Jump to content

Δείξ' το μας και μην μας το Λες (Show, Don't Tell)


Ιρμάντα

Recommended Posts

  • Ιρμάντα pinned this topic

Πολύ ωραίο και κατατοπιστικό κείμενο. :thmbup:

  • Like 2
  • Thanks 1
Link to comment
Share on other sites

Πολύ καλό, ωραία δοσμένο και χρήσιμο κείμενο. Συμφωνώ απόλυτα με τον επίλογο. Και για όσους θέλουν και το σκύλο χορτάτο και την πίτα ολόκληρη, στα 'γκρίζα' που λέει η Ειρήνη, μπορεί να γίνει και μίξη του show και του tell στη half scene.

 

https://books.google.gr/books?id=rMU3CwAAQBAJ&pg=PT150&lpg=PT150&dq=%22HALF+SCENE%22&source=bl&ots=pFL-3fNM5E&sig=4CzUDEdM9YqNkSBe8WiKPMb7QKw&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjixdD66YTcAhVCKlAKHQ9ZCvE4ChDoAQgrMAI#v=onepage&q=%22HALF%20SCENE%22&f=false

 

https://books.google.gr/books?id=wiopDwAAQBAJ&pg=PA138&lpg=PA138&dq=%22HALF+SCENE%22&source=bl&ots=GaMSjKmjNs&sig=5YDICRgsHMKYcCcRrsfUysLin4k&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwig2urL54TcAhWQZVAKHZNnCe0Q6AEIUjAJ#v=onepage&q=%22HALF%20SCENE%22&f=false

 

https://www.maryleemacdonaldauthor.com/what-are-half-scenes/

  • Like 3
Link to comment
Share on other sites

  • 5 weeks later...

Έχοντας λάβει ζεστά το θέμα ότι πρέπει κάποια στιγμή να ολοκληρώσω αυτό που γράφω (ό,τι κι αν είναι), έχω αρχίσει να διαβάζω συχνότερα και περισσότερα από τα άρθρα σας εδώ.

 

Μερικές φορές δεν τα διαβάζω ολόκληρα, διότι παράλληλα γράφω και δεν έχω  την ίδια αντοχή που θα είχα εάν έκανα μόνο ένα από τα δύο. "είμαι κουρασμένος" (see what I did there?)

 

Παρόλα αυτά, μου προκάλεσε περιέργεια η δήλωση ότι προτιμότερο είναι να χρησιμοποιούμε tell στις αναμνήσεις. Προσωπικά είμαι αντίθετος (με επιφύλαξη πάντα). Όταν ένας ήρωας θυμάται κάτι, δεν συμβαίνει συνήθως το να έχει προκληθεί από μια μυρωδιά, έναν ήχο μια εικόνα που είδε μπροστά του στο παρόν και τον πήγε στο παρελθόν; Από αυτή την άποψη και μόνο, θεωρώ ότι είναι πιο λογικό να περιγράφουμε ένα σκηνικό στις αναμνήσεις, παρά να το δηλώνουμε ευθέως. Έχω άδικο;

  • Like 3
Link to comment
Share on other sites

9 hours ago, TheReaper said:

Παρόλα αυτά, μου προκάλεσε περιέργεια η δήλωση ότι προτιμότερο είναι να χρησιμοποιούμε tell στις αναμνήσεις. Προσωπικά είμαι αντίθετος (με επιφύλαξη πάντα). Όταν ένας ήρωας θυμάται κάτι, δεν συμβαίνει συνήθως το να έχει προκληθεί από μια μυρωδιά, έναν ήχο μια εικόνα που είδε μπροστά του στο παρόν και τον πήγε στο παρελθόν; Από αυτή την άποψη και μόνο, θεωρώ ότι είναι πιο λογικό να περιγράφουμε ένα σκηνικό στις αναμνήσεις, παρά να το δηλώνουμε ευθέως. Έχω άδικο;

Quote

Μύριζε οινόπνευμα και φαρμακίλα, και η Μαρία γύρισε αυτόματα δέκα χρόνια πίσω, όταν ήταν άρρωστος ο Γιάννης και, συγκεκριμένα, στη μέρα που η ζωή της έσπασε στα δύο.

Από το πρωί εκείνης της μέρας όλα έδειχναν τι θα γινόταν: ο Γιάννης ήταν ήρεμος -πού εκείνα τα νεύρα του, οι βρισιές και οι κακίες, πού τα αστεία μετά και τα γέλια που κατέληγαν σε βήχα- και δεν πονούσε πουθενά. Ήταν μία καλή αλλαγή, αυτή η ηρεμία -τουλάχιστον να μην πονάει, είχε σκεφτεί- κι ας την είχε ανησυχήσει. Όλες οι αλλαγές την ανησυχούσαν, τόσον καιρό που η κάθε μέρα περνούσε απαράλαχτη από την προηγούμενη. Πάντως, όλα τα άλλα πήγαν κατά διαόλου: ο ορός δεν έτρεχε, το βαζάκι με τα χάπια έπεσε και χύθηκε στο πάτωμα, χάλασε το μικρό μάτι της κουζίνας, του καφέ, και, μετά από όλα αυτά, η Μαρία γλύστρισε και χτύπησε το γόνατό της.

Όταν, όμως, είδε στον καθετήρα τα ούρα του να μην τρέχουν πια, κατάλαβε ότι όλα τα άλλα ήταν το ψιλόβροχο που προπορεύεται της καταιγίδας.

Αυτό το απόσπασμα ήταν tell. Πώς αλλιώς θα μπορούσα να τα περιγράψω;

Μπορείς να ξεκινήσεις με show, για παράδειγμα, εκεί που της μύρισε οινόπνευμα, να πεις ότι έκανε αέρα με το χέρι της μπροστά στη μύτη (χωρίς να κάνεις tell το γιατί -τη ζάλιζε το οινόπνευμα- ή και κάνοντας, γιατί όχι; ) αλλά μετά, που περνάς στο παρελθόν, καλό είναι να αποφύγεις το show, θα κουράσει. Όπως επίσης και οι διάλογοι στο παρελθόν, καλό είναι να δίνονται περιφραστικά: της είπε ότι πόναγε το χέρι του. Αλλιώς παρατραβάει και ακόμη μπορεί να μπερδευτεί με το παρόν.

  • Like 3
Link to comment
Share on other sites

Συμφωνώ με την Άννα όταν αλλάζεις επίπεδο αφήγησης από το διηγηματικό σε κάποια αναδρομική αφήγηση καλό είναι να αποφεύγεται το show. Είναι οι σκέψεις κάποιου ήρωα, κάποιο γράμμα, κάποιο βιβλίο, κάποια θύμηση του παρελθόντος. Όντως σε μία αναδρομή δεν μπορείς να δείξεις την εικόνα 100% αλλά να την πεις από την οπτική γωνία του ήρωα που θα στη μεταφέρει. Η μόνη περίπτωση που έχω δει να χρησιμοποιεί πετυχημένα ο συγγραφέας το show σε αναδρομικό επίπεδο αφήγησης είναι όταν βάζει τον παντογνώστη αφηγητή και όχι κάποιον ήρωα του κειμένου. Έχει δηλαδή να κάνει και ως έναν βαθμό με τις γνώσεις του εκάστοτε ήρωα που αφηγείται την αναδρομή. 

  • Like 2
Link to comment
Share on other sites

Οι αναδρομές γενικώς είναι tell. Εκτός από τις περιπτώσεις όπου ένα εξωτερικό ερέθισμα μπορεί να μας ταξιδέψει σε κάποια χρονική στιγμή, και που πολύ ωραία κάλυψε η Άννα, έχουμε και τα flash backs όπου ένα ολόκληρο κεφάλαιο ή μία ενότητα παρεμβάλλεται προκειμένου να φωτίσει το παρελθόν του ήρωά μας. Όπου και πάλι χρισιμοποιείται συχνότατα το tell. Δεν λεώ πάντα, δεν λέω ότι είναι κανόνας. Λέω ότι είναι από τις περιπτώσεις που το συναντάμε συνήθως και που μπορεί να μας εξυπηρετήσει ως αφηγηματική φόρμα.

  • Like 2
Link to comment
Share on other sites

Αυτό που σκεφτόμουν όταν έγραψα τα ανωτέρω, ήταν το γεγονός ότι  υπάρχει κάποιο ερέθισμα που μεταφέρει τον πρωταγωνιστή στο παρελθόν. Στην περίπτωση του αποσπάσματος,θα μπορούσε να γίνει περιγραφή του περιγύρου στον οποίο έλαβε χώρα ένα συμβάν που στιγμάτισε τον πρωταγωνιστή (και ενδεχομένως αφηγητή). Εικόνες, ήχοι, μυρωδιές, άνθρωποι που περπατάνε στον διάδρομο του νοσοκομείου, μουρμουρητά γιατρών, βάζο με λουλούδια στο περβάζι του παραθύρου κτλ. Κάπως έτσι το είχα κατά νου. Το θεωρείτε περιττό;

 

Εγώ θαρρώ πως από τη στιγμή που πρόκειται για κάποιο σημαντικό συμβάν, που όπως ανέφερα στιγμάτισε τη ζωή του πρωταγωνιστή, είναι σημαντικό να μπεις σε λεπτομερή περιγραφή για το τι ακριβώς συνέβη. Ίσως είναι μια διαδρομή προς τη στιγμή της κορύφωσης. Σίγουρα υποθέτω ότι λόγω του ότι είναι κάτι που συγκλόνισε, άφησε έντονες αναμνήσεις και ακριβείς εικόνες στον πρωταγωνιστή.

  • Like 1
Link to comment
Share on other sites

Μα όπως το περιγράφεις είναι tell. Δεν το θεωρώ περιττό, και πάντα βέβαια σε συνάρτηση με το τι θες να πεις, πώς θέλεις να κορυφώσεις και πού λογαριάζεις να οδηγήσεις το κείμενό σου.

Link to comment
Share on other sites

Αλήθεια; Νόμιζα ότι το να περιγράφεις ένα δωμάτιο και ό,τι περιέχεται σε αυτό είναι show. Κάπου το διάβασα λάθος μάλλον...

  • Like 1
Link to comment
Share on other sites

 

Όχι ακριβώς. Απλά είπα ότι κάποιες φορές το show μπορεί να καταφύγει σε περιγραφές πιο μακρόσυρτες, ειδικά όταν προτιμά να δείξει ας πούμε μία κατάσταση, ένα συναίσθημα, και να μην το δηλώσει απλά.

Θα σου δώσω κάποια παραδείγματα:

Ο Σταύρος ήταν ερωτευμένος με τη Μαίρη. Εδώ το λες

Ο Σταύρος πάθαινε ταχυπαλμίες κάθε φορά που συναντούσε τη Μαίρη. Κοκκίνιζε, ίδρωναν οι παλάμε του, κόμπιαζε. Εδώ το δείχνεις. Σε ποια από τις δυο περιπτώσεις έχεις περισσότερη πολυλογία;

ΟΜΩΣ.

 

Από το πρωί εκείνης της μέρας όλα έδειχναν τι θα γινόταν: ο Γιάννης ήταν ήρεμος -πού εκείνα τα νεύρα του, οι βρισιές και οι κακίες, πού τα αστεία μετά και τα γέλια που κατέληγαν σε βήχα- και δεν πονούσε πουθενά. Ήταν μία καλή αλλαγή, αυτή η ηρεμία -τουλάχιστον να μην πονάει, είχε σκεφτεί- κι ας την είχε ανησυχήσει. Όλες οι αλλαγές την ανησυχούσαν, τόσον καιρό που η κάθε μέρα περνούσε απαράλαχτη από την προηγούμενη. Πάντως, όλα τα άλλα πήγαν κατά διαόλου: ο ορός δεν έτρεχε, το βαζάκι με τα χάπια έπεσε και χύθηκε στο πάτωμα, χάλασε το μικρό μάτι της κουζίνας, του καφέ, και, μετά από όλα αυτά, η Μαρία γλύστρισε και χτύπησε το γόνατό της. 

Εδώ έχεις tell. Είναι ανάμνηση, τσεκ, φωτίζεται το παρελθόν των ηρώων, τσεκ, έχεις περιγραφές, τσεκ, που δεν αφορούν όμως στο να αποφύγεις να δηλώσεις κάτι, αλλά στο ότι θέλεις να περιγράψεις γενικά πώς είχαν τα πράγματα.

Κατάλαβα τι σε μπέρδεψε. Αν υπάρχουν απορίες, εδώ είμαστε. Απλώς λες άλλο πράγμα. Δεν σημαίνει περιγραφές ίσον show και δήλωση ίσον tell. Είναι και αυτό, αλλά εξαρτάται πάντα από το τί δηλώνεις και τι περιγράφεις.

  • Like 3
Link to comment
Share on other sites

  • 1 year later...

Όλες αυτές οι παρατηρήσεις είναι πολύ σωστές. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν μπορούν να λειτουργήσουν σαν συνταγή για πάσα νόσο. Είναι συμβουλές και κατευθυντήριες γραμμές. 

Γενικά, θεωρώ, ότι δύο πράγματα κυρίαρχα συμβαίνουν κατά την συγγραφή μιας ιστορίας. Πρώτον, η ιστορία σου επιβάλλει τον ρυθμό της και, δεύτερον, η ιδιοσυγκρασία σου ως συγγραφέας και ως άτομο διαπερνά το γραπτό σου. 

  • Like 2
Link to comment
Share on other sites

@Μπόρχες πότε και τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί συνταγή. Και αυτή είναι η ομορφιά κάθε τέχνης. 

  • Like 1
Link to comment
Share on other sites

  • Ιρμάντα unpinned this topic

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
×
×
  • Create New...

Important Information

You agree to the Terms of Use, Privacy Policy and Guidelines. We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue..