Ζαν-Πατρίκ Μανσέτ (Jean-Patrick Manchette)

[BladeRunner]

Από την Wikipedia:

Ο Ζαν-Πατρίκ Μανσέτ (19 Δεκεμβρίου 1942 - 3 Ιουνίου 1995) ήταν Γάλλος συγγραφέας, μεταφραστής, κριτικός λογοτεχνίας και σεναριογράφος. Υπήρξε μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της γαλλικής αστυνομικής - νουάρ λογοτεχνίας.

Γεννημένος στη Μασσαλία με καταγωγή από τη Σκωτία, ο Μανσέτ έδωσε νέα πνοή στο γαλλικό αστυνομικό μυθιστόρημα, εισάγοντας στα έργα του τους προβληματισμούς του Μάη του '68, δημιουργώντας έτσι ένα νέο είδος αστυνομικής λογοτεχνίας, το λεγόμενο "Neo-Polar". Η αριστερή πολιτική ιδεολογία του (ήταν μέλος κομμουνιστικών οργανώσεων και αργότερα προσχώρησε στους "Καταστασιακούς" του Guy Debord) προσέδωσε στα βιβλία του έναν έντονο πολιτικοκοινωνικό χαρακτήρα, κάνοντας τον ίδιο κάτι παραπάνω από έναν απλό συγγραφέα αστυνομικών βιβλίων. Ο Μανσέτ με τα 11 συνολικά μυθιστορήματα του παρακολουθεί, σχολιάζει και επικρίνει πολλές φορές το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της περιόδου που ακολουθεί μετά το Μάη του '68. Ο ίδιος έλεγε χαρακτηριστικά πως το αστυνομικό "είναι μυθιστόρημα βίαιης κοινωνικής παρέμβασης".

Πέρα απ' τη λογοτεχνική του δράση, ο Μανσέτ δραστηριοποιήθηκε ως μεταφραστής, μεταφέροντας στα γαλλικά Αμερικανούς συγγραφείς, όπως οι Ντόναλντ Ε. Γουέστλεϊκ και Ρος Τόμας και το κόμικ Watchmen των Άλαν Μουρ και Ντέιβ Γκίμπονς. Ακόμη εργάστηκε ως σεναριογράφος για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση και ως κριτικός λογοτεχνίας. Η μεγάλη του αγάπη για τη τζαζ (κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό διαβάζοντας κανείς τα βιβλία του), τον ώθησε στο να ασχοληθεί ερασιτεχνικά με το σαξόφωνο.

Βιβλία του συγγραφέα που έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά:

1. Laissez bronzer les cadavres! - Αφήστε τα πτώματα να μαυρίσουν στον ήλιο (Καστανιώτης)*
2. Le petit bleu de la côte ouest - Το μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής (Άγρα)
3. La position du tireur couché - Η πρηνής θέση του σκοπευτή (Άγρα)
4. Fatale - Μοιραία (Άγρα)
5. La Princesse du sang - Η πριγκίπισσα του αίματος (Άγρα)
6. Nada - Νάδα (Στάχυ/Ελληνικά Γράμματα)
7. Que d'os! - Τι λούκι! (Στάχυ/Ελληνικά Γράμματα)
8. Morgue pleine - Νεκροτομείο πλήρες (Άγρα)
9. Ô dingos, ô châteaux! - Τι τρέλα, τι παλάτια! (Άγρα)

*Γραμμένο σε συνεργασία με τον Jean-Pierre Bastid.

Edited December 13, 2023 by BladeRunner

[BladeRunner]

Σχόλια για προηγούμενα βιβλία του συγγραφέα που έχω διαβάσει:

*Η πρηνής θέση του σκοπευτή. Δεν υπάρχει σχόλιο.
*Μοιραία. Σχόλιο εδώ.
*Το μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής. Σχόλιο εδώ.
*Αφήστε τα πτώματα να μαυρίσουν στον ήλιο. Σχόλιο εδώ.
*Νάδα. Σχόλιο εδώ.

------------------------------------------------------------------------------------

Νεκροτομείο πλήρες

Έκτο βιβλίο του Ζαν-Πατρίκ Μανσέτ που διαβάζω, αλλά τόσα χρόνια που έχουν περάσει από την τελευταία φορά που έπιασα βιβλίο του, είναι σαν να τον γνωρίζω μόλις τώρα. Γιατί, βλέπετε, από τον Οκτώβριο του 2013 είχα να διαβάσω κάτι δικό του, δηλαδή επτά και πλέον χρόνια πριν! Στο μεταξύ θα μπορούσα να είχα διαβάσει το (δυστυχώς ανολοκλήρωτο) "Η πριγκίπισσα του αίματος" ή το "Τι Λούκι!" (που είναι το δεύτερο βιβλίο με ήρωα τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Εζέν Ταρπόν), αλλά δεν έτυχε.

Όπως και να'χει, κάλλιο αργά παρά ποτέ, επτά χρόνια μετά διάβασα το ολοκαίνουργιο στα ελληνικά "Νεκροτομείο πλήρες", και πραγματικά ενθουσιάστηκα. Με αντικειμενικά κριτήρια δεν πρόκειται για πεντάστερο αριστούργημα, όμως όντας λάτρης των σκληροτράχηλων νουάρ με ήρωες ιδιωτικούς ντετέκτιβ και έχοντας διαβάσει ουκ ολίγα τέτοια μυθιστορήματα, μπορώ να πω ότι αυτό είναι από τα πιο δυνατά και στιλάτα του είδους. Ο Μανσέτ δεν συνήθιζε να έχει σαν πρωταγωνιστές ιδιωτικούς ντετέκτιβ, οπότε με αυτό το βιβλίο είπε να το προσπαθήσει, είπε να δείξει σε ιερά τέρατα του είδους όπως ο Τσάντλερ ή ο Χάμετ, ότι μπορεί κι αυτός. Προφανώς με το δικό του συγγραφικό στιλ, με τη δική του τρέλα, με το δικό του κυνικό χιούμορ. Και κατάφερε να γράψει ένα πραγματικά σκληρό και βίαιο νουάρ, με πολλή ένταση και ακόμα περισσότερο νεύρο, με καταιγιστικούς ρυθμούς, χορταστική δράση, τρελά σκηνικά και μυστήριο που σε κρατάει μέχρι το τέλος. Εντάξει, η πλοκή δεν είναι και τόσο σφιχτοδεμένη (όπως π.χ. σε βιβλία του Τσάντλερ ή του Χάμετ), μιας και όπως και να το κάνουμε ο Μανσέτ ήταν αναρχική ψυχή, πάντως είναι άκρως ικανοποιητική και έχει κάποιες εκπλήξεις να προσφέρει.

Αυτό που κάνει τη διαφορά είναι το μίνιμαλ και σκληρό ύφος της γραφής, οι ρεαλιστικές περιγραφές, οι στακάτοι διάλογοι, ο έντονος κυνισμός, η τρέλα στην ατμόσφαιρα. Και από τη στιγμή που η ιστορία με ικανοποίησε από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα, δεν βλέπω τον λόγο να μην βάλω πέντε αστεράκια (για την ακρίβεια τεσσεράμισι) στο βιβλίο αυτό, όσο κι αν έτσι ίσως αδικώ άλλα βιβλία. Και τώρα που το σκέφτομαι, θα ήθελα να ξαναδιαβάσω κάποια στιγμή τα προηγούμενα βιβλία του Μανσέτ, και ειδικότερα το "Η πρηνής θέση του σκοπευτή" που διάβασα το 2010 και το "Το μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής" που διάβασα το 2013 (αισθάνομαι ότι αυτά τα δυο τα έχω αδικήσει με τα τέσσερα αστεράκια).

9/10

Edited December 25, 2020 by BladeRunner

[BladeRunner]

Τι τρέλα, τι παλάτια!

Έστω και σιγά-σιγά, οι εκδόσεις Άγρα φέρνουν στην Ελλάδα τα βιβλία του Μανσέτ που για κάποιον ακατανόητο λόγο τόσα χρόνια είχαν μείνει αμετάφραστα. Έτσι, μετά το καταπληκτικό "Νεκροτομείο πλήρες" που κυκλοφόρησε στα ελληνικά τον Δεκέμβριο του 2020, τώρα κυκλοφόρησε το επίσης πολύ καλό "Τι τρέλα, τι παλάτια!", που έχει τη δική του φήμη ανάμεσα στα έργα του μεγάλου αυτού συγγραφέα. Είναι το έβδομο βιβλίο του Μανσέτ που διαβάζω και δεν μπορώ παρά να δηλώσω εξαιρετικά ικανοποιημένος, για ακόμα μια φορά. Το βιβλίο έχει ακριβώς αυτά που θέλω από ένα νουάρ της προκοπής: Είναι απλό, λιτό και απέριττο, σκληρό, κυνικό, βίαιο, σε πολλά σημεία αγωνιώδες και έντονο, με φοβερά σκηνικά, διακριτούς χαρακτήρες και φυσικά με ατμόσφαιρα που τα σπάει. Ναι, αντικειμενικά δεν είναι κάτι το φοβερό και το τρομερό, δεν γίνεται πολύπλοκο, δεν έχει κάποια βαθύτερα νοήματα, είναι αυτό που είναι: Ένα γαμάτο νουάρ που σπάει κόκαλα, το οποίο άνετα μπορεί να διαβάσει κανείς μονορούφι σε ένα απόγευμα, λόγω της γραφής, της πλοκής και του μεγέθους του, και στο τέλος να αναφωνήσει "Ναι, πέρασα γαμάτα!". Δεν θα του βάλω πέντε αστεράκια, γιατί η αλήθεια είναι ότι θα ήμουν κομμάτι υπερβολικός και οπωσδήποτε άδικος με άλλα βιβλία, πάντως από άποψη ψυχαγωγίας σίγουρα τα αξίζει τα πέντε αστεράκια.

8.5/10