Συμβουλές προς όσους φιλοδοξούν να εκδοθούν

[Άστροφιλ]

Καλησπέρα φίλες, φίλοι! Χαίρομαι που σας ξαναβλέπω μετά τόσον καιρό!

Έχοντας επιχειρηματολογήσει έντονα, εδώ πιο πάνω, ενάντια στην επί πληρωμή έκδοση, επιστρέφω ΜΕ περίσκεψιν, με λύπην, με αιδώ, για να πω ότι έχω αρχίσει να το σκέφτομαι… Μα, θα μου πείτε, τι γίναν τα μεγάλα λόγια, οι αναλύσεις, και λοιπά; Πραγματικά αισθάνομαι κάπως αμήχανα, και παρηγοριέμαι με την ιδέα ότι, αν μη τι άλλο, είναι μάλλον απίθανο να επηρέασα κανέναν να μην κάνει αυτό που τώρα σκέφτομαι να κάνω, καθώς ως γνωστόν, και από αρχαιοτάτων χρόνων, η κουφαμάρα και οι συμβουλές/προτροπές/αποτροπές πάνε χαρωπά μαζί και χέρι-χέρι.

Ας επιχειρήσω, όμως, να εξηγήσω συνοπτικά την (προς το παρόν καθαρά θεωρητική) μεταστροφή της στάσης μου. Πρώτον, είναι μια ποιητική συλλογή που σκέφτομαι να εκδώσω με αυτόν τον τρόπο, και όπως αναφέρουν και οι φίλοι παραπάνω, φαίνεται πως χωρίς μαρούλι δεν έχει ποιηματούλι (αν και βασικά αυτό είναι που βρίσκομαι εδώ για να επιβεβαιώσω).

Δεύτερον, είναι μια ποιητική συλλογή που την έχω στο συρτάρι μου καμιά τετραετία (στην οποία βέβαια περιλαμβάνονται τα δύο, και βάλε, καταραμμένα χρόνια της πανούκλας που ζήσαμε) οπότε νομίζω ότι, αν μη τι άλλο, την έχω αφήσει ένα ικανοποιητικό διάστημα στ’ αυγά της, και κοιτάζοντάς την με την ψυχραιμία που σου δίνει, υποτίθεται τουλάχιστον, το πέρασμα του χρόνου, εξακολουθώ να μην την βρίσκω άσχημη. Θέλω να πιστεύω, με άλλα λόγια, πως ήρθε πια η ώρα της. 

Τρίτον, διάβασα κάπου πρόσφατα ότι ο Βερλαίν χρηματοδότησε ο ίδιος τις πρώτες ποιητικές του εκδόσεις. Όχι ότι είμαι ο Βερλαίν αλλά είναι νομίζω λογική η σκέψη πως αν το καταδέχτηκε εκείνος, θα ήταν ίσως άτοπο να κάνει τον δύσκολο ο δύστυχος Αστροφιλάκος!

Προηγήθηκαν, λοιπόν, τρεις απορρίψεις δια άκρας σιωπής τύμβου (συνηθισμένα τα βουνά απ’ τα χιόνια) και με την τέταρτη προσπάθεια το έργο έγινε δεκτό από σχετικά γνωστό οίκο ο οποίος δηλώνει ότι ειδικεύεται στην ποίηση. Το τι ακριβώς σημαίνει αυτό το ανακάλυψα όταν μίλησα με τον υπεύθυνο/εκδότη. Η λεπτή αυτή ψυχή, η οποία αγαπά την Ερατώ και καυχάται στην σχετική ιστοσελίδα για την στήριξη που παρέχει η επιχείρησή του στους νέους ποιητές, με πληροφόρησε ούτε λίγο ούτε πολύ ότι η εν λόγω υποστήριξη κοστολογείται στα χίλια τρακόσια το κεφάλι… Τα αντίτυπα θα ήταν τριακόσια, εκ των οποίων τα πενήντα δικά μου (δεν έχω ιδέα τι θα τα έκανα, πολύ αμφιβάλω αν θα μπορούσα να δώσω πάνω από δέκα-δεκαπέντε). Θα έπαιρνα επίσης ποσοστό επί των πωλήσεων το οποίο τώρα μου διαφεύγει, όπως και το αν αυτό θα το εισέπραττα μετά από την διάθεση ενός ελάχιστου αριθμού αντιτύπων. Γενικά δεν έδωσα και πολλή σημασία στις λεπτομέρειες διότι το ποσό μού έπεσε εξ αρχής κάπως βαρύ. Να αναφέρω, για το χαριτωμένο της υπόθεσης, ότι ο συγκεκριμένος εκδοτικός οίκος διατυμπανίζει την συμμετοχή του στα ευρωπαϊκά πολιτιστικά δρώμενα, την προώθηση και πλειάδας νέων ευρωπαίων ποιητών, εκτός των εντοπίων, στη χώρα μας, και διάφορα άλλα τέτοια. Εννοείται ότι δεν θα είχα τίποτα να προσάψω στον κοσμοπολιτισμό αυτόν εάν δεν επαφίετο στην τσέπη μου η χρηματοδότησή του. 

Επόμενος σταθμός, και τελευταίος προς ώρας, έτερος εκδοτικός οίκος ο οποίος διαβεβαιώνει απερίφραστα ότι χρηματοδοτεί την έκδοση 100%. Με γοήτευσε τόσο αυτή η αφιλοκέρδεια, ώστε όταν έλαβα την (καταφατική) απάντησή του αποφάσισα να παραβλέψω το γεγονός ότι το βιβλίο μου «θα επιμεληθεί από έμπειρους φιλόλογους και διορθωτές κειμένων» παρότι ευχήθηκα σιωπηρά οι έμπειροι αυτοί επαγγελματίες να «επιμελούσαν» πού και πού και τα ημέιλ που στέλνει ο εργοδότης τους. Κοιτάζοντας όμως λίγο καλύτερα την μακροσκελή και ελαφρώς χαοτική απαντητική επιστολή, ανακάλυψα ότι ούτε εδώ ο συγγραφέας είναι άμοιρος κάθε οικονομικής υποχρέωσης, αλλά οφείλει, με την εμφάνιση του βιβλίου, να προμηθευτεί 50 (πάλι!) αντίτυπα με ελάφρυνση που θα αντιστοιχεί στο ποσοστό του επί των μετέπειτα εισπράξεων ανά βιβλίο – ήτοι με έκπτωση 12%. Έχω ζητήσει διευκρινίσεις για το μέγεθος αυτού του ποσού που θα κληθώ να συνεισφέρω στην κατά τα άλλα εκατό τοις εκατό δωρεάν έκδοση, αλλά φαντάζομαι ότι θα απέχει αρκετά από το χιλιοτρακοσάρι του προηγουμένου εραστή της ars poetica. 

Επειδή όμως άρχισα πάλι να μακρηγορώ, ας έρθω στο ερώτημα μου, το οποίο έχει εν πολλοίς απαντηθεί στις παραπάνω αναρτήσεις, αλλά το οποίο θα ξαναθέσω με την ελπίδα να έχουν έκτοτε επέλθει αλλαγές, ανατροπές, θαύματα Κυρίου, ή τέλος πάντων να υπάρχουν πρόσωπα που θα έχουν ίσως να πουν κάτι επιπλέον.  

Μπορεί κάποιος πρωτοεμφανιζόμενος να ελπίζει ότι θα εκδώσει χωρίς κόστος την ποιητική του συλλογή, ή το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να ψάξω την πιο συμφέρουσα τιμή; Υπάρχει κανείς που έχει καταφέρει κάτι τέτοιο, ή που γνωρίζει κάποιον που το έχει καταφέρει, στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν; Υπάρχει, σε αντίθετη περίπτωση, κάποιος που να έχει εκδώσει την ποιητική του συλλογή έστω επί πληρωμή και να έμεινε ευχαριστημένος; Εννοείται ότι, πέρα από απαντήσεις στα συγκεκριμένα αυτά ερωτήματα, ανυπομονώ να διαβάσω και τα όποια σχόλια ή τις όποιες συμβουλές και νουθεσίες του οποιουδήποτε θέλει κάτι να πει. Θα αποδεχθώ επίσης και την τυχόν εκτόξευση όχι ιδιαίτερα φρέσκων τοματών και ζαρζαβατικών από όσους ίσως θυμηθούν τις λάβρες μου αγορεύσεις κατά της επί πληρωμής εκδόσεως και μού προσάψουν ότι παραγνώρισα το γνωστό ρητό του, ίσως όχι ιδιαίτερα σοφού αλλά σίγουρα επιτήδειου, λαού μας: «μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μην πεις!» Ευχαριστώ.

[Nick V.]

Στη δική μου περίπτωση την κράτησα στα συρτάρια μου για κάτι παραπάνω από μια πενταετία. Συμπαθητική συλλογή, θα έλεγα, σήμαινε πολλά για μένα, έστω κι αν δεν ήμουν καθόλου αντικειμενικός στην κρίση μου. 

Μπορώ να σου πω ότι πάλεψα με το γνωστό δίλημμα για αρκετό καιρό. Τελικά κατέληξα στο ότι δεν θα έδινα ούτε μια τρύπια δεκάρα από την τσέπη μου για να εκδοθεί κάτι δικό μου (κι αν πλήρωνα, δηλαδή, μετά τι; Τι θα άλλαζε ή τι θα σήμαινε μια έκδοση για μένα; Ειδικά για μένα, μάλλον τίποτα.)

Τελικά αποφάσισα να το παίξω ρώσικη ρουλέτα, για να βγω από το πρόβλημα μια και καλή. Με μεγάλη μου λύπη, εκείνον τον καιρό τουλάχιστον, έπαιξα με ένα διαφορετικό δίλημμα: αυτοέκδοση ή delete; Τα πέταξα, λοιπόν, και είπα πως "ήταν μια τρέλα νεανική που τώρα έχει περάσει" (καθόλου νεανική, φυσικά, και εννοείται πως δεν μου έχει περάσει. Και, ναι, έχω ακόμα τύψεις που τα "σκότωσα", αλλά δε βαριέσαι, γράμματα και σκόρπιες λέξεις ήταν. Τι ψυχή έχουν τα γράμματα και οι λέξεις;)

Αν δεν έχεις άλλη επιλογή, αν δεν σου πάει να τα πετάξεις στον κάδο, αν "έχεις" να διαθέσεις τα χρήματα, όσα κι αν είναι αυτά, αν θες να τα δεις να υπάρχουν και κάπου αλλού εκτός από τα συρτάρια σου, τότε γιατί όχι; Αλλά και γιατί ναι;

[Solonor]

Ποίηση ΠΟΛΥ δύσκολα.

[Άστροφιλ]

Nick V.,

Σε ευχαριστώ πολύ για την απάντησή σου. Οπότε (για να αποσπάσω κάποιες πιο συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με το βασικό μου ερώτημα) έστειλες και ξαναέστειλες το χειρόγραφό σου και βρήκες ξανά και ξανά τοίχο; Προσπάθησες, είδες κι απόειδες που λένε, να το εκδώσεις δωρεάν, κι ύστερα πέρασες στη φάση του άι σιχτίρ, ή πέρασες σχετικά γρήγορα εκεί;

Γενικότερα, πάντως, θα μου επιτρέψεις να σου πω, χωρίς να ακουστώ συγκαταβατικός ελπίζω, ότι τα λόγια σου μου ηχούν σαν λόγια νέου ανθρώπου που  παίρνει ακόμη υπερβολικά στα σοβαρά τα πράγματα (και μαζί τους τον εαυτό του). Δεν εννοώ την καθ’ όλα αξιοπρεπή σου άρνηση να πληρώσεις για να εκδοθείς. Αν υπήρχε (ή αν υπάρχει) εναλλακτική, κι εγώ δεν θα σκεφτόμουν να κάνω κάτι τέτοιο. Εννοώ την καταστροφή των ποιημάτων σου, μια ενέργεια αυτοτραυματισμού του τύπου που θα έβρισκε ρομαντική και γοητευτική ένας ευαίσθητος νέος. Επαναλαμβάνω ότι δεν προσπαθώ να σε νουθετήσω ή να σε ψυχαναλύσω, ούτε να το παίζω μεγάλος και ώριμος, κι ενδεχομένως να κάνω λάθος στην εκτίμησή μου. Απλά αναφέρω την εντύπωση που μου δημιουργούν αυτά που λες. Εν πάση περιπτώσει, κρίμα μεν, αλλά ο γέγονε γέγονε. Αν δεν υπάρχει τρόπος να τα ανακτήσεις (ξαναγράφοντάς τα από την αρχή π.χ.) και αν είσαι όντως νέος, όπως νομίζω, θα γράψεις άλλα, και καλύτερα.

Όσον αφορά, τώρα, το τι μπορεί να περιμένει κανείς από μια έκδοση των ποιημάτων του, το «γιατί ναι;» που λες: Δεν ξέρω! Πολλοί μπορεί να περιμένουν και να ονειρεύονται πολλά και διάφορα – από δόξα και πλούτο (λέμε τώρα) μέχρι το να εντυπωσιάσουνε μια γκόμενα. Νομίζω πάντως ότι ως ελάχιστη αρχή ας πούμε (διότι ομολογώ ότι και τα παραπάνω μάλλον δεν θα ήταν καθόλου άσχημα) μπορεί κανείς να ελπίζει ότι θα φτάσει η φωνή του σε κάποιους άλλους ανθρώπους και θα τους αγγίξει με τον ίδιο τρόπο που αγγίζει κι εμάς η ανάγνωση ενός ωραίου κειμένου. Η πιο πρόσφορη οδός για να γίνει κάτι τέτοιο, δε, ήταν, είναι, και θα είναι (μέχρι την τελευταία βόμβα που λέει και το νεανικό μου ίνδαλμα, ο Μπουκόφσκι) να ταξιδέψει μέσα σε ένα ωραίο βιβλίο. Αυτή, θα έλεγα, είναι μια βασική και θεμιτή προσδοκία κάποιου που γράφει. Είναι ωραία να αγγίζεις και να σε αγγίζουν τέλειοι άγνωστοι!      

[Άστροφιλ]

21 hours ago, Solonor said:

Ποίηση ΠΟΛΥ δύσκολα.

Ευχαριστώ Σόλονορ. Φαντάζομαι εννοείς πολύ δύσκολα να εκδοθεί ποίηση τζάμπα - γιατί κατά τα άλλα έχω την εντύπωση ότι εκδίδονται αρκετά βιβλία. Μάλλον έχεις δίκιο.

[Kriton]

Μια ιδέα - χωρίς να το παίζω ειδήμων (ειδικότερα στο κομμάτι δημοσίευσης ποιητικών συλλογών):

Να δημοσιοποιήσεις μεμονωμένα ποιήματα μέσω των τόσων ποιητικών διαγωνισμών ή και λογοτεχνικών sites που δημοσιεύουν ποίηση και στη συνέχεια να κάνεις ονλάιν έκδοση όλης της συλλογής δωρεάν (πχ. εδώ https://www.openbook.gr)

Edited March 7, 2023 by Kriton

[Solonor]

2 hours ago, Άστροφιλ said:

Ευχαριστώ Σόλονορ. Φαντάζομαι εννοείς πολύ δύσκολα να εκδοθεί ποίηση τζάμπα - γιατί κατά τα άλλα έχω την εντύπωση ότι εκδίδονται αρκετά βιβλία. Μάλλον έχεις δίκιο.

Ναι, εννοώ να βρεις εκδότη χωρίς συνέκδοση / αυτοέκδοση. Ακόμα και τα περισσότερα που βραβεύονται είναι πληρωμένα απ' τον ποιητή.

[Nick V.]

Όχι, δεν μπορώ να πω ότι κοπίασα (το "ξανά και ξανά" δεν είναι του χαρακτήρος μου. Μάλλον προτιμώ την ελευθερία μου από το να είμαι, κατά κάποιον τρόπο, δούλος των γραπτών μου. Όσο για το "νέος," μεσήλικας είμαι.)

Πάντως είναι θετικό για σένα το ότι έχεις μια απάντηση στο "γιατί ναι;"

Οπότε πάλεψέ το όσο μπορείς, και στην τελική, αν "έχεις" τα φράγκα, δώσε τα να πιάσουν τόπο (σε καμία αποθήκη;) Φυσικά, ακόμα και το openbook είναι μια κάποια λύσις.

[Άστροφιλ]

20 hours ago, Nick V. said:

Όχι, δεν μπορώ να πω ότι κοπίασα (το "ξανά και ξανά" δεν είναι του χαρακτήρος μου. Μάλλον προτιμώ την ελευθερία μου από το να είμαι, κατά κάποιον τρόπο, δούλος των γραπτών μου. Όσο για το "νέος," μεσήλικας είμαι.)

Πάντως είναι θετικό για σένα το ότι έχεις μια απάντηση στο "γιατί ναι;"

Οπότε πάλεψέ το όσο μπορείς, και στην τελική, αν "έχεις" τα φράγκα, δώσε τα να πιάσουν τόπο (σε καμία αποθήκη;) Φυσικά, ακόμα και το openbook είναι μια κάποια λύσις.

Με συγχωρείς για την παρανόηση. Δεν είχα κακή πρόθεση. Πάντως το "ξανά και ξανά" και οι αλεπάλληλες απορρίψεις είναι κανόνας για όλους όσους γράφουν, είτε εντός είτε εκτός Ελλάδος. Αυτό είναι, νομίζω, δεδομένο.

Edited March 8, 2023 by Άστροφιλ

[Άστροφιλ]

20 hours ago, Solonor said:

Ναι, εννοώ να βρεις εκδότη χωρίς συνέκδοση / αυτοέκδοση. Ακόμα και τα περισσότερα που βραβεύονται είναι πληρωμένα απ' τον ποιητή.

Έτσι βλέπω κι εγώ (και, λίγο πολύ, το ήξερα ή το φανταζόμουν άλλωστε). Ωστόσο, αυτό το "τα περισσότερα" είναι ένα θέμα. Υπάρχουν όντως εξαιρέσεις ή ανήκουν στη σφαίρα του θρύλου και των αστρονομικών πιθανοτήτων; (Ρητορικό το ερώτημα.)

[Άστροφιλ]

20 hours ago, Kriton said:

Μια ιδέα - χωρίς να το παίζω ειδήμων (ειδικότερα στο κομμάτι δημοσίευσης ποιητικών συλλογών):

Να δημοσιοποιήσεις μεμονωμένα ποιήματα μέσω των τόσων ποιητικών διαγωνισμών ή και λογοτεχνικών sites που δημοσιεύουν ποίηση και στη συνέχεια να κάνεις ονλάιν έκδοση όλης της συλλογής δωρεάν (πχ. εδώ https://www.openbook.gr)

Ευχαριστώ πολύ για την πρόταση. Δεν το ήξερα αυτό το σάιτ. Θα το κοιτάξω.

[Nick V.]

5 hours ago, Άστροφιλ said:

Με συγχωρείς για την παρανόηση. Δεν είχα κακή πρόθεση. Πάντως το "ξανά και ξανά" και οι αλεπάλληλες απορρίψεις είναι κανόνας για όλους όσους γράφουν, είτε εντός είτε εκτός Ελλάδος. Αυτό είναι, νομίζω, δεδομένο.

Αν και δεν θα έπρεπε να απαντήσω (αρκετά εκνευριστικός δεν έχω γίνει ήδη με την ασχετοσύνη μου; πού να δεις πώς είμαι στις διαπροσωπικές μου σχέσεις) θα το επιχειρήσω, κυρίως για να μην παρεξηγηθούν τα λεγόμενά μου (να μην παρεξηγηθούν πολύ, δηλαδή.) 

Αναρωτιέμαι, ξέρεις, τι να σημαίνει άραγε αυτό το "ξανά και ξανά". 

Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Αντώνη a.k.a Solonor (συγγνώμη Αντώνη για την αγαρμποσύνη μου, αλλά είσαι καλό παράδειγμα προς μίμηση). Τα κείμενα του Αντώνη, που λες, αυτά που υπάρχουν ακόμα στις βιβλιοθήκες του σφφ, που τα έγραψε πάνω-κάτω πριν δέκα χρόνια, και που δεν τους λείπει η αφηγηματική δεινότητα και η ποιητική αισθαντικότητα (χωρίς πλάκα), είναι άλλα δέκα χρόνια μπροστά από τα τωρινά δικά μου (κι αυτό για να μην αναφερθώ π.χ. στα κείμενα που παλεύει να τα δημοσιεύσει και τα δημοσιεύει στο εξωτερικό -όσα τουλάχιστον έχουν υποπέσει στην αντίληψή μου- στα Αγγλικά -δεν με συμφέρει άλλωστε να αναφερθώ σ’ αυτά).

Έχοντας επίγνωση, λοιπόν, της μετριότητάς μου, και βλέποντας ψύχραιμα τον δικό του αγώνα, θα ήταν αφέλεια (τουλάχιστον αφέλεια) από την πλευρά μου να μην παραδειγματιστώ και να επιμείνω σ’ αυτό το αυτάρεσκο "ξανά και ξανά." Κι έπειτα, ας πούμε ότι σε κάποιο από αυτά τα "ξανά" γινότανε το κακό και πετύχαινα μια έκδοση. Ξέρεις τι θα γινόταν μετά; Όταν θα έπιανα στα χέρια μου "το (χαζοχαρούμενο) βιβλίο μου" και θα του έριχνα μια ψύχραιμη, κριτική ματιά; Πιθανότητα θα ξηλωνόμουν μέχρι σώβρακου για να αγοράσω όλα τα αντίτυπα (για να τα κάψω καλέ, και αυτό όχι γιατί παίρνω στα σοβαρά τον εαυτό μου).

Βλέπεις, στην περίπτωσή μου, το λάθος που έκανα πριν γίνω μέλος του σφφ, ήταν ότι σύγκρινα την πένα μου με όσους (κάποιους, όχι όλους) είχαν εκδώσει το έργο τους (και έλεγα: "έλα μωρέ, εγώ γράφω καλύτερα, πολύ καλύτερα.") Όταν μπήκα στο σφφ, και διαπίστωσα τι υλικό υπάρχει στις βιβλιοθήκες του, αλλά και πού βρίσκονται οι συγγραφείς τους, αναθεώρησα πολλές από τις (βλακώδεις) απόψεις μου.

Γι’ αυτούς τους λόγους λοιπόν (και για κάποιους άλλους) δεν φτούρησε για μένα το "ξανά και ξανά." (παρ’ όλα αυτά, δεν ήταν και πολύ εύκολη η απόφαση μου να πετάξω στα σκουπίδια τη συλλογή μου.)

Σαφώς τώρα, και με το δίκιο σου, θα πεις ότι σου τρώω το χρόνο σου. Γιατί εσύ δεν ρώτησες να μάθεις τι κάνουν οι μέτριοι, ρώτησες να μάθεις τι κάνουν (και πως πορεύονται) οι άριστοι. Μεταξύ μας, πάντως, μπήκα σφήνα στη συζήτηση -έτσι για τη συζήτηση- πιασμένος περισσότερο από την δική σου τη φράση: "ανυπομονώ να διαβάσω και τα όποια σχόλια... του οποιουδήποτε θέλει κάτι να πει.")

Αυτά τα ολίγα και ελπίζω να μην σε κούρασα πολύ. 

Εύχομαι ό,τι καλύτερο και καλή επιτυχία στην προσπάθειά σου να εκδώσεις το έργο σου.

[Solonor]

On 3/8/2023 at 9:41 PM, Nick V. said:

Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Αντώνη a.k.a Solonor (συγγνώμη Αντώνη για την αγαρμποσύνη μου, αλλά είσαι καλό παράδειγμα προς μίμηση). Τα κείμενα του Αντώνη, που λες, αυτά που υπάρχουν ακόμα στις βιβλιοθήκες του σφφ, που τα έγραψε πάνω-κάτω πριν δέκα χρόνια, και που δεν τους λείπει η αφηγηματική δεινότητα και η ποιητική αισθαντικότητα (χωρίς πλάκα), είναι άλλα δέκα χρόνια μπροστά από τα τωρινά δικά μου (κι αυτό για να μην αναφερθώ π.χ. στα κείμενα που παλεύει να τα δημοσιεύσει και τα δημοσιεύει στο εξωτερικό -όσα τουλάχιστον έχουν υποπέσει στην αντίληψή μου- στα Αγγλικά -δεν με συμφέρει άλλωστε να αναφερθώ σ’ αυτά).

Thanks για τα καλά λόγια,
Απλώς θα ήθελα να πω ότι η συγγραφή δεν είναι άθλημα, κι ένα διήγημα που δεν άγγιξε τον έναν, μπορεί να αγγίξει κάποιον άλλον. Στο τέλος της ημέρας, όλοι πυροβολούμε μπας και πετύχουμε κάναν εκδότη στο δόξα πατρί. Το οποίο είναι μια διαδικασία με απορρίψεις, αμέτρητες ή για να μιλήσουμε με νούμερα, συχνά εκατοντάδες -- για μένα προσωπικά κοντεύουν το τετραψήφιο νούμερο. 
Οπότε, νομίζω ότι αυτό που κάνουμε μόνο ψυχραιμία δε θέλει, μάλλον μια (για πολλούς βλακώδη) εμμονή

[Άστροφιλ]

Nick V.

 

Κατ’ αρχήν σ’ ευχαριστώ που μπήκες σφήνα στη συζήτηση, γιατί αλλιώς θα έμοιαζε περισσότερο όχι με συζήτηση αλλά με δικό μου μονόλογο, κι όσο κι αν μ’ αρέσει ν’ ακούω τον εαυτό μου, δεν θα μπορούσα να συνεχίσω για πολύ να μιλάω αποκλειστικά μαζί του!

 

Πιστεύω κι εγώ (όπως ο Σόλονορ, αν καταλαβαίνω καλά αυτό που λέει) ότι το άριστο δεν είναι χρήσιμος όρος, τουλάχιστον στην περίπτωσή μας. Δεν ξέρω αν έχω ποτέ διαβάσει βιβλίο «άριστο» ούτε με τη έννοια του καλύτερου απ’ όλα τα υπόλοιπα (έστω τα ομοειδή υπόλοιπα) ούτε με την έννοια του αψεγάδιαστου και καθολικά αποδεκτού. Δεν νομίζω ότι υπάρχει τέτοιο πράγμα, ή κι αν υπάρχει είναι σπάνιο σε βαθμό ανυπαρξίας. Επομένως, το να αφήνει κανείς να τον τρομάζουν σκιάχτρα αριστείας που κάποιοι μπορεί να προβάλλουν για δικούς του λόγους ή μπορεί, ακόμη χειρότερα, να είναι κατασκευάσματα του ίδιου του μυαλού του, είναι νομίζω λάθος. Το «μέτριο», τώρα, αν και ίσως λιγότερο προβληματικό ως κατηγορία, μπορεί κανείς, ως αντίθετο του άριστου, να το απορρίψει και αυτό. Άλλωστε είναι επίσης λάθος, αν και μάλλον αναπόφευκτο, το να συγκρίνει κανείς τον εαυτό του με τους άλλους – κι αυτό όχι μόνο στον τομέα του γραψίματος αλλά γενικότερα.

 

Το σημαντικό λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, είναι το εξής: αυτό που γράφεται γιατί γράφεται; Αυτός που το γράφει ακολουθεί κάποια εσωτερική επιταγή, κάποια αγωνία, ακούει κάποια φωνή, αντλεί τουλάχιστον κάποια απόλαυση από τη διαδικασία του γραψίματος – ή κάθεται και κοπανάει πλήκτρα με το ζόρι επειδή, αχ, τι ωραία θα ήταν να είναι διάσημος συγγραφέας; Αυτό είναι, νομίζω, το ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντά και ενδεχομένως να απαντά πολλές φορές, και εκ νέου, όποιος ασχολείται με το συγκεκριμένο άθλημα. Προφανώς, δε, είναι ένα ερώτημα στο οποίο ουδείς μπορεί να απαντήσει άλλος παρά ο ίδιος ο ερωτών – κι αυτό είναι και ευτύχημα και δυστύχημα.

 

Αφού, τώρα, το ερώτημα απαντηθεί κατ’ ιδίαν, κι επειδή φωνές δεν ακούνε μόνο οι «θεόπνευστοι» αλλά και οι θεότρελλοι, απομένει το δεύτερο βήμα, δηλαδή η φωνή να ψάξει κι άλλα αυτιά να την ακούσουν και η πεποίθηση ότι γράφει κανείς για λόγους ευγενείς και όχι ευτελείς (ελλείψει καλύτερων όρων) να δοκιμαστεί στον έξω κόσμο. Απομένει με άλλα λόγια η δοκιμασία της δημοσίευσης. Το πρόβλημα είναι ότι τα δύο αυτά βηματάκια διασχίζουν μία έρημο και δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ότι πράττει κανείς ορθά ούτε όταν κάνει το πρώτο ούτε όταν περνάει στο δεύτερο, ούτε φυσικά για την επιτυχία του δευτέρου. Υπάρχει μόνο μία όαση  στο βάθος που δεν αποκλείεται καθόλου να είναι αντικατοπτρισμός. Καθείς κι η χίμαιρά του.

 

Ελπίζω να μην ακούγονται πολύ μεγαλόστομα όλα αυτά αλλά κάπως έτσι το σκέφτομαι (ή θέλω να το σκέφτομαι) το θέμα.

[Nick V.]

@Άστροφιλ

Spoiler

Το "άριστο" είναι χρήσιμος όρος για μένα. Το συναντάω συχνά πυκνά π.χ. σε κείμενα άλλων (ίσως όχι με την έννοια του καθολικά αποδεκτού, αλλά δεν μπορώ να πω ότι με ενδιαφέρει και τόσο πολύ το καθολικά αποδεκτό).

Βάζω πολύ χαμηλά τον πήχη; Ίσως. Όποιο κείμενο θεωρώ ότι είναι καλύτερο από τα δικά μου, για μένα είναι αυτομάτως και άριστο. Κι αυτό δεν είναι κάτι που με τρομάζει. Μάλλον το αντίθετο. Με ενθουσιάζει. Συνεπώς, για μένα δεν είναι λάθος το να συγκρίνω τον εαυτό μου με όσους θεωρώ ότι είναι καλύτεροί μου. Είναι κάτι που πια το επιζητώ και το χαίρομαι. Διαφορετικά θα έπληττα αφόρητα όντας χαμένος μέσα στη μετριότητά μου. Και τη μετριότητα μου την βλέπω καθημερινά μπροστά μου. Καθρεφτίζεται ολοκάθαρα στα γραπτά μου (και στο πιάτο μου, όταν τρώω σούπα).

Και φτάνουμε στο σημαντικό ερώτημα. Γιατί γράφουμε; Για μένα αυτό είναι μάλλον το πιο ασήμαντο ερώτημα. Γράφω γιατί γράφω. Γράφω γιατί η εναλλακτική μου θα ήταν να χτυπάω το κεφάλι μου στον τοίχο. Γράφω, λοιπόν, γιατί με πονάει λιγότερο (και αυτός δεν είναι καθόλου ευτελής λόγος -για μένα  τουλάχιστον).

Πάμε τώρα στο δεύτερο βήμα. Δεν μπορώ να πω. Μια προσωπική ματαιοδοξία την έχω ακόμα. Νομίζω όμως ότι μου αρκεί πια να ανεβάζω κάποια από τα κείμενά μου στο σφφ (ή ακόμα πιο σπάνια σε αντίστοιχες ιστοσελίδες, από δω κι από κει). Αν μη τι άλλο, κάποι@ θα βρεθεί (στο σφφ, ας πούμε) να μου αφήσει κι ένα σχόλιο (που συμβαίνει άλλωστε και είμαι ευγνώμων που συμβαίνει).

Όσο μεγαλώνω όμως και περνούν τα χρόνια, τόσο λιγότερο με απασχολεί το θέμα της έκδοσης (το "ωραίο βιβλίο" που λες κι εσύ -το "χυδαίο βιβλίο" που θα έλεγα εγώ). Κατά μία έννοια, μια έρημος είναι και η θάλασσα. Όσο πετάω μέσα της τα βαρίδια που με καταδυναστεύουν, να πάνε στον βυθό της, τόσο λιγοστεύουν και οι πιθανότητες να  μπατάρει η βαρκούλα μου. Άσε που δεν πιστεύω στις οάσεις όπως δεν πιστεύω και τους αντικατοπτρισμούς. Πιστεύω όμως στον ουρανό, που, βρέξει χιονίσει, ή βγάλει ήλιο, απλώνεται πάντα πάνω απ' το κεφάλι μου ή την έρημο ή την θάλασσα (και έχει και καλύτερη θέα).

Νομίζω όμως ότι βγήκα εντελώς εκτός θέματος. 

Οπότε, για να ξαναγυρίσω τη συζήτηση στο θέμα, και να το επαναφέρω και στη σωστή του διάσταση, από το ειδικό στο γενικό, η καλύτερη συμβουλή για όσους φιλοδοξούν να εκδοθούν είναι νομίζω αυτό που λέει και ο Αντώνης. Βουρ στον πατσά όπως και με ο,τι μπορούν. Με κουτάλια, με πηρούνια, με ποτήρια, με καλαμάκια, με ξυλάκια, με τα χέρια, με τη μύτη, με το στόμα, με τη γλώσσα, με τα μαλλιά, με τα μάτια, με τα πόδια, με ο,τι να 'ναι τέλος πάντων.

 

Edited March 15, 2023 by Nick V.

[Άστροφιλ]

Χαίρε και πάλι Nick V.

 

Ευχαριστώ για άλλη μια απάντηση. Κατ’ αρχήν να πω το προφανές: δεν προσπαθώ να πείσω για κάτι, κουβέντα κάνω. Είμαι, πάντως, αρκετά βέβαιος ότι ο ορισμός του άριστου κειμένου δεν είναι «αυτό που είναι καλύτερο από τα κείμενα του Nick V.»!  Επίσης, δεν καταλαβαίνω γιατί το βιβλίο που κανείς εκδίδει (ή τέλος πάντων θέλει να εκδώσει) είναι χυδαίο, αλλά ένα ή περισσότερα κείμενα που αναρτώνται στον τάδε ή τον δείνα ιστότοπο όχι. Είναι θέμα μαζικότητας; Διότι ειδικά ένα ποιητικό βιβλίο που εκδίδεται στην Ελλάδα είναι αμφίβολο αν απευθύνεται σε περισσότερους απ’ ό,τι κάτι που εμφανίζεται σε ένα σάιτ. Είναι θέμα χρημάτων; Διότι εκεί δεν έχω διαφωνήσει, κι έχω μάλιστα ήδη πει πώς ο λόγος που είμαι εδώ είναι για να συλλέξω γνώμες σχετικά με το αν μπορεί ένα βιβλίο ποίησης να δημοσιευτεί αυτή τη στιγμή χωρίς να καταδεχθεί εκείνος που το έγραψε να πληρώσει για να γίνει αυτό. Γενικότερα, δεν ξέρω αν διαφωνούμε τόσο όσο ίσως φαίνεται, και πάντως δέχομαι ότι, παρόλο που προσπαθώ να ξορκίσω την ιδέα, στη βάση της προσπάθειάς μου να βγάλω ορισμένα απ’ τα γραπτά μου απ’ την ντουλάπα τους πιθανόν να κρύβεται (και) η ματαιοδοξία.

Από εκεί και πέρα έχω την εντύπωση ότι, από τη μια η έρημός μου με τους αντικατοπτρισμούς της, από την άλλη η θάλασσά σου με τους ουρανούς της, παραμαζεύτηκαν πολλές μεταφορές και χάσαμε λίγο τη μπάλα! Όπως και να ‘χει, νομίζω ότι έχω πλέον εξαντλήσει όσα μπορώ να σκεφτώ αυτή τη στιγμή αναφορικά με τα κίνητρα που θα έσπρωχναν ενδεχομένως, εύλογα, κάποιον να γράψει και να δημοσιεύσει, και μάλλον έχω βγει κι εγώ ελαφρώς εκτός θέματος. Ας είναι…