kitsos Posted July 9, 2009 Share Posted July 9, 2009 Μετά από αρκετά χρόνια ξαναδιάβασα Καζαντζάκη. Αυτή τη φορά έπιασα τον Καπετάν Μιχάλη. Από τις πρώτες κιόλας γραμμές με άρπαξε και με ταξίδεψε στην προ-απελευθερωμένη Κρήτη. Με μετέφερε σε έναν κόσμο γεμάτο μόχθο, πάθος, πόλεμο, αγάπη, θάνατο, έρωτα, μίσος, Χριστό, Αλλάχ, ήρωες, σεβασμό, αυταπάρνηση, κιοτήδες, θυσία και φόβο. Όλοι οι χαρακτήρες έχουν ολοκληρωμένη προσωπικότητα, είναι ζωντανοί. Σελίδα με σελίδα ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη όλα τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους, οι καθημερινές έγνοιες, οι πόθοι και οι καημοί τους. Νομίζεις πως μόλις ανοίξεις την πόρτα σου θα βρεθείς εκεί στο Μεγάλο Κάστρο καταμεσής στο λιθόστρωτο καλντερίμι με τον Νουρήμπεη να περνά καμαρωτός καβάλα στο λιόμαυρο, γυαλιστερό, σπαθάτο άτι του και να σε κοιτά με περιφρόνηση και μίσος, βαθιά μέχρι τα φύλλα της ψυχής σου. Διαβάζοντας Καζαντζάκη κολλάει το βιβλίο στα χέρια σου και οι εικόνες στο μυαλό σου. Η γλώσσα πανέμορφη, σχεδόν ποιητική, στολίζει με τον καλύτερο τρόπο ίσως ένα από τα πιο όμορφα βιβλία της ελληνικής λογοτεχνίας. Θεωρώ πως ο Νίκος Καζαντζάκης ήταν ένας από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες παγκοσμίως. Έχοντας μείνει αρκετά χρόνια μακριά του μπορώ με σιγουριά να πω πως μου έλειψε πολύ. «Όταν άρχισα τώρα στα γεράματα να γράφω τον "Καπετάν Μιχάλη", ο κρυφός μου σκοπός ήταν τούτος: να σώσω, ντύνοντας το με λέξεις, το όραμα του κόσμου όπως τον δημιούργησαν τα παιδικά μου μάτια. Κι όταν λεω τ' όραμα του κόσμου, θέλω να πω το όραμα της Κρήτης. Δεν ξέρω τι γίνουνταν, την εποχή εκείνη στα άλλα παιδιά της λευτερωμένης Ελλάδας, μα τα παιδιά της Κρήτης ανάπνεαν έναν αέρα τραγικό στα ηρωικά και μαρτυρικά χρόνια του Καπετάν Μιχάλη, όταν οι Τούρκοι πατούσαν ακόμα τα χώματα μας και συνάμα άρχιζαν ν' ακούγονται να ζυγώνουν τα αιματωμένα φτερά της Ελευτερίας. Στην κρίσιμη αυτή μεταβατική στιγμή, τη γεμάτη πυρετό κι ελπίδες, τα παιδιά της Κρήτης γίνουνταν γρήγορα άντρες. Οι ανύπνωτες έγνοιες των μεγάλων γύρα τους για την πατρίδα, για τη λευτεριά, για το Θεό που προστατεύει τους χριστιανούς, για το Θεό που σηκώνει το σπαθί του να διώξει τους Τούρκους, κατασκέπαζαν τις συνηθισμένες χαρές και στεναχώριες του παιδιού. Από πολύ νωρίς, ζώντας την έτοιμη κάθε στιγμή να ξεσπάσει σύγκρουση, είχαμε ψυχανεμιστεί πως στον κόσμο τούτον δυο μεγάλες δυνάμες παλεύουν: ο Χριστιανός κι ο Τούρκος, το Καλό και το Κακό, η Ελευτερία κι η Τυραννία και πως η ζωή δεν είναι παιχνίδι, είναι αγώνας. Κι ακόμα τούτο: πως θα έρθει μέρα που θα Πρέπει να μπούμε κι εμείς στον αγώνα. Το 'χαμε πάρει απόφαση από πολύ μικροί πως ήταν γραφτό μας, αφού γεννηθήκαμε Κρητικοί, το Πρέπει αυτό να κυβερνάει τη ζωή μας.» (από τον πρόλογο του συγγραφέα) Εκδοτικά Ν. Καζαντζάκης, Ο καπετάν Μιχάλης, Αθήνα: εκδ. Μαυρίδη 1953 Ν. Καζαντζάκης, Ο καπετάν Μιχάλης, Αθήνα: Δίφρος 1955, 1957. Στην έκδοση του 1955 προστίθεται ο υπότιτλος «Ελευτερία ή θάνατος» και ο πρόλογος. Ν. Καζαντζάκης, Ο καπετάν Μιχάλης, Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» 1959 Ν. Καζαντζάκης, Ο καπετάν Μιχάλης, Αθήνα: εκδ. Ελ. Καζαντζάκη 1964 (όπου και νεότερες εκδόσεις) 1 Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Asgaroth Posted February 6, 2011 Share Posted February 6, 2011 πρόσφατα διάβασα και τους Αδερφοφάδες και πραγματικά για ακόμη μια φορά με συγκλόνισε αυτός ο συγγραφέας.. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Stanley Posted February 9, 2011 Share Posted February 9, 2011 Συγκλονιστικό βιβλίο. Από τους πιο ζωντανούς χαρακτήρες που έχω δει, αστείο, πωρωμένο, πνευματικό, λαικό, ξεσηκωτικό, με την κλασική γλώσσα του μεγάλου συγγραφέα, ο οποίος ουσιαστικά είναι ένας ποιητής της υπαίθρου, όπως τον έχουν αποκαλέσει. Τους Αδερφοφάδες τους διάβασα κι εγώ πρόσφατα σχετικά, πολύ δυνατό. Από τα πιο άσημά του, αλλά σίγουρα αντιπροσωπευτικό και με όλα τα καλούδια που περιμένει κάποιος από τον Καζαντζάκη. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Tattoman Posted February 9, 2011 Share Posted February 9, 2011 Εμείς κάναμε ένα καιφάλαιο από το βιβλίο στο μάθημα των κειμένων και η περιγραφή του Καπετάν Μιχάλη ήταν φοβερή. Απο καζαντζάκη έχω διαβάσει την αναφορά στον Γκρέκο και μου άρεσε πάρα πολύ ο τρόπος που γράφει. Τόσο γλυκός και η κάθε λέξη τεριάζει εκεί ακριβώς που την βάζει Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Paradise Lost Posted February 9, 2011 Share Posted February 9, 2011 Πολυ ωραιο το βιβλιο.. αλλα ο Καπεταν Μιχαλης ειναι απο τους ηρωες που αντιπαθησα περισσοτερο,τοσο που σε καποιο σημειο αρχισα να αδιαφορω πλεον για την τυχη του. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
kitsos Posted February 9, 2011 Author Share Posted February 9, 2011 Ένα από τα μεγαλύτερα προσόντα του Καζαντζάκη είναι ότι γεννάει στον αναγνώστη πολύ δυνατά συναισθήματα. Πολλές φορές με έχει φέρει και μένα στα όριά μου με τις αντιδράσεις κάποιων χαρακτήρων του. Ακόμα πιο πολλές φορές με έχει κάνει να αλλάξω θέση – να κλείσω το βιβλίο για λίγα λεπτά - να φτιάξω έναν καφέ – να ψάξω στο μυαλό μου τους λόγους για τους οποίους δεν θα ήθελα να πάθει κακό ο Α ή ο Β ήρωας (και να δυσκολεύομαι ). Τελικά όμως μήπως είναι ακριβώς αυτό που τον κάνει και ξεχωρίζει; Ό,τι δικό του έχω διαβάσει με έχει σημαδέψει. Ελπίζω κάποτε να μπορέσω να γράψω βγάζοντας στο κείμενο έστω και το 1% από το πάθος με το οποίο εκείνος έγραφε και βάζει φωτιές ακόμη και σήμερα στον αναγνώστη. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Stanley Posted February 9, 2011 Share Posted February 9, 2011 Ο Καζαντζάκης...Αχ, ο Καζαντζάκης.. Κάπου είχα διαβάσει, σε άρθρο ενός ξένου θεωρητικού, ότι αν λεγόταν Καζαντζάκωφ ή Καζαντζέφσκι, θα τον είχαμε σήμερα δίπλα στον Τολστόι και τους λοιπούς. Για να μην αναφέρουμε και την απίστευτη, τραγελαφική ιστορία με το Νόμπελ: οι Σουηδοί τον κυνηγούσαν στην κυριολεξία για να τον βραβεύσουν, αλλά οι Ελληνάρες μας του έκαναν ανελέητο πόλεμο, μαζί βεβαίως με την σύμπραξη της αξιαγάπητης Εκκλησίας. Αντ΄ αυτού, επέμειναν να προτείνουν και να προωθούν κάποιον...Τάκη Βουγιουκλάκη! Μάλιστα, οι Νορβηγοί πρότειναν στον Κ. νορβηγική υπηκοότητα για να τον προτείνουν οι ίδιοι, αλλά εκείνος προφανώς και αρνήθηκε. Τέλος, είναι γνωστή η δήλωση του Καμί σε επιστολή προς την Γαλάτεια -αν θυμάμαι καλά- ότι ο Κ. άξιζε το βραβείο 100 φορές περισσότερο από εκείνον. Και, από όσα εχω διαβασει μέχρι σήμερα από τους δύο, μάλλον είχε δίκιο... Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
BladeRunner Posted February 10, 2011 Share Posted February 10, 2011 Με πείσατε να αγοράσω τον Καπετάν Μιχάλη και μάλλον τους Αδερφοφάδες. Το μόνο που έχω διαβάσει από Καζαντζάκη, είναι κάτι σκόρπια κείμενα από διάφορα βιβλία, και μου άρεσαν όλα. Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Cassandra Gotha Posted February 11, 2011 Share Posted February 11, 2011 *Τρίβοντας τα χέρια* Να σε πείσω και γι' άλλα; "Ο Φτωχούλης του Θεού", το αγαπημένο μου. Μιλάει για τον Φραγκίσκο της Ασίζης, τον άγιο των ζώων. Δεν είμαι θρήσκα, αλλά αυτό το βιβλίο είναι πολύ συγκινητικό. Έχει έναν μοναδικό τρόπο αυτός ο άνθρωπος να σε παρασύρει με το πάθος του, να σε κάνει να το μοιράζεσαι. "Ο Τελευταίος Πειρασμός", φυσικά, χωρίς άλλα λόγια. Στη λίστα με τα βιβλία που Πρέπει να διαβάσει κάποιος. Είναι η ιστορία του πόσο ανθρώπινα αγάπησε ο Καζαντζάκης το Χριστό, και όλοι οι "πολύ" Χριστιανοί τραβούσανε τα γένια τους. Δεν θέλω να ανοίξω εδώ ολόκληρο θέμα, αλλά γι' αυτό το συγγραφέα μπορώ να μιλάω για ώρες. Δεν είναι τέλειος, αλλά είναι σίγουρα σημαντικός. Και κάτι τελευταίο, τρανή απόδειξη του πόση δύναμη έχουν οι λέξεις, οι απλές λέξεις, αυτές που δεν μπορεί να λένε κάτι άλλο από αυτό που λένε: "Την ομορφιά δεν την κοιτάζεις, αυτή σε κοιτάει, και δε συγχωρνάει". Από το Αναφορά στον Γκρέκο. Συγχωρήστε με για το ελαφρό off-topic, ε; Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Cat Sidhe Posted February 24, 2011 Share Posted February 24, 2011 (edited) "Ο Φτωχούλης του Θεού", το αγαπημένο μου. Μιλάει για τον Φραγκίσκο της Ασίζης, τον άγιο των ζώων. Δεν είμαι θρήσκα, αλλά αυτό το βιβλίο είναι πολύ συγκινητικό. Έχει έναν μοναδικό τρόπο αυτός ο άνθρωπος να σε παρασύρει με το πάθος του, να σε κάνει να το μοιράζεσαι. To βιβλίο αυτό, ακόμα κι αν έχω ασπαστεί τον αθεισμό από σχετικά μικρή ηλικία, με έκανε να δακρύσω από συγκίνηση και μπορώ να πω με άνεση ότι είναι το αγαπημένο μου από ότι έχω διαβασει από Καζαντζάκη. Γενικά αυτός ο άνθρωπος έχει τον δικό του τρόπο, να διεισδύει στην καρδιά του αναγνώστη και να τη ζεσταίνει όπως ακριβώς μια φωτίτσα. Υποθέτω ότι πρόκειται για την " φωτίτσα του ταλέντου" , πολύ απλά. Οι λεπτές ισορροπίες και αποχρώσεις, η απλότητα της έκφρασης και ταυτόχρονα το φιλοσοφικό υπόβαθρο του έργου του , το κάνουν ευχάριστο στην ανάγνωση. Ο ίδιος ο Αλμπέρ Καμύ, που κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, την ίδια χρονιά που συμμετείχε σαν υποψήφιος και ο Καζαντζακης, τον σεβεται και από ότι πληροφορήθηκα τελευταια σε μια συζήτηση κράτησε αλληλογραφία με την κόρη του, Ελένη Καζαντζάκη. Συγκεκριμένα,χαρακτηριστική είναι η φράση του Αλμπέρ Καμύ, ο οποίος πήρε το Νομπέλ το 1957, σε γράμμα του προς την Ελένη Ν. Καζαντζάκη: «…Και ακόμα δεν ξεχνώ πως τη μέρα που λυπόμουν να δεχθώ μια διάκριση, που ο Καζαντζάκης άξιζε εκατό φορές περισσότερο, επήρα από εκείνον το πιο γενναιόδωρο από όλα τηλεγράφημα…». Το τραγικό είναι ότι είναι η ίδια η Ελλάς υπονόμευσε αυτόν τον σπουδαίο λογοτέχνη και δεν τον τίμησε όπως θα έπρεπε. Αλλά έτσι είναι η Ελλαδα , πάντα πρόθυμη να σκοτώσει τα παιδιά της. Τέλος αν θα μπορουσα κάτι να σχολιάσω σχετικά με τον Καζαντζάκη αρνητικά,είναι οτι -όπως έχει αναφέρει ο Λιαντίνης- ασχολήθηκε περισσότερο από ότι θα έπρεπε με τον Οδυσσέα κι όχι με τον δικό του, ολοδικό του ήρωα , τον Αλέξη Ζορμπα. Πηγές : Γιατί δεν πήρε ο Νίκος Καζαντζάκης το βραβείο Νόμπελ Ο Λιαντίνης για τον Καζαντζάκη Edited February 24, 2011 by Cat Sidhe Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Recommended Posts
Join the conversation
You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.