Διάφοροι συγγραφείς αστυνομικών νουάρ

[BladeRunner]

Α. Ι. Μπεζερίδης - Η αγορά των κλεφτών (Thieves' Market, 1949)

Ο Μπεζερίδης, που γεννήθηκε στην Μ. Ασία από Έλληνα πατέρα και Αρμένισσα μητέρα και μεγάλωσε στο Φρέσνο της Καλιφόρνια, πριν γίνει συγγραφέας και ιδιαίτερα γνωστός σεναριογράφος στο Χόλιγουντ, δούλεψε μαζί με τον πατέρα του στα φορτηγά και είχε μεγάλη εμπειρία από τις κατεργαριές, τις απάτες, τις κλεψιές και τις δυσκολίες που συναντάει κανείς στον υπόκοσμο των λαχαναγορών του Σαν Φρανσίσκο ή τους Λος Άντζελες, όπου δρουν επιτήδειοι έμποροι, μεσάζοντες, φορτηγατζήδες και προμηθευτές. Το συγκεκριμένο βιβλίο, μας δείχνει με τον πλέον ωμό και ρεαλιστικό τρόπο τον ανέντιμο αυτό κόσμο.

Πρωταγωνιστής είναι ο νεαρός Ελληνοαμερικάνος Νικ Γκάρκος (πιθανότατα alter ego του συγγραφέα), ο οποίος χρησιμοποιώντας τα λεφτά της ασφάλειας του πατέρα του που πέθανε πρόσφατα, προσπαθεί να γίνει ανεξάρτητος φορτηγατζής, ώστε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα και να γίνει αυτό που δεν κατάφερε να γίνει ο πατέρας του: Ένας επιχειρηματίας με πολλά λεφτά. Όμως, όντας άβγαλτος και αρκετά αθώος, θα έχει να αντιμετωπίσει τον βίαιο και ανέντιμο υπόκοσμο των λαχαναγορών και των μεταφορικών εταιρειών, όπου η απάτη είναι στην ημερήσια διάταξη.

Το βιβλίο δεν είναι αστυνομικό, αλλά ένα δραματικό νουάρ με στοιχεία εγκλήματος. Και είναι, πραγματικά, ένα από τα πιο ωμά, έντονα και καλογραμμένα νουάρ που έχω διαβάσει μέχρι σήμερα. Η όλη πλοκή είναι αρκετά δυνατή και συναρπαστική, με δράση και αγωνία για την συνέχεια, οι χαρακτήρες μαύροι, όλοι με ελαττώματα και μελανά σημεία, ενώ η ατμόσφαιρα φοβερή, κάπως στενάχωρη και βρώμικη. Όσον αφορά την γραφή, είναι εξαιρετική και ιδιαίτερα ευκολοδιάβαστη, με δυναμικές περιγραφές του κόσμου των φορτηγών και των λαχαναγορών, καθώς και των διαφόρων γεγονότων, με τους διαλόγους να είναι ρεαλιστικοί και "σκληροί".

Ίσως τα πέντε αστεράκια που θα του βάλω να φαίνονται υπερβολικά, αλλά δέθηκα πολύ με την όλη ιστορία και τους χαρακτήρες, και επίσης έμεινα απόλυτα ικανοποιημένος από το στιλ γραφής. Άλλωστε, τέτοιου είδους βιβλία, που αναδεικνύουν τον κάθε είδους υπόκοσμο και έχουν έντονα στοιχεία εγκλήματος και νουάρ ατμόσφαιρα, είναι από αυτά που με ξετρελαίνουν. Οπότε, αν η πλοκή τους είναι δυνατή και η γραφή εξαιρετική -στοιχεία που έχει το συγκεκριμένο βιβλίο-, γιατί να τσιγκουνευτώ τα πέντε αστεράκια; Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα δω και την ταινία η οποία βασίζεται στο βιβλίο αυτό, καθώς και άλλες ταινίες που το σενάριό τους υπογράφει ο Μπεζερίδης...

9/10

Edited October 23, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Οτέσα Μόσφεγκ - Αϊλίν (Eileen, 2015)

Το "Αϊλίν" ήταν ένα από τα υποψήφια βιβλία για το βραβείο Booker 2016, κάτι από μόνο του ικανό να τραβήξει το ενδιαφέρον περισσότερων αναγνωστών. Προσωπικά μου είχε κινήσει το ενδιαφέρον πριν καν γίνει γνωστή η υποψηφιότητά του, αλλά πίστευα ότι θα ήταν ένα από τα βιβλία που είτε δεν θα βλέπαμε ποτέ στα ελληνικά, είτε κάποιος εκδότης θα θυμόταν να το εκδώσει κάμποσα χρόνια αργότερα. Τελικά να που μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στα ελληνικά σχετικά σύντομα και έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να απολαύσω ένα πραγματικά ιδιαίτερο και σκοτεινό νουάρ δράμα.

Η όλη ιστορία διαδραματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του '60 σε μια μικρή πόλη της Νέας Αγγλίας και αφηγήτρια είναι η Αϊλίν Ντάνλοπ, μια χαμηλών τόνων και κλεισμένη στον εαυτό της κοπέλα, χωρίς ιδιαίτερη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, που εργάζεται ως γραμματέας στο Μούρχεντ, ένα ιδιωτικό σωφρονιστήριο για αγόρια στην εφηβεία. Η Αϊλίν, που λέτε, ζει με τον αλκοολικό και ολίγον τι χαμένο στο διάστημα πατέρα της σ'ένα σπίτι που δεν βρίσκεται και στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Η Αϊλίν φαντασιώνεται διάφορα πράγματα, κάποιες φορές σκοτεινές σκέψεις περνάνε από το μυαλό της, ενώ πάντα σκέφτεται την απόδραση. Μια μέρα θα γνωρίσει την Ρεμπέκα, την νέα υπεύθυνη εκπαίδευσης των νεαρών εγκληματιών στο Μούρχεντ, και πολλά πράγματα θα αλλάξουν. Όμως η Αϊλίν θα βρεθεί μπλεγμένη σε μια δύσκολη κατάσταση...

Λοιπόν, τα δυνατά σημεία του βιβλίου είναι η απίθανη και σε βάθος σκιαγράφηση της πρωταγωνίστριας και αφηγήτριας της ιστορίας, καθώς και η εξαιρετική γραφή της Μόσφεγκ. Ως προς το πρώτο, πραγματικά έγινα ένα με τον χαρακτήρα της Αϊλίν και την συμπάθησα όσο δεν πάει. Φυσικά είναι μια κοπέλα με "θέματα" και προβλήματα, όμως δεν μπόρεσα παρά να δεθώ μαζί της, να νοιαστώ γι'αυτήν, να κατανοήσω τις σκέψεις και τις απόψεις της. Και, εντάξει, προσωπικά συνηθίζω να δένομαι με ανδρικούς χαρακτήρες (που στην πλειονότητα τους είναι γραμμένοι από άνδρες συγγραφείς), και όχι με γυναικείους. Αυτό νομίζω ότι λέει κάτι. Τώρα, όσον αφορά την γραφή, είναι φοβερή, από την αρχή μέχρι το τέλος, ξεχωριστή και ιδιαίτερη, με έντονο το στοιχείο του ρεαλισμού. Φυσικά οι περιγραφές, οι εικόνες και οι σκέψεις δημιουργούν ένα σκοτεινό σύμπαν, μαύρο και γκρίζο ταυτόχρονα, ίσως ακόμα και καταθλιπτικό. Γι'αυτό και θεωρώ ότι το βιβλίο είναι ένα νουάρ δράμα.

Σίγουρα το βιβλίο δεν είναι για όλα τα γούστα. Αυτό, άλλωστε, φαίνεται και από την σχετικά μέτρια βαθμολογία του στο Goodreads και το Amazon. Η ιστορία κινείται με αργούς ρυθμούς, δεν υπάρχει και ιδιαίτερη δράση, ουσιαστικά λίγα πράγματα συμβαίνουν. Και το τέλος μπορεί να φανεί σε κάποιους αδιάφορο ή και ανούσιο. Προσωπικά μου άρεσαν οι αργοί ρυθμοί εξέλιξης της απλής πλοκής, έμεινα απόλυτα ευχαριστημένος από το ύφος της αφήγησης και την σκιαγράφηση της πρωταγωνίστριας (νιώθω ότι γνώρισα μια κοπέλα με σάρκα και οστά), ενώ ξετρελάθηκα με την γραφή και την ατμόσφαιρα της ιστορίας. Οπότε, από την μεριά μου, δηλώνω άκρως ικανοποιημένος. 

8.5/10

Edited October 23, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Φρεντερίκ Α. Φαζαρντί - Η νύχτα των παπουτσωμένων γάτων (La nuit des chats bottés, 1979)

Τον Ιούνιο του 2015 είχα διαβάσει το "Φονιάδες μπάτσων" του ίδιου συγγραφέα, ένα αρκετά τρελό και με όρεξη για πλάκα βίαιο νουάρ μυθιστόρημα, η ανάγνωση του οποίου δεν κράτησε και πολλή ώρα. Τα ίδια ισχύουν και για το βιβλίο που μόλις τελείωσα, αν και μπορώ να πω ότι μου φάνηκε ελάχιστα καλύτερο! Ίσως κάπως πιο σοβαρό και πιο σκοτεινό; Μπορεί. Πάντως απόλαυσα βία, δράση, ένταση και μπόλικες τρελές στιγμές.

Οι Παπουτσωμένοι Γάτοι της ιστορίας είναι ο Στεφάν και ο Πωλ, πρώην στρατιωτικοί και οι δυο, που θα επιχειρήσουν να πολεμήσουν την υποκρισία, την υποδούλωση, την διαφθορά και την απανθρωπιά του Συστήματος, βάζοντας εκρηκτικά σε διάφορα κτίρια και σε άσχετα μεταξύ τους σημεία του Παρισιού και άλλων περιοχών, με αποτέλεσμα να τρελάνουν τις Γαλλικές Αρχές. Ποια είναι τα κίνητρά τους; Οι Αριστερές εφημερίδες βλέπουν ακροδεξιούς παρακρατικούς, οι Δεξιές εφημερίδες βλέπουν ακροαριστερούς τρομοκράτες. Τελικά δεν είναι τίποτα από τα δυο...

Ουσιαστικά έχουμε να κάνουμε μ'ένα αναρχικό αστυνομικό νουάρ μυθιστόρημα, που ανάμεσα στους πυροβολισμούς, τις εκρήξεις και τα κυνηγητά, μπορεί να διακρίνει κανείς μια έντονη ειρωνική και επιθετική διάθεση απέναντι στις κάθε είδους Αρχές που υποδουλώνουν και χειραγωγούν το άτομο. Η πλοκή είναι απλή και ενδιαφέρουσα, οι χαρακτήρες με τα απαραίτητα κλισέ και δίχως βάθος, η βία έντονα και συναρπαστικά δοσμένη, η ατμόσφαιρα εκρηκτική. Και, φυσικά, η γραφή είναι κοφτή, νευρική και καυστική, οπωσδήποτε ευκολοδιάβαστη και εθιστική. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα αγοράσω και το "Η θεωρία του 1%". 

Υ.Γ. Άψογη η ελληνική έκδοση (Angelus Novus), με γλαφυρή και προσεγμένη μετάφραση και με δεκάδες χρήσιμες σημειώσεις στο τέλος του βιβλίου. 

7.5/10

Edited October 23, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Ερβέ Λε Κορ - Άμμος στο στόμα (Du sable dans la bouche, 1993)

Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο του Ερβέ Λε Κορ που διαβάζω. Τον Νοέμβριο του 2015 κυκλοφόρησε στα ελληνικά το "Μετά τον πόλεμο", ένα τούβλο που αγόρασα αμέσως λόγω του εξωφύλλου και της περίληψης της ιστορίας, χωρίς να έχω καμία ιδέα για τον συγγραφέα και την ποιότητα του. Όμως, τελικά, το συγκεκριμένο βιβλίο παραμένει ακόμα στα αδιάβαστα. Τα κάνω κάτι τέτοια εγώ. Που λέτε, πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε το "Άμμος στο στόμα", ένα μικρό σε μέγεθος βιβλίο και σχετικά φθηνό, οπότε το αγόρασα και αυτό άμεσα. Μαντέψτε: Χάρη στο τρομερό εξώφυλλο και, φυσικά, στην περίληψη.

Όχι, διαβάστε την περίληψη που βρίσκεται στο οπισθόφυλλο της ελληνικής έκδοσης και πείτε μου αν είναι δυνατόν να μην μου τραβήξει το ενδιαφέρον: "Αρχές της δεκαετίας του 1990. Μια επιχειρησιακή ομάδα Βάσκων αυτονομιστών ανατινάζει ένα υπό ανέγερση ξενοδοχείο στη νοτιοδυτική Γαλλία. Επεμβαίνει η χωροφυλακή και κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών ένας από τους αυτονομιστές τραυματίζεται και φυγαδεύεται στο Μπορντό από τη συντρόφισσά του Εμίλια. Εκεί τους βοηθάει ο Πιέρ, πρώην αριστεριστής και πρώην εραστής της κοπέλας, ο οποίος αποφασίζει να τους μεταφέρει στη Χώρα των Βάσκων για την περίθαλψη του τραυματία. Αγνοούν ότι ο Άνχελ Ματάνθας, ένας ψυχοπαθής εκτελεστής πληρωμένος από τις ισπανικές υπηρεσίες, τους ακολουθεί κατά πόδας. Όσο για τους Γάλλους μπάτσους, αυτοί επινοούν ένα μακιαβελικό σχέδιο για να παγιδεύσουν τους φυγάδες... Σε μια περιοχή κοκαλωμένη απ' το χιόνι και τον πάγο παίζεται ένα τραγικό παιχνίδι όπου η κρατική βία και η βία των αισθημάτων συνδυάζονται και οδηγούν σ' ένα εκρηκτικό φινάλε." 

Λατρεύω τα νουάρ, ο Μανσέτ είναι ένας από τους αγαπημένους μου του είδους αυτού, οπότε υπήρχε επιτακτική ανάγκη να αγοράσω και να διαβάσω άμεσα το βιβλίο αυτό. Πόσο καλά έκανα! Πρόκειται για ένα τρομερά καλογραμμένο δραματικό νουάρ, βασικό προτέρημα του οποίου δεν είναι τόσο η πλοκή (που από την μια είναι αρκετά απλή και χωρίς πολλά μπερδέματα, από την άλλη όμως αγωνιώδης και ικανή να κρατήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την αρχή μέχρι το τέλος), όσο οι ρεαλιστικές περιγραφές των γεγονότων, των τοπίων και των χαρακτήρων, αλλά και η απίθανη ατμόσφαιρα, που είναι αρκετά γκρίζα και μουντή. Πραγματικά ξετρελάθηκα από το ύφος του συγγραφέα, από τις περιγραφές του, από την όλη ατμόσφαιρα που δημιούργησε. Γι'αυτό και αγόρασα χθες και το "Καρδιές σακατεμένες", για να έχω δυο βιβλία του να με περιμένουν. Και, φυσικά, θα αγοράσω και το "Περνώντας τους λύκους για σκυλιά", όταν με το καλό κυκλοφορήσει και αυτό.

 

Υ.Γ. Η ελληνική έκδοση (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου) πολύ ωραία, με προσεγμένη μετάφραση και εξαιρετικά ταιριαστό και ατμοσφαιρικό εξώφυλλο.

 

8.5/10

Edited October 23, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Τομά Μπρονέκ - Οι μυημένοι (Les initiés, 2015)

Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε στα ελληνικά το βιβλίο από τις εκδόσεις Πόλις και εγώ το αγόρασα άμεσα, χωρίς να βασίζομαι σε κάποιες κριτικές ή βαθμολογίες. Ούτε τον συγγραφέα ήξερα, ούτε φαίνεται το βιβλίο να είναι ιδιαίτερα πολυδιαβασμένο. Απλώς έχω μια "τυφλή" εμπιστοσύνη στα νουάρ των συγκεκριμένων εκδόσεων και χάρη στην όλη ειδησεογραφία γύρω από την οικονομία και την πολιτική, το θέμα της ιστορίας του βιβλίου μου φάνηκε επίκαιρο. Τέλος πάντων, αυτή την φορά δεν μπορώ να πω ότι ξετρελάθηκα κιόλας.

Τα πράγματα είναι κάπως μπερδεμένα για να γράψω δική μου περίληψη, άλλωστε και η περίληψη που υπάρχει στο οπισθόφυλλο της ελληνικής έκδοσης τα λέει ικανοποιητικά. Λοιπόν, από την μια η ιστορία έχει το ενδιαφέρον της, αναδεικνύει τους μηχανισμούς και τα γρανάζια του χρηματοπιστωτικού και πολιτικού συστήματος στην Γαλλία (και με μικρές αλλαγές σε όλες τις χώρες της Ευρώπης), καθώς και το επίπεδο διαφθοράς όλων όσων μας κυβερνούν και ελέγχουν την οικονομία, από κει και πέρα όμως η πλοκή αυτή καθαυτή δεν μου έκανε κάποια εντύπωση, ο συγγραφέας δεν μ'έκανε να δεθώ με τους μονοδιάστατους χαρακτήρες. Πολύ μπλα μπλα για την οικονομία και τους μηχανισμούς της, αρκετό μπλα μπλα για την πορεία της καριέρας του κάθε χαρακτήρα, ουσιαστικά καθόλου δράση και αρκετά μέτριο "μυστήριο". 

Ο συγγραφέας δείχνει τις γνώσεις που έχει σαν δημοσιογράφος του οικονομικού ρεπορτάζ από τον κόσμο των Τραπεζών, των ανάλογων υπουργείων και κυβερνητικών υπηρεσιών, αλλά από πλοκή τα πράγματα είναι μάλλον μέτρια. Από ένα σημείο και μετά κουράστηκα, είναι η αλήθεια, περισσότερο γιατί με εκνευρίζει ο όλος βρώμικος κόσμος των Τραπεζών, των πολιτικών και των γραφειοκρατών, αλλά και ο γιατί ο συγγραφέας δεν υποστήριξε τις γνώσεις του με δράση και σφιχτοδεμένη πλοκή. Και άλλοι συγγραφείς ξέρουν για τι πράγμα μιλάνε, αλλά έχουν και μια κάποια πλοκή να προσφέρουν. Το βιβλίο θα το χαρακτήριζα περισσότερο σαν ένα οικονομοπολιτικό δράμα, παρά νουάρ θρίλερ. Πάντως είναι αρκετά καλογραμμένο και γενικά ευκολοδιάβαστο. Προτείνεται υπό προϋποθέσεις.

Υ.Γ. Μετάφραση και επιμέλεια, κλασικά, σε εξαιρετικό επίπεδο (για εκδόσεις Πόλις μιλάμε!).

7/10

Edited October 23, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Ντόροθι Μπ. Χιουζ - Σ'έναν έρημο τόπο (In A Lonely Place, 1947)

Το συγκεκριμένο βιβλίο της Ντόροθι Μπ. Χιουζ το έβρισκα συνεχώς μπροστά μου, στις διάφορες λίστες με τα καλύτερα νουάρ όλων των εποχών και ήταν ένα από τα κάμποσα κλασικά και πολυσυζητημένα βιβλία του είδους που κανείς Έλληνας εκδότης δεν είχε μπει στον κόπο να το φέρει στην χώρα μας. Ήταν ένα από τα βιβλία που είχα σκοπό να αγοράσω και να διαβάσω κάποια στιγμή στ'αγγλικά, γιατί είχα μπουχτίσει. Να, όμως, που οι εκδόσεις Μίνωας μου/μας έκαναν την χάρη και το βιβλίο μπορεί να το απολαύσει κανείς και στα ελληνικά. Δεν ξέρετε πόσο χάρηκα όταν έμαθα ότι θα κυκλοφορούσε στην γλώσσα μας και δεν ξέρετε πόσο ξετρελάθηκα τώρα που το διάβασα.

Βρισκόμαστε στο μεταπολεμικό Λος Άντζελες, στα τέλη της δεκαετίας του '40, και παρακολουθούμε την καθημερινότητα του κυνικού βετεράνου πολέμου, Ντιξ Στιλ, που πρόσφατα εγκαταστάθηκε στην πόλη και ζει χάρη στις επιταγές ενός πλούσιου θείου, την ίδια εποχή που ένας κατά συρροή δολοφόνος έχει βάλει στο μάτι νεαρές κοπέλες. Ο Ντιξ συναντάει μετά από καιρό έναν παλιό του φίλο, τον Μπραμπ Νικολάι, ο οποίος είναι ντετέκτιβ. Ο Ντιξ ενθουσιάζεται περισσότερο γιατί θα έχει μια σίγουρη πηγή πληροφοριών για τις έρευνες της αστυνομίας, σχετικά με τις δολοφονίες. Παράλληλα, θα γνωρίσει και μια νεαρή στάρλετ, την φιλήδονη και πανέμορφη Λόρελ Γκρέι, που ίσως αλλάξει κάποια πράγματα μέσα του. Όμως, τι τρέχει τελικά με αυτόν τον Ντιξ Στιλ;

Όσοι με ξέρετε, γνωρίζετε ότι το πλέον αγαπημένο μου είδος είναι τα αστυνομικά/δραματικά νουάρ παλαιότερων δεκαετιών. Δηλαδή και τα καινούργια μου αρέσουν, αλλά τα παλιά έχουν άλλη χάρη, όπως και να το κάνουμε. Το βιβλίο της Χιουζ διαφέρει κατά πολύ σε σχέση με βιβλία συγγραφέων όπως οι Ρέιμοντ Τσάντλερ, Ντάσιελ Χάμετ, Ρος Μακντόναλντ, και πάει λέγοντας. Η πλοκή δεν κρύβει ιδιαίτερο μυστήριο και ανατροπές, δεν είναι εκεί το ζουμί του όλου βιβλίου. Περισσότερο έχουμε να κάνουμε μ'ένα δραματικό νουάρ, παρά με αστυνομικό μυθιστόρημα. Είναι ένα βιβλίο που προσφέρει μια άλλη οπτική στο είδος, αυτή ενός ιδιαίτερου και ίσως ψυχολογικά ασταθή πρωταγωνιστή, ενώ αν προσέξει κανείς θα παρατηρήσει και διάφορες κοινωνιολογικές προεκτάσεις γύρω από τον μισογυνισμό της Αμερικάνικης μεταπολεμικής κοινωνίας. Την όλη διαφορά την κάνει η οξυδερκής, κοφτερή και σίγουρη γραφή της Χιουζ, που με τις περιγραφές των τοπίων, των διαφόρων σκηνικών, των χαρακτήρων, καθώς και των σκέψεων του πρωταγωνιστή, δημιούργησε μια απίθανη ατμόσφαιρα, που τόσο πολύ με συνεπήρε.

Όσοι θέλετε μια ιστορία με φόνους, εκπλήξεις και ανατροπές στην πλοκή, ατελείωτη αγωνία για την συνέχεια και έντονο σασπένς, καλύτερα να ψάξετε αλλού. Σίγουρα, υπάρχουν και φόνοι, υπάρχει και μια κάποια αγωνία για την κατάληξη της όλης ιστορίας, αλλά, όπως προείπα, έχουμε να κάνουμε περισσότερο με ένα δραματικό νουάρ με κοινωνιολογικές προεκτάσεις, παρά με αστυνομικό μυθιστόρημα. Πιστεύω ότι όσοι λατρεύουν τα βιβλία της Πατρίσια Χάισμιθ (όπως εγώ), δεν υπάρχει περίπτωση να μην απολαύσουν και το βιβλίο της Ντόροθι Μπ. Χιουζ. Είμαι σίγουρος ότι το βιβλίο αυτό άσκησε μια κάποια επιρροή τόσο στην Χάισμιθ, όσο και σε άλλους συγγραφείς. Χαίρομαι που οι εκδόσεις Μίνωας έφεραν το βιβλίο αυτό στην Ελλάδα, στην σειρά "Κλασικά Noir", και ελπίζω να δούμε και άλλα κλασικά βιβλία του είδους στο μέλλον.

Υ.Γ. Στο βιβλίο αυτό βασίζεται ως ένα βαθμό και η ομότιτλη ταινία του 1950, σε σκηνοθεσία Nicholas Ray και με πρωταγωνιστή τον Humphrey Bogart. Η ταινία ανήκει στην ταινιοθήκη μου και κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον σίγουρα θα την δω. Έχω ακούσει ότι έχει αρκετές διαφορές σε σχέση με το βιβλίο, αλλά επίσης ότι είναι εξίσου καλή.

9/10

Edited October 3, 2017 by BladeRunner

[BladeRunner]

Ντέιβιντ Μάμετ - Σικάγο (Chicago, 2018)

Η βαθμολογία του βιβλίου στο Goodreads είναι από μέτρια έως κακή μέχρι στιγμής, με λίγες εκατοντάδες αξιολογήσεις. Το βιβλίο το είχα σταμπάρει πριν καν κυκλοφορήσει στο εξωτερικό, όταν έμαθα ότι θα το βλέπαμε στα ελληνικά, τότε που δεν υπήρχαν ακόμα κριτικές. Μέχρι να κυκλοφορήσει στη χώρα μας όμως (πριν λίγες μέρες δηλαδή), στο μεταξύ κυκλοφόρησε στο εξωτερικό, και δεν άργησαν οι αναγνώστες να αρχίσουν να το αξιολογούν. Η μέτρια βαθμολογία του δεν κατάφερε να μου αλλάξει την απόφαση να αγοράσω και να διαβάσω άμεσα το βιβλίο. Αντίθετα, θα έλεγα ότι μου κίνησε ακόμα πιο πολύ το ενδιαφέρον - ήθελα να δω γιατί τόσες μέτριες κριτικές.

Αν μη τι άλλο, πρόκειται για ένα ιδιόρρυθμο νουάρ μυθιστόρημα. Η πλοκή γενικά είναι μάλλον αδύναμη και δεν προσφέρει πρωτοτυπίες, αν και οφείλω να παραδεχτώ ότι κατάφερε να μου κρατήσει το ενδιαφέρον από την αρχή μέχρι το τέλος. Πως κι έτσι; Θα έλεγα χάρη στους τρελούς διαλόγους, που είναι στοιχείο που χαρακτηρίζει όσο τίποτε άλλο τη γραφή και τον τρόπο σκέψης του Ντέιβιντ Μάμετ (άλλωστε υπάρχει και ο όρος "Mamet Speak"), όπως επίσης χάρη στην όλη φοβερή ατμόσφαιρα του Σικάγου της δεκαετίας του '20 και την κυνική ματιά του συγγραφέα. Ο Μάμετ ξεφεύγει σε διάφορα σημεία της πλοκής, αλλά και με κάποιους διαλόγους του. Μάλιστα, σε ορισμένα σημεία μπορεί να πει κανείς ότι χάνεται και λίγο η μπάλα (ειδικά στην αρχή). Αλλά, να πάρει η ευχή να πάρει, αυτή είναι και η μαγεία του. Οι ολοζώντανοι διάλογοι, ο έντονος κυνισμός του, η μαύρη αίσθηση του χιούμορ, οι χαρακτήρες που μερικές φορές δεν μιλάνε σαν κανονικοί άνθρωποι αλλά έχει πλάκα να τους "ακούς", οι λιτές αλλά γραφικές περιγραφές του, ο όλος τρόπος γραφής του...

Γενικά, δηλώνω ικανοποιημένος. Το "Οικόπεδα με θέα" με ξετρέλανε, το "Αμερικάνικος βούβαλος" με κούρασε λιγάκι, εδώ μπορώ να πω ότι αν μη τι άλλο πέρασα ωραία. Πραγματικά καταλαβαίνω όσους διάβασαν το βιβλίο και δεν τους άρεσε, μιας και είναι ιδιόρρυθμα γραμμένο, ενώ και η πλοκή αυτή καθαυτή δεν λέει και πολλά πράγματα. Ας πούμε, αν επιθυμείτε να διαβάσετε ένα αστυνομικό νουάρ με σφιχτοδεμένη πλοκή και καλά σκιαγραφημένους χαρακτήρες, καλύτερα να διαβάσετε ένα άλλο βιβλίο (π.χ. του Τζέιμς Ελρόι). Όμως, αν θέλετε κάτι με ιδιαίτερο στιλ, με ευρηματικούς διαλόγους και με μια ενδιαφέρουσα ματιά στον κόσμο της Αμερικάνικης δημοσιογραφίας και τον κόσμο του οργανωμένου εγκλήματος στο Σικάγο της δεκαετίας του '20, τότε το βιβλίο αυτό είναι μια καλή επιλογή. Μπορεί στην αρχή παραλίγο να με "χάσει", μετά όμως το συνήθισα και μπορώ να πω ότι άρχισα να γουστάρω κιόλας! Οπότε... τέσσερα αστεράκια! 

7.5/10

[BladeRunner]

Γουίλιαμ Μπόιλ - Gravesend (Gravesend, 2013)

Πριν από κάμποσους μήνες έμαθα για το συγκεκριμένο βιβλίο, όταν ανακοίνωσαν οι εκδόσεις Πόλις ότι θα το έφερναν στην Ελλάδα. Διάβασα την περίληψη της ιστορίας, καθώς και κάμποσες κριτικές (τόσο απλών αναγνωστών όσο και κριτικών) και δίχως δεύτερη σκέψη το έβαλα στη λίστα μου. Εδώ που τα λέμε, δεν χρειαζόταν καν να διαβάζω κριτικές για να πεισθώ, μιας και μιλάμε για Αμερικάνικο νουάρ από τις εκδόσεις Πόλις. Τέλος πάντων, τόσο καιρό περίμενα με ανυπομονησία, μέχρι να κυκλοφορήσει, να το αγοράσω και να το διαβάσω. Και να που έγιναν και τα τρία.

Λοιπόν, πρόκειται χαλαρά για ένα από τα πιο έντονα και σκοτεινά δραματικά νουάρ με στοιχεία εγκλήματος που έχω διαβάσει. Και, όπως ξέρετε, δεν είναι και λίγα για την ηλικία μου! Πεδίο δράσης είναι το μουντό Γκρέιβσεντ, μια φτωχική συνοικία του Μπρούκλιν αποτελούμενη κυρίως από κατοίκους Ιταλικής και Ρωσικής καταγωγής, και η ιστορία αφορά κάποιους χαρακτήρες, κατά κύριο λόγο νέους στην ηλικία, που έχουν πάρει λίγο έως πολύ την κάτω βόλτα. Ένα τραγικό περιστατικό από το παρελθόν έχει στοιχειώσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τις ζωές των πρωταγωνιστών, και στο παρόν γινόμαστε μάρτυρες κάποιων τραγικών επιλογών και γεγονότων...

Αν βάλετε στο μίξερ λίγο από Τζορτζ Πελεκάνο, Τζιμ Τόμσον και Ντένις Λεχέιν, καθώς φυσικά και  ξεχωριστά συστατικά που καθορίζουν σαν συγγραφέα τον Γουίλιαμ Μπόιλ, το αποτέλεσμα θα είναι το Gravesend. Μιλάμε για ένα αρκετά σκοτεινό και εξαιρετικά ατμοσφαιρικό νουάρ, που αποδίδει με τον πιο έντονο τρόπο την παρακμή της πόλης, την έλλειψη ελπίδας, την οργή και την παραίτηση νέων ανθρώπων που δεν είναι σε θέση να χαρούν τη ζωή. Η γραφή είναι πραγματικά πολύ καλή, σφιχτή, σίγουρη, τρομερά εθιστική και σε σημεία υποβλητική. Οι περιγραφές σκηνικών και γεγονότων αφόρητα ρεαλιστικές, μεταφέρουν τον αναγνώστη σ'έναν κόσμο γεμάτο απελπισία, ενώ οι διάλογοι είναι επίσης πολύ ανθρώπινοι.

Βασικά προσόντα του βιβλίου είναι η γραφή, η ατμόσφαιρα και οι χαρακτήρες, και δευτερεύοντος η πλοκή, που κρύβει πάντως εκπλήξεις και σκηνές βίας (οι οποίες σκηνές είναι κάπως ψυχρά και "κλινικά" δοσμένες). Είναι ένα βιβλίο που καλύτερα να διαβαστεί τώρα το καλοκαιράκι, με μπόλικο ήλιο έξω και με δυνατότητα για απόδραση σε κάποια παραλία, γιατί θα τα χρειαστείτε και τα δυο, μετά το τέλος της ανάγνωσης. Πως να το κάνουμε, μπορεί και να σας μαυρίσει τη ψυχή, με όλα αυτά που συμβαίνουν. Όπως και να 'χει, είναι ένα βιβλίο δυνατό, έντονο, που μπορεί να αγγίξει ευαίσθητες χορδές.

9/10

[BladeRunner]

Γ. Ρ. Μπερνέτ - Αντίο, Σικάγο (Goodbye Chicago, 1981)

Πέμπτο μυθιστόρημα του πολύ καλού αλλά σχετικά παραγνωρισμένου Γ. Ρ. Μπερνέτ που διαβάζω, τρία ολόκληρα χρόνια από την τελευταία φορά που διάβασα βιβλίο του (το πολύ καλό "Χάι Σιέρα"). Το "Αντίο, Σικάγο" είναι το τελευταίο μυθιστόρημα που έγραψε και έκδωσε ο Μπερνέτ, σε ηλικία 82 ετών, ουσιαστικά έναν χρόνο πριν πεθάνει. Οι διαφορές με τα υπόλοιπα βιβλία του που έχω διαβάσει, τα οποία έγραψε στις δεκαετίες του '30 και του '40, είναι πέρα για πέρα εμφανείς: Λείπει κάπως η σκληράδα στη γραφή, καθώς και η ένταση στην πλοκή. Βέβαια, η ατμόσφαιρα είναι νουάρ και η όλη σκιαγράφηση της εποχής ρεαλιστική και ικανή να μεταφέρει τον αναγνώστη στο Σικάγο της δεκαετίας του '20. Είναι ένα βιβλίο που έχει να προσφέρει εικόνες και κλισέ μιας ενδιαφέρουσας εποχής, με λιτό τρόπο αναδεικνύει χαρακτήρες που βασίζονται σε αληθινά πρόσωπα, ενώ αφήνει τον αναγνώστη να ρίξει μια ματιά στον συναρπαστικό κόσμο του εγκλήματος του Σικάγου την εποχή της Ποτοαπαγόρευσης. Απλώς του λείπει το νεύρο και η ωμότητα που χαρακτηρίζουν τα νουάρ μυθιστορήματα που ασχολούνται με τους γκάνγκστερ. Κατά τ'άλλα είναι ό,τι πρέπει για μια γρήγορη και ψυχαγωγική ανάγνωση. Το τέταρτο αστεράκι το παίρνει την τελευταία στιγμή, γιατί πέρασα πολύ καλά.

7.5/10

Edited June 21, 2018 by BladeRunner

[BladeRunner]

Μπέντζαμιν Μπλακ - Ο Λεμούριος (The Lemur, 2008)

Δεύτερο βιβλίο του Μπέντζαμιν Μπλακ που διαβάζω (ψευδώνυμο του Τζον Μπάνβιλ), μετά το πολύ καλό "Η ξανθιά με τα μαύρα μάτια" που διάβασα το 2015. Εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι πολύ διαφορετικό, τόσο θεματικά, όσο κυρίως ποιοτικά. Λοιπόν, δεν ήταν τόσο κακό βιβλίο όσο περίμενα με βάση τη βαθμολογία του στο Goodreads, αλλά ήταν τουλάχιστον όσο μέτριο αναμενόταν. Η αλήθεια είναι ότι σε κανένα σημείο δεν ένιωσα κάτι για την πλοκή -που μου φάνηκε πολύ επιφανειακή και μάλλον ανιαρή-, ή για τους χαρακτήρες, που θα έλεγα ότι ήταν εξαιρετικά αδιάφοροι, δίχως κανένα βάθος. Είναι φανερό ότι ο συγγραφέας ξέρει να γράφει, αλλά εδώ δεν ήταν σε μεγάλη φόρμα όσον αφορά την ιστορία. Να τον πίεσε κάποιος εκδότης ώστε να βγάλει ένα μικρό θρίλερ μυστηρίου, μέσα σε λίγες εβδομάδες; Ποιος ξέρει. Πάντως σαν βιβλίο δεν έχει να προσφέρει και κάτι το καινούργιο ή το ιδιαίτερο στους λάτρεις του είδους, που λίγα πράγματα θα νιώσουν διαβάζοντάς το. Βέβαια, μου άρεσε σε μεγάλο βαθμό το όλο σκηνικό, καθώς και η γραφή του -με τις περιγραφές του να δημιουργούν μια κάποια νουάρ ατμόσφαιρα-, αλλά μέχρι εκεί. 

6.5/10

[jjohn]

Frédéric Dard -  Bird In A Cage

Ο Dard  ήταν Γάλλος συγγραφέας αστυνομικών νουάρ. Τέτοιο είναι και το συγκεκριμένο βιβλιαράκι των μόλις 120 σελίδων, αλλά μην περιμένετε  να ξετρυπώσει από καμιά γωνία κάποιος Μάρλοου. Αφηγητής είναι ο  Άλμπερτ ο οποίος επιστρέφει στη γειτονιά του τα Χριστούγεννα ύστερα από 6 χρόνια και μπλέκεται με μία γυναίκα που θυμίζει πολύ την πρώην αγάπη του.   Καθώς επιστρέφουν σπίτι της βρίσκουν τον άντρα της να έχει αυτοκτονήσει και από εκεί ξεκινάει ένα περίεργο μυστήριο με το πτώμα να εξαφανίζεται/ να ξανεμφανίζεται κοκ. 

Εντάξει δε μπορώ να πω, το διάβασα εύκολα, αλλά  με εξαίρεση ένα ειρωνικό τουιστάκι της τελευταίας στιγμής,  δεν είχε κάτι  που να μην το μαντεύεις από την αρχή. Ναι έχει και κάποια στοιχεία impossible crime (αυτός ήτο και ο λόγος μαζί με την φτηνή τιμή του που το αγόρασα), αλλά το κόλπο είναι τόσο  γνωστό που το κατάλαβα αμέσως μόλις έγινε το σκηνικό. 

Ούτε οι χαρακτήρες είχαν ιδιαίτερο βάθος, αν και η γραφή ήταν καλή.

Συνοψίζοντας,  ένα ευχάριστο ανάγνωσμα αλλά ως εκεί.

6.5/10

[BladeRunner]

Βέρα Κάσπαρι - Ποιος σκότωσε τη Λάουρα; (Laura, 1942)

Το συγκεκριμένο νουάρ της Βέρα Κάσπαρι το γνώριζα από τις διάφορες λίστες με τα καλύτερα νουάρ μυθιστορήματα παλαιότερων δεκαετιών στις οποίες το βρίσκει κανείς, αλλά δεν ήξερα ότι κάποτε είχε μεταφραστεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λυχνάρι, μέχρι που το πέτυχα σε παλαιοβιβλιοπωλείο πριν δυο-τρεις μέρες. Πρόκειται για ένα σαφώς κλασικό και ενδιαφέρον νουάρ, με μυστήριο, εκπλήξεις στην πλοκή και μια αρκετά ικανοποιητική σκιαγράφηση των χαρακτήρων και των κινήτρων τους, ενώ και η ατμόσφαιρα είναι εξαιρετική. Μάλιστα, μπορεί να πει κανείς ότι είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό νουάρ μυθιστόρημα μυστηρίου, μιας και η συγγραφέας ασχολείται και με τις σχέσεις μεταξύ των δυο φύλων, εμμέσως πλην σαφώς. Επίσης, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς τον τρόπο αφήγησης της όλης ιστορίας, που είναι αρκετά ιδιαίτερος, τόσο για το είδος όσο και για την εποχή που γράφτηκε το βιβλίο. Η ελληνική μετάφραση δείχνει τα σχεδόν πενήντα της χρόνια (μιλάμε για έκδοση του 1969), αλλά γενικά νομίζω ότι έκανε καλά της δουλειά της. Πάντως είναι κρίμα τέτοια βιβλία να μην κυκλοφορούν στα ελληνικά βιβλιοπωλεία. Κάποια στιγμή θα δω και την ομότιτλη ταινία του 1944, σε σκηνοθεσία του μεγάλου Otto Preminger.

8/10

[BladeRunner]

Χένρι Κέιν - Τα μυστικά της νύχτας (A Corpse For Christmas, 1951)

Χθες αγόρασα το βιπεράκι αυτό και είπα να το διαβάσω, έτσι ώστε να γνωρίσω άλλον έναν συγγραφέα παλπ αστυνομικών μυθιστορημάτων, τον Χένρι Κέιν, ο οποίος δεν είναι και τόσο γνωστός όσο άλλοι που διέπρεψαν στο είδος των σκληροτράχηλων νουάρ με πρωταγωνιστές ιδιωτικούς ντετέκτιβ. Ίσως γι'αυτό το λόγο τόσο καιρό δεν αγόραζα και δεν διάβαζα βιβλία του, όμως άλλαξα τροπάρι τώρα, γιατί έτσι μπορεί να βρει κανείς ωραία διαμαντάκια. Αυτό δεν είναι ακριβώς διαμαντάκι, είναι όμως ένα πολύ ευχάριστο και ιδιαίτερο παλπ μυθιστόρημα, με την πλοκή να είναι αρκετά καλή και αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσα και ψυχαγωγική -χωρίς πάντως να ξεχωρίζει με την πρωτοτυπία της-, ενώ η γραφή σίγουρα έχει κάτι το διαφορετικό σε σχέση με άλλα σκληροτράχηλα μυθιστορήματα της εποχής, με τις περιγραφές να είναι αρκετά λιτές πλην όμως εύστοχες, τους διαλόγους φοβερούς και γεμάτους εξυπνάδες (το στιλ μου θύμισε λίγο Ντέιβιντ Μάμετ), και το όλο χιούμορ κλασικά εξυπνακίστικο μιας και αφηγείται ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ, ένας αρκετά γαμάτος τύπος που έχει πλάκα να τον ακολουθεί κανείς στους δρόμους της Νέας Υόρκης, να πίνει, να γνωρίζει κόσμο και να επιλύει υποθέσεις. Με το σχετικά εκκεντρικό στιλ του συγγραφέα και την γενικότερη τρελή ατμόσφαιρα, μπορεί να πει κανείς ότι το βιβλίο λειτουργεί και σαν μια έξυπνη παρωδία του είδους. Όπως και να'χει, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα αναζητήσω και θα διαβάσω και άλλα βιβλία του Χένρι Κέιν.

7.5/10

[BladeRunner]

Μπουαλό/Ναρσεζάκ - Ο δεσμώτης του ιλίγγου (Sueurs froides/Vertigo, 1954)

Μια από τις σπουδαιότερες ταινίες του Άλφρεντ Χίτσκοκ αλλά και γενικά του παγκόσμιου κινηματογράφου, βασίζεται σε αυτό το μυθιστόρημα του διδύμου Γάλλων συγγραφέων, Πιερ Μπουαλό και Τομά Ναρσεζάκ. Ούτε ξέρω πόσο καιρό το βιβλίο καθόταν και σκονιζόταν παραπονεμένο στην βιβλιοθήκη μου, μέχρι να το διαβάσω τελικά αυτές τις μέρες. Επιτέλους το έκανα, γιατί ήθελα να δω κάποια στιγμή και την ταινία, η οποία και αυτή με περιμένει με παράπονο.

Λοιπόν, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα καλογραμμένο, ενδιαφέρον και οπωσδήποτε ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα μυστηρίου με σασπένς, εκπλήξεις στην πλοκή και πάρα πολύ καλή σκιαγράφηση των χαρακτήρων. Οι συγγραφείς κατάφεραν να με κάνουν ένα με τον βασικό πρωταγωνιστή και το όλο πάθος του για την μυστηριώδη και με αυτοκτονικές τάσεις (;) γυναίκα, ενώ επίσης κατάφεραν να με κρατήσουν από την αρχή μέχρι το ανατρεπτικό και ιντριγκαδόρικο φινάλε. Σίγουρα υπάρχουν μερικά "κουραστικά" σημεία προς το τέλος, με την όλη μανία του πρωταγωνιστή για την γυναίκα (με το δίκιο του βέβαια), αλλά νομίζω ήταν κάπως απαραίτητα για να κλείσει έτσι δυνατά η όλη ιστορία.

Η γραφή είναι πολύ καλή, ευκολοδιάβαστη και εθιστική, με ρεαλιστικές περιγραφές σκηνικών και καταστάσεων, ενώ και η αποτύπωση των σκέψεων του πρωταγωνιστή είναι σαφώς έντονη. Γενικά πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που αξίζει να διαβάσει κανείς γι'αυτό που είναι και γι'αυτά που προσφέρει, και όχι γιατί απλά αποτελεί την βάση για μια από τις σημαντικότερες ταινίες του Χίτσκοκ. Από μόνο του είναι ένα βιβλίο έντονο και ενδιαφέρον, οπωσδήποτε ψυχαγωγικό αλλά και ουσιώδες.

8.5/10

 

[jjohn]

8 hours ago, BladeRunner said:

Μπουαλό/Ναρσεζάκ - Ο δεσμώτης του ιλίγγου (Sueurs froides/Vertigo, 1954)

8.5/10

 

Κατά διαβολική σύμπτωση, είδα κι εγώ  πριν 3-4 μερούλες μία ταινία που βασίζεται σε βιβλίο από Boileau-Narcejac  τις διαβολογυναίκες ή les diaboliques στο πρωτότυπο. Η ταινία υπάρχει στο youtube για όποιον ενδιαφέρεται και είναι επίσης αρκετά καλή. Μόνη στεναχώρια ότι ο Halter  δανείστηκε  σε βιβλίο του την κεντρική ιδέα και κατάλαβα αρκετά νωρίς το τι γίνεται....

[BladeRunner]

Πολ Κέιν - Ρέκβιεμ για έναν γκάγκστερ (Fast One, 1933)

Αυτό είναι το πρώτο και το μοναδικό μυθιστόρημα του Πολ Κέιν, που πρωτοδημοσιεύτηκε σε πέντε συνέχειες στο περιοδικό Black Mask, πριν από ογδόντα πέντε και πλέον χρόνια. Πρόκειται για ένα από τα χαρακτηριστικότερα και κλασικότερα σκληροτράχηλα παλπ μυθιστορήματα της τρομερής Αμερικάνικης Σχολής, ένα σχετικά παραγνωρισμένο και ακατέργαστο διαμάντι, που οι πραγματικοί και φανατικοί λάτρεις του είδους μάλλον θα απολαύσουν.

Η όλη ιστορία διαδραματίζεται στο Λος Άντζελες της δεκαετίας του '30, κατά την μεγάλη Οικονομική Ύφεση, και είναι γεμάτη γκάγκστερς, πιστολάδες, διεφθαρμένους αστυνομικούς και πολιτικούς, μοιραίες γυναίκες και μικροαπαταιώνες, δηλαδή κλασικές φιγούρες του υποκόσμου. Βασικό πρόσωπο της ιστορίας μπορεί να είναι ο Τζέρι Κελς, ένας γκάγκστερ που τα βάζει με όλους, όμως ουσιαστικός πρωταγωνιστής είναι ο βρώμικος κόσμος του εγκλήματος. Γινόμαστε μάρτυρες δεκάδων σκηνών βίας, προδοσιών και παιχνιδιών εξουσίας ανάμεσα στους πάσης φύσεως εγκληματίες, οι ρυθμοί είναι φρενήρεις και ανελέητοι, η μια σκηνή βίας διαδέχεται την άλλη, χωρίς σταματημό και χωρίς έλεος για τους πρωταγωνιστές. Ο συγγραφέας δεν μπήκε στον κόπο να αναπτύξει ιδιαίτερα τους χαρακτήρες του, οι οποίοι είναι αρχετυπικοί για το είδος, αλλά επίσης αρκετά διακριτοί. Η γραφή είναι άκρως ευκολοδιάβαστη, αρκούντως σκληροτράχηλη και χωρίς φτιασίδια, με λιτές πλην όμως ακριβείς περιγραφές σκηνικών, καταστάσεων και χαρακτήρων. 

Όντας λάτρης των λεγόμενων "hard-boiled" μυθιστορημάτων, δηλώνω άκρως ικανοποιημένος από το μυθιστόρημα, το οποίο η αλήθεια είναι ότι ανυπομονούσα για αρκετό καιρό να μεταφραστεί στα ελληνικά. Όμως, οφείλω να πω ότι τόσο η ιστορία όσο και ο τρόπος εξιστόρησης και γραφής, σίγουρα δεν είναι για όλα τα αναγνωστικά γούστα. Θέλω να πω, ουσιαστικά έχουμε να κάνουμε με ένα παλπ μυθιστόρημα γεμάτο βία και ένταση, ο συγγραφέας δεν ασχολείται με βαθύτερα νοήματα ή μηνύματα, οι χαρακτήρες δεν έχουν ιδιαίτερο βάθος και είναι όλοι τους "κακοί", όλα αυτά που γίνονται είναι πολλά και γίνονται γρήγορα, δεν υπάρχει χώρος για συναισθηματισμούς. Προσωπικά το κατευχαριστήθηκα, αλλά εγώ γουστάρω (και) τέτοιου είδους μυθιστορήματα.

Υ.Γ. Πολύ ωραία η έκδοση του Public, με γλαφυρή μετάφραση και πραγματικά φοβερό εξώφυλλο. Ελπίζω να ακολουθήσουν και άλλα τέτοια αμετάφραστα μέχρι σήμερα διαμαντάκια στη σειρά Noir των συγκεκριμένων εκδόσεων. Έχω να προτείνω ένα κάρο βιβλία...

8.5/10

[BladeRunner]

Τζόναθαν Λάτιμερ - Ένα πτώμα στο κρεβάτι (Sinners and Shrouds, 1955)

Τον Ιούνιο του 2013 είχα διαβάσει το "Ο προφήτης του τρόμου" (Solomon's Vineyard), με διαφορά το πιο πολυδιαβασμένο έργο του Τζόναθαν Λάτιμερ και θεωρητικά ένα από τα αδίκως παραγνωρισμένα σκληροτράχηλα νουάρ της δεκαετίας του '40. Θυμάμαι ότι για κάποιο λόγο δεν με είχε ενθουσιάσει, όμως με είχε αφήσει γενικά ικανοποιημένο (σίγουρα θα το ξαναδιαβάσω!). Λοιπόν, το "Ένα πτώμα στο κρεβάτι" μου φάνηκε καλύτερο. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον και άκρως ψυχαγωγικό νουάρ με μυστήριο και γοργή δράση, το οποίο διάβασα με μια κάποια απόλαυση από την αρχή μέχρι το ανατρεπτικό τέλος.

Ο Σαμ Κλέι, ένας νεαρός δημοσιογράφος, ξυπνάει ένα πρωί με δυνατό πονοκέφαλο, σε ξένο δωμάτιο, χωρίς ουσιαστικά να ξέρει που βρίσκεται ή πως βρέθηκε εκεί. Το κακό είναι ότι στο κρεβάτι δίπλα του είναι δολοφονημένη και μια όμορφη κοπέλα, την οποία δεν θυμάται να έχει γνωρίσει ποτέ. Αυτά είναι τα τραγικά αποτελέσματα ενός γερού μεθυσιού! Ο Σαμ, φυσικά, καταλαβαίνει ότι δεν σκότωσε την κοπέλα, και ότι μάλλον κάποιος προσπαθεί να του την φέρει. Οπότε θα κινήσει γη και ουρανό για να ξεμπλέξει. Στην πορεία, βέβαια, θα γίνει ένας μικρός χαμός με την έρευνα, ο Σαμ θα πρέπει να ξετυλίξει ένα κουβάρι από στοιχεία, αποκαλύψεις και συμπτώσεις, για να γλιτώσει την ηλεκτρική καρέκλα...

Πραγματικά, πέρασα πολύ ωραία διαβάζοντας το βιβλιαράκι αυτό. Από την μια η ιστορία με κράτησε στην τσίτα, ενώ από την άλλη μου άρεσε ο τρόπος γραφής, με τις λιτές περιγραφές και τους ζωντανούς διαλόγους, καθώς και με την πολύ ελαφριά αίσθηση του χιούμορ. Επίσης συμπάθησα τον πρωταγωνιστή, χωρίς καν ο συγγραφέας να εκβαθύνει ιδιαίτερα σ'αυτόν. Οπωσδήποτε δεν μιλάμε για ένα αριστούργημα ή για ένα βιβλίο με ιδιαίτερη πρωτοτυπία, όμως χωρίς αμφιβολία θα ικανοποιήσει τους λάτρεις των παλαιάς κοπής νουάρ μυθιστορημάτων μυστηρίου.

Υ.Γ. Η μετάφραση του Τζίμμυ Κορίνη μου φάνηκε πολύ καλή για τα 50+ χρόνια της...

8/10

[BladeRunner]

Ζαν-Μπερνάρ Πουί - Ο Σπινόζα γαμάει τον Χέγκελ (Spinoza encule Hegel, 1983)

Οφείλω να παραδεχτώ ότι ο (κάπως ασόβαρος για βιβλίο) τίτλος μου τράβηξε την προσοχή και ήταν ένας λόγος που διάβασα το βιβλίο σχεδόν αμέσως μετά την αγορά του, ενώ έχω εδώ και κάτι μήνες το "Εθνική 86" του ίδιου, που θυμάμαι ότι για λίγες μέρες ήταν στα προσεχώς, μέχρι που το ξέχασα τελείως. Λοιπόν, πρόκειται για ένα φοβερό διαμαντάκι με νουάρ ατμόσφαιρα και πανκ αισθητική, γεμάτο ακραίες καταστάσεις, πολιτική σάτιρα που δέρνει αλύπητα τους πάντες και τα πάντα, καθώς επίσης και μπόλικο μαύρο χιούμορ και κυνισμό. Σίγουρα δεν είναι ένα βιβλίο για όλα τα γούστα, αλλά ούτε και για όλα τα στομάχια. Είναι σκληρό και σε σημεία ανελέητο, η όλη ιστορία εξελίσσεται με φρενήρεις ρυθμούς, όντας γεμάτη δράση, βία και αμείωτη ένταση. Οι περιγραφές τοπίων και καταστάσεων, καθώς και οι σκέψεις του αφηγητή, συνδυάζουν τον ωμό ρεαλισμό με τον σκληρό λυρισμό, με τον συγγραφέα να χρησιμοποιεί βωμολοχίες, οι οποίες παραδόξως δένονται αρμονικά με το σύνολο. Σίγουρα είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία που διάβασα φέτος.

8/10

Edited December 22, 2018 by BladeRunner

[Spyrex]

Jean-Bernard Pouy - Ο Σπινόζα γαμάει τον Χέγκελ 

Διάβασα κι εγώ το συγκεκριμένο βιβλίο λόγω του ελκυστικού τίτλου του. Είναι ένα ευχάριστο αστυνομικό νουάρ που έχει να προσφέρει πολύ ωραίες στιγμές. Διαβάζεται πανεύκολα και γρήγορα λόγω της μικρής του έκτασης. Ευχάριστο γράψιμο από τον συγγραφέα, κατάλληλο για το συγκεκριμένο στυλ νουβέλας, καθώς με το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί σε βάζει πλήρως στο μετα-αποκαλυπτικό κλίμα της εποχής. Το βιβλίο, πέρα από δράση, φόνους, συμμορίες και χυδαίο λεξιλόγιο, έχει σαρκαστικές νότες για την κοινωνία και την πολιτική στη Γαλλία. 

[BladeRunner]

Κίκε Φεράρι - Από μακριά μοιάζουν με μύγες (Que de lejos parecen moscas, 2011)

Λίγο καιρό πριν, ούτε τον συγγραφέα γνώριζα, ούτε φυσικά το βιβλίο, μέχρι που είδα ότι θα κυκλοφορούσε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη, οπότε διάβασα την ιντριγκαδόρικη περίληψη και το θετικό σχόλιο του αγαπημένου Πάκο Ιγκνάσιο Τάιμπο ΙΙ, και φυσικά το έβαλα στη λίστα μου. Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε, το αγόρασα με συνοπτικές διαδικασίες και δεν άργησα να το πιάσω στα χέρια μου. Λοιπόν, πρόκειται για ένα αρκετά ωμό και γραφικό νουάρ, στα όρια του παλπ, με την πλοκή να εξελίσσεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, δίχως να υπάρχει πολύς χρόνος για μεγαλύτερη εκβάθυνση στους χαρακτήρες ή για ιδιαίτερους κοινωνικούς προβληματισμούς. Βέβαια, μέσω της πλοκής και των χαρακτήρων, ο συγγραφέας θίγει και κάποια από τα κακώς κείμενα της Αργεντίνικης κοινωνίας, με τους διεφθαρμένους πολιτικούς και τους βρώμικους επιχειρηματίες, αν και οι χαρακτήρες είναι στα όρια της καρικατούρας. Φυσικά υπάρχει ένταση και νεύρο, η ατμόσφαιρα είναι τεταμένη από την αρχή μέχρι το τέλος, ο συγγραφέας σε αναγκάζει να διαβάσεις την ιστορία με μια ανάσα, δίχως να σκεφτείς τα γιατί και πώς. Το μπόλικο βρισίδι και το καυστικό, κατάμαυρο χιούμορ κάνει την ανάγνωση ακόμα πιο απολαυστική, έστω με κάποιες ενοχές. Όσον αφορά το τέλος, από τη μια δεν λύνει ορισμένες απορίες (μάλλον δημιουργεί περισσότερες), από την άλλη όμως είχε πολύ πλάκα και ήταν ταιριαστό με το όλο ύφος της ιστορίας.

7.5/10

[BladeRunner]

Όρσον Γουέλς - Mr. Arkadin (Mr. Arkadin, 1955)

Υποτίθεται ότι αυτό είναι το μοναδικό μυθιστόρημα που έγραψε ο μεγάλος σεναριογράφος και σκηνοθέτης, Όρσον Γουέλς. Όμως αριστερά και δεξιά διαβάζω ότι στην πραγματικότητα συγγραφέας του βιβλίου είναι ένας Γάλλος ηθοποιός-σεναριογράφος, κάποιος Μορίς Μπεσί, που λάτρεψε το σενάριο και το μετέτρεψε σε μυθιστόρημα. Πάντως, ανεξάρτητα από το ποιος έγραψε τελικά το βιβλίο, πρόκειται για ένα πραγματικά πολύ ενδιαφέρον, καλογραμμένο και ψυχαγωγικό αστυνομικό νουάρ, με όλα τα απαραίτητα συστατικά του είδους, και μάλλον με στοιχεία που βρίσκει κανείς στις ταινίες του Όρσον Γουέλς. Και λέω μάλλον, γιατί έχω δει μονάχα μια ταινία του σκηνοθέτη μέχρι στιγμής (το πιστεύετε ή όχι, αυτή είναι η αλήθεια), οπότε δεν μπορώ να είμαι και απόλυτος ως προς αυτό. Όπως και να'χει, η ιστορία είναι αρκετά συναρπαστική, με μυστήριο, γοργή δράση και κάποιες εκπλήξεις στην πλοκή, ενώ η γραφή είναι πολύ καλή, με ορισμένες ατμοσφαιρικές περιγραφές που μπάζουν για τα καλά τον αναγνώστη στον ασπρόμαυρο κόσμο του βιβλίου. Η απίστευτη ταινία "Ο άρχων του τρόμου" στάθηκε η αφορμή για να διαβάσω επιτέλους αυτό το βιβλίο, που για επτά και πλέον χρόνια έπιανε σκόνη στη... ντουλάπα μου, όντας αγορασμένο από το παζάρι βιβλίου. Λίαν συντόμως θα δω και άλλη ταινία του Όρσον Γουέλς, μπας και επανορθώσω για τη μέχρι πρόσφατα... εγκληματική αδιαφορία μου απέναντι στο έργο του.

8/10

[BladeRunner]

Μαζάκο Τογκάουα - Κυνηγός γυναικών (Ryojin Nikki/The Lady Killer, 1963)

Δεν κυκλοφορούν και πολλά αστυνομικά μυθιστορήματα Ιαπώνων συγγραφέων στα ελληνικά, πόσο μάλλον αστυνομικά νουάρ της δεκαετίας του '60. Αυτό παίζει να είναι και το μοναδικό! Αφού το είχα στο "περίμενε" για πάνω από επτά χρόνια (αγορασμένο με δυο ευρώ από κάποιο παλαιοβιβλιοπωλείο!), είπα να το διαβάσω τώρα που είχα όρεξη για ένα παλπ θριλεράκι που να μην είναι γραμμένο από Αγγλόφωνο συγγραφέα. Λοιπόν, πρόκειται για ένα πολύ καλογραμμένο και γεμάτο στιλ αστυνομικό θρίλερ, με μυστήριο και φόνους σεξουαλικής φύσεως, η ατμόσφαιρα του οποίου δεν έχει να ζηλέψει και πολλά από τα Αμερικάνικα ή τα Ευρωπαϊκά νουάρ της δεκαετίας του '60. Η εξέλιξη της πλοκής είναι αρκετά στρωτή και έως έναν βαθμό αναμενόμενη, όμως για έναν περίεργο λόγο κατάφερε να με κρατήσει στην τσίτα από την πρώτη κιόλας σελίδα, με το τέλος να κρύβει μια αρκετά ενδιαφέρουσα έκπληξη. Η γραφή της Τογκάουα είναι πολύ καλή, με τις περιγραφές της να δημιουργούν μια κάπως σκοτεινή ατμόσφαιρα και να καταφέρνουν με χαρακτηριστική άνεση να με μεταφέρουν στο Τόκιο της δεκαετίας του '60, δίνοντας μου την ευκαιρία να πάρω μια εικόνα από την Ιαπωνική αστική ζωή εκείνης της εποχής. Μπορεί σαν αστυνομικό μυθιστόρημα (ή, τέλος πάντων, σαν μυθιστόρημα μυστηρίου) να μην είναι κάτι το φοβερό και το τρομερό, όμως αν μη τι άλλο είναι αρκούντως ενδιαφέρον και ψυχαγωγικό, με εξαιρετική ατμόσφαιρα.

8.5/10 

[BladeRunner]

Ρίτσαρντ Πρέιδερ - Η σειρά του δολοφόνου (Lie Down, Killer, 1952)

Τρίτο βιβλίο του Ρίτσαρντ Πρέιδερ που διαβάζω, αν και ουσιαστικά είναι σαν να τον διαβάζω για πρώτη φορά, μιας και τα προηγούμενα δυο βιβλία του τα διάβασα το 2010, δηλαδή σχεδόν μια δεκαετία πίσω, όταν ακόμα ήμουν πιτσιρίκι. Ούτε τώρα εντυπωσιάστηκα, αλλά πέρασα καλά. Σε τούτο το νουάρ θριλεράκι δεν συμμετέχει ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Σελ Σκοτ, που είναι το... πουλέν του συγγραφέα, οπότε είναι εντελώς αυτόνομο σαν βιβλίο. Τέλος πάντων, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μπλέκει σε μια ιστορία με φόνους, με την αστυνομία να είναι σίγουρη ότι αυτός τους διέπραξε. Φυσικά θα κάνει τα αδύνατα δυνατά για να καθαρίσει το όνομά του, να γλιτώσει τον... θάλαμο αερίων, και να βρει ποιος σκότωσε τον καλύτερό του φίλο. Τίποτα το συγκλονιστικό, τόσο από άποψη πλοκής, όσο και από άποψη γραφής και χαρακτήρων, όμως η ώρα κύλησε ευχάριστα. Η αλήθεια είναι ότι διαβάζεται πολύ εύκολα και γρήγορα, έχει κάποιες καλές και δυνατές στιγμές, αλλά είναι κάπως μονοδιάστατο σε πλοκή και χαρακτήρες, με αποτέλεσμα να μην προσφέρει κάτι παραπάνω από απλώς δυο-τρεις ώρες ψυχαγωγίας (αρκεί, βέβαια, αυτός που θα το διαβάσει να είναι λάτρης των παλπ μυθιστορημάτων). Στη βιβλιοθήκη μου έχω κάμποσα βιβλία του συγγραφέα με ήρωα τον Σελ Σκοτ, οπότε έχω μέλλον με δαύτον.

7/10 (λίγο χαριστικά)

Edited September 10, 2019 by BladeRunner

[BladeRunner]

Άιρα Λέβιν - Ένα φιλί πριν πεθάνεις (A Kiss Before Dying, 1953)

Τέταρτο βιβλίο του Άιρα Λέβιν που διαβάζω, μετά το συναρπαστικό "Τα παιδιά από τη Βραζιλία", το απολαυστικό "Οι μυστηριώδεις γυναίκες του Στέπφορντ" και το αρκετά τρομακτικό και ατμοσφαιρικό "Το μωρό της Ρόζμαρι", τρία βιβλία που έτυχε να διαβάσω μέσα στην ίδια χρονιά, το μακρινό πλέον 2011. Το "Ένα φιλί πριν πεθάνεις" μου φάνηκε εξίσου απολαυστικό, ψυχαγωγικό και συναρπαστικό με τα υπόλοιπα βιβλία του συγγραφέα, κάτι που δείχνει ότι το κατείχε άγρια το άθλημα, ακόμα και σε διαφορετικά είδη.

Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα κλασικό νουάρ μυθιστόρημα με σασπένς και στοιχεία εγκλήματος, το οποίο κατάφερε να με κρατήσει σε εγρήγορση από τις πρώτες κιόλας σελίδες, μέχρι το δυνατό και υπό μια έννοια λυτρωτικό φινάλε. Ο συγγραφέας αφηγείται την κυνική και εντέλει εγκληματική προσπάθεια ενός κοινωνιοπαθή νέου να πιάσει την καλή, προσπαθώντας να παντρευτεί ένα πλουσιοκόριτσο, έτσι ώστε να νιώσει ότι κάτι πέτυχε στη ζωή του. Τα πράγματα δεν του έρχονται πάντα ακριβώς όπως τα θέλει, αλλά τίποτα δεν τον σταματά: Ακόμα και φόνο θα κάνει, για να πετύχει τους στόχους του...

Όσα λιγότερα ξέρει κανείς για την υπόθεση, τόσο πιο ενδιαφέρουσα και σχετικά αγχωτική είναι η ανάγνωση του βιβλίου. Ο Άιρα Λέβιν με την απαράμιλλη τεχνική του καταφέρνει να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον, παίζοντας ταυτόχρονα με τη νοημοσύνη και την αγωνία του αναγνώστη. Η γραφή του είναι πραγματικά πολύ καλή, οξυδερκής και ακριβής στις περιγραφές και τις σκέψεις των χαρακτήρων, χωρίς περιττές λεπτομέρειες και αχρείαστες φιοριτούρες. Με τις περιγραφές τους ο Λέβιν δημιουργεί μια απίστευτη ασπρόμαυρη ατμόσφαιρα, που σε σημεία καταλήγει να είναι ιδιαίτερα αγωνιώδης. Δεν το συζητάω, είναι από τα πιο ωραία νουάρ θρίλερ της δεκαετίας του '50 που έχω διαβάσει, οπότε θα του βάλω πέντε αστεράκια (για την ακρίβεια... τεσσεράμισι), έστω κι αν έτσι αδικώ άλλα βιβλία.

Υ.Γ. 1. Η ομότιτλη ταινία του 1956 ανήκει στην ταινιοθήκη μου και κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον θα την απολαύσω και αυτήν.
Υ.Γ. 2. Σύντομα θα ξαναδιαβάσω και το "Τα παιδιά από τη Βραζιλία", γιατί σκέφτομαι ότι το αδίκησα βαθμολογώντας το μονάχα με τέσσερα αστεράκια. Τώρα που το ξεφύλλισα μετά από χρόνια, κάτι μου λέει ότι πρόκειται για ένα κλασικό πεντάστερο περιπετειώδες θρίλερ!

9/10

[BladeRunner]

Τζον Φράνκλιν Μπάρντιν - Το άλογο, το ξωτικό κι ο θάνατος (The Deadly Percheron, 1946)

Αγορασμένο από το παζάρι βιβλίου έναντι τριών ευρώ, το είχα να πιάνει σκόνη στη βιβλιοθήκη μου για πάνω από εφτά χρόνια, μέχρι τελικά να πάρω την απόφαση να το διαβάσω αυτές τις μέρες. Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον και αρκετά ψυχαγωγικό μυθιστόρημα μυστηρίου με νουάρ αισθητική και πλοκή που κρατάει στην τσίτα τους αναγνώστες. Ο συγγραφέας παίζει με το μυαλό των χαρακτήρων του, αλλά ακόμα και με το μυαλό των αναγνωστών, μιας και χρησιμοποιεί διάφορα τεχνάσματα που έχουν να κάνουν με τις ψυχικές ασθένειες, έτσι ώστε σαν αναγνώστης να μην είσαι σίγουρος τι ακριβώς συμβαίνει με τον αφηγητή της ιστορίας, αν είναι ένας κακομοίρης που τον έμπλεξαν ή ένας σχιζοφρενής δολοφόνος με διαταραχές προσωπικότητας. Σε μερικά σημεία η πλοκή ίσως να κουράζει λίγο, γιατί θες επιτέλους σαν αναγνώστης να βγάλεις μια άκρη με όλα αυτά τα μπερδεμένα και απρόσμενα επεισόδια που διαβάζεις, από την άλλη όμως έχει όλα αυτά τα καλούδια που χαρακτηρίζουν ένα καλό μυθιστόρημα μυστηρίου και αγωνίας, με τον Μπάρντιν να χειρίζεται πολύ καλά όλα τα εργαλεία του είδους, προσφέροντας στο τέλος κάποιες λογικές (ή έστω λογικοφανείς) εξηγήσεις για τα "ποιος", "γιατί" και "πώς". Η γραφή είναι αρκετά καλή και ευκολοδιάβαστη, με τις απολύτως απαραίτητες περιγραφές, χωρίς κουραστικές και άσχετες με την υπόθεση λεπτομέρειες. Γενικά, ένα καλό νουάρ μυστηρίου, κάπως μπροστά για την εποχή και τη σχολή του, που θα προσφέρει λίγες ψυχαγωγικές ώρες στους λάτρεις του είδους.

8/10