Συνέντευξη με την Λέττα Βασιλείου - Εννέα διλήμματα

[Naroualis]

Εννέα διλήμματα για τη Λέττα Βασιλείου

 

Λίγα βιογραφικά στοιχεία:

 

Η Λέττα Βασιλείου γεννήθηκε στη Νέα Ιωνία Αττικής και σήμερα ζει στα Μελίσσια. Μέσα από εικόνες πόλης, αλλά και χωριού, το παιχνίδι και η φαντασία έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής της κι από μικρή άρχισε να εκφράζεται με ποιήματα και μικρά κείμενα. Στα 11 της χρόνια δίπλα στη συγγραφή προστέθηκε και η μουσική και συγκεκριμένα η κιθάρα. Μαθήτευσε δίπλα σε διακεκριμένους σολίστ και παιδαγωγούς. Πήρε το πτυχίο και το δίπλωμά της με άριστα και διακρίσεις και ακολούθησε καριέρα καθηγήτριας κιθάρας.

 

Εργάζεται στην πρωτοβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση και σε γνωστά μουσικά ιδρύματα της Αθήνας. Έχει δημιουργήσει μία κιθαριστική ομάδα από νέους ταλαντούχους κιθαριστές που με μαθήματα, σεμινάρια, παιχνίδια, συναυλίες και διαγωνισμούς κατακτούν εκτός από πανελλήνια βραβεία, δημιουργική έκφραση, ευγενή άμυλα και αλληλεγγύη μέσα από την τέχνη της κιθάρας. Είναι επίσης πτυχιούχος της σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του τμήματος  Ευρωπαϊκού Πολιτισμού του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου.

 

Έχει εκδόσει έως σήμερα 13 παιδικά βιβλία και 3 παιδικά cd από τις εκδόσεις Μίνωας, Κέδρος, Παπαδόπουλος, Ελληνικά Γράμματα, Νάκας και Ακρόαση. Το 2014 κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο για ενήλικες με τον τίτλο «7 καρδιές» από τις εκδόσεις Κέδρος και πρόκειται για ένα παραμύθι ενηλίκων. Το βιβλίο «Σοβόφ - Ο κινούμενος ήλιος» κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πνοή το Δεκέμβρη του 2016. Είναι το πρώτο μέρος τριλογίας και πραγματεύεται μια φανταστική κοινωνία φόβου και κέρδισε μια θέση στη short list των βραβείων Public, την άνοιξη του 2017.

 

 

Από την προσωπική μου εμπειρία, σαν Ευθυμία:

Η Λέττα είναι ένα πλάσμα φωτεινό όχι από ιδιοσυγκρασία, αλλά από πεποίθηση. Φαίνεται να πιστεύει βαθιά στη θετική πλευρά της ζωής, ξέροντας πώς είναι η σκοτεινή, και επίσης φαίνεται να είναι αποφασισμένη να αντιπαλέψει το σκοτάδι με κάθε κόστος. Αυτή η κοσμοθεωρία βγαίνει και στα βιβλία της, κι αυτό τα κάνει ιδανικά και για εφήβους και για ενήλικες. Γι’ αυτό θέλω να της κάνω δύσκολες ερωτήσεις, να τη θέσω προ διλημμάτων. Είμαι σίγουρη ότι θα έχει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα να πει.

 

 

1.    Παιδικό, εφηβικό ή ενήλικο βιβλίο;

(όπου η Λέττα πρέπει να διαλέξει σε ποιον προτιμάει να απευθύνεται ή αν προτιμάει να απευθύνεται σε κάποιον συγκεκριμένα )

 

Να σου πω καταρχάς ότι η συνέντευξη με εξιτάρει ακριβώς επειδή με βάζεις σε διλήμματα. Κάτι που δεν μου είναι εύκολο. Δηλαδή μερικά είναι ξεκάθαρα κι εύκολα. Πχ. Σοκολάτα ή κρέμα και θα απαντήσω σοκολάτα. Αλλά αν βάλεις και το παγωτό μαζί θα νικήσει το παγωτό με διαφορά μεν, θα έχω προδώσει κατά κάποιον τρόπο ένα ωραίο προφιτερόλ δε. Γι’ αυτό θα σου πω πως προτιμώ να κάνω επιλογές ανάλογα με τη φάση της ζωής μου. Δεν ξέρω γιατί άρχισα να γραφώ παιδικά. Ίσως τελειώνοντας το λύκειο ένιωθα πως ήμουν ακόμα ένα παιδί που δεν ήθελε να μεγαλώσει. Κάποτε ενηλικιώθηκα κι άρχισα να αναρωτιέμαι και να φιλοσοφώ. Και να σου οι «7 καρδιές», που όταν τις έγραψα ήμουν μια άνω των 30 έφηβη. Στο «Σοβόφ» τα πράγματα σοβάρεψαν. Δεν φιλοσοφούσα απλά. Πάλευα με βαθιά συναισθήματα και ανησυχίες που είχαν κάτι το σκοτεινό που η εφηβεία δεν έχει. Παρόλα αυτά. πιστεύω πως όλα τα βιβλία είναι για όλους και για τη στιγμή που νιώθει ο καθένας πως έχει ανάγκη να ακουμπήσει κάπου.  Εγώ μετά από χρόνια πιστεύω πως είμαι πια ενήλικη. Ξέρεις, η ενηλικίωση φέρνει μαζί της πολλά «χτες» και πολλά «τώρα». Το «αύριο» δεν το σκεφτόμαστε. Παράδοξο και αντιφατικό αυτό που λέω. Αλλά ο χρόνος είναι ένας χάρτης θησαυρού. Όσες φορές και να τον ανοίξεις, από όσες φάσεις της ζωής σου κι αν περάσεις, θα αναρωτιέσαι πάντα πού είναι ο θησαυρός. Όχι ποιος είναι αυτός κι αν τον  βρήκε κάποιος.

 

 

2.     Γνώση για τη γνώση ή γνώση για την πράξη;

(όπου η Λέττα διυλίζει τις κοσμοθεωρίες των δύο εκ των ηρώων του Σοβόφ, της Λεόνας και του Γνωσία)

 

Ο Γνωσίας είναι όντως ένας άνθρωπος που ανακαλύπτει το θησαυρό της γνώσης. Και όσο πιο πολλά μαθαίνει τόσο πιο πολύ εθίζεται στη γνώση. Θέλει κι άλλα βιβλία, κι άλλες πληροφορίες. Και έχεις δίκαιο. Είναι γνώση για την γνώση. Επειδή έτσι νιώθει πως γεμίζει η ψυχή του και νιώθει σημαντικός. Επειδή γνωρίζει συνέχεια. Ο Γνωσίας όμως στο δεύτερο βιβλίο του Σοβόφ αναρωτιέμαι αν θα έχει να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του εθισμού της γνώσης. Κάποτε τα βιβλία που έχει στην κατοχή του θα τελειώσουν αφού μη ξεχνάμε πως ζει σε μια κοινωνία απαγόρευσης της τέχνης. Η Λεόνα πάλι μαθαίνει και πράττει. Γίνεται όλο και πιο δυνατή και ενεργεί χρησιμοποιώντας τη γνώση προς όφελος της κίνησης και της δράσης. Σαφώς προτιμώ τη στάση της Λεόνας. Αλλά θα σου θυμίσω πως υπάρχει και η στάση της Μάγιας η οποία κατέχει όλη την γνώση και την μετουσιώνει σε «είναι». Άρα μπαίνει και η κοσμοθεωρία της  γνώσης για την ζωή. Για ό,τι είμαστε και ό,τι γινόμαστε. Γιατί υπάρχει κι ο αυθεντικός καλλιτέχνης που μετατρέπει τη γνώση σε δημιουργία και γεννά νέα γνώση με το να νιώθει πλήρης. Στο είπα. Θα βρω τρόπο να σου φέρω στο προσκήνιο και τρίτη επιλογή.

 

 

3.    Παραμύθι ή δυστοπία;

(όπου η Λέττα εκμυστηρεύεται τις δικές της αναγνωστικές και συγγραφικές προτιμήσεις)

 

Βιβλίο. Ό,τι αυτό σημαίνει. Ιστορία, παραμύθι, δυστοπία, περιπέτεια, μηνύματα, συμβολισμοί, χαρακτήρες. Αυτό στο οποίο τείνω είναι το φανταστικό στοιχείο σε κάθε περίπτωση. Θα διαβάσω τα πάντα για να έχω επιλογές. Θα ψάξω τα καλύτερα από κάθε είδος. Όπως γίνεται σε κάθε τέχνη. Αλλά ναι. Έχω μια προτίμηση στο φανταστικό γιατί δε θέλω να ζω στα βιβλία ό,τι ζω στην πραγματικότητα. Δεν μου λέει τίποτα να διαβάσω, για παράδειγμα, για την Ελλάδα της κρίσης τη στιγμή που κι εγώ, όπως όλοι μας, τη ζούμε. Αντίθετα θα βρω άλλες χώρες, άλλες διαστάσεις, άλλες εποχές, που θα έχουν στην ουσία τους και τα στοιχεία της Ελλάδας της κρίσης. Πιστεύω πως αρχέγονες δυνάμεις επαναλαμβάνονται ανά τις εποχές. Κι αυτές οι δυνάμεις δεν είναι τίποτα παραπάνω από τους ανθρώπους. Ό,τι αγαπούν, ό,τι μισούν, ό,τι ονειρεύονται, με όλα τα φωτεινά και τα σκοτεινά τους πρόσωπα. Απλά στο φανταστικό ξεδιπλώνονται πεντακάθαρα. Ιδιαίτερα μέσα από συμβολισμούς. Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο και πιο μυστήριο από τον ίδιο τον άνθρωπο.

 

 

4.    Φόβος μήπως πάθεις ή ατολμία να δράσεις;

(όπου η Λέττα φιλοσοφεί σχετικά με το ποιο από τα δύο είναι πιο μεγάλη φυλακή)

 

Ο φόβος από τη φύση του είναι σύμμαχος του ανθρώπου. Προστατεύει από κινδύνους. Βάζει σε αντιπαλότητα την λογική με το συναίσθημα και τα ισορροπεί. Την παρορμητικότητα με την σοφία της δεύτερης σκέψης. Είναι σημαντικό στοιχείο στην επιβίωση του ανθρώπου και την διαιώνιση του είδους του. Τα πράγματα αλλάζουν όταν ο φόβος κατακλύζει το είναι και ακινητοποιεί. Εκεί, ναι, νομίζω πως φοβάσαι πρώτα να μην πάθεις και μετά συνηθίζεται τόσο που μετατρέπεται σε ατολμία να δράσεις. Το περίεργο με τον άνθρωπο είναι πως ενώ ο φόβος τον προστατεύει, η απουσία της τόλμης τον καθηλώνει. Άρα έρχεται σε αντίθεση με το βασικό ένστικτο της συνέχειας του είδους του. Σίγουρα χειρότερη φυλακή είναι ο φόβος να δράσεις. Είναι σαν να αρνείσαι το στοιχείο που η φύση σου χάρισε. Αλίμονο. Αν πέσεις στο δεύτερο δε μιλάμε για φυλακή απλά, αλλά για πνευματικό και φυσικό θάνατο.

 

 

5.    Γραφή ή διάβασμα;

(όπου η Λέττα μιλάει λίγο για τον εαυτό της)

 

Το περίεργο με μένα είναι ότι άρχισα να γράφω πριν μάθω να διαβάζω. Μιλούσα με στίχους και έφτιαχνα ιστορίες. Εννοείται όμως πως αν δεν διαβάσεις δεν ανοίγεις ορίζοντες. Αν δεν παρακολουθείς τις νέες γραφές δεν επηρεάζεσαι και δεν βελτιώνεσαι. Γενικά τυποποιείσαι και κινδυνεύεις να γίνεις βαρετός. Όχι για το αναγνωστικό σου κοινό μόνο, αλλά για τον ίδιο σου τον εαυτό. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να είσαι βαρετός για τον εαυτό σου. Εγώ κάνω πολλά πράγματα γιατί βαριέμαι πολύ συχνά. Αν γράψω κάτι που δεν ενεργοποιεί εμένα, νιώθω πολύ άσχημα. Αν δεν αρέσει σε μένα, απλά δεν συνεχίζω. Η χαρά μου είναι τεράστια, όταν διαβάζω ένα βιβλίο που μου φωτίζει νέες οπτικές. Λέω: «Μπράβο βρε φίλε! Είσαι τρομερός! Σου βγάζω το καπέλο!» Μετά παίρνω όλους τους φίλους μου τηλέφωνο και τους το λέω. Νιώθω πως έχω ανακαλύψει κάτι πολύ σπουδαίο και θαυμάζω την ιδέα αυτού του συγγραφέα. Μετά όλοι αυτοί οι σπουδαίοι συγγραφείς έρχονται και κουμπώνουν στα κενά που έχω μέσα μου. Μπορεί κάτι πολύ απλό στην γραφή τους να με οδηγήσει σε κάτι που θα δημιουργήσω εγώ ως συνέχεια και θα νιώσω πως έχω κατακτήσει επίσης κάτι νέο! Αν δεν θρέφεις με νέους δρόμους τον καλλιτέχνη μέσα σου, δεν είσαι καλλιτέχνης. Η δημιουργία θέλει τροφή για να αναπτυχθεί.

 

 

6.    Μουσική ή λογοτεχνία;

(όπου η Ευθυμία πετάει απότομα την ερώτηση και τρέχει να κρυφτεί μην την πάρουν τα σκάγια)

 

Έλα τώρα! Τέχνη! Η λογοτεχνία είναι λόγος και η μουσική είναι λόγος. Δεν είναι τυχαίο πως, στην περίοδο του ρομαντισμού και της υπερβολικής έκφρασης των συναισθημάτων του ανθρώπου, οι τέχνες που επηρεάστηκαν περισσότερο ήταν η μουσική και η λογοτεχνία. Δηλαδή ό,τι είχε λόγο. Πολύ λίγο επηρεάστηκε η ζωγραφική. Όπου υπάρχει λόγος, υπάρχω κι εγώ η πολυλογού. Ανακάλυψα από πολύ νωρίς ότι μπορώ να μιλώ το ίδιο με τις λέξεις και τις νότες. Η δε κιθάρα θεώρησα πως είναι το πιο εσωτερικό, εκφραστικό και συνάμα κοινωνικό όργανο που υπάρχει. Έλα, βγες από την κρυψώνα σου, Ευθυμία! Δεν υπάρχει λόγος να κρύβεσαι και θα σου παίξω ένα ωραίο κομμάτι τεχνικής τρέμολο για να δεις πως επέλεξα να ανήκω με τη μουσική ή τη λογοτεχνία στον λόγο.

 

 

7.    Λογική ή συναίσθημα;

(όπου η Λέττα ισορροπεί, ή και όχι)

 

Έχεις δίκαιο. Ισορροπώ και δεν ισορροπώ. Κάποιες στιγμές της ζωής μου νιώθω πως το συναίσθημα μπορεί να είναι το ίδιο καλός σύμβουλος με τη λογική. Στις ανθρώπινες σχέσεις οδηγούμαι βέβαια καθαρά από το συναίσθημα. Και στην γραφή και την μουσική ίσως. Η δομή όμως αυτών, δηλαδή η δουλειά και η προετοιμασία τους, θέλει λογική. Ώρες διαβάσματος ή ώρες σκέψης. Θέλει πειθαρχία και αυταπάρνηση. Έτσι όπως το λέω τελικά ακούγεται σαν ισορροπία. Αλλά, βρε παιδί μου, ωραία δεν είναι και τα άλματα στο κενό από το να περπατάς σε τεντωμένο σκοινί; Δηλαδή ας τολμήσουμε και λίγο την ανισορροπία να δούμε πού θα μας πάει. Εντάξει, ελπίζω να υπάρχει από κάτω και ένα δίχτυ!

 

 

8.    Πειρατής ή δάσκαλος;

(όπου η Λέττα επιτρέπεται να καμαρώσει όσο ποθεί η καρδιά της*)

 

Μα... είμαι πειρατής καπετάνιος! Είμαι η αρχηγός μιας κιθαριστικής ομάδας από γλυκύτατα και ταλαντούχα παιδιά που στην ουσία τα μεγαλώνω. Είμαι τυχερή που οι γονείς τους μου εμπιστεύονται τη διαπαιδαγώγησή τους και εγώ μέσα από κιθαριστικούς δρόμους, τους δείχνω πως η τέχνη είναι ένας τρόπος έκφρασης των μύχιων επιθυμιών τους. Δεν έχει σημασία αν θα γίνουν ή όχι επαγγελματίες. Η μουσική και η κιθάρα στέκονται σύντροφοι σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους και μέσα από την ομάδα μαθαίνουν την φροντίδα, την ευγενή άμυλα και την αλληλεγγύη. Έτσι ο ένας τραβά τον άλλον σε μία πορεία προς τα εμπρός. Με τα μικρότερα μέλη της ομάδας παίζω, με τους εφήβους συζητώ ό,τι τους απασχολεί. Ναι! Είμαι μια δασκάλα-πειρατής που οδηγεί και παίζει.  Οι πλάκες και οι φάρσες είναι το αγαπημένο μου κομμάτι. Οι πειρατές ζουν την περιπέτεια και την ξεγνοιασιά. Κάνουν τρέλες και είναι σύντροφοι. Αν καμαρώνω λέει; Για κάθε μικρή ή μεγάλη στιγμή με τους μαθητές μου!

 

*η ομάδα στην  οποία αναφερόμαστε ονομάζεται «Piratas de la guitarra», πειρατές της κιθάρας δηλαδή. Αποτελείται από 12 νεαρά παιδιά, μαθητές της Λέττας, και δραστηριοποιείται από τον Οκτώβριο του 2015

 

 

9.    Άγρια φαντασία ή άγρια πραγματικότητα;

(όπου η Λέττα αποκαλύπτεται)

 

Τι είναι πραγματικότητα και τι φαντασία; Το ότι κάτι το φανταζόμαστε δεν σημαίνει πως δεν κρύβει μέσα του μεγάλες αλήθειες. Το ότι κάτι το ζούμε δεν σημαίνει πως  δεν έχουμε τη φαντασία να οδηγεί τις ενέργειές μας. Προσωπικά πιστεύω πως η φαντασία είναι ένα κομμάτι της πραγματικότητας. Το «Σοβόφ» γράφτηκε με φαντασία αλλά έχει συναισθήματα, φόβους, ανησυχίες και προβληματισμούς δικούς μου και άλλων. Τα τελευταία χρόνια ένιωσα να φοβάμαι για το μέλλον, τη δουλειά μου, τις σχέσεις μου. Ήταν ένας φόβος καθηλωτικός που ήρθε και ταυτίστηκε μέσα μου με την έννοια της απόλυτης ακινησίας. Ένιωσα ανίκανη να κάνω ένα βήμα μπροστά στο τώρα. Φοβόμουν για το αύριο και δεν μπορούσα να κάνω ένα βήμα στο τώρα. Στο μυαλό μου καρφώθηκε το ότι ο φόβος συνηθίζεται και μαθαίνεις να ζεις με αυτόν. Τότε πραγματικά τρόμαξα. Θέλησα να κάνω ένα βήμα μπροστά μέσα στο χώρο μου. Κυριολεκτικά. Θυμάμαι αυτό το βήμα και το «όχι» που βγήκε αυθόρμητα από τα χείλη μου. Το «όχι» έχει γίνει πολύ δύσκολο στα χρόνια της κρίσης που ζούμε. Μαζί με αυτό ήρθε και η κίνηση η μεταφορική που εγώ ως Λέττα θέλω. Η κίνηση της τέχνης. Κι έτσι γεννήθηκε η ιδέα του «ΣΟΒΟΦ». Του φόβου που έχουμε συνηθίσει όλοι να θεωρούμε πως είναι φυσιολογικός. Άγρια φαντασία και πραγματικότητα λοιπόν. Μου αρέσει το επίθετο «άγρια» έτσι όπως μου το έθεσες. Έχει ορμή και αποφασιστικότητα. Στην άγρια πραγματικότητα, λοιπόν, που ζούμε, ας απαντήσουμε με άγρια φαντασία κι ας φέρουμε φως στην σκοτεινιά με το μόνο όπλο που έχουμε. Την τέχνη.

 

Edited May 3, 2020 by Spark
Μειώθηκε λίγο η απόσταση μεταξύ αρίθμησης και ερωτήσεων καθώς και μεταξύ ερωτήσεων και επεξηγηματικών υποτίτλων.