Πάσχα

[month]

Ενδιαφέρουσα ιδέα, ανδιαφέρουσα υλοποίηση. Αρκετά καλά δοσμένη. Μου άρεσε στην πληρώτητά του. Η έλλιψη σχολιασμού ήταν γιατί δεν είχα να πώ κάτι παραπάνω.

[mman]

[...] Δε κατάλαβα πως γίνεται να έλπιζε ο οποιοσδήποτε ότι θα πετύχει το πείραμα. Αφού θεός ήδη υπάρχει και επαναλήψεις δεν επιτρέπονται. [...]

Για μια στιγμή νόμισα ότι θεωρείς δεδομένο ότι υπάρχει θεός -στην πραγματική ζωή εννοώ. Μετά θυμήθηκα το δικό σου διήγημα και κατάλαβα ότι μάλλον σε μπέρδεψε μια συγκεκριμένη φράση στα λόγια του Γέρου. Αν είναι έτσι, θα δεις ότι ο Γέρος λέει ότι ένας πιστός θα θεωρούσε δεδομένο ότι υπάρχει θεός. Ο ίδιος ο Γέρος και η Χριστίνα προφανώς δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη. (Και ελπίζω να είναι σε όλους σαφές ότι το διήγημα δεν παίρνει θέση επ’ αυτού.)

 

[...](Είναι άσχετο αν ο Θεός –σε περίπτωση που υπάρχει- αναστήθηκε χωρίς τη χρήση θαλάμου αντιστροφέα;) [...]

Νομίζω ότι η ιδεομορφική θεωρία όπως παρουσιάζεται στο διήγημα δεν ενδιαφέρεται για το αν οποιαδήποτε προηγούμενη ανάσταση έχει γίνει σε αντιστροφέα ή όχι. Έτσι, αν ο Ιησούς έχει πράγματι αναστηθεί, τότε η Χριστίνα αυτή τη στιγμή είναι νεκρή.

 

@πολλούς: Ο Γέρος υποθέτω ότι είναι ένα μίγμα αρχετυπικών μορφών και πραγματικών ανθρώπων εξουσίας και επιστήμης που έχω γνωρίσει. Το έξτρα τσίμπημα της επιθετικής χρήσης του αναπηρικού αμαξιδίου το βούτηξα κατευθείαν από τον Στήβεν Χώκινγκ. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχει ξενυχιάσει κόσμο μ’ αυτό και μάλιστα μία φορά κατάφερε να σφηνωθεί σε ένα στενό ασανσέρ. Εκφραστικότατος!

Μ’ αρέσει: Που διέκρινα μια «φρακταλική» οσμή στο γράψιμό σου. Αλλά βέβαια, όμοιος τον όμοιο και τα λοιπά και τα λοιπά.

[...]

Είναι η χειρότερη ιστορία τρόμου που έχω διαβάσει ποτέ.

[...]

Στο σύνολο: Αδυνατώ να το σχολιάσω περεταίρω. Ήταν τόσο καλό, που με έκανε να μη θέλω να το ξαναδιαβάσω.

Η αλήθεια είναι ότι τόσο η ιδέα των ιδεομορφών όσο και η φρακταλική δομή της ιδεομορφής της ζωής έχει γραφτεί πίσω στα 2002, οπότε είναι ο κύριος Χαρίτος που με έκλεψε και μάλιστα για ξεκάρφωμα τιτλοφόρησε θρασύτατα το βιβλίο του «Σχέδιο Φράκταλ»! (Σοβαρά τώρα, απλώς τυχαίνει κάποιες φορές να γοητευόμαστε από τα ίδια θέματα.)

Επίσης, επίτρεψε στην απύθμενη ματαιοδοξία μου να εκλάβει τα δύο τελευταία σχόλια (υπερβολή σίγουρα το πρώτο) ως κομπλιμέντα. Thx!

 

[...] Α, ναι, έχω την εξής απορία Μιχάλη, σ’ έχει χτυπήσει ποτέ θαυμαστής σου;

Όχι γιατί δεν έχω θαυμαστές –αν και με τα ανθρώπινα βίτσια ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος. Kινδύνεψα όμως σοβαρά μια φορά από απλούς αναγνώστες. Αφού γλίτωσα διαδοχικά από τη γυναίκα μου, την Εύα (στο τσακ απ’ αυτήν) και την Μαρί-Λουΐζ, τόλμησα (είναι το ακριβές ρήμα) να παρουσιάσω ένα πολύ μαύρο διήγημα, στο 3^ο Φεστιβάλ ΕΦ της Σύρου. Στο τέλος της ανάγνωσης, αφού ένα τελείως τυπικό και παγωμένο χειροκρότημα σκέπασε το σχόλιο της Εισαγγελέως Ερμούπολης που καθόταν δίπλα μου («Καλά, φρίκαρα!»), αντιμετώπισα καμιά εξηνταριά «δεν-σε-πνίγω-γιατί-θεωρώ-τον-εαυτό-μου-πολιτισμένο» βλέμματα. Οι άνθρωποι που έχουν καταφέρει να πουν έστω και μια καλή κουβέντα γι αυτό το διήγημα μετριούνται στα δάχτυλα του μισού χεριού του Ντόναλντ Ντακ, και επειδή θα συμπεριλαμβάνεται (αν βέβαια το εγκρίνει ο εκδότης) στη νέα συλλογή διηγημάτων μου που θα ήθελα να ελπίζω ότι θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2010, η πρώτη πραγματική επίθεση αναγνώστη στατιστικά θα πρέπει να αναμένεται αμέσως μετά.

 

[...] γιατι το πειραμα δεν γινοταν να επαναλυφθει????

Γιατί αν μπορούσε να επαναληφθεί, το σύμπαν θα είχε περισσότερους από έναν παντοδύναμους θεούς (χάος αν το σκεφτείς) και, το τραγικότερο, εγώ δεν θα είχα διήγημα για τον διαγωνισμό.

 

[....] Μια ερώτηση: Χριστίνα; Θάνος, δηλαδή Αθανάσιος; Παίζει κάτι στο επίπεδο με τα ονόματα;

[...]

Άσε που το επιχείρημα ότι εγώ είμαι ένας δυστυχισμένος/κακός άνθρωπος και θα γίνω ένας κακός θεός, ενώ εσύ είσαι ένας ευτυχισμένος/καλός άνθρωπος και θα γίνεις ένας καλός θεός είναι κάπως παρακινδυνευμένο, η όλη φάση έγινε πολύ βιαστικά.

Τίποτα βαθυστόχαστο. Μόνο κλισέ. Απλώς ήθελα τα ονόματα να σας γαργαλάνε λίγο το μυαλό σε σχέση με τον Χριστό, την ανάσταση και το Πάσχα.

Για το επιχείρημα του Γέρου συμφωνώ ότι δεν εξασφαλίζει και πολλά πράγματα γι αυτό προσπάθησα να δώσω έμφαση τόσο στην πίεση χρόνου κάτω από την οποία βρίσκονται, όσο και στο ότι η Χριστίνα είναι η καλύτερη επιλογή ανάμεσά τους. Αν δεν τα κατάφερα, δεν φταίει βέβαια ο Γέρος, πόσο μάλλον η Χριστίνα.

 

[...] Του άξιζε πάντως καλύτερος τίτλος.

Κι εγώ δεν ήμουν σίγουρος για τον τίτλο. Παρόλ’ αυτά οι μονολεκτικοί τίτλοι έχουν μια ιδιαίτερη δύναμη (π.χ. «Σιντάρτα»). Δέχομαι ευχαρίστως προτάσεις.

 

[...] Επισης, για αλλη μια φορα καταφερνεις να γραψεις λεπτομερειες για την ηρωιδα σου που μονο ενα γυναικειο μυαλο σκεφτεται (και πρεπει να μας πεις καποια στιγμη πως το κανεις).

Δεν έχω ιδέα αλλά φοβάμαι ότι θα χάσω κι αυτή την ικανότητα μετά την εμμηνόπαυση.

 

@όλους:

Είχα δεσμευτεί για το επόμενο αυτοκριτικό ποστ. Όποιος λοιπόν θέλει να ρίξει μια κρυφή ματιά στην άβυσσό μου ας κάνει μια προσπάθεια να παρακολουθήσει αυτή την (κάπως εκτενή προειδοποιώ) κουβεντούλα με τον καθρέφτη:

Edited April 30, 2009 by mman

[mman]

Έι, mman, δεν πίστευες φυσικά ότι θα την γλιτώσεις! Είπες στη Nienor να φορέσει μασέλα και κράνος μποξέρ. Ε, λοιπόν εσένα δεν θα σου χρειαστούν. Θα έχουμε full contact:

 

1. Εσύ που κόπτεσαι για την αποφυγή της ηθικολογίας δεν μπόρεσες να την αποφύγεις στο δικό σου διήγημα. Στη φράση «Είμαι αγνωστικίστρια, όπως στην πραγματικότητα είμαστε και θα πρέπει να δηλώνουμε όλοι μας, από τον Ντόκινς μέχρι τον Βενέδικτο, αφού δεν διαθέτουμε αποδείξεις ούτε για την ύπαρξη ούτε για την μη ύπαρξη του θεού» σου ξέφυγε εκείνο «και θα πρέπει να δηλώνουμε όλοι μας». Πριν διαμαρτυρηθείς ότι αυτό είναι σε εισαγωγικά οπότε αποτελεί την άποψη ενός χαρακτήρα, παραδέξου ότι πίσω από αυτήν φαίνεται ο συγγραφέας. Φυσικά όταν το πρόσεξες ήταν αργά και δεν μπορούσες να τη σβήσεις επειδή ο κύριος διοργανωτής θα σου έκοβε τα δαχτυλάκια σύριζα, πράγμα που απλώς αποδεικνύει ότι όσο και να το ψείρισες στην πραγματικότητα βιάστηκες να το ανεβάσεις. Οπότε έκατσες και περίμενες ελπίζοντας να μην το προσέξει κανείς, κι έτσι έγινε. Μόνο που το πρόσεξα εγώ.

 

2. Κάτι που επίσης δεν ανέφερε κανείς και σου τρίβω στη μούρη είναι η αλλαγή της οπτικής γωνίας στο τέλος. Ενώ αφηγήτρια είναι η Χριστίνα, οι τελευταίες λίγες γραμμές δίνονται μέσα απ’ τα μάτια του Γέρου. Ξέρω, ξέρω. Δεν τράβηξες αυτά που υπέμεινε η Nienor λόγω της μικρής έκτασης, του ότι η ιστορία τελειώνει και κορυφώνεται εκεί και κυρίως επειδή δεν μεταπήδησες ξανά στη Χριστίνα. Αλλά το ήξερες πριν το ανεβάσεις και δεν έκανες κάποια πραγματική προσπάθεια να εξετάσεις αν μπορούσες να φτάσεις στο τέλος, όπως ιδανικά θα ήθελες, μέσα απ’ τον θάλαμο του αντιστροφέα.

 

3. Ο dagoncult πολύ σωστά παρατήρησε κάτι άλλο για το οποίο ανησυχούσες: Η θεοποίηση ως θέμα επισκιάζει την αθανασία. Φυσικά αυτό αποτελεί πρόβλημα μόνο στα πλαίσια του διαγωνισμού αυτού. Φαντάσου όμως το κράξιμο που θα είχες φάει αν δεν άλλαζες την τελευταία στιγμή την προμετωπίδα. Είχες κάνει τα πάντα για να βγεις πάλι εκτός θέματος αφού είχες διαλέξει τη ρήση του Arthur C. Clarke "It may be that our role on this planet is not to worship God, but to create him."

 

4. Η αντιστροφή της εντροπίας και η πιθανή ανάσταση επιτυγχάνονται από Έλληνες (νομπελίστες!) επιστήμονες και μάλιστα σε Ελληνικό έδαφος; Μα τι έγινε ξαφνικά; Το Πανεπιστήμιο Αθηνών έγινε Χάρβαρντ απ’ τη μια μέρα στην άλλη; Όχι, μην κουράζεσαι, ξέρω. Οι καθολικές και οι προτεσταντικές εκκλησίες δεν βαράνε τις καμπάνες τα μεσάνυχτα το Πάσχα κι εσύ ήθελες απελπισμένα να κλείσεις με τον ήχο τους. Χρειαζόσουν λοιπόν μια ορθόδοξη εκκλησία κοντά στο εργαστήριο. Και είπες να εκμεταλλευτείς και το γεγονός της όσο να ‘ναι καλύτερης ταύτισης των αναγνωστών με τους Έλληνες χαρακτήρες. Οπότε τελικά το Πανεπιστήμιο Αθηνών έγινε όντως Χάρβαρντ και η Ελλάδα πρωτοπόρος σε μισή ντουζίνα επιστήμες μόνο και μόνο για ν’ ακουστούν δύο καμπάνες…

 

5. Η ανάσταση όλων των μικροοργανισμών που φέρει πάνω του και μέσα του ένας άνθρωπος ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα αληθοφάνειας για τους αναγνώστες που θα είχαν κάνει το απαραίτητο μέχρι εκεί leap of faith με τις ιδεομορφές, τους απειρισμούς τη μη επαναληψιμότητα κλπ, και δυστυχώς δεν αντιμετωπίζεται με μια απλή απολύμανση. Έπεσες μέσα στην πρόβλεψή σου ότι δεν θα το σκέφτονταν παρά ελάχιστοι (ο khar -στην δεύτερη ανάγνωση- κι άλλος ένας) και σου αναγνωρίζω ότι οποιαδήποτε προσπάθεια να το μπαλώσεις αυτό θα απαιτούσε την εισαγωγή νέων, ακόμα πιο τραβηγμένων απ’ τα μαλλιά ιδεομορφών (π.χ. νοημοσύνη; λογική;) και θα δημιουργούσε μεγαλύτερα προβλήματα κυρίως ως προς το ότι θα έχανες τελείως το δάσος της ιδέας μπροστά στο δέντρο της αληθοφάνειας.

 

6. Το γεγονός ότι οι ίδιοι οι χαρακτήρες αναφέρουν πόσο παράξενη, εξωπραγματική σχεδόν, είναι η συνθήκη της μη επαναληψιμότητας, σίγουρα άμβλυνε την αρνητική εντύπωση (η οποία θα ήταν ισχυρότερη αν οι αναγνώστες σε έπιαναν αδιάβαστο εκεί) αλλά όπως είδες δεν μπόρεσε (και πολύ σωστά) να καθησυχάσει απόλυτα τους πιο απαιτητικούς. Αυτό που ζητάς ουσιαστικά είναι να καταπιούν αυτή την τελευταία μπουκιά ψέματος για να φτάσουν στο τέλος. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι το έκαναν. Κάποιοι όμως αναγκάστηκαν να κάνουν και τα στραβά μάτια μαζί.

 

7. Φυσικά, στην πραγματικότητα κανείς επιστήμονας δεν θα μπορούσε να ελέγξει κάτι τόσο περίπλοκο όσο εκείνο το δεκασέλιδο σε λίγες μόνο ώρες (και μάλιστα τέτοια ώρα, τέτοια μέρα, υπό τέτοιες συνθήκες) και ακόμα κι αν το έκανε, μια τέτοια εργασία δεν θεωρείται σωστή πριν την τσεκάρουν πολλά πολλά μάτια ειδικών. Οπότε το κίνητρο της Χριστίνας αποδυναμώνεται. Εντάξει, είναι ισχυρός λόγος το ότι ή θα το κάνουν τώρα ή ποτέ, οπότε δεν έχουν χρόνο για περαιτέρω ελέγχους. Αυτό όμως δεν αλλάζει το γεγονός ότι η Χριστίνα μπήκε στον αντιστροφέα με μόνο πειστήριο δέκα σελίδες χαρτί, τον αγνωστικισμό της και το βλέμμα του Γέρου που γυάλιζε. Ελπίζω να δούλεψες λίγο την ατμόσφαιρα εκεί, γιατί αυτά τα τρία από μόνα τους δεν επαρκούν. Συμφωνώ με την Tiessa: Η Χριστίνα πείστηκε εύκολα.

 

8. Ανακεφαλαιώνοντας το technobabble σου, προσπάθησες σε 3500 λέξεις να χωρέσεις έναν νέο μαθηματικό κλάδο, τον ορισμό της ζωής, τον αντιστροφέα της εντροπίας, τρία απίστευτα παράδοξα και μία ανήκουστη συνθήκη. Και όλ’ αυτά να τα παρουσιάσουν δυο χαρακτήρες που φιλοδοξούσαν να φαίνονται και να αλληλεπιδρούν σαν πραγματικοί άνθρωποι.

 

ΟΚ, mman, πάμε άλλη μία για εμπέδωση: ιδεομορφές, ζωή, αντιστροφέας, αθανασία, παντοδυναμία, ανάσταση, θεοποίηση, Χριστίνα, Γέρος. Σε 3500 λέξεις. Πραγματικά μεγάλο στοίχημα. Να υποθέσω ότι στο επόμενο διήγημά σου ένα μπαλέτο αργεντινόσαυρων θα κάνει αέρινες πιρουέτες πάνω σε πουέντ;

 

9. Και κλείνω με το χειρότερο: Ο constantinos πολύ σωστά δήλωσε ότι δεν αγγίχτηκε από συναίσθημα κι αυτό πρέπει να ήταν που εμπόδισε και την Nienor να ταυτιστεί με την Χριστίνα. Ουπς! Μας αιφνιδίασε αυτό λιγάκι, ε; Ναι. Ο κύριος mman ήταν τόσο απασχολημένος να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα παράδοξα και τις εξωφρενικές συνθήκες του που δεν πρόλαβε να προσθέσει το σημαντικότερο συστατικό. Θα μου δικαιολογηθείς ότι υπήρξαν αναγνώστες (Amandel, DinoHajiyorgi, Naroualis, Tiessa) που δήλωσαν ικανοποιητικά ως πολύ φρικαρισμένοι. Αλλά μέσα σου το ξέρεις καλά ότι δεν πέτυχες αυτό ακριβώς που ήθελες: Οι αναγνώστες έπρεπε να πεθάνουν ή να θεοποιηθούν μέσα στον αντιστροφέα. Και άφησες να σου ξεφύγουν κάποιοι.

 

Αυτά τα ολίγα. Όπως θα ‘λεγε κι ένας γνωστός μου, now you’ve been mmaned.

Edited April 30, 2009 by mman

[Nienor]

Να υποθέσω ότι στο επόμενο διήγημά σου ένα μπαλέτο αργεντινόσαυρων θα κάνει αέρινες πιρουέτες πάνω σε πουέντ;

Θα ήθελα τρελά να το διαβάσω αυτό!!!

 

Λοιπόν, το ότι είσαι ιδανικός σχολιαστής ακόμα και στη δική σου ιστορία, κάτι πρέπει να λέει... Και σκληρός, με τη δική σου, υπέρμετρα σκληρός. Με τις άλλες όχι τόσο όσο νομίζεις. Φαντάζομαι πάντως πως σε βοηθάει να λύσεις όλα αυτά που βλέπεις, αν και, προσωπικά, με όλα τους μαζεμένα έτσι όπως τα θέτεις, θα πελάγωνα. Δε θα τη διόρθωνα ποτέ.

Δεν ήταν όσο κακό το παρουσιάζεις, κύριος. Για κάθε ένα από αυτά που δέχεσαι ως αρνητικά το διήγημα έχει τουλάχιστον τρία θετικά. Γιατί ο κακός σου εαυτός δεν τα δέχεται και αυτά το ίδιο τίμια όπως δέχεται τα αρνητικά του? ;)

[mman]

[...] Για κάθε ένα από αυτά που δέχεσαι ως αρνητικά το διήγημα έχει τουλάχιστον τρία θετικά. Γιατί ο κακός σου εαυτός δεν τα δέχεται και αυτά το ίδιο τίμια όπως δέχεται τα αρνητικά του? ;)

Κιάρα, μην ανησυχείς. Ξέρω μια χαρά τα θετικά της ιστορίας μου. Απλώς για να είμαι δίκαιος εστιάζω στα αρνητικά, όπως έκανα με όλους σας. Και για να είμαι απόλυτα δίκαιος, ορίστε:

Μου άρεσε η ιστορία μου!

[Tiessa]

Χριστός και Παναγία! (Αγνωστικιστής ή όχι, μια θεολογική αναφώνηση θα την έχεις στο τόπικ σου! )

Δεν το πιστεύω αυτό που κάνεις στο διήγημά σου και σε όλους μας!

Δηλαδή να υποθέσω ότι όσοι σου δώσαμε καλή θέση στο διαγωνισμό, θα πρέπει τώρα να πάμε να πνιγούμε για την ανικανότητά μας να κρίνουμε διηγήματα;

[DinoHajiyorgi]

Η ανάσταση όλων των μικροοργανισμών που φέρει πάνω του και μέσα του ένας άνθρωπος ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα αληθοφάνειας για τους αναγνώστες που μπλαμπλαμπλαμπλαμπλα

μπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλα μπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλα μπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλα μπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλα μπλαμπλαμπλα...

 

 

Δεν μας κομπλεξάρετε κύριε. Προφανώς ανήκετε σε ειδική κάστα πυροβολημένων συγγραφέων που κατά βάθος ποθούσαν να γίνουν επιστήμονες. Η επιστήμη σε βάρος του παραμυθιού; "Ουστ" λέω στο είδος σας. Όσο για το άνωθεν κατεβατό αυτοκριτικής σας, βλέπω με ικανοποίηση πως σας αρέσει να βράζετε και στο ζουμί σας. Βράστε, λοιπόν! Βράστε!

 

Ιησουίτες της Επιστήμης! +

[mman]

1. Χριστός και Παναγία! (Αγνωστικιστής ή όχι, μια θεολογική αναφώνηση θα την έχεις στο τόπικ σου! )

2. Δεν το πιστεύω αυτό που κάνεις στο διήγημά σου και σε όλους μας!

 

3. Δηλαδή να υποθέσω ότι όσοι σου δώσαμε καλή θέση στο διαγωνισμό, θα πρέπει τώρα να πάμε να πνιγούμε για την ανικανότητά μας να κρίνουμε διηγήματα;

1. Να υποθέσω λοιπόν ότι η Χριστίνα είναι νεκρή; ;)

 

2. Ψυχραιμία ρε παιδιά. Όλ' αυτά που έγραψα δεν σημαίνουν ότι το διήγημα δεν στέκει μια χαρά σε πρώτη φάση. Ούτε ότι θα προσπαθήσω να τα διορθώσω όλα γιατί το πιο πιθανό είναι έτσι να καταστρέψω σοβαρά πλεονεκτήματά του. Και φυσικά για τη γενική εντύπωση συμφωνώ με τον Ντίνο (και διασκέδαζα στην ιδέα της αντίδρασής του στην ανάλυσή μου).

 

3. Καθόλου βέβαια. Είναι λογικό να μπορώ να αναλύσω καλύτερα το δικό μου διήγημα από κάποιον που δεν το έχει γράψει: ξέρω τα μέσα και τα έξω του. Τα σκεφτόμουν μέρες πριν το ξεκινήσω. Τα περισσότερα από τα μειονεκτήματά του τα γνώριζα πριν το γράψω καν.

 

Και φυσικά και είμαι αυστηρότερος με το δικό μου απ' ότι με των υπολοίπων. Ακόμα κι αν μπορούσα, ποτέ δεν θα ανέλυα τα ξένα διηγήματα τόσο διεξοδικά. Δεν θέλω να πίνω μόνος τις μπύρες μου στο επόμενο μυτίγκιο. Θέλω να μου μιλάτε ακόμα.

Για να λύσω οποιαδήποτε παρεξήγηση θα το ξαναπώ: Το "Πάσχα" είναι ένα αρκετά καλό διήγημα. Εντάξει τώρα;

(Θα ήταν ενδιαφέρον να ξέραμε τι θέση θα είχε πάρει αν αυτή η αναλυση είχε ανεβεί αρκετά πριν το τέλος της ψηφοφορίας... Ίσως είμαι ο μοναδικός συμμετέχων που η σιωπή του είναι υπέρ του. )

[Electroscribe]

Λίγο κατόπιν εορτής, αλλά ο mman μου ζήτησε κάποιες διευκρινίσεις για την κατ' ιδίαν κριτική που του έστειλα.

 

Για να εξηγήσω τη γνώμη μου περί του διηγήματος, πρέπει να εξηγήσω συνολικά τη γνώμη μου για το έργο του (όσο το γνωρίζω από τη συλλογή "Σάρκινο Φρούτο" και όσα ανεβάζει εδώ).

 

Το αρνητικό του (για μένα) είναι πως η σκέψη του γίνεται σε κάποια σημεία εξαιρετικά περίπλοκη, οδηγώντας σε βαριά, δυσνόητη γραφή. Υπάρχουν κάποιες παράγραφοι εδώ κι εκεί (μια-δυο ανά διήγημα, ίσως) οι οποίες απαιτούν μια δεύτερη ανάγνωση, καθώς όλες οι φράσεις του αποτελούν ενιαίο σύνολο και πρέπει να το δει κανείς σφαιρικά. Αυτό το βρίσκω κακό γιατί σπάει τη ροή της ανάγνωσης και υπενθυμίζει στον αναγνώστη ξαφνικά ότι είναι ένα κείμενο αυτό που έχει μπρος του, πάνω εκεί που είχε ταυτιστεί.

 

Το μεγάλο θετικό του (για μένα και πάλι) είναι ότι πάντα ζωντανεύει τους χαρακτήρες του και δημιουργεί αυτήν την ταύτιση που είπα πιο πάνω. Δεν έχει τόση σημασία ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι (τους κάνει επίτηδες αδρούς, ώστε να γίνουν αρχετυπικοί), όσο το τι τους συμβαίνει. Όπως το έχω δει εγώ, προσεγγίζει τα κοινωνικά του θέματα στο ατομικό κι όχι στο συλλογικό επίπεδο. Σου λέει π.χ. "σκέψου μια μάνα που χάνει το παιδί της μέσα στον πανικό" και βλέπεις τα γεγονότα από τα δικά της μάτια, μάτια που μπορείς και θες να μοιραστείς. Δεν έχει τόση σημασία ποια είναι αυτή η γυναίκα ακριβώς, αν ήταν καλή μάνα, καλή σύζυγος πριν, τι έκανε έξω από την οικογενειακή της ζωή. Το νόημα είναι το παιδί της κι αυτό το κατανοούμε όλοι.

 

 

Το "Πάσχα" το αποκάλεσα "αυτοαγιογραφία". Δεν μπορώ να μην κάνω συνειρμούς και συσχετίσεις με τις απόψεις του Μιχάλη για τη ζωή. Οι ιστορίες του είναι φανερά κοινωνικοί προβληματισμοί και στο ζήτημα του πώς βλέπει τα πράγματα, είναι ομιλητικότατος εδώ στο φόρουμ. Στο "Πάσχα", ο καθηγητής όταν εξηγεί στη Χριστίνα γιατί είναι αυτή κατάλληλη για την "προαγωγή", μου φαίνεται πολύ συγκεκριμένος και πολύ εξιδανικευτικός. Περιγράφει ένα άτομο που θα μπορούσε να είναι κάποιος από τους φίλους του Μιχάλη (πραγματικός ή ο ιδανικός) ή η εικόνα που έχει ο ίδιος ο Μιχάλης για τον εαυτό του. Σε τελική ανάλυση, υπάρχουν πάρα πολλές ιδιότητες που θα μπορούσε να έχει ο κατάλληλότερος για θεός, διαφορετικές για κάθε αναγνώστη, που δε θα έπρεπε να προσπαθεί ο συγγραφέρας να τον πείσει να μοιραστεί τη δική του άποψη. Και γι' αυτό βρήκα τη Χριστίνα λίγο μονοδιάστατη καρικατούρα, τελικά, που δεν μπορώ να συμπάσχω μαζί της, όσο καλογραμμένο και γεμάτο συναίσθημα κι αν είναι το φινάλε.

 

Και γι΄ αυτό, αυτή η ιστορία μου φάνηκε πολύ αδύναμη σε σχέση με τα άλλα έργα του.

[mman]

[...]

1. Το "Πάσχα" το αποκάλεσα "αυτοαγιογραφία". Δεν μπορώ να μην κάνω συνειρμούς και συσχετίσεις με τις απόψεις του Μιχάλη για τη ζωή. Οι ιστορίες του είναι φανερά κοινωνικοί προβληματισμοί και στο ζήτημα του πώς βλέπει τα πράγματα, είναι ομιλητικότατος εδώ στο φόρουμ.

 

2. Στο "Πάσχα", ο καθηγητής όταν εξηγεί στη Χριστίνα γιατί είναι αυτή κατάλληλη για την "προαγωγή", μου φαίνεται πολύ συγκεκριμένος και πολύ εξιδανικευτικός. Περιγράφει ένα άτομο που θα μπορούσε να είναι κάποιος από τους φίλους του Μιχάλη (πραγματικός ή ο ιδανικός) ή η εικόνα που έχει ο ίδιος ο Μιχάλης για τον εαυτό του.

 

3. Σε τελική ανάλυση, υπάρχουν πάρα πολλές ιδιότητες που θα μπορούσε να έχει ο κατάλληλότερος για θεός, διαφορετικές για κάθε αναγνώστη, που δε θα έπρεπε να προσπαθεί ο συγγραφέρας να τον πείσει να μοιραστεί τη δική του άποψη.

 

4. Και γι' αυτό βρήκα τη Χριστίνα λίγο μονοδιάστατη καρικατούρα, τελικά, που δεν μπορώ να συμπάσχω μαζί της, όσο καλογραμμένο και γεμάτο συναίσθημα κι αν είναι το φινάλε.

[...]

1. Αν και δεν καταλαβαίνω πως προκύπτει ο χαρακτηρισμός, σίγουρα κανείς σκέφτεται και τον συγγραφέα σαν άνθρωπο όταν τον γνωρίζει -έστω και διαδικτυακά. Υποθέτω όμως ότι πιο "σωστό" (με πολλά εισαγωγικά) είναι να αξιολογεί κανείς ένα αυτοτελές έργο λαμβάνοντας υπόψη μόνο το κείμενο και τον τίτλο. Θα είχε πολύ ενδιαφέρον (αλλά δεν γίνεται) να μπορούσαμε να συγκρίνουμε την άποψή μας για κάθε έργο μ' εκείνη που θα είχαμε αν δεν ξέραμε καν ποιος το έχει γράψει. Ή αν νομίζαμε ότι το έχει γράψει κάποιος άλλος (το δεύτερο το έχω κάνει μια φορά και η επιρροή του ονόματος του συγγραφέα ήταν εντυπωσιακή).

 

2. Δεν ξέρω κανέναν άνθρωπο κατάλληλο για τέτοια "προαγωγή" και σίγουρα αυτός δεν είμαι εγώ -πιστεύω ότι η άποψη που έχω για τον εαυτό μου θα εξέπλητε πολλούς που (νομίζουν ότι) με ξέρουν.

 

3. Φυσικά. Αυτό που ζητάω από τον αναγνώστη δεν είναι να δεχτεί ότι η Χριστίνα είναι κατάλληλη υποψήφια για θεός (αν και παραδέχομαι ότι αυτό ίσως δεν το έκανα σαφές). Είναι να δεχτεί ότι, με δεδομένους τους περιορισμούς που αντιμετωπίζει ο Γέρος (χρονική πίεση, γνώση ιδεομορφικής θεωρίας, αγνωστικισμός κλπ.) η Χριστίνα αποτελεί απλώς την καλύτερη επιλογή ανάμεσά τους. Το μη χείρον βέλτιστον. Αλλά αν αναγκάζομαι να το εξηγήσω αυτό, τότε μάλλον υπάρχει όντως πρόβλημα.

 

4. Η Χριστίνα σαφώς και υστερεί σε ζωντάνια σε σχέση με τον Γέρο.

 

Electro, ευχαριστώ και δημοσίως για τα σχόλια.

Edited May 1, 2009 by mman