Πένα VS Πληκτρολόγιο

[Craft]

Craft, ομολογώ πολύ εντυπωσιακή επιχειρηματολογία υπέρ της συγγραφής με το χέρι και, ειλικρινά, το τελευταίο πράγμα που σκοπεύω να κάνω είναι να ψάξω αντεπιχειρήματα.

Μόνο μια ερώτηση:

Έχεις ολοκληρώσει πρώτο draft μεγάλου λογοτεχνικού κειμένου (ας πούμε πάνω από 40.000 λέξεις, κατά προτίμηση γύρω στις 80.000) γράφοντας με το χέρι;

Αν, όχι αγνόησε το spoiler παρακάτω.

Αν ναι (ναι!;!) ακολουθούν οι συνοδευτικές υποερωτήσεις:

 

 

(Προσοχή-προσοχή: Μερικές ίσως φαίνονται λίγο ειρωνικές. Δεν είναι στο ελάχιστο. Είναι ειλικρινείς απορίες χωρίς ίχνος ρητορικότητας. Πραγματικά είμαι τρομερά περίεργος να μάθω πώς μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Ευχαριστώ.)

Πόσες λέξεις;

Πόσο σου πήρε;

Το δεύτερο draft ήταν επίσης στο χέρι; Πόσο σου πήρε;

Τι έκανες με λέξεις, προτάσεις, παραγράφους, ενότητες, κεφάλαια που ήθελαν αλλαγή, βελτίωση ή απλή μετακίνηση και αυτό το διαπίστωνες πριν τελειώσεις το πρώτο draft; Το σημείωνες κάπου στο περιθώριο; Το έγραφες σε ένθετες σελίδες; Τράβαγες τεράστια Χ;

Τι έκανες όταν συνειδητοποίησες ότι ένας χαρακτήρας δεν πρέπει να είναι έτσι, αλλά πρέπει να είναι αλλιώς ή ακόμα χειρότερα, δεν πρέπει να υπάρχει καθόλου ή πρέπει να επινοηθεί τώρα που είσαι στη μέση του πρώτου draft και να παίξει ρόλο από την αρχή της ιστορίας;

Τι έκανες όταν κάπου στη μέση διαπίστωσες μια τρομερή αναληθοφάνεια και τρεις τρυπάρες να στην πλοκή σου;

Χρησιμοποιούσες γόμα, μπλάνκο, ή κάτι αντίστοιχο; ή απλά έσβηνες μουτζουρώνοντας;

 

Και πάλι τονίζω ότι δεν ειρωνεύομαι -απλά μένω έκπληκτος όταν ακούω ότι κάποιος μπορεί να ολοκληρώσει έστω και πρώτο draft μυθιστορήματος γράφοντας αποκλειστικά στο χέρι. Αυτό τον καιρό έχω ξεκινήσει κι εγώ ένα. Είμαι στις 13.000 λέξεις και, ως συνήθως, προβλήματα όπως τα παραπάνω που ανέφερα, μου φαίνονται βουνά, ακόμα και με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου. Οπότε, πραγματικά θέλω ν' ακούσω τι κάνει κάποιος που γράφει μόνο στο χέρι.

Ευχαριστώ.

 

 

 

Προσωπικά γράφω non-fiction αλλά θα σου πω ποιες είναι διαφορές κατά τη γνώμη μου και με βάση δυο projects που παρακολούθησα από πολύ κοντα. Το πρώτο ήταν συλλογή απο διηγήματα, το δεύτερο αστυνομικό.

 

----

 

Στο δικό μου ξεκίνησα με συγκεκριμένη δομή που ήταν έτοιμη πριν γράψω ακόμα και μια γραμμή. Ένας πολύ λεπτομερής πίνακας περιεχομένων στην ουσία, το θέμα κάθε υποκεφαλαίου σε μια πρόταση, όλα σε δυο κόλλες χαρτί. Έγραψα το πρώτο draft στο χέρι σε 6mm γραμμές χρησιμοποιώντας τις όλες, γιατί λόγω του θέματος δεν περίμενα να κάνω καμιά διόρθωση στο χειρόγραφο. Έκανα περίπου 2 μήνες με δουλειά περίπου 2 ώρες τη μέρα, ίσως να έκλεψα κάτι Κυριακές. Το κείμενο μετά την πληκτρολόγηση (με ταυτόχρονη διόρθωση) κατέληξε 52,000 λέξεις. Το χειρόγραφο ήταν λίγο μεγαλύτερο, ίσως 60,000 λέξεις. Το κομπιουτεράκι λέει 60,000/60/2/60=8,33 λέξεις το λεπτό. Ακούγεται υπερβολικά γρήγορο αλλά τόσο ήταν. Στο non fiction πρέπει να παραβάλλεις στοιχεία από διάφορες πηγές, στη συγκεκριμένη περίπτωση και αυτά ήταν τυπωμένα και πήγε πολύ καλά. Δεν είδα καμιά διαφορά σε σχέση με το πως αποδίδω γράφοντας κατευθείαν στον υπολογιστή. Δεν το βρήκα καθόλου κουραστικό, η ταχύτητα ειναι μικρή αν το σκεφτείς, στη σκέψη τρώς το χρόνο. Όπως και όταν γράφεις σε υπολογιστή.

 

Κάτι που παρατήρησα είναι ότι αισθάνεσαι πολύ καλά όταν γυρνάς σελίδα, αισθάνεσαι ότι ο κόπος αποδίδει. Στον υπολογιστή δε νιώθεις κάτι ανάλογο. Δε θυμάμαι ποιος συγγραφέας ήταν, αλλά ένιωθε ότι είχε πρόδο όταν έξυνε το νέο πακέτο μολύβια και το έβρισκε πολύ ενθαρυντικό. Η πρώτη δίορθωση έγινε ταυτόχρονα με την πληκτρολόγηση. Εξ αιτίας της σαφούς δομής, δεν έγινε καν ανάγνωση μετά τη γραφή συνολικά, μόνο στο τέλος της ημέρας όταν τελείωναν οι περίπου 1000 λέξεις ημερησίως.

 

Αυτό που μου άρεσε πολύ ήταν ότι το κείμενο που διέγραφα όταν άλλαζα κατεύθυνση ήταν ακόμα εκεί να μου θυμίζει την κατεύθυνση. Οι διαγραφές είναι στιγμιαίες, πιο γρήγορες και απο υπολογιστή και πιο διαισθητικές. Ασχολούμαι με τους υπολογιστές από το 1986 και προγραμματίζω σε C++ και X86 assembly μια δεκαετία, το ακριβές editing δεν είναι πρόβλημα για μένα, αλλά η ελευθερία του χειρόγραφου είναι άλλο πράγμα. Όπως και το να ενσωματώνεις σκαριφήματα για λόγους δομής ή επεξηγήσεων μέσα στο χειρόγραφο. Το ξεφύλισμα είναι επίσης ανώτερο από αυτό στον υπολογιστή όταν ψάχνεις την προηγούμενη φορά που ανέφερες ένα θέμα για να δισταυρώσεις κάτι, ούτε διπλα παράθυρα, ούτα split ούτε τίποτε.

 

Το πέρασμα στον υπολογιστή ήταν πολύ γρήγορο. Πήρε λιγότερο από βδομάδα (αρκετές ώρες κάθε μέρα αυτή τη φορά, ίσως και 6-7) και το μεγαλύτερο τμήμα του χρόνου ήταν διορθώσεις στο μυαλό με μικρό χρόνο γρήγορης πληκτρολόγησης ανάμεσα. Τότε εκτίμησα το πόσο απελευθερωτικό είναι να ξαναγράφεις ολόκληρο το κείμενο όταν το περνάς στον υπολογιστή, σε σχέση με το να κάνεις διόρθωση σε υπάρχον κείμενο σε ηλεκτρονική μορφή. Η μέση ταχύτητα ήταν περίπου 20-25 λέξεις το λεπτο με τη διόρθωση μέσα. Και πάλι η ταχύτητα πληκτρολόγησης ήταν αδιάφορη μια και δεν ήταν η ουσία. Σίγουρα δε θα το έδινα για δακτυλογράφηση.

 

Δεν έγινε επιπλέον διόρθωση. Είναι θέμα επιμέλειας πλέον και δεν έχει μεγάλη σχέση με τη συγγραφή.

 

----

 

Το project με τα διηγήματα δε χρησιμεύει πολύ ως παράδειγμα γιατί λόγω μικρής έκτασης του καθενός δεν προκύπτουν προβλήματα δομής αλλά θα σου πω ό,τι μπορώ. Η συγκεκριμένη συγγραφέας ξεκινάει απο χειρόγραφο, όπου φτιάχνει μια κατάσταση και περιμένει να προκύψει η ιστορία. Το έχω δοκιμάσει και εγώ με μέτρια επιτυχιά. Το αποτέλεσμα είναι μια κόλλα χαρτί με λέξεις και διάφορα ακαταλαβίστικα βέλη και σημειώσεις. Από εκεί και πέρα δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω πως προέκυψε το χειρόγραφο αλλά αυτό που ξέρω είναι ότι χρειάστηκαν περίπου 3 μήνες για 9 πολύ μεγάλα διηγήματα με περίπου 80,000 λέξεις σε περιστασιακή ενασχόληση που υποθέτω ότι ήταν το πολύ 3 ώρες τη μέρα λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων και full-time εργασίας. 5 λέξεις το λεπτό λέει το κομπιουτεράκι μου και μου φαίνεται λογικό. Το χειρόγραφο ήταν πάλι με κενά 6mm αλλά μόνο μια γραμμή στις δύο γράφτηκε την πρώτη φορά. Μοιάζει με παλιό "χειρόγραφο" γραφομηχανής με διπλά διαστήματα. Τα περισσότερα διηγήματα έχουν μεγάλο τμήμα κειμένου διορθωμένο πάνω από το αρχικό κείμενο, με μια απλή διαγραφή του αρχικού κειμένου με μια γραμμή. Με αυτό τον τρόπο υπάρχει 50% ελεύθερος χώρος για χειρόγραφες διορθώσεις. Επίσης παρατήρησα ότι η σελίδα άλλαζε μαζί με τη σκηνή και όχι όταν ολοκληρωνόταν, οπότε σίγουρα υπήρχε αρκετός επιπλέον χώρος για διορθώσεις. Στο συγκεκριμένο υπάρχουν και διάφορες σημειώσεις με χρώμα, αλλά αυτά είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας, δεν έχουν πολλή σχέση με το θέμα μας. Η δακτυλογράφηση στα διηγήματα έγινε με ανάθεση σε δακτυλογράφο πολύ φτηνά και η συγγραφέας ορκίζεται ότι δε θα το ξαναδουλέψει, οπότε και αυτό πάει για επιμέλεια/διόρθωση. Εδώ μπορείς να πεις ότι είχαμε και 2ο draft στο χειρόγραφο και ότι η δουλειά τελείωσε στο χειρόγραφο.

 

----

 

Το αστυνομικό ήταν ενδιαφέρον. Αν και προσπάθησα να πείσω το συγγραφέα να χρησιμοποιήσει ένα σύστημα που έχω αναπτύξει για ανάπτυξη και γενική τεκμηρίωση χαρακτήρων και πλοκής, το έργο είχε ήδη ξεκινήσει, την επόμενη φορά ελπίζω να σταθώ πιο τυχερός. Ο συγγραφέας είχε ήδη στήσει μια σειρά από περιλήψεις σκηνών σε τετράδια και μια υποτυπώδη περιγραφή χαρακτήρων σε ένα λίγο πολύ άναρχο και προσωπικό σύστημα. Ξεκίνησε να γράφει το πρώτο draft σε απλά μπλε τετράδια με σχολικά διαστήματα γραμμών. H διαδικασία πήρε πάνω από 8 μήνες και τα τετράδια έγιναν στοίβα. Η καθημερινή ενασχόληση ήταν κάτω των 3 ωρών σίγουρα αλλά δε μπορώ να εκτιμήσω ταχύτητα. Κάθε τετράδιο είχε την έννοια σκηνής και πολύς χώρος ήταν άδειος στο τέλος. Επίσης τα σχολικά διαστήματα (8mm νομίζω) επέτρεψαν με το συγκεκριμένο σφικτό γραφικό χαρακτήρα να αφήνει το μισό χαρτί κενό και διαθέσιμο για διορθώσεις, πάλι κάτι ανάλογο με τα διπλά διαστήματα που ανέφερα πιο πάνω. Χρειάστηκαν πολλές διορθώσεις καθώς και αρκετά εγκαταλελειμμένα λεπτά τετράδια (30Φ ίσως). Τα τετράδια περάστηκαν στον υπολογιστή με πολύ λίγες αλλαγές και εκεί έγιναν αρκετές αλλαγές σε ηλεκτρονική μορφή. Ήταν έτοιμο μετά απο 3 μήνες περίπου.

 

----

 

Για τις λέξεις και το χρόνο πρέπει να σε κάλυψα.

 

Πολλές διορθώσεις σε επίπεδο δομής δε νομίζω να κάνει κανείς πάνω στο πρώτο draft. Δεν είναι το πρώτο draft χώρος για τέτοια πράγματα, χαλάει τη γεύση ρε φίλε όπως λέει αυτος στη διαφήμιση. Η γενική εντύπωση είναι ότι πρέπει να είναι αυθόρμητο και διαισθητικό. Χρόνος για αποτύπωση έστω και μέσης κατεργασίας ιδεών και όχι χρόνος επεξεργασίας. Η κλασσική διόθρωση είναι η πλήρης διαγραφή. Μια σημείωση στη περιθώριο κάνει τη δουλειά αν είναι κάτι πιο περίπλοκο.

 

Ένθετες σελίδες δεν χρειάζονται αν έχεις διπλά διαστήματα ή γράφεις ανά δύο γραμμές. Το να αφήνεις κενό στο τέλος της σκηνής/πράξης και να χωρίζεις θεματικά το κείμενο είναι καλή ιδέα.

 

Η ολική επαναδιατύπωση χαρακτήρα καλό είναι να γίνεται νωρίς ή να αποφεύγεται. Όπως και να δουλεύεις είναι πολύ δύσκολο να την κάνεις. Εκείνο που μπορώ να σου πώ είναι ότι όσοι γράφουν συστηματικά δεν χρειάζεται να κάνουν τέτοια πράγματα. Σκηνές μπαίνουν/βγαίνουν/αλλάζουν αλλά οι ριζικές αλλαγές είναι πολύ σπάνιες και οδηγούν σε ολικό rewrite με στοιχεία του προηγούμενου draft. Δεν είναι θέμα copy/paste ή δυνατοτήτων επεξεργασίας, ούτε μπαλώνεται σωστά με τέτοια μέθοδο.

 

Γόμα και μπλάνκο δεν είδα ποτέ σε χειρόγραφο. Διαγραφή του άχρηστου και τελείωσε.

 

Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω γιατί πιστεύεις ότι είναι φοβερό να δουλέψεις σε χειρόγραφο. Ούτε δύσκολο είναι ούτε πρωτότυπο. Αν κάτι σου φαίνεται βουνό και υπερβολικά περίπλοκο, καλύτερα να το ξεκινήσεις από την αρχή με όσα έχεις μάθει στο μεταξύ και κάνοντας ένα σχεδιάγραμμα του δρόμου που θα ακολουθήσεις. Θα φτάσεις πολύ πιο γρήγορα από ότι πιστεύεις στο σημείο που βρίσκεσαι σήμερα. Το κείμενο θα τρέχει γιατί ειναι περισσότερο δουλεμένο στο μυαλό σου. Τις λέξεις μη τις παντρεύεσαι, στα πρώτα στάδια είναι χρήσιμες μόνο για να φτιάξουν την ουσία στο μυαλό σου. Πες ότι έχεις μια σχέση με μια κοπέλα και πάει στραβα ΑΛΛΑ μπορείς να την ξαναξεκινήσεις με όλη τη γνώση που έχεις αποκτήσει και για σένα και για εκείνη. Μη τη μπαλώνεις όταν έχει φτάσει στο απροχώρητο.

 

Ποτέ μην αντιμετωπίζεις το πρώτο draft σαν το τελικό. Χάνεις όλα τα πλεονεκτήματά του έτσι. Ο επεξεργαστής κειμένου πιθανότατα μπαίνει στη μέση στο πρώτο draft. Μη μπαίνεις στον πειρασμό να αλλάξεις κάτι μόνο επειδή έχεις τη δυνατότητα να το κάνεις. Μη χάνεις χρόνο σε ασήμαντες αλλαγές, πχ ορθογραφικά, ή γραμματική. Αυτά θα γίνουν πολύ καλύτερα αργότερα. Αν το μυαλό έχει δύο πλευρές, την αναλυτική και τη δημιουργική, άσε τη δημιουργική να πάρει το πάνω χέρι και αδιαφόρησε για τα υπόλοιπα. Δε μπορείς να γράφεις δημιουργικά και να είσαι επιμελητής ταυτόχρονα. Είναι διαφορετικά domains. Άσε την επιμέλεια να την κάνουν αυτοί που την κάνουν καλύτερα, αυτοί που βλέπουν το δέντρο αντί για το δάσος. Κάνε την αναλυτική δουλειά αργότερα, όταν θα κάνεις μόνο αναλυτική δουλειά.

 

Μια αντίρρηση που έχω για τον υπολογιστή είναι ότι τον χρησιμοποιούμε συνήθως ως αναλυτικό εργαλείο. Όταν κάθεσαι στον υπολογιστή δεν κάθεσαι για να δημιουργήσεις αλλά για να κάνεις τη δουλειά σου. Το ίδιο το περιβάλλον του υπολογιστή είναι συνδεδεμένο με την εργασία, μια και πολλοί πλέον κάνουμε την καθημερινή εργασία μας χρησιμοποιώντας υπολογιστή. Και μόνο γι αυτό το λόγο, το χειρόγραφο έχει πολλά πλεονεκτήματα, ιδίως σήμερα που το χειρόγραφο μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για δημιουργική γραφή μια και τα υπόλοιπα τα κάλυψε το πληκτρολόγιο.

 

Πολλοί συστήνουν ο χώρος που γράφεις να χρησιμοποιείται μόνο γι αυτό το σκοπο, και ας είναι μια στριμωγμένη γωνία σε ένα δωμάτιο με ένα μικρο υπολογιστή διαφορετικό από αυτόν με τον οποιό κάνει τη δουλειά σου. Αν βρίσκεις ότι σε απασχολούν άσχετα πράγματα όταν προσπαθείς να συγκεντρωθείς και να γράψεις, ίσως φταίει το conditioning του χώρου που βρίσκεσαι, αυτά που συνήθως κάνεις σε αυτό το χώρο. Δεν έχει σημασία αν γράφεις δοκίμιο ή ποίηση. Το περιβάλλον είναι σημαντικό.

[Craft]

Εδώ έχει τη μέθοδο αρκετών που γράφουν με το χέρι, πρώτο και δεύτερο draft:

 

http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703740004574513463106012106.html

 

Στο κάτω κάτω, δεν άρχισε να γράφεται λογοτεχνία με την εφεύρεση του επεξεργαστή κειμένου, ούτε καν με την εφεύρεση της γραφομηχανής

 

 

[Craft]

Συνοπτικά:

 

Orhan Pamuk: Σε τετράδια, μια σελίδα κέιμενο, η απέναντι άδεια για διορθώσεις. Βάζει άλλον να δακτυλογραφήσει. Διορθώνει πάντω στη δακτυλογράφηση. 3 ή 4 κύκλοι.

 

Hillary Mantel: Χειρόγραφες κάρτες χαρακτήρων, κάποιας μορφής χειρόγραφο.

 

Kazuo Ishiguro: Χειρόγραφο πρώτο draft, διορθώσεις με μολύβι, πέρασμα στον υπολογιστή για διορθώσεις.

 

Micahel Ondaatje: Σε σημειωματάρια, τα πρώτα 3 ή 4 draft χειρόγραφα. Χειροποίητο cut/paste me ψαλίδι/σελοτέιπ.

 

Dan Chaon: Λεπτομερείς χειρόγραφες κάρτες για σκηνές/πλοκή.

 

Margaret Atwood: Συνδυασμός χειρόγραφου και υπολογιστή. Οργάνωση σε εκτυπωμένο κείμενο.

 

Edwidge Dandicat: Οργάνωση σε πίνακα, πρώτο draft χειρόγραφο. Πέρασμα στον υπολογιστή για διορθώσεις.

 

Junot Diaz: Χειρόγραφο σε σημειωματάρια.

 

Amitav Gosh: Χειρόγραφο σε κόλλες, πέρασμα στον υπολογιστή για διόρθωση.

 

Russell Banks: Χειρόγραφο πρώτο draft, πέρασμα στον υπολογιστή για διορθώσεις.

Edited February 6, 2012 by Craft

[mman]

1) Αν και προσπάθησα να πείσω το συγγραφέα να χρησιμοποιήσει ένα σύστημα που έχω αναπτύξει για ανάπτυξη και γενική τεκμηρίωση χαρακτήρων και πλοκής,

 

2) Πολλές διορθώσεις σε επίπεδο δομής δε νομίζω να κάνει κανείς πάνω στο πρώτο draft.

 

3) Η γενική εντύπωση είναι ότι πρέπει να είναι αυθόρμητο και διαισθητικό.

 

4) Η ολική επαναδιατύπωση χαρακτήρα καλό είναι να γίνεται νωρίς ή να αποφεύγεται. Όπως και να δουλεύεις είναι πολύ δύσκολο να την κάνεις. Εκείνο που μπορώ να σου πώ είναι ότι όσοι γράφουν συστηματικά δεν χρειάζεται να κάνουν τέτοια πράγματα. Σκηνές μπαίνουν/βγαίνουν/αλλάζουν αλλά οι ριζικές αλλαγές είναι πολύ σπάνιες και οδηγούν σε ολικό rewrite με στοιχεία του προηγούμενου draft. Δεν είναι θέμα copy/paste ή δυνατοτήτων επεξεργασίας, ούτε μπαλώνεται σωστά με τέτοια μέθοδο.

 

1) Όποτε έχεις καιρό, μπορείς να ανοίξεις ένα σχετικό τόπικ.

 

2) Δυστυχώς, όταν μιλάμε για μυθιστόρημα, η πολυπλοκότητά του πολλές φορές ξεπερνάει οτιδήποτε είχαμε φανταστεί όταν το ξεκινούσαμε.

 

3) Φυσικά, αλλά αυτό έρχεται αρκετές φορές σε ευθεία αντίθεση με το "λογικό", "συνεπές", "αληθοφανές", "ενδιαφέρον", "πρωτότυπο" και είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρει κανείς τη σωστή ισορροπία.

 

4) Εννοείται. Συμφωνώ με μια μικρή τροποποίηση: "Όσοι γράφουν συστηματικά αληθινά καλά δεν χρειάζεται να κάνουν τέτοια πράγματα". (Αλλά εκείνοι δεν χρειάζονται τις συμβουλές μας έτσι κι αλλιώς.) Όταν πρόκειται για μεγάλη έκταση, μεγέθους μυθιστορήματος, όλοι οι υπόλοιποι ερασιτέχνες συγγραφείς (λογοτεχνίας εννοείται πάντα) είμαστε καταδικασμένοι να αντιμετωπίζουμε τέτοια σημαντικά πρόβληματα. Αν (νομίζουμε ότι) το πρώτο μας draft δεν έχει τέτοια, τότε, συνήθως, έχει πολύ περισσότερα.

 

Ευχαριστώ για την εκτενή απάντηση και για τις συμβουλές.

(Για την ιστορία, προσωπικά, λέω να μείνω στο πληκτρολόγιο.)

[Craft]

4) Εννοείται. Συμφωνώ με μια μικρή τροποποίηση: "Όσοι γράφουν συστηματικά αληθινά καλά δεν χρειάζεται να κάνουν τέτοια πράγματα". (Αλλά εκείνοι δεν χρειάζονται τις συμβουλές μας έτσι κι αλλιώς.) Όταν πρόκειται για μεγάλη έκταση, μεγέθους μυθιστορήματος, όλοι οι υπόλοιποι ερασιτέχνες συγγραφείς (λογοτεχνίας εννοείται πάντα) είμαστε καταδικασμένοι να αντιμετωπίζουμε τέτοια σημαντικά πρόβληματα. Αν (νομίζουμε ότι) το πρώτο μας draft δεν έχει τέτοια, τότε, συνήθως, έχει πολύ περισσότερα.

 

Θα σου δώσω ένα παράδειγμα από το χώρο της μουσικής. Τα σημερινά προγράματα για παραγωγή επιτρέπουν 100δες κανάλια ήχου. Αν χρησιμοποιείς σύνθεση με virtual instruments μπορείς επίσης να διατηρείς μέχρι το τέλος και την παραμικρή λεπτομέρεια, το χρονισμό της τελευταίας νότας, όλα έτοιμα για αλλαγές μέχρι την τελευταία στιγμή. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι προτιμούν να μιξάρουν σε ομάδες και να μη γυρνούν πίσω. Η υπερβολικά μεγάλη δυνατότητα επεξεργασίας μπορεί να γίνει εμπόδιο. Πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίζεις ότι κάτι έχει τελειώσει, και δε θα ασχοληθείς ξανά μαζί του. Όταν σκέφτεσαι έτσι τείνεις να γίνεσαι πιο σοβαρός στις επιλογές και να κάνεις τη δουλειά όταν πρέπει, δε την αφήνεις για αργότερα.

 

Καλό είναι να ξεκινάς κάτι που δεν ξέρεις που θα βγεί, βοηθάει με τον τρόπο του. Είναι όμως κάτι που έχει θέση μόνο νωρίς στη διαδικασία. Από ένα σημείο και μετά πρέπει να ξέρεις που πηγαίνεις. Αυτο το σημείο σύμφωνα με τη γνώμη δεκάδων επιτυχημένων και παραγωγικών συγγραφέων είναι στο πρώτο ή δεύτερο draft.

 

Το ηλεκτρονικό μέσο δε βοηθάει ουσιαστικά τη ριζική αλλαγή σε ένα κείμενο. Είναι μια ψευδαίσθηση δυνατοτήτων όταν έχουμε να κάνουμε με τη λογοτεχνία. Το copy/paste δεν είναι λύση σε περίπλοκα προβλήματα. Ούτως ή άλλως, αυτα δεν έχουν καμιά σχέση με το να κάνεις ένα ή δύο draft στο χέρι. Μπορούν να γίνουν αργότερα στον υπολογιστή. Aν όμως η κατεύθυνση συνεχίζει να αλλάζει μέχρι τέλος, η δουλειά απλά δεν έχει μέλλον και δε γίνεται σοβαρά. Δεν υπάρχει ωριμότητα. Το να είναι κάποιος ερασιτέχνης δεν είναι δικαιολογία. Ο καθένας μπορεί να κάνει ένα πλάνο και να δουλέψει σε αυτο πριν αρχίσει να γράφει. Όταν κάνεις ένα αρχιτεκτονικό σχέδιο δεν ξεκινάς με το μελάνι, κάνεις πολλά σκαριφήματα με το χέρι. Θέλεις ένα χώρος να αλλάζει μια μια γρήγορη γραμμή, να μην απαιτείται διόρθωση και επανασχεδίαση λεπτομερών σχεδίων. Σε οποιαδήποτε εργασία, προτιμούμε να κάνουμε αλλαγές όταν δεν έχει επενδυθεί πολύς χρόνος ακόμα, είναι πιο λογικό και πιο παραγωγικό. Δε λουστράρουμε το έργο για να αποφασίσουμε αργότερα να αλλάξουμε τα πάντα.

 

Έχεις δει γλύπτη ή κάποιον που κάνει πορτραίτα να δουλεύει; Δουλεύει τα χοντρά πρώτα να διαμορφώσει φόρμα. Αμέσως μετά ξεκινάει από το πιο σημαντικό σημείο, πχ τα μάτια. Δε πετάει λεπτομέρεια σε άσχετα σημεία για να αλλάξει αργότερα γνώμη. Ξέρει ποιο είναι το πιο σημαντικό σημείο στο έργο και επενδύει μόνο εκεί. Αν βγει καλό, βγήκε. Ο καλλιτέχνης θέλει αν κάνει λάθος να πετάξει το λιγότερο δυνατό χρόνο, να δει νωρίς ότι δεν αξίζει επιπλέον επένδυση. Όταν ένας γλύπτης σπάει το μάρμαρο, αποφασίσει να το σπάσει, δε θέλει να έχει τη δυνατότητα να το ξανακολλήσει και να το ξανασπάσει άπειρες φορές. Θα ήταν αντιπαραγωγικό. Θα βρεις ότι αυτή η τεχνική εφαρμόζεται σε όλες τις τέχνες.

 

O Stephen King έχει γράψει χειρόγραφα, ο Joe Haldeman, ο Neil Gaiman, η Rowling και άλλοι γράφουν με το χέρι ένα draft γιατί εκτιμούν τα πλεονεκτήματα της μεθόδου. Άλλοι είναι πεπεισμένοι ότι ο δομημένος υπερεπεξεργαστής κειμένου είναι κατάλληλη πλατφόρμα για πρώτο draft. Ο καθένας με την άποψή του.

[Sonya]

Θα σου δώσω ένα παράδειγμα από το χώρο της μουσικής. Τα σημερινά προγράματα για παραγωγή επιτρέπουν 100δες κανάλια ήχου. Αν χρησιμοποιείς σύνθεση με virtual instruments μπορείς επίσης να διατηρείς μέχρι το τέλος και την παραμικρή λεπτομέρεια, το χρονισμό της τελευταίας νότας, όλα έτοιμα για αλλαγές μέχρι την τελευταία στιγμή. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι προτιμούν να μιξάρουν σε ομάδες και να μη γυρνούν πίσω. Η υπερβολικά μεγάλη δυνατότητα επεξεργασίας μπορεί να γίνει εμπόδιο. Πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίζεις ότι κάτι έχει τελειώσει, και δε θα ασχοληθείς ξανά μαζί του. Όταν σκέφτεσαι έτσι τείνεις να γίνεσαι πιο σοβαρός στις επιλογές και να κάνεις τη δουλειά όταν πρέπει, δε την αφήνεις για αργότερα.

 

Εδώ μπαίνεις στα χωράφια μου. :Ρ Μπορεί να είμαι ερασιτέχνης συγγραφέας, είμαι όμως διπλωματούχος συνθέτρια και μπορώ να σου πω τα εξής, απ' τη (μικρή ή μεγάλη) εμπειρία μου:

 

παρά το γεγονός ότι όταν ξεκίνησα πιάνο (1983) κι έπειτα αποφάσισα να ρίξω το μεγαλύτερο βάρος μου στη θεωρητική μουσική (1993), δεν είχα κομπιούτερ, πόσο μάλλον πρόγραμμα σύνθεσης κι όταν έγραψα τη σονάτα μου (σε πιάνο) για το πτυχίο σύνθεσης (2003, σε tema e variazioni, με finale fantasia αν θέλεις λεπτομέρειες :Ρ), προτίμησα πεντράγραμμο, μολύβι, γόμα και το πιάνο (συνθεσάιζερ με ακουστικά για τις άγριες ώρες της νύχτας) αγκαλιά, ούτε που τολμώ να σκεφτώ πώς έγραφαν οι συνθέτες τη ορχηστρική μουσική τους χωρίς ηλεκτρονικούς composers. Για ένα όργανο, το χαρτί είναι κυριλέ. Μέχρι δύο όργανα, παλεύεται. Πάνω από τρία, και δη αν μιλάμε για διαφορετικά είδη οργάνων (φλάουτο, τούμπα και βιόλα, ξέρω 'γω), ο υπολογιστής είναι ο καλύτερός μου φίλος. Μη φανταστείς καμιά γκλαμουριά, μια πεντακάναλη κονσόλα και δυο προγραμματάκια σύνθεσης, αλλά δε βγαίνουν ούτε δυο μέτρα αρμονίας χωρίς αυτά. Και, απ' όσο γνωρίζω, οι περισσότεροι συνθέτες (που το εξασκούν δημόσια κιόλας, εγώ δεν βγάζω συνθετικές δουλειές μου προς τα έξω, είναι πολύ προσωπική η σχέση μου με τη μουσική) προσκυνούν γονυπετείς και φιλούν τα δάχτυλα των ποδιών του ανθρώπου που πρώτος έφτιαξε composer για υπολογιστη, ας ήτανε και midi.

[Andkand]

Ενώ όταν πρόκειται να διαβάσω, ειδικά λογοτεχνία, προτιμώτο χαρτί (χωρίς να απορρίπτω τα ηλεκτρονικά κείμενα), όταν πρόκειται να γράψωεπιλέγω φανατικά το πληκτρολόγιο!

 

[Craft]

Θα σου δώσω ένα παράδειγμα από το χώρο της μουσικής. Τα σημερινά προγράματα για παραγωγή επιτρέπουν 100δες κανάλια ήχου. Αν χρησιμοποιείς σύνθεση με virtual instruments μπορείς επίσης να διατηρείς μέχρι το τέλος και την παραμικρή λεπτομέρεια, το χρονισμό της τελευταίας νότας, όλα έτοιμα για αλλαγές μέχρι την τελευταία στιγμή. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι προτιμούν να μιξάρουν σε ομάδες και να μη γυρνούν πίσω. Η υπερβολικά μεγάλη δυνατότητα επεξεργασίας μπορεί να γίνει εμπόδιο. Πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίζεις ότι κάτι έχει τελειώσει, και δε θα ασχοληθείς ξανά μαζί του. Όταν σκέφτεσαι έτσι τείνεις να γίνεσαι πιο σοβαρός στις επιλογές και να κάνεις τη δουλειά όταν πρέπει, δε την αφήνεις για αργότερα.

 

Εδώ μπαίνεις στα χωράφια μου. :Ρ Μπορεί να είμαι ερασιτέχνης συγγραφέας, είμαι όμως διπλωματούχος συνθέτρια και μπορώ να σου πω τα εξής, απ' τη (μικρή ή μεγάλη) εμπειρία μου:

 

παρά το γεγονός ότι όταν ξεκίνησα πιάνο (1983) κι έπειτα αποφάσισα να ρίξω το μεγαλύτερο βάρος μου στη θεωρητική μουσική (1993), δεν είχα κομπιούτερ, πόσο μάλλον πρόγραμμα σύνθεσης κι όταν έγραψα τη σονάτα μου (σε πιάνο) για το πτυχίο σύνθεσης (2003, σε tema e variazioni, με finale fantasia αν θέλεις λεπτομέρειες :Ρ), προτίμησα πεντράγραμμο, μολύβι, γόμα και το πιάνο (συνθεσάιζερ με ακουστικά για τις άγριες ώρες της νύχτας) αγκαλιά, ούτε που τολμώ να σκεφτώ πώς έγραφαν οι συνθέτες τη ορχηστρική μουσική τους χωρίς ηλεκτρονικούς composers. Για ένα όργανο, το χαρτί είναι κυριλέ. Μέχρι δύο όργανα, παλεύεται. Πάνω από τρία, και δη αν μιλάμε για διαφορετικά είδη οργάνων (φλάουτο, τούμπα και βιόλα, ξέρω 'γω), ο υπολογιστής είναι ο καλύτερός μου φίλος. Μη φανταστείς καμιά γκλαμουριά, μια πεντακάναλη κονσόλα και δυο προγραμματάκια σύνθεσης, αλλά δε βγαίνουν ούτε δυο μέτρα αρμονίας χωρίς αυτά. Και, απ' όσο γνωρίζω, οι περισσότεροι συνθέτες (που το εξασκούν δημόσια κιόλας, εγώ δεν βγάζω συνθετικές δουλειές μου προς τα έξω, είναι πολύ προσωπική η σχέση μου με τη μουσική) προσκυνούν γονυπετείς και φιλούν τα δάχτυλα των ποδιών του ανθρώπου που πρώτος έφτιαξε composer για υπολογιστη, ας ήτανε και midi.

 

Η παράγραφος που σχολιάζεις(;) αναφέρεται στο αν είναι παραγωγικό το να μην αποφασίζεις τίποτε μέχρι το τέλος, μόνο και μόνο επειδή υπάρχει η δυνατότητα να το κάνεις, όχι στο αν χρησιμεύει το sequencer. Γι αυτό τί πιστεύεις; Εγώ για παράδειγμα πιστεύω ότι όσο περισσότερα πράγματα αποφασιστούν νωρίς, τόσο ομαλότερα και παραγωγικότερα θα εξελιχθεί η δουλειά, και τόσο καλύτερο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα. Δε θα μπω στη διαδικασία να δουλέψω χωρίςπροετοιμασία και να αναβάλλω σημαντικές αποφάσεις μόνο και μόνο επειδή μπορώ να διορθώνω επ' αόριστον. Αυτή η δυνατότητα πάντα υπήρχε. Δεν είναι παραγωγική ως τρόπος σκέψης όχι λόγω ταχύτητας εκτέλεσης. Δεν είναι θέμα εργαλείου, είναι θέμα προσέγγισης.

[mman]

Εγώ για παράδειγμα πιστεύω ότι όσο περισσότερα πράγματα αποφασιστούν νωρίς, τόσο ομαλότερα και παραγωγικότερα θα εξελιχθεί η δουλειά, και τόσο καλύτερο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα. Δε θα μπω στη διαδικασία να δουλέψω χωρίςπροετοιμασία και να αναβάλλω σημαντικές αποφάσεις μόνο και μόνο επειδή μπορώ να διορθώνω επ' αόριστον.

OK, επειδή επανέρχεσαι σ' αυτό, ας γίνω πιο σαφής. Προφανώς και συμφωνώ. Αλλά η θεωρία από την πράξη απέχει όχι απλώς πολύ, αλλά, κυρίως, πολύ περισσότερο απ' όσο φανταζόμαστε. Πριν ξεκινήσω να γράφω, έφαγα έξι μήνες να φτιάξω έναν σκελετό 10.000 λέξεων, όχι και τόσο λίγη προετοιμασία για ένα έργο 75.000 - 100.000 λέξεων. Παρόλ' αυτά, ήξερα ότι ξεκινώ με ελλείψεις, και το έκανα κυρίως για να μην πεθάνει η ιδέα μέσα μου.

Τέλος πάντων, αυτό που θέλω να πω είναι ότι καλή η θεωρία, αλλά σε ένα μυθιστόρημα (και το ξανατονίζω ότι μιλάω για λογοτεχνία και μεγάλα μεγέθη) δεν γίνεται να αποφασίσεις για τα πάντα και νωρίς και σωστά. Μερικές σημαντικές διορθώσεις θα είναι αναπόφευκτες. (Εκτός αν είναι κανείς ο μίστερ τέλειος, κάτι που σίγουρα δεν είναι η περίπτωσή μου.)

[Sonya]

Μα εννοείται ότι, όταν πρόκειται να γράψεις μεγάλο έργο, όσο καλύτερη προετοιμασία κάνεις, τόσο λιγότερος "κόπος" θα είναι το γράψιμο per se. Όμως η συγγραφή δεν είναι στεγνό πράγμα και πολλές φορές, παρά τους σκελετούς και την οργάνωση, οι χαρακτήρες σηκώνουν μπαϊράκι και κάνουν ό,τι τους καπνίσει (και είμαι της άποψης ότι όταν ένας χαρακτήρας ισχυροποιείται τόσο, καλά θα κάνει ο συγγραφέας να τον αφήσει να πει και να κάνει αυτά που θέλει, έστω κι αν μετά πέσει μαχαίρι). Επίσης, πολύ συχνά συμβαίνει κατά τη διάρκεια της συγγραφής να πεταχτεί μια ιδέα απ' το πουθενά (ή για να καλύψει μια τρύπα που στον σκελετό δεν είχε φανεί). Και στις 2,5 νουβέλες που έχω γράψει, παρά το γεγονός κιόλας ότι επρόκειτο για nanowrimo, έχουν συμβεί αυτά τα πράγματα. Δε νομίζω ότι θα την πάλευα με χαρτί, ακόμα κι αν ο τένοντάς μου δεν είχε τα θέματα που έχει και δεν έβρισκα δημιουργικά ξενερωτικό το γράψιμο στο χέρι.

Edited February 6, 2012 by Sonya

[DinMacXanthi]

Συμφωνώ με όσους λένε πως είναι καθαρά θέμα συνήθειας. Όσα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα κι αν έχει η μια ή η άλλη επιλογή, αν θέλεις να γράψεις, ο τρόπος που διαλέγεις να γράψεις και βγάζει αποτέλεσμα, είναι και ο καλύτερος για σένα.

 

Με παιδεύει πάρα πολύ να γράψω fiction σε χαρτί (το έχω κάνει βέβαια, αλλά τελευταία φορά ήταν σε ασκήσεις flashfiction στο μεταπτυχιακό) και έχω αρκετούς σοβαρούς λόγους:

1) Πολύ άσχημος γραφικός χαρακτήρας. Ο αδερφός μου είναι γιατρός, εγώ κατέχω το στερεότυπο. Μέχρι κι εγώ δυσκολεύομαι να διαβάσω τι έγραψα.

2)Δεν έχω βρει χώρο που να με βολεύει να γράψω με χαρτί και μολύβι. Μπορώ να διαβάζω και κρεμασμένος ανάποδα, αλλά για να γράψω, νιώθω άνετα μόνο στο γραφείο μου με το πληκτρολόγιο που έχω επιλέξει ειδικά για να με βοηθάει στο γράψιμο. Εξαίρεση αποτελεί το μικρό netbook, με το οποίο μπορώ να γράψω οπουδήποτε, αλλά προτιμώ την μεγάλη οθόνη του σταθερού υπολογιστή. Πάντως δεν θα μπορούσα ποτέ να γράψω πχ σε τετράδιο ξαπλωμένος στο κρεβάτι.

3) Δεν γράφω σχεδόν ποτέ γραμμικά κάτι. Κατά τη διάρκεια μιας ώρας γραψίματος, θα γράψω ας πούμε καινούργιες 700 λέξεις. Κάθε λίγο και λιγάκι θα επιστρέφω στα μισά των προηγούμενων παραγράφων για να συμπληρώσω στοιχεία που χρειάζομαι, να αλλάξω λέξεις με άλλες λέξεις, να σβήνω επαναλαμβανόμενες κουβέντες, ένα χάος που ναι-μεν ελέγχω, ώστε στο τέλος που κλείνω το word, έχει γίνει στρωτό κείμενο, αλλά που χωρίς την καθαρότητα του επεξεργαστή θα μου ήταν αδύνατο. Είμαι παραπάνω από βέβαιος πως δεν είμαι ο μόνος που δουλεύει έτσι, αλλά ακόμα και να ήμουν, το σύστημα δουλεύει για μένα, και μ'αυτό έχω γράψει ό,τι έχω γράψει ως σήμερα, φλασάκι, διήγημα ή μυθιστόρημα.

4) Το χαρτί δεν έχει google. Για πολλούς είναι ενόχληση, αλλά ειδικά τα τελευταία χρόνια, όταν αποφασίζω να γράψω, γράφω, οι ατέλειωτες επιλογές του ίντερνετ δεν με αποσπούν. Αντιθέτως, μπορώ να έχω τους χάρτες μου ανοιχτούς, τους φίλους/γνωστούς να με προμηθεύουν με πληροφορίες της στιγμής (για παράδειγμα, δεν ήξερα πριν κάτσω να γράψω σήμερα πως θα χρειαζόμουν το όνομα ενός μαιευτηρίου όπου γεννούσαν στη Θεσσαλονίκη του 1985. Το χρειάστηκα όμως, ρώτησα 2 σαλονικιούς που γεννήθηκαν, μου είπαν μέρος, ο ένας μου έστειλε και το link, τέλος.)

 

Τώρα μιας και αναφέρθηκε το ζήτημα των σημειώσεων, εκεί το πράγμα αλλάζει (αν και έχουμε κι άλλο τόπικ γι'αυτό). 3 επιλογές: Είτε στο σημειωματάριο που έχω πάντα μαζί μου, είτε μέσω email στον εαυτό μου (δουλειά δευτερολέπτων, να 'ναι καλά το άγιο το smartphone) είτε -αν είμαι στο pc- απευθείας σε κάποιο συγκεκριμένο doc ανάλογα με την ιδέα και στο πού κατατάσσεται. Ακόμα και φωτογραφίες σε σελίδες βιβλίων/περιοδικών για κάτι που μου άρεσε (πάλι με το κινητό, έχουμε φτάσει σε σημείο να είναι υψηλότατης ποιότητας).

Για σχεδιασμό/πλάνα, χρησιμοποιώ και μολύβι και πληκτρολόγιο. Δεν τίθεται θέμα επιλογής του ενός με το άλλο. Ο υπολογιστής βοηθάει στην οργάνωση, αλλά συγχρόνως η ελευθερία που προσφέρει μια σελίδα Α4 για σχεδιασμό είναι αξεπέραστη. Όσο καλή οθόνη κι αν έχεις, το brainstorming γίνεται πιο εύκολα εκεί.

 

Όσο για τη χαρά του να γυρίζει κανείς σελίδα όσο γράφει για την αίσθηση ολοκλήρωσης, about a job well-done... όπως τη βρίσκει ο καθένας. Για κάποιους κάνει την ίδια δουλειά το wordcount στην κάτω γωνία καθώς "προικίζεται".

 

Τέλος, ο υπολογιστής δεν έχει παρεισφρήσει ακόμα στο ενεργό κομμάτι της δουλειάς μου, μιας και εκεί δουλεύω με χαρτιά, τετράδια, κόκκινους στυλούς και μολύβια. Οπότε για μένα, το να γράφω με το πληκτρολόγιο είναι η αλλαγή από την καθημερινή τριβή με την "πένα"

Edited February 6, 2012 by DinMacXanthi

[abuno]

Διηγήματα γράφω πάντα στο πληκτρολόγιο. Ποίηση αρκετά συχνά στο χαρτί πρώτα.

Αλλά επειδή τυγχάνει να έχω μια, να πω ότι τίποτα από τα δύο δεν συγκρίνεται με την αίσθηση της γραφομηχανής.

Δεν την χρησιμοποιώ συχνά, αλλά όταν αυτό συμβαίνει, όλη η υπόθεση μετατρέπεται σε ιεροτελεστία.

Ακόμα και αν δεν είσαι, μπροστά στη γραφομηχανή, νιώθεις συγγραφέας.

Edited December 1, 2012 by abuno

[KELAINO]

Νομίζω ότι η γραφομηχανή συγκεντρώνει τα κουσούρια των άλλων δύο. Δεν μπορείς να γράψεις ράντομ, από πάνω, από κάτω, πλάγια και με βελάκια και καλλιγραφικά, όπως στο χαρτί, και δεν έχει το πολύτιμο μπακσπέης του πληκτρολόγιου.

[abuno]

Νομίζω ότι η γραφομηχανή συγκεντρώνει τα κουσούρια των άλλων δύο. Δεν μπορείς να γράψεις ράντομ, από πάνω, από κάτω, πλάγια και με βελάκια και καλλιγραφικά, όπως στο χαρτί, και δεν έχει το πολύτιμο μπακσπέης του πληκτρολόγιου.

Αυτά στο τεχνικό μέρος. Συμφωνώ.

Η αίσθηση όμως...

[KELAINO]

Για την αίσθηση δεν μπορώ να πω κάτι.

[AlienBill]

Τον τελευταίο καιρό έχω αφήσει την πένα του γραφιά και προτιμώ να μην γράφω. Οταν όμως έγραφα, το έκανα με πένα στον στρατό και με πληκτρολόγιο στο σπίτι μου. Γενικά προτιμώ το πληκτρολόγιο, αν και δυσκολεύομαι πολύ να διαβάσω από την οθόνη. Οι οθόνες με ενοχλούν στο διάβασμα. Οτι λογοτεχνικό διαβάζω από το ίντερνετ προτιμώ να το τυπώνω πρώτα....

Edited December 1, 2012 by alien666

[wordsmith]

Τρέμω στην ιδέα του να έχει κανείς γραφικό χαρακτήρα που δε διαβάζεται, όπως λέτε μερικοί. Οκ, κείμενα κάπως μεγάλα κι εγώ θα τα έγραφα κατευθείαν στο πληκτρολόγιο, αλλά στη δουλειά, που συμπληρωνουμε όλη μέρα έντυπα και καρφώνουμε και χαρτάκια με σημειώσεις πάνω γιατί οπωσδήποτε θα τις ξεχάσουμε, δημιουργούνται αρκετά μεγάλοι μπελάδες όταν κάτι δε διαβάζεται. Οπότε έχω μάθει να γράφω ευανάγνωστα ακόμα και όταν πρέπει να σπάσω ρεκόρ ταχύτητας(και επίσης να αποκρυπτογραφώ ορνιθοσκαλίσματα). Πώς ζείτε χωρίς ευανάγνωστα γράμματα; Δεν ακυρώνει αυτό την ικανότητά σας να γράφετε; Πώς διαβάζετε τις shopping list σας; Πώς διαβάζουν τα παιδάκια στο μάθημα του Ντίνου τις διορθώσεις κλπ;

[DinMacXanthi]

Πώς διαβάζετε τις shopping list σας; Πώς διαβάζουν τα παιδάκια στο μάθημα του Ντίνου τις διορθώσεις κλπ;

 

Όλες οι shopping lists μου είναι στα notes του κινητού μου. Όσον αφορά τις διορθώσεις για τις οποίες μιλάς, εκεί γράφω πιο αργά, κι όταν γράφω αργά κάνω μάλλον ωραία στρόγγυλα γράμματα. Το ίδιο ισχύει και για τον μαρκαδοροπίνακα. Όταν όμως γράφω γρήγορα (και όταν γράφω fiction, το κείμενο φεύγει γρήγορα) ο γραφικός μου χαρακτήρας μετατρέπεται σε κάτι σαν να βούτηξες πατουσάκι γατιού στο μελάνι και το έβαλες να νυχιάσει επανειλλημένα μια Α4 σελίδα.

[Nirgal]

Μέσα σε όλα αυτά (τα οποία διάβασα κάπως γρήγορα) αναρωτήθηκε κανείς περί οικολογικών προεκτάσεων του εκάστοτε μέσου;

 

Κάποτε υπήρχαν επαγγελματίες καλλιγράφοι (προφανώς όταν ακόμα και η ανάγνωση θεωρούταν προνόμιο). Σήμερα, αν υπάρχουν, σίγουρα θα αποτελούν είδος υπό εξαφάνιση.

Κάποτε υπήρχαν λούστροι (για όσους δεν ξέρουν: αυτοί οι οποίοι γυάλιζαν παπούτσια επάνω στα κασελάκια τους - ο πατέρας μου μού έχει περιγράψει την Αγ. Κωνασταντίνου γεμάτη και με τους πελάτες να περιμένουν σε ουρά). Σήμερα;

 

Το χαρτί είναι καταπληκτικό. Κάθε φορά που αγοράζω καινούργιο σημειωματάριο ή βιβλίο, παίρνω οπωσδήποτε όσες τζούρες μπορώ όσο είναι ακόμα παρθένα και αμόλυντα.

Η γενιάς μας (και προφανώς μερικές ακόμα μετά τη δική μας) το γνωρίζουμε και το αγαπάμε.

Είναι πολύ πιθανό (ίσως όχι απόλυτα σίγουρο προς το παρόν) στο μέλλον να εκλείψει. Απλώς θα σταματήσει η ανάγκη για παραγωγή χαρτιού ή θα γίνει εντελώς απαγορευτική (προσωπικά ελπίζω για το πρώτο).

 

Τα επιχειρήματα που αναφέρονται, περί μοναδικών ανατροφοδοτήσεων μονάχα από το ένα από τα δύο μέσα, αφορούν αποκλειστικά την εποχή μας. Στο μέλλον είναι πιθανό οι άνθρωποι να μην ξέρουν να γράψουν με πένα, μολύβι, στυλό. Ιστορίες όμως, θα φτιάχνουν πάντα με το μυαλό τους, και θα τις περνάνε στην αθανασία με όποιο μέσο θα τους παρέχεται.

[wordsmith]

Καλά, ως προς την αθανασία, κάπου έχω διαβάσει ότι ένα κείμενο σε χαρτί είναι πιο πιθανό από τα αρχεία word να μπορούμε να το διαβάσουμε ακόμα και μετά από πάρα πολλά χρόνια, βλέπε Brave New World, όπου ο "Άγριος" διαβάζει τα άπαντα του Σαίξπηρ σε ένα βιβλίο τυπωμένο αιώνες πριν, διότι στην κοινωνία εκείνη όλα είναι ηλεκτρονικά, δεν υπάρχει ουσιαστική λογοτεχνία κλπ. Και γενικά στα μετακαταστροφικά παίζει πολύ περισσότερο το χαρτί. Άλλο θέμα η έλλειψη χαρτιού στο μέλλον (αυτό δεν το έχει προβλέψει μάλλον ακόμα κανένας μετακαταστροφολόγος.

[Nostalgist]

Από μικρός ακόμα είχα την τάση να κανω απαίσιους γραφικούς χαρακτήρες, μουτζούρες κλπ. Ετσι αν και έπερνα κάποια ''μπράβο'' για το τι έγραφα, ''ετρωγα'' και πολλές σφαλιάρες για την εξωτερική εμφανιση του γραπτού. Από μια στιγμή και έπειτα ξεκινησα να γράφω σε Η/Υ αλλά αν και αντικαθιστά επαξια το χαρτί και το στυλό αμφιβάλλω αν θα καταφέρει να κανει το ίδιο και στην ανάγνωση

[Esperos]

Για εμένα προσωπικά πληκτρολόγιο και τίποτε άλλο!!!! 

 

Για πρακτικούς καθαρά λόγους. Λόγο της δυσλεξίας μου αν έκανα το αστείο και έγραφα χειρόγραφα εκτός ότι μόνο εγώ θα μπορούσα να διαβάσω τι γράφω οι φιλόλογοι όσο φίλοι μου και να είναι αν έβλεπαν τα λίαν επιεικώς αισχρά ορθογραφικά μου λάθη θα γέλαγαν μέχρι 3 γενιές !!!  

 

Ενώ ο αυτόματος ορθογραφικός έλεγχος του word τα περιορίζει σημαντικά αφήνοντας μόνο μερικά -ε -αι -τις -της τα οποία τα θεωρεί σωστά γιατί δεν μπορεί να αντιληφθεί όλη την πρόταση.   

[WILLIAM]

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του πληκτρολογίου είναι η δυνατότητα της άμεσης διόρθωσης χωρίς να χρειάζεσαι blanco και το να μπορείς να προσθέτεις όσο κείμενο θες σε προηγούμενα σημεία. Η αίσθηση της ολοκλήρωσης για εμένα είναι το ίδιο είτε πρόκειται για την ολοκλήρωση μιας σελίδας στο τετράδιο ή για μια στο word. Και είναι μια επιπλέον ικανοποίηση να βλέπεις τον αριθμό των λέξεων να αυξάνει.

Σχέδια και σημειώσεις τα έχω χειρόγραφα γιατί εκεί δε με νοιάζει αν θα κάνω διαγραφές και διορθώσεις που φαίνονται και τις έχω δίπλα μου, κάτι που βολεύει, αντί να αλλάζω οθόνες, κάνω και καλά γράμματα οπότε δεν τρέχει τίποτα.

Αυτό που με χαλάει στον υπολογιστή είναι όσο και αν φαίνεται παράξενο ότι γράφω πιο γρήγορα χειρόγραφα. Όταν άρχισα να γράφω οι υπολογιστές δεν ήταν διαδεδομένοι ιδιαίτερα, έγραψα επί 19 χρόνια χειρόγραφα πριν αρχίσω με υπολογιστή οπότε ακόμα δεν γράφω τόσο γρήγορα όσο χειρόγραφα. Αλλά τα πλεονεκτήματα του υπολογιστή δεν με αφήνουν να γυρίσω πίσω.

[wordsmith]

Α, να και κάτι που ξεχάσαμε να αναφέρουμε: τα λάθη. Το πληκτρολόγιο έχει το μειονέκτημα ότι τα λάθη διαγράφονται δια παντός χωρίς δυνατότητα ανάκτησης. Αν αλλάξεις γνώμη δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσεις να διαβάσεις κάτω από τη μουντζούρα.

Αλλά εννοείται ότι για όλα τα υπόλοιπα είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη ευκολία ο υπολογιστής, άσε την οικονομία χαρτιού, και αντί για την ικανοποίηση να γυρίζεις σελίδα έχουμε το wordcount και το pagecount να αυξάνονται.

[WILLIAM]

Σχετικά με τα λάθη, ένας φίλος με είχε συμβουλεύσει σε ένα διάστημα που θα κρίνω ότι είναι το κατάλληλο, μια βδομάδα ας πούμε, να κάνω ένα αντίγραφο και να το φυλάω ώστε να έχω την εξέλιξη του κειμένου αν χρειαστεί να ανατρέξω σε μια προηγούμενη μορφή.