόσες φορές που, ειλικρινά, τα έχω βαρεθεί. Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να αισθανόμαστε ενοχές που είμαστε άνθρωποι. Ψήφισα "Nαι, πάντα. Kάθε ανταγωνισμός είναι φυσικός και θεμιτός." Έτσι το βλέπω και δεν είναι απαραίτητα κακό. Για τους πολύ γνωστούς κι αγαπημένους μου συγγραφείς δεν αισθάνομαι ανταγωνισμό γιατί δε θεωρώ ότι έχουμε κάτι κοινό, τουλάχιστον στο επίπεδο που βρίσκομαι τώρα. Ίσα-ίσα που θέλω - ει δυνατόν - να γίνουν πιο γνωστοί και καλύτεροι για να μπορώ να απολαμβάνω για πολύ καιρό τα γραπτά τους.

 

Τώρα, για τους άλλους, να σας πω. Πάντα ζηλεύω. Αν τους συμπαθώ, χαίρομαι γι'αυτούς. Αλλά νομίζω μπορώ να έχω δύο συναισθήματα συγχρόνως. Ζηλεύω, αλλά αυτή η ζήλια δεν κάνει κακό στον άλλο γιατί πολύ απλά δε το ξέρει. Αντίθετα σε μένα κάνει πολύ καλό, γιατί τη χρησιμοποιώ για να κινητοποιηθώ. Αν πάλι τους αντιπαθώ, μου βγαίνει κακία αλλά δεν κρατάει πολύ. Ειδικά αν είναι καλό το έργο τους, εξανεμίζεται κι ο φθόνος και όλα. Οπότε... κάνω κακό σε κανέναν με την ποταπή μου ζήλια;

[Oberon]

Αν και συμφωνώ με τον adinol πως έτσι θα έπρεπε να ήταν τα πράγματα σε έναν ιδανικό, και σωστό, κόσμο, δυστυχώς δεν είναι έτσι, και όχι δεν του κάνω καθόλου τον "προσγειωμένο". Πιστεύω πως είναι εξ ίσου προσγειωμένος κάποιος που επιθυμεί έναν πιο καλό και ιδεαλιστικό κόσμο, όσο και κείνος που θεωρεί τον εαυτό του ψυχρό ρεαλιστή. Ίσως ο πρώτος να είναι και πιο ρεαλιστής από κάποιες απόψεις.

 

Από την άλλη, κι αυτό που λέει η Eroviana στέκει, αρκεί η ενέργεια του συναισθήματος της ζήλειας να διοχετεύεται κάπου με δημιουργικό και όχι καταστροφικό τρόπο.

Αν και επαναλαμβάνομαι θα πω πάλι πως υπάρχουν διάφοροι τύποι θεμιτού και αθέμιτου ανταγωνισμού. Αν και η ζήλια ποτέ δεν είναι κάτι θεμιτό, μπορεί να είναι έναυσμα-καταλύτης για να γίνει κάποιος καλύτερος συγγραφέας. Ειδικά μάλιστα αν την αναγνωρίζει ως τέτοια, αν δηλαδή αναγνωρίζει συναισθήματα ανταγωνισμού και δεν τα κρύβει μέσα του.

 

Το να δεχτεί ένας άνθρωπος πως έχει και μια "σκοτεινή" πλευρά και να δουλέψει μ'αυτήν για να γίνει καλύτερος είναι προτιμότερο από κάποιον συγγραφέα που ναι μεν δεν νιώθει ζήλια, ή δεν την αναγνωρίζει ως τέτοια, αλλά θα λειτουργήσει παρορμητικά/ενεργά ώστε να "θάψει" αυτόν τον συνάδελφό του με κάποιο τρόπο (συχνά, όπως λέγεται για τον κινηματογράφο, παίρνοντας το ρόλο του επαγγελματία κριτικού) τον οποίο βλέπει ανταγωνιστικά. Κι ας μην αναγνωρίζει τις πράξεις του ως ανταγωνιστικές.

Καταλήγοντας με το σχόλιο της Εροβιάνας (και μπράβο της που παραδέχεται πως έχει τέτοια συναισθήματα) ήθελα μόνο να τονίσω πως το γεγονός ότι ο άλλος δεν ξέρει το πώς αισθάνεσαι τον προστατεύει σε συναισθηματικό επίπεδο, αλλά δεν αρκεί αν υπάρχει backstabbing με διάφορους άλλους τρόπους (Όχι από σένα, προς Θεού. Γενικά μιλάω).

 

Και σε μένα μπορεί να βγουν κακιούλες αλλά ούτε πολύ διαρκούν ούτε με ωθούν σε μη σωστές πράξεις. Όμως για γνωστούς συγγραφείς που αντιπαθώ σαν άτομα, αισθάνομαι σαν κορόιδο κατά κάποιον τρόπο, όταν η ζωή ή ο χαρακτήρας τους διαψεύδει αυτά που γράφουν. Και αναφέρομαι σε συγγραφείς που μέσω των βιβλίων τους "λένε κάτι" και δεν είναι απλώς εμπορικές δημιουργίες. (Ή αν νιώθω τόσο κάθετα αντίθετος με αυτό που παρουσιάζουν μέσω των βιβλίων τους που εκεί αισθάνομαι ανταγωνιστικά αλλά για άλλους λόγους, όχι συγγραφικούς).

 

Δηλαδή δεν θα κατηγορήσω - ή νιώσω ανταγωνισμό για - μια συγγραφέα των Άρλεκιν επειδή μπορεί στα βιβλία της να γράφει για αλτρουιστικούς, εξιδανικευμένους έρωτες, ενώ η ίδια είναι καρακατινάρα στη ζωή της, αλλά όταν διαβάζεις έναν συγγραφέα που γράφει ε.φ. ή fantasy με αληθινά "μηνύματα" μέσα, και η πραγματική του ζωή είναι ακριβώς αυτό που καταδικάζει - λίγο ως πολύ - μέσω των βιβλίων του, τότε ναι. Αισθάνομαι ανταγωνισμό, αντιπάθεια και σε συγγραφικό επίπεδο (αν και η σύγκριση είναι άκυρη με πασίγνωστους συγγραφείς) θα νιώσω πως τουλάχιστον ό,τι γράφω ο ίδιος το πιστεύω και βγαίνει μέσα από την δική μου προσωπική αλήθεια.

 

Σχεδόν ποτέ όμως δεν νιώθω ανταγωνιστικά με άλλους συγγραφείς Έλληνες, που είτε τους ξέρω, είτε γράφουν ε.φ. και φάντασυ στον μικροσκοπικό χώρο της Ελλάδας.

Θα νιώσω κάποια "ζήλεια" σε στυλ "θα ήθελα και γω να εκδώσω κάτι όπως και κείνος/η", που είναι όμως πολύ διαφορετικό από το"γιατί αυτός κι όχι εγώ" αν και δεν μπορώ να πω πως δεν το έχω πει κι αυτό σπανίως και πού, όταν πιστεύω πως ο Ψ συγγραφέας δεν αξίζει και πολύ...

Και ειδικά για συγγραφείς που είναι φίλοι μου ή τους συμπαθώ το "θα ήθελα και γω να εκδώσω κάτι όπως και ο τάδε" δεν εμπεριέχει ούτε ανταγωνισμό ούτε ζήλεια. Σε μένα τουλάχιστον.

Edited November 9, 2008 by Dain

[Nienor]

Δηλαδή δεν θα κατηγορήσω - ή νιώσω ανταγωνισμό για - μια συγγραφέα των Άρλεκιν επειδή μπορεί στα βιβλία της να γράφει για αλτρουιστικούς, εξιδανικευμένους έρωτες, ενώ η ίδια είναι καρακατινάρα στη ζωή της, αλλά όταν διαβάζεις έναν συγγραφέα που γράφει ε.φ. ή fantasy με αληθινά "μηνύματα" μέσα, και η πραγματική του ζωή είναι ακριβώς αυτό που καταδικάζει - λίγο ως πολύ - μέσω των βιβλίων του, τότε ναι. Αισθάνομαι ανταγωνισμό, αντιπάθεια και σε συγγραφικό επίπεδο (αν και η σύγκριση είναι άκυρη με πασίγνωστους συγγραφείς) θα νιώσω πως τουλάχιστον ό,τι γράφω ο ίδιος το πιστεύω και βγαίνει μέσα από την δική μου προσωπική αλήθεια.

Πώπω... διαφωνώ τόσο πολύ Διονύση που ... χρειάζομαι νέα λέξη για τη διαφωνία

 

Δε με νοιάζει πως είναι στη ζωή της αυτή που γράφει άρλεκιν, αδιαφορώ πραγματικά. Αλλά αν ήταν να ανταγωνιστώ κάποιον, ακούσια ή εκούσια αδιάφορο, ειλικρινά θα ήταν αυτή κι όχι κάποιος που γράφει φάντασυ ελληνική και πιστεύω πως γράφει χάλια ας πούμε παρόλο που τα βιβλία του πάνε καλά. Και θα ανταγωνιζόμουν αυτή επειδή ακριβώς δε μπορώ να αισθανθώ χαρά που άλλο ένα άρλεκιν βγαίνει στην αγορά, υπάρχουν τόσα, η αγορά είναι στημένη και τα σκυλιά δεμένα. Δε μπορώ να νιώσω ούτε και ζήλια για τον τρόπο γραφής της, αλλά μπορώ να νιώσω ζήλια που κινείται σε ένα χώρο όπου υπάρχει βιομηχανία και τα βιβλία του πουλάνε. Μπορώ να νιώσω ζήλια επειδή αυτόν τον χώρο τον βρήκε έτοιμο στημένο κι εκείνη απλά μας λέει για τους έρωτες που θέλει να ζήσει και πληρώνεται για αυτό. Μπορώ να νιώσω ζήλια για πάρα πολλά πράγματα που την αφορούν και μπορώ να νιώσω ανταγωνιστικά απέναντί της επίσης για πάρα πολλά πράγματα. Αλλά δε μπορώ να αισθανθώ ανταγωνιστικά για το τυπάκι (το πάω δεν το πάω και πάλι αδιάφορο) που ενώ πιστεύω πως δε γράφει καλά, πουλάει στο χώρο που θέλω να πουλήσω κάποτε κι εγώ. Ίσα ίσα, μπορώ να νιώσω χαρά που αρέσει στον κόσμο κάποιος έλληνας φαντασάς, δικαίωση που τον διαβάζουν στη χώρα μου κι άρα παίζει να μην είναι μάταιο να ονειρευτώ, ανακούφιση μου ανήγει το δρόμο για να τους δείξω κι εγώ τι μπορώ να κάνω, ευχαρίστηση που βλέπω άλλο ένα βιβλίο της συνομωταξίας που θεωρώ "δικιά μου" στα ράφια των βιβλιοπωλίων. Και πάλι μπορώ να αισθανθώ πολλά πράγματα, αλλά όχι ανταγωνισμό απέναντί του, ούτε και ζήλια. Και δεν το καταλαβαίνω κιόλας.

 

Φυσικά και μου έχει τύχει να ζηλέψω μια ιδέα που βρήκα μέσα σε ένα βιβλίο. Κι όταν λέω να ζηλέψω, να πω: "αχ, πόσο θα ήθελα να το είχα σκεφτεί εγώ αυτό". Ή πολλές φορές μια φράση, δυο λέξεις, μια παράγραφο δράσης, κάτι οτιδήποτε που τελικά μένει χαραγμένο στο μυαλό μου. Όμως δε φτάνει απλά να ζηλέψεις κάτι για να το βλέπεις ανταγωνιστικά. Δεν έχω αισθανθεί ποτέ ότι "αυτή την ιδέα που ζηλεύω θα ήθελα να την είχα σκεφτεί εγώ αλλά όχι αυτός" ούτε "δε θα το πω σε κανέναν ότι τη βρήκα και θα την παρουσιάσω σα δική μου". Τα θεωρώ και τα δύο (για μένα τουλάχιστον) παιδαριώδη και ανούσια. Το θέμα με κάθε τι που το "ζηλέψαμε" είναι ότι μας άρεσε τόσο και το αισθανθήκαμε τόσο κοντά μας που από τη στιγμή που μάθαμε για αυτό είναι κομμάτι μας, μας αλλάζει και συνεχίζουμε να πορευόμαστε έχοντάς το μέσα μας. Δε μπορώ να ανταγωνιστώ κάποιον που έχει τα ίδια όνειρα με μένα, όπως ακριβώς δε μπορώ να ανταγωνιστώ τον εαυτό μου.

 

Επίσης, και τελευταίο, νομίζω (όπως είπα και πριν) πως για να ανταγωνίζεσαι, δε φτάνει να ζηλεύεις. Η ζήλια είναι κατάσταση, συναίσθημα ανρθώπινο ενώ για τον ανταγωνισμό χρειάζονται πράξεις. Αν γυρίσουμε στο "αισθάνομαι ανταγωνιστικά απέναντι σε κάποιον" αυτό, αν έχω καταλάβει καλά, όταν το λέμε ως κάτι υγειές είναι του τύπου: "εγώ θέλω να γίνω καλύτερη συγγραφέας από τον/την τάδε και θα δουλέψω σκληρά για αυτό". Οκ, δεν το βρίσκω κακό έτσι, αλλά για μένα προσωπικά το βρίσκω λίγο. Πολύ λίγο. Γιατί αν ο στόχος μου είναι να γίνει να γίνω καλύτερη συγγραφέας από κάποιον, ε, οκ, αν τον πετύχω θα είμαι καλύτερη συγγραφέας από αυτόν τον κάποιο. Μπαρντόν, δε μου κάνει σα στόχος. Εγώ θα ήθελα να γίνω τόσο πολύ καλή που να μην έχω μέτρο σύγκρισης, που να μην πρέπει κάποιος να με βάλει δίπλα σε κάποιον άλλο για να αποφασίσει αν είμαι καλύτερη ή χειρότερη. Δε θέλω να είμαι καλύτερη ή χειρότερη από κανέναν, θέλω να είμαι καλή, πραγματικά καλή σε αυτό που κάνω και να μου το αναγνωρίζει ο κόσμος χωρίς να με συγκρίνει. Δεν είναι λίγο πιο όμορφος στόχος; Άπιαστος; Οκ, άπιαστος, συμφωνώ. Αλλά εγώ αυτό θέλω και μπορώ να γυρίσω από την άλλη στο μαξιλάρι μου και να δω γουέστερν, συνεχίζοντας να μην καταλαβαίνω πως ο ανταγωνισμός θα με κάνει καλύτερη.

 

Ορίστε, νομίζω κατάφερα να τα διατυπώσω και χωρίς ιδεαλισμούς περί τέχνης :P

[Sonya]

Δεν έχω ψηφίσει ακόμα, γιατί το σκέφτομαι.

 

Όσον αφορά συγγραφείς άγνωστους σε μένα, δε νιώθω ούτε ζήλια ούτε φθόνο (και σίγουρα ούτε ίχνος ανταγωνισμού), ούτε με την θετική ούτε με την αρνητική έννοια της λέξης. Νιώθω θαυμασμό, μερικές φορές ακόμα κι αγάπη και προσπαθώ να μαθαίνω ό,τι μπορώ και για την ζωή τους, για να τους νιώσω "δικούς μου". Φερ' ειπείν, λατρεύω δυο γυναίκες συγγραφείς της Βικωριανής Αγγλίας (Jane Austen και Emily Bronte), οι οποίες είναι τελείως διαφορετικές στην ζωή και στο έργο τους. Έχω διαβάσει ένα κάρο βιογραφίες τους, όπως και αποσπάσματα που έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς απ' την μεταξύ τους αλληλογραφία κι έφτασα ν' αγαπήσω, εκτός απ' τα ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΗ τους (για μένα πάντα) έργα και τις ίδιες σαν ανθρώπους. Ζήλια πουθενά. Ίσως μόνο γιατί δεν έζησα αυτή την εποχή από πρώτο χέρι και μέσα απ' τα μάτια της μιας και της άλλης. Μερικές φορές, όταν γράφω κείμενα αυτού του ύφους, αναρωτιέμαι αν θα επιδοκίμαζαν ή όχι και τι σχόλια θα είχαν να μου κάνουν.

 

Το αυτό ισχύει και για τους κυρίους Kay και Pratchett των οποίων τα έργα επίσης λατρεύω. Μπαίνω τακτικά στο φόρουμ του Kay και διαβάζω πράγματα για κείνον, όπως και για τον Pratchett. Οφείλω να ομολογήσω ότι θ' απομακρυνόμουν απ' το έργο τους, αν δεν τους έβρισκα συμπαθητικούς σαν ανθρώπους. Και πάλι, ζήλια δε νιώθω. Ίσως ελάχιστη για τον Pratchett γιατί έχει την ικανότητα να χρησιμοποιεί το χιούμορ σε όλες του τις μορφές, αλλά και πάλι, τον βλέπω περισσότερο σαν ένα μεγάλο δάσκαλο που η πείρα και το ταλέντο του έχουν πολλά να μου διδάξουν. Θα ήθελα, περισσότερο απ' οτιδήποτε άλλο, να είχα την ευκαιρία να τους γνωρίσω και ν' ακούσω την γνώμη τους για τα κείμενά μου που έχουν επηρεαστεί απ' το ύφος τους.

 

Τώρα, έχουμε εδώ και μια οικογένεια επίδοξων συγγραφέων, τη δική μας. Μόνο σε περιπτώσεις όπως το νανόριμο, μπορώ να πω ότι νιώθω κάποιον ανταγωνισμό, αλλά καλό ανταγωνισμό. Χαίρομαι να βλέπω να μετράμε λέξεις και να τσιγκλάμε ο ένας τον άλλο με την πρόοδό του. Είναι κάτι που με σπρώχνει να γίνω καλύτερη, γρηγορότερη, για να μπορέσω να σταθώ επάξια δίπλα στην Ευθυμία, το Ντίνο, τον Διονύση, την Κιάρα και τα υπόλοιπα παιδιά. Με κάθε επιτυχία τους, χαίρομαι σαν να 'ταν δική μου. Δεν θυμάμαι ποτέ να έχω επιθυμήσει να είχα σκεφτεί εγώ την τάδε ή την δείνα ιδέα, όσο πολύ κι αν μου άρεσε (ούτε καν για το τσάι από σταφύλι της Αλεξάνδρας που ήταν απλά σε κάποιο άλλο επίπεδο έμπνευσης). Απλά χαίρομαι που κάποιος την είχε και την έγραψε κι είχα την ευκαιρία να την διαβάσω.

 

Παρ' όλα αυτά, δεν είμαι ενάντια στον ανταγωνισμό. Τον θεωρώ πολύ καλό κίνητρο για αυτοβελτίωση, αρκεί να μην είναι αθέμιτος.

[Oberon]

Πώπω... διαφωνώ τόσο πολύ Διονύση που ... χρειάζομαι νέα λέξη για τη διαφωνία

 

Wow! Σκέψου δηλαδή αν έγραφα πως ναι, κάθε ανταγωνισμός είναι καλός, τι έμπνευση θα είχες να γράψεις κάποιο κατεβατό, και πολύ ενδιαφέρον όπως συνήθως γιατί φυσικά συμφωνώ με τα περισσότερα που γράφεις. (Γι'άυτό σε ρώτησα προχτές γιατί έσβησες το πρώτο ποστ που είχες γράψει).

Όμως νομίζω Κιάρα μου πως παρεξήγησες κάτι. Δεν νιώθω ανταγωνιστικά για την Αρλεκινού που είναι κατίνα γιατί δεν με ενδιαφέρει ο χώρος της, δεν με ενδιαφέρει τι σκέφτεται και τι λέει, oύτε η προσωπική της ζωή, ούτε οι αξίες της (εκτός αν ανήκει σε κάποια από τις κατηγορίες που θα πω παρακάτω, οπότε εκεί θα αντιτεθώ μαζί της όχι λόγω του συγγραφικού της έργου, αλλά λόγω ιδεολογίας).

 

Δεν ξέρω για ποιο "τυπάκι" εννοείς στη φάνταζυ, αλλά εγώ τουλάχιστον αναφερόμουν σε καταστάσεις βιβλίων τύπου ν.κ.μ.ρ.β.λ. όπου το βιβλίο είναι μεν φάντασυ υποθετικά και γραμμένο από "αγάπη" για να διαδωθεί "αγάπη" και η πραγματικότητα είναι αλλιώς. Ή βιβλία που περιγράφουν ένα Ψ εξωγήνινο πολιτισμό αλλά είναι καθαρά αντισημιτική προπαγάνδα.

Ή συγγραφείς που στα βιβλία τους μιλούν για συναδέλφωση, για ανοχή της διαφορετικότητας, και οι ίδιοι είναι υπερσυντηριτικοί πολεμοχαρείς ρατσιστές! Σ'αυτά αναφερόμουν πιο πάνω πως νιώθω ανταγωνισμό και αντιπάθεια και δεν μπορώ να απολαύσω το βιβλίο (καλά, το ένα συγκεκριμένο που ανέφερα είναι...χμμ...εντάξει...οπότε δεν θα το απολάμβανα ούτως ή άλλως), αλλά μου έχει τύχει να αγαπήσω ξένο συγγραφέα για τις ιδέες που εμπεριέχουν τα βιβλία του και μετά να μάθω πως είναι....αν όχι στην Κου Κλουξ Κλαν, τουλάχιστον σε κάποια πολύ ρατσιστική θρησκευτική οργάνωση! Εκεί, ένιωσα προδωμένος.

Mε την Αρλεκινού δεν νιώθω προδωμένος. Πρώτον γιατί δεν διαβάζω Άρλεκιν, δεύτερον γιατί δεν κατηγορώ ούτε αυτούς (συχνά άντρες με θηλυκά nicknames) που τα γράφουν και γιατί δεν πουλάνε φιλοσοφία ή στάση ζωής ή νέες ιδέες κλπ, αλλά μια πομφόλυγγα. Οπότε το να είναι ψιλορατσίστρια μια Αρλεκινού στην προσωπική της ζωή με αφήνει αδιάφορο από άποψη συγγραφής δηλαδή. Δεν αισθάνομαι πως έχω κάποια σχέση με το χώρο αυτό από καμμία άποψη.

Προφανώς, δεν θα προωθήσω το είδος αυτό ούτε σαν συγγραφέας ούτε σαν αναγνώστης (αν και δεν είναι όλα τα συναισθηματικά μυθιστορήματα βλακώδη ή κακογραμμένα).

Φυσικά και θα προτιμούσα, σαν επίδοξος συγγραφέας και έμπειρος αναγνώστης, να έβγαιναν περισσότερα φάντασυ και .ε.φ. βιβλία στην Ελλάδα (αλήθεια, βγαίνουν άραγε Ελληνικά Άρλεκιν? Αλλά είναι κουβέντα για άλλο τόπικ αυτό), ή έστω να διάβαζαν περισσότεροι φαντασυ και ε.φ. εδώ, αλλά δεν έχω κανένα λόγο να νιώσω ανταγωνιστικά με τις Αρλεκινούδες γιατί ούτε στο δικό τους είδος γράφω, ούτε αν υποθετικά βγάλω κάποτε δικό μου βιβλίο θα χάσω φήμη, ή πωλήσεις ή αναγνώστες εξ αιτίας των Αρλεκινούδων και των Αρλεκινοφανς. Γιατί στην Ελλάδα αμφιβάλλω πάρα πολύ αν δεν υπήρχαν Αρλεκινς πως οι αναγνώστριες/ες τους θα στρέφονταν ολοσούσουμοι στη φάντασυ (Αντίθετα, στο εξωτερικό με την ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια των scifi/fantasy/paranormal romances τα όρια μεταξύ του ρομαντικού μυθιστορήματος και της λογοτεχνίας του φανταστικού έχουν αποσαθρωθεί κάπως, και έχει τύχει να διαβάσω fantasy romance που ήταν...ανεκτά!)

 

Ελπίζω να έκανα τη διαφορά ξεκάθαρη στο τι εννοούσα πως δεν νιώθω ανταγωνιστικά με κείνες.

 

Ένα τελευταίο παράδειγμα που είναι αστείο αλλά δείχνει κάτι σε μένα. Δεν έχω πάει ποτέ φυσικά σε ξένο Convention για Αρλεκινοειδή, ούτε, ως τώρα, σε κάποιο Sci-Fi/Fantasy Worldcon. Όμως γενικά από όσα έχω διαβάσει σε περιοδικά, στο Ιντερνετ, σε βιβλία, από όσες εικόνες έχω δει, τα Sci-Fi Cons έχουν μια αίσθηση ανεπισημότητας γενικά (εκτός όταν δίνεται το Nebula, το Hugo ή κάποιο άλλο σημαντικό βραβείο). Δηλαδή συχνά οι συγγραφείς κλπ, είναι με ένα μπουκάλι μπύρα στο χέρι, ντυμένοι με τζηνς και τ-σερτς και λένε τα δικά τους σε πηγαδάκια κλπ, εκτός αν είναι σε κάποιο πάνελ οπότε και κει μπορεί να τους δεις με ένα ποτήρι κρασί να μιλάνε με τους φανς και τα ρέστα.

 

Στα Cons όμως που είναι για τη βιομηχανία της αποκαλούμενης "σύγχρονης ρομαντικής λογοτεχνίας" η πομπή και περίσταση που υπάρχει είναι κάτι απίστευτο. Συμπόσια, τουαλέτες, κοσμήματα, γούνες, φράκα, επισημότητα, savoir faire που θυμίζει Γαλλική Αυλή και τρομερές παρεξηγήσεις αν κάποιος τολμήσει να αποκαλέσει μια γνωστή συγγραφέα με το μικρό της όνομα αν δεν έχουν συστηθεί επισήμως! Σκάνδαλο!

 

Λοπόν δεν νιώθω τίποτα γι'αυτές τις καταστάσεις των ΑρλεκινοCons όπου επίσημη καλεσμένη είναι η συγγραφέας Lady Wyndemere ντυμένη στα κοσμήματα, τα βελούδα και τα μπροκάρ που είχε από την Ευρωπαία πριγκίπισσα γιαγιά της, κι ας είναι η συγγραφέας στην πραγματικότητα η Doris Schlaffenberger από το Brooklyn (ψεύτικα ονόματα χρησιμοποιώ) γιατί δεν με αφορούν καθόλου. Τις θεωρώ γελοίες απλά. Αλλά όταν γνωρίσω έναν συγγραφέα και μ'αρέσει το έργο του, ειδικά αν έχει ουσία,αν "λέει κάτι" και έχει ένα χαλαρό στυλάκι αλλά είναι ρατσιστής, εκεί βγάζω κέρατα και ουρά, και κραδαίνω την τρίαινα. Αν είναι πρεζόνι δεν με απασχολεί (απλά τον λυπάμαι), αν είναι π.χ. ρατσιστής, wifebeater, bigot, religious fanatic, ενώ στα βιβλία του παρουσιάζει άλλα πράγματα τότε ειλικρινά δεν μπορώ να μη νιώσω ανταγωνισμό και να μην πιστεύω πως δεν του αξίζει να είναι αυτό που είναι.

Edited November 10, 2008 by Dain

[Nihilio]

Συνήθως ναι, αν και σε επίπεδο άμιλλας περισότερο και ως ώθηση για να γίνομαι εγώ καλύτερος. Αλλά δε θα σκάσω κιόλας

[Nienor]

Διονύση μου και η αρλεκινού και το τυπάκι ήταν τυχαία παραδείγματα που απλά με βόλευαν για να πω τι εννοώ.

[Celestial]

Εγω ρε παιδια απο την ολη συζητηση σε ενα κολησα...

 

ρε dain τι σημασια εχει αν καποιος ειναι ρατσιστης και γραφει για αδερφοσυνη η αν ειναι φασιστας και γραφει για το ποσο γαματη ειναι η δημοκρατια η η αναρχία...

 

ειναι σα να λεμε, οπως το βλεπω, δε μου αρεσει η ενας δημοκρατης να εξυμνει το φασισμο η ενας human να γραφει για το πολιτισμο των vorlons...

 

και οκ αντε δε σου αρεσει αλλα δε μπορω να δω το γιατι νοιωθεις ανταγωνιστικα απεναντι σε αυτους η στις αρλεκινουδες που οκ η παραλογοτεχνια τους κι αν ειναι narrowed down οσο αφορα τους αποδεκτες της.

 

εγω πιστευω οτι η μονη περιπτωση να ενοιωθα ανταγωνιστικα ειναι να ημουνα επαγγελματιας και να παιζαμε στην ιδια αγορα

[Oberon]

Εγω ρε παιδια απο την ολη συζητηση σε ενα κολησα...

 

ρε dain τι σημασια εχει αν καποιος ειναι ρατσιστης και γραφει για αδερφοσυνη η αν ειναι φασιστας και γραφει για το ποσο γαματη ειναι η δημοκρατια η η αναρχία...

 

ειναι σα να λεμε, οπως το βλεπω, δε μου αρεσει η ενας δημοκρατης να εξυμνει το φασισμο η ενας human να γραφει για το πολιτισμο των vorlons...

 

και οκ αντε δε σου αρεσει αλλα δε μπορω να δω το γιατι νοιωθεις ανταγωνιστικα απεναντι σε αυτους η στις αρλεκινουδες που οκ η παραλογοτεχνια τους κι αν ειναι narrowed down οσο αφορα τους αποδεκτες της.

 

εγω πιστευω οτι η μονη περιπτωση να ενοιωθα ανταγωνιστικα ειναι να ημουνα επαγγελματιας και να παιζαμε στην ιδια αγορα

 

Για μένα φαίνεται να έχει. Για σένα μπορεί να μην έχει. Και δεν είπα *πουθενά* πως νιώθω ανταγωνιστικά για τις Αρλεκινούδες. Επίσης βλέπω μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στο να εξυμνεί ένας δημοκράτης συγγραφέας το φασισμό, και στο να γράφει ένας human για τους Vorlons.

 

Nα τονίσω και πάλι πως ψήφισα πως δεν νιώθω ανταγωνιστικά σχεδόν ποτέ, αλλά απλώς έγραψα σε ποιες περιστάσεις και γιατί μπορώ να νιώσω έτσι σαν επίδοξος συγγραφέας. Είναι η γνώμη μου, όπως και η δικιά σου είναι η δικιά σου.

Edited November 11, 2008 by Dain

[DinMacXanthi]

Ενδιαφέρον θέμα και ωραία συζήτηση. Οι σκέψεις μου λοιπόν:

Δεν ξέρω σε τι μπορεί να βοηθήσει κάποιον να νιώσει ανταγωνιστικά απέναντι σε κάποιον άλλο συγγραφέα. Αντε και τον ζήλεψες, τι θα κάνεις; Στην καλύτερη περίπτωση, θα γράψεις περισσότερο για να τον ξεπεράσεις. Στην χειρότερη περίπτωση... Δεν έχω ιδέα! Νομίζω ότι το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να γράφεις, να γράφεις, να γράφεις και έπειτα να γράψεις λίγο ακόμα.

Ακόμη και στην ίδια αγορά να βρίσκεσαι με κάποιον, δεν υπάρχει περίπτωση να πουλάει καλύτερα από σένα αν το βιβλίο σου είναι εξίσου ποιοτικό. Στατιστικά, θα ισοσταθμιστούν οι πωλήσεις. Ίσως να το βλέπω λίγο ρομαντικά ακόμη (και δεν μπερδεύω εκδοτικούς, ατζέντηδες, κονε και άκρες) αλλά η ζήλια μπορεί μόνο να οδηγήσει σε άγχος και μπλοκάρισμα. Θέλεις να γίνεις ο επόμενος [προσθέστε το όνομα αγαπημένου συγγραφέα]; Πρώτον πρέπει να έχεις το ταλέντο του, δεύτερον να γράφεις συνέχεια, και τρίτον τον παράγοντα Χ δηλαδή, την ιδέα που θα αγγίξει μια δεδομένη στιγμή την καρδιά του αναγνωστικού κοινού, τον σωστό εκδοτικό οίκο που έχει τις άκρες του και πάει λέγοντας.

Αλλά ακόμη κι αυτό να γίνει... Όπως λένε "για κάθε συγγραφέα που έχει πετύχει, υπάρχουν άλλοι 100 με το ίδιο ταλέντο που δεν τους ξέρει η μάνα τους."

Επιλογή 5, από μένα, κοινώς βρίσκω την σκέψη moot.

Edited December 18, 2008 by Dinosxanthi

[Nihilio]

Επειδή βλέπω ότι κάποιοι ψηφίζουν στο θέμα αυτό καθημερινά, μήπως θα μπορούσαν να μοιραστούν μαζί μας τη γνώμη τους για το τι ψήφισαν;

[mistseeker]

Επειδή βλέπω ότι κάποιοι ψηφίζουν στο θέμα αυτό καθημερινά, μήπως θα μπορούσαν να μοιραστούν μαζί μας τη γνώμη τους για το τι ψήφισαν;

 

Απ' ότι βλέπω το thread είναι παλιό. Εγώ φυσικά δεν το είχα προσέξει όταν ξεκίνησε, αλλά δεν παύει να είναι ενδιαφέρον.

 

Εγώ ψήφισα "Ναι, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις."

 

Γενικά δεν θέλω να νοιώθω ανταγωνιστικά ή συναγωνιστικά με άλλους συγγραφείς. Όμως για να είμαι ειλικρινής, είμαι με τα φεγγάρια μου, και πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να κάνει συγκρίσεις με "συναδέλφους", ή, ακόμη χειρότερα, να σκέφτεται πικρόχολα ή κακεντρεχώς γι' αυτούς και τα έργα τους. Συνήθως τα ταπεινότερα, με την κακή έννοια του όρου, αισθήματα, μου έρχονται όταν είμαι σε κακή ψυχολογικά περί τη συγγραφή και τα επιτεύγματά μου ως προς αυτήν, φάση.

 

Τουλάχιστον συνήθως αναγνωρίζω την ποιότητα ενός καλού συγγραφέα και του έργου του όταν τα διαβάζω. Φυσικά θα ήθελα να είμαι "καλός" και "αναγνωρίσιμος" συγγραφέας, και πιθανώς και αυτό να συμβάλλει στις κακές, κάποιες φορές, σκέψεις μου. Και υπάρχουν, βεβαίως, κι οι (αρκετές, ευτυχώς) φορές που, διαβάζοντας ένα καλό διήγημα, θέλω να γράψω κάτι ανάλογα καλό, που φαντάζομαι είναι 'υγιής' (sic) κατάσταση "συναγωνισμού".

[mman]

Εγώ "Όχι, ποτέ. Ο ανταγωνισμός είναι κακός και καταστροφικός." κυρίως για τους λόγους που εξηγούνται στο post #2.

 

 

[*Aria*]

Ψήφισα το "Συνήθως όχι, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις".

 

Δεν νοιώθω ανταγωνιστικά όταν διαβάζω ένα ωραιότατο κείμενο. Αν με συνεπάρει η πένα του εκάστοτε συγγραφέα, αυτό που νοιώθω είναι θαυμασμός και παραδειγματίζομαι.

 

Δεν μου έχει τύχει να νοιώσω το συναίσθημα του ανταγωνισμού, όμως μπορεί μελλοντικά να διαβάσω κάτι και να μου το βγάλει αυτό.

 

 

[dolph]

Ανταγωνισμός προς τί;

Στη συγγραφή δεν μπορεί να υπάρξει ανταγωνισμός, παρά μόνο μέσα σε κλειστά clubs, αλλά αυτό δεν αφορά την συγγραφή καθεαυτή.

 

Δηλαδή, σε ένα forum όπως του SFF θα υπάρξει ανταγωνισμός, γιατί υπάρχουν ομάδες ατόμων που θα αλληλουποστηριχθούν και άτομα τα οποία θα πιστέψουν ότι αδικούνται από την κριτική ή την αδιαφορία αυτών των ομάδων.

 

Το ίδιο και σε επίπεδο πανεπιστημιακών, όπου τέτοιος ανταγωνισμός μπορεί να σημάνει μια θέση στην Ακαδημία, κ.ο.κ.